Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 33, 14 ʻAukake 1896 — HAAWINA KULA SABATI. [ARTICLE]
HAAWINA KULA SABATI.
111. 7. Aug. 16.-*-Ko Davida a me iona huikala ia. Haielu 32:1-11. Pomaikai ka mea i kalaia kona hala, I uhiia hoi kona hewa. 2 Pomaikai ke kanaka, maluna ona ka hoili ole ia o ka hewa e lehova. Iloko hoi o kona uhane aohe hookamani. 3 I ko'u mumule ana ua elemakule ae la kuu mau iwi, I kuu auwe ana a po ka la. 4 No ka mea, i ke ao a me ka po, kaumaha mai la kou lima maluna iho o'u: Ua hooiiloia ko'u ma-u ana i maloo oka makalii. Sila. 5 Ua hai aku au i ko'u hewa ia oe; Aole au i huna i ko'u lawehala ana. I iho la au. E hai aku au i ko'u hala ia lehova; A ua kala mai oe i ka hewa o ka'u lawehala ana. Sila. 6 No ia mea, e pule aku ia oe na haipule ikawa e loaa oe; Oiaio, i ke kahe ana o ka wai nui, aole ia e kokoke iaia. 7 O oe no kuu wahi e pee ai; E hoopakele no oe ia'u i ka popilikia: E hoopuni no ia'u me na mele no ke ola. Sila. | 8 E ao aku au ia oe, a hoike ia oe i kou ala e hele ai; E alakai au ia oe me ko'u maka. 9 Mai hoohalike oukou me ka lio a me ka hoki, na mea ike ole; E pono ke kaohiia kona waha me ka haowaha, a meke kaula waha, 0 hele kokoke ia ia oe. 10 E 'nui auanei ka ehaeha o ka mea hewa; Aka, o ka mea hilinai ia lehova, e hoopuniia no ia me ke aloha: 11 E olioli ia lehova, a e hauoli, e ka poe pono: E hooho no ka huoli, e ka poe a pau 1 kupono ka naau. Pauku Gula. Halelu 51:10. —E haa■wi mai i naau maemae no'u, e ke Akua: e hana hou mai hoi i uhane kupono iloko o'u. Manao Nui,—E pono ke imi iko ke Akua kalahala me ka hoopailua ana I ka hewa. Olelo Hoakaka. —Oiai ua noho pomaikai o Davida, ua hana oia i ka hewa nui ma kona moe kolohe me ko Uria wahine mare, 2 Sam. 11:2-27. Ua mau kona palaka a me kona manao paakiki no ka makahiki holookoa. Alaila, ua paipai o Natana ke kaula iaia e mihi. Ua hoomaopopo o Davida i ka nui o kona hewa, a hoike aku i kona ano lawehala imua o ke Akua me ka uwe waimaka a kalokalo aku i ke Akua nana e leleuli lelewai i ka hewa. Pehea i hiki ai ia Davida ke iihai i ke kanawai ehiku me ka eono. Ua nui kona hewa aku i kona mau hoakanaka; aka ua oi aku kona hana ino ana aku i ke Akua, e like me ka nalo ana o ke aka ma ka eleele oka po. Ua molowa o Da.vida paha no kona noho oluolu loa ana; nolaila ua haule oia i ka hei o ka hoowalewale ana. Aka ma ka hoomaka ana i kona hewa, aole i manao oia e kumakaia kunipopo, luku, a nalo kona ano haipule. Ma ko kakou mau wa oluolu e pono ke kiai mau o komo emoole kakou iloko o ka hewa hikilele. Mai manao kakou e hiki auanei ia kakou ke hana hewa e like me Davida. E noonoo pono i ka hohonu o kona mihi, a me ka nui o na pilikia me na poino i paa ai 'i kona hewa. Aole i hoaponoia ko Davida kalahala. Mai imi kakou i mau kumu pale no kona hewa. E hoopailua mau i ka hewa, e hoowahawaha, e hookaawale aku. Aka hoi mai hoohewa loa i ke kanaka no kekahi hewa hookahi. E noonoo i ke ano o kona mau hana a pau. Ua hoike mai ka Baibala ike ano oiaio o na kanaka haipule. Aole i noho hala ole lakou. Ua hoikeia ko Davida hewa i mea e hoeueu ai i ka mihi e like me ko Davida. I kona wa mihi ua haku oia i na halelu 51 a me 32. Ua mau ke ano waiwai o keia mau olelo hoike, oiai ua mau no ke ano ino o kona hewa. Nui na olelo ino aku i ke Akua no keia hewa o kona punahele, 2 Sam. 12:14; ua nui loa no hoi na kanaka hewa e mihi ana me Davida, a loaa ia lakou ke kalahala.
1. O keia halelu kekahi o na haleīii mihi ehiku 6, 8, 32, 51, 102, 130, 143. Ma ka halelu 51, ua hoike aku o Davida i kona lawehala: ma ka halelu 32, ua hauoli oia no kona huikalaia ana. Hala-hewa-ftao; oia no na huaolelo ekolu no na hana kue i ko ke Akua manao. Ua pili ka ino ina hana e eha ai: Ka hewa i ka hele ana me ka hemahema, mawaho o ke ala pololei: Ka hala i ka ee ana aku mawaho o na palena kupono. E hoohalike no hoi i na huaolelo kala, uhi, hoili: Kala, oia hoi, kapae, lawe aku i ke kaumaha, uhi, holoi a huna: hooili ole pau ka aie. E mau ana paha kekahi mau poino; aka nae i hoiliia lakou ma ke ano he ake hoopai. 2. Hookamani, —imua o ke Akua ua moakaka na hana a pau loa. Aole hiki ke hoopunipuni ia ia. 3. Mumule,—aole i mihi o Davida no ka makahiki hookahi j holookoa: aka hoi, ua auwe nui oia,"e i like me ka iole ma ka upena. 4 Kaumahaaole palupalu ke Akua ma kona hoahewa ana aku i kn mea lawehala. Ua hahau oia i na mea hewa me na j?ono, i mea e mihi ai lakou a haalele loa i na hewa. Sila. —he huaolelo kuhikuhi i ka mea hookahi e pau ai a hana hou. 5. Kala, —oia no ka hana **a ke Akua e makemake nui ai: ua makemake anei na kanaka e hai lea aku i ko lakou mau hewa? 6. Pule, —e like me ko Davida pule lanakila. Wa, —na ke Akua ka wa kumau: na ke kanaka, ka wa ano. Wai, —he olelo hoohalike no na poino nui. 7. Pee, — hoopakele, —hoopuni,— na anuu ekolu o ka hoola ma o lesu na ino. hoopauia na mele hoihoi. 8. Ao,-r-oiai- ua hele na mea hewa ma ka pouli. Maka, —ke ole ka nana pono ana, ua lilo ka malamaiama i ka pouli. 9. Hoki, —oia ka huaolelo Hawaii no ka huaolelo Enelani horse, oiai ua pili maoli ka huaolelo Hebera i ka miula, ma kona ano nuha, huakeeo, kuanui. 10. Hilinai, —oia hoi ka paulele, pili paa, hoolohe mau, ma ke ano keiki maikai. 11. Hauoli, —owai ka poe e pono ai ke hoihoi. ina aole pela ka hana kupono i ka poe manaoio? Aole ka hahai ana ia lesu he hana e kaumaha ai.
I. Ke kaumaha o ka mea mihi ole, 1-4. Owai ka mea nana i haku ai i keia halelu? Heaha ke kumu no kona haku ana i keia mele? Heaha ka halelu e ae i kakauia no hoi i ua wa hookahi la ?Owai ka mea i oleloia he mea pomaikai, p. 12. Heaha ke ano maoli o ka mihi kupono? Heaha ke ano noho o Davida i kona wa i huna ai i kona hewa? Pehea i pau ai kona kaumaha? Heaha kou hana i inea e kalaia ai kou hewa? Ua lawa anei kou mihi ana aku 1 kou hewa? Pehea e piii ai ko lesu mohai kalahala i kou huikalaia ana? Ua oleloia anei, p. 2, kekahi mau kanaka aole he poe hewa lakou? Heaha ko Davida olelo hoike, Hal. 14:2,3? Heaha ka makemake a ke Akua ma kona hookaumaha ana i na mea hewa? He kanaka kupono anei o Davida f 1 Nal. 15:5? Heaha na kumu no ka hai lea ana aku i kona hewa ma ka Baibala? 11. Ka pomaikai oka mihi, 5-7. Ia wai anei ko Davida olelo hoike? Ua hewa aku anei oia i na kanaka wale no, a i ole paha i ke Akua kona hewa nui. 2 Sam. 12:9, 14? Pehea i komo ai keia kanaka haipuie iloko o ka hewa? lla moe mau anei oia ma ka nenelu o ka hewa? Heaha ka manaolana o ka mea mihi ma ka hoike ana aku i kona hewa, 1 loane 1:9? Heaha ka pule kupono 'no kela mea keia mea hewa? Heaha ke ano waiwai o ka hoike ana aku i ka hewa? E huikala ana anei ke Akua i ka mea hewa ina paha hoole oia e hai lea aku i kona hana hewa? Heaha ko ke Akua olelo hoolana i ka poe mihi, Isaia 55:6, 7? Ia wai e pono ai ke hoike aku i kou hewa, i ke kahunapule paha? Heaha na kumu hooiaio i ke ano kupono o ka mihi ana?
111. Heaha ka pomaikai e loaa i ka mea i huikalaia, Hal. 51:10-13? Heaha ka olelo ao, p. 9? Na wai na eha nui? Ia wai ua pili paa ko ke Akua aloha kalahala? Owai na mea e pono ai ke hoihoi mau? I ka wa hea e hauoli ana ka poe manaoio, 1 Tes. 5:16? E huikala ana ānei ke Akua lokomaikai i na mea hewa a pau loa. Heaha na huaolelo ekolu no ke ano hewa? Heaha na huaolelo ekolu no ke kalahala? No ka pono owai e huikala an ke Akua i na kanaka hewa? Ua like a like anei ke Akua me na kanaka makua, a i ole paha ua like anei kona oihana me ko ka lunakanawi, ko ka Moi paha? Ina paha aole hoolohe na kanaka, me na mea hea ua like lakou? Heaha na ano noho okoa o ka poe hewa a me ka poe manaoio? E pau loa anei na poino o ka mea i kona wa e huikalaia ana? Manao Pili. —1. Ua hewa anei oe, a mihi a kalaia kou hewa? 2. Ina palia i hoole oe i kou ano hewa e hiki ana anei ia oe ke huikalaia? 3. Hiki anei ia oe ke noho me ka maluhia ina paha e uhi an oe a huna i kou hewa? 4. Ua hoolohe anei oe i ke Akua? Ua hoihoi anei oe?