Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 37, 11 September 1896 — KE AO PILIOLELO ENELANI. [ARTICLE]

KE AO PILIOLELO ENELANI.

NA OLELO HOAKAKA MUA. 1. 0 ka Olelo (Language) oia ka hoike ana i ka manao o ke kanaka, ma 0 na hua-olelo la, ma ke kamailio ana, a ma ke kakau ana paha. 2. I ke Ao Piliolelo (Grammar), oia ka oleloao e hoakaka ana i na rula al. 1 - kai, e pono ai ke kamailio ana, ame ke kakau ana i ka "Olelo" me ka pololei. 3. O ke Ao Piliolelo Enelani (English Grammar), oia ka oleloao e hoakaka ana i na ī'ula alakai, e pono ai ke kamailio ana, ame ke kakau ana i ka "Olelo Enelani" me ka pololei. 4. Aia maloko o ka Olelo, na "Huaolelo" ame na "Hopunaolelo." 5. 0 ka Huaolelo, he hua-palapala ia, a-i-ole, he huina paha ia o na lua-pala-pala i loaa manao maopopo, ma ka pane ana, a me ke kakau ana pahau Penei: A: —he; hQTse:—iio. Hoakaka: A: he hua-palapala hookafii ia, a he ano maopopo nohoi kona Horse: he huaolelo keia o elima huapalapala okoa 1 hoohui pū ia, a he ano maopopo nohoi kona. I ka hui ana o A ame horse, loaa ,4 a horse": —he lio. 6. O ka Hopunaolelo, oia ka huina 0 na huaolelo i hoonohonoho pono ia, no ka hoike ana i kekahi manao lawa loa, ma ke kamailio ana, a kakau ana paha: a e ku ana paha ua hopunaolelo la, ma ke ano he hooia, he ninau, a he makemake paha: elike me keia, (1) He comes:-—Ke hele mai nei oia. (2) Does he eome? Ke heie mai nei anei oia? (3) Let him eome. E hookuu aku iaia e hele mai. (4) 0 tliat he would eome! O, a i hele mai no Ia ht>i paha ia! ; 7. Aia iloko o ka Olelo (Language) j na hopunolelo; a, aia hoi iloko o na j hopunaolelo na huaolelo; noiaila, ma-1 muli o keia mau mahele nui iīoko o ka J Oielo, i ioaa ai na mahele nui elua o ke Ao Piliolelo Enelani: oia hoi, ka Loliaiio. ame ka Huipaa. 8. Eia na mahele nui o ke Ao Piliolelo Beritania—Kanhua, Loliano, Hui-; paa ame Kaumele. | 9» O lye Kauhua (Orthography) ka 1 mahele mua o ke Ao Piliolelo e hoakaka ana i na mea e pili ana i na hua-pala- ; pala. na mamala-olelo, ka wawahi a ; hookaawale aiia i na huaolelo, ame ka hookuikui ana ia lakou. oia hoi. ka; mea i kapaia he spelling (pe-la ana). Olelo Hoakaka: —Aole e hoakakaia | ana. ka mahele e pili ana i ke Kauhua. 1 maloko nei o keia Ao Plllolelo. . 10. O ka Loliano (Etymo)ogy) ka' mahele elua o ke Ao Pillolelo e hoakaka! ana i na mahele nui o ka olelo, ko la- ; kon hoololi mole ana ame ko lakou ano. ? 11« O ka Huipaa (Syntax) ka ma- j hele ekolu o ke Ao Piliolelo e hoakaka \ ana i ka pili ana o na huaolelo. maloko' o na hopunaolelo. i ame kekahi — ko lakou hoomaiu ana i kahi ame kahi. ko lakou kuikahi pu ana i kahi ame kalii, ame ke ano o ka hoonohonoho poiolei ana ia lakou maloko o ka hopuuaolela , 11. O ke Kaumele (Prosodjr), ka mahele o ke Ao Piliolelo e hoakaka ana

; pili i Ao-sūikt>. ;-<;aca U-u &aa: ka tvK>n,oho au-a 1 na buao>NU; ;wi. mio *xe!a aku. 0!<?;o Hoeka^a: —Ao!e no «r hoakakaia an3 keta iuaht!v maioko nei o ke-ia Ao Pī!ioI&?o. HE HOAKAKA OLELO. \o Plliolelo. Gniiomar. Ao Pilioleio Eneiani. Eugiish Graramar. Olelo. Language. • Oleio Enelani. English Laaguage. Haaolelo. Word. Hua-paiapala. l-€t;er. Huipaa. Syntax. ' Hopunaolelo. Sentenee. Kauhua. Orthography. Kaumele* ProsoUy. ! Loiano. Etymology. I Maniala-olelo. Syl!able. (E hoomaaia aku ana).