Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 32, 7 ʻAukake 1896 — Dala Gula vs. Dala Keokeo. [ARTICLE]

Dala Gula vs. Dala Keokeo.

O ka paio hahana i ulu i keia wa mawaena o na aoao kalai Aupuni o Amerika i keia wa, oia no ke Dala Gula ame ke Dala Keokeo. O ka poe waiwai apau i noho iloko o kela ame keia poai kalai Aupuni o Amerika, me he mea la o lakou apau, aia ma ka aoao e kakoo ana i ke Dala Gula; a o ka poe paahana, ame ka'poe uuku o na wahi loaa o lakou ka poe e kakoo ana i ke Dala Keokeo. Ma kekahi olelo ana, he kaua keia m?\waena o ka poe waiwai ame ka poe ilihune, ma ke kahua o ke koho balota. Ke imi nei ka poe ilihune o Amerika e lanakila ka Moi Dala Keokeo maluna o ka aina, oiai hoi, eia ka nohoalii ia ana o na makeke dala o loko o ia aina e ke Dala Gula.

Aia'*oohoi iloko o kela ame keia poai kalai Aupuni—Repubalika, Demokarata, Populiki, a ano eae paha—he poe ilihune a he poe waiwai, a no ia mea, mamuli auanei o ka ulu ana o keia ninau Dala, ua aneane nana ole ia ka aoao kalaiaina a ke kanaka i ku ai, aka, e lele ana kela ame keia kanaka— waiwai a ilihune —a ku ma kahi i ku ai ke dala a kona' naau i makemake loa ai e kakoo. Mamuli o ka lanakila an<ji o ka aoao Dala Keokeo, he mea ia e poino ai ka Aoao Dala Gula; a mamuli hoi o ka lanakila ana o ka poe kakoo Dala Gula, aole ia he mea e hoopoinoia ai ka poe kakoo Dala Keokeo, oiāi, e mau ana no na rula alakai dala ana a ia mau dala, elike no me ko keia wa e nee nei. Nolaila, o ka poino ma ka aoao Dala Keokeo, he paio lahilahi loa ia o kona palapu ke loaa ole iaia ka lānakila; aka, aia ma ka aoao o ke Dala Gula ka ikaika launa ole o Mia palapu ke lanakila ole lakou. O kekahi manao nui o keia paio ana. oia ka paio a ka paahana i kona haku hana: a pela hoi ka haku i ke kauwa. Ke olelo nei ke kauwa hana, mamuli o ka lilo ana o ke Dala Gula i ana no ke dala hoohana iloko o ka aina, ua lilo mau wale kekahi mau la hana o'u i ukuia ai ma ke dala keokeo iloko o ke dala gula, O kuu hakn hana kai hoopomaikai ia, a owau kai hoopohoia; oiai nae, ina i like ka waiwai io o ke dala keokeo me ko ke dala gula, aole e loaa keia pilikia. Penei:—lna e loaa ana i ke kanaka he hookahi dala, no kona uku hana, i ka la hookahi. alaila, iloko o umi la hana, e loaa ana iaia he umi dala keokeo. Hoko hoi 0 hookahi hapalua kini, he umi dala keokeo; aka, ina e makemake ana ke kanaka iaia na dala keokeo he umi 1 dala gula, aole loaa iaia ia mea ke ole oia e uku i pakeneta keu mawaho ae o ua mau dala keokeo la. O ka rula maa mau keia o ka wawahi dala keokeo ana ma ke dala gula. Me he mea la, e uku aku ana paha oia he 50 keneta mawaho ae o na daia keokeo he umi, alaila, loaa mai iaia he hapalua kini hookahi. Nolaila, ua like ia me ka lilo ana o 10 la hana okoa o ke kanaka ame ka hapalua hou aku o kahi la hana hou aku. No keia mea i koiia ai na poe kakoo Dala Keokeo e paio maluna o keia ninau. Nolaila, he kau koho balota Peresidena ano nui ae keia e hoea mai ana ma Amerika.