Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 27, 3 Iulai 1896 — Page 2
This text was transcribed by: | Patricia Fernandez |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Hoo@aha @ @
Ke apono nei ke Kuhina Waiwai i k@ia papainoa o no kanaka e lawelawe ana i no Oihana Hope Luna Auhau ame Ohi no ka makahiki 1896:
OAHU.
Honolulu William H. Wright
Honolulu Alex D. Thompson
Hope Elua.
Ewa me Waianae Frank K. Archer
Waialua A. S. Mahaulu
Koolauloa William K. Rathburn
Koolaupoko Ap. 1 William Henry
Koolaupoko Ap. 2 Henry C. Adams
MAUI.
Lahaina, Molokai me Lanai. G. S. Dunn
Wailuku Wm. T. Robinson
Makawao W. O. Aiken
Hana A. Gross
HAWAII
Hilo me Hilo Akau W. C. Willifong
Hamakua William Horner
Kohala Hema Wilmot Vredenburg
Kohala Akau Eben P. Low
Kona Akau J. Kaelemakule
Kona Hema H. Johm Ahu
Kau William P. Fennel
Puna Henry J. Lyman
KAUAI.
Waimea me Niihau E. Olmsted
Koloa Henry Blake
Lihue J. B. Hapa@
Kawaihau S. Kai@
Hanalei W.E. Deverill
S. M. DAMON
Kuhina Waiwai
Oihana Waiwai, June 29, 1896
2605-2t
I keia la, ua hookohuia aku o MR. H. C. MEYERS i Notere no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaapuni Ekahi o ko Hawaii pae Aina.
J. A. KING.
Kuhina Kalaiaina.
Keena, June 30, 1896 2605-3t
HOOLAHA AINA AUPUNI
Ke hoolahaia aku nei ma keia, e hamama ana keia mau Apana Aina o na Aina Aupuni no na noi ma ka la 15 o Inlai, 1896, a mahop aku nohoi, malalo o na olelo o ke Kanawai Aina o 1895, no ke Kuleana Kuai Hoolimalima a Kuleana Aina paha ma ke Dala Kuike paha.
Ekolu Apana Aina Mahiai i kupono no ke kanu kope. ma Kaupo, Maui.
Apana 1. he 108 41-100 Eka. Waiwai io i kohoia. $325.25.
Apana 2. he 58 2-100 Eka. Waiwai io i kohoia. $174.10
Apana 3. he 38 5-10 Eka. Waiwai io i kohoia. $115.50.
E laweia mai no na Noi no keia mau Apana maluna ae nei ma ka hora 9 A. M. o ka Poakolu. Iulai 15, ma ke Keena o ka Hope Agena no ka Apana Helu 4 o na Aiana Aupuni, Paia, Maui.
E loaa no na hoakaka piha no na mea e lawe ai ka hookupono ana i ka mea noi. pela me ke ano o ke noi ana. a pela aku, ma ke noi ana i ka Hope Agena. Mr. W. O. Aiken. Paia. a i ole ia,. ma ke Keena Aina Aupuni. ma Honolulu.
J. F. BROWN,
Agena o na Aina Aupuni.
2605-td
HOOLAHA A NA LUNA AUHAU.
I na kanaka ame ne poe apau i ku i ka hookaa auhau ma ko Hawaii Pae Aina:
Ke hoolaha aku nei na Luna Auhau o ko Hawawii Pae Aina, ma keia, e hamama no ko lakou mau Keena Oihana. mai ka LA MUA mai a hoea i ka LA KANAKOLU o IULAI pau pu ka la mua me ka la hope). mai ka hora 9 a.m. mai a ka hora 4 p.m. (koe na la Sabati ame na la kulaia). a ma ka POAONO nae, ma ka hora 12 awawkea (e pani ai). a o na poe apau i ku i ka auhauia maloko o ko Hawaii Pae Aina. ma ko lakou kuleana ponoi iho. a Kahu Hanai paha. Lunahooponopono Waiwai, Luna Hooko Kauoha, Hope Malama Waiwai a ano e ae paha. ua kauohaia lakou e ke kanawai e lawe mai imua o na Luna Auhau. I loko o ka manawa i hoikeia ae nei. he mau papa hoike oiaio o ko lalou mau auhau kino apau ame na waiwai. waiwai paa a waiwai lewa.
Ke koiia aku uei ko oukou mau noonoo. o hoomaopopo mai i keia mau rula ame na hooponopono ana a ke Kuhima Waiwai no ka Auhau ana ame ka Ohi ana i na Auhau o ko Hawaii Pae Aina:
Helu 1-E hookaawaleia ka waiwai lo o na Hale mai ko na mea e ae i hana ia malun iho o ka aina.
Helu 2-Ma ka hana aua i ka papahoike Auhau. e hoike mai i ke Alanui ame ka helu o na apana aina maloko o ke kulanakauhale. a l ole in. o na apana aina ma kuaaina e hoikeia mai. ma ka hoomaopopo ana mai i ka lii a Ahupuaa i waiho ai ia mau apana. ame ka helu o ka Palapla Hoo@a Kuleana Aina ame ka Palapala sila Nui. i paaia ai ka aina. ame ka nui (area) o ka aina. E hoike pu mai nohoi. ina paha ua kuaililo ia aku kekahi waiwai iloko ola makahiki. ia wai la i lilo aku ai. a he aha ia ke kumukuai.
Helu 3-O na hoike o na Auhau Waiwai lewa. elike no ia me na mea i paa Hoko o kau mau @uke o ka ia I o Iolai, 1896.
Helu 4-Malalo o na Kuleana Hoolimalima. he mea pono e hoikeia mai he Papa Hoike o na hoolimalimaia ai. ka uku hoolimalima ame ke koena manawa hoolimalima.
Helu 5-O na Mea Ulu aiia apau. o keia ame keia ano. i hoakaka ole ia maluna ae nei. ua ku no i ka auhaula.
Helu 6-O na Papa hoike apau i hoopili pu ia ne keia Hoike Auhau. he hapa no ia no keia, a he mea pono ke hoopihapih@@a ma ke ano penel:
Papa Hoike A.-Kapaia "Ko e ulu ana". Penei e hoakaka pono ai: Ka Heluna o na Eha ame ka Haina o na @@@@ i manaoia no ke Oo Ko.
Papa Hoike H-Kapaia "Na Aiana Hoolimalima" E hana elike me na honkala o ka Rula Helu 2. E hoike pu mai hoi ina paha he aina Ululaau, Ko a Hanai Holoholona paha.
Papa Hoike D-Kapaia "Ka Papa Helu o na pipi" Ka nui ame ka waiwai@ [@@@@]
Wajome wai@ ame n Pip Kane @@@@@@ Hawaii a no na Aina E mai paha.
Papa Hoike E-Kapaia "No Olelo Hoakaka no ka Huina Waiwai io i koheia no ka Oiahna Mikiala no ka Imi Loaa. i kauohaia ma ka Pauku @@ o na Kanawai o @@@" I hoike no ke hulana o kaoihana iloko o na loaa. Ka huina o n lilo hoohana maoii. Huina puka maoli. Huina o na tona oia oo ana -ina he Kopaa. Kope a he Mahi R@iki hoi. Na kuai hoolilo ana i na mahele waiwai-e hai mai i ka inoa o ka mea nana i kuai mai. ka nui o no mahele, kumukuai i ukuia. Heluna o na to@a. ke oo (ko a mea e ae paha) i koho ia, no kekahi makahiki mai. Huina waiwai io i kohoia o ka oihana holomua.
Helu 7-E auhauia no na Waiwai i Hooiliia mai iloko nei o ka Aina mai kahi wahi mai, i paa a i paa ole paha i ka @ona ia.
Helu 8-E ukuia na auhau pilikino e kela ame keia kane e noho ana ma ko Hawaii Pae Aina. no lakou na makahiki mai ka ami-kumamahiku a ke kapaono. ke ole e hookunia e ke kanawai.
JONATHAN SHAW,
Luna Auhau o Oahu.
C. H. DICKEY,
Luna Auhau o Maui
H. C. AUSTIN,
Luna Auhau o Kauai.
Aponoia:
S . M. DAMON
2505-2t Kuhina Waiwai.
HOOLAHA PA AUPUNI
I kulike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna XXXX. o na Kanawai o 1888, i keia la, ua hookaawale aku au he pa no ka hoopaa ana i na holoholona aea ma Laupahoehoe ame Waipumalei. Apana o Hilo Akau, Mokupuni o Hawaii, makekahi apana aina i kuleana ia e Antonio Aobrega, ma ka aoao mauka o ke Alanui Aupuni ma Waipumalei.
I kulike me ka Pauku 2 o ka Mokuna XXXV. o na Kanawai o 1888, i keia la ua hookohu aku au ia Antonio Nobrega i Lua Pa Aupuni no ka Pa Aupuni maluna ae.
J. A. KING.
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina,
Iune 24, 1896 2604-3t
HOOLAHA WAI
I kulike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna XXVI. o na Kanawai o 1886:
O ka poe apau e paa ana he mau pono wai a e uku ana paha i na uku wai, ke hoikeia aku nei ka lohe ma keia, o na uku wai Aupuni e pau ana ka manawa ma ka la 31 o Dekemaba, 1896, e hookaaia no ma ke Deena Oihana Wai o Honolulu, ma ka Ia 1 o Iulai, 1896.
O na uku wai apau i hookaa ole ia a hala na la he umi-kumamalima mahope iho o ka la e hookaa ai, e auhau hou ie iho no he 10 pa-keneta.
E hookaaia na uku wai ma ke Deena Oihana Wai ma Kapuaiwa Hale.
ANDREW BROWN.
Luna Nui o ka Oihana Wai o Honolulu.
Honolulu, H. I., Iune 15, 1896.
2603-3t
HOOLAHA AINA AUPUNI.
Ma keia ke hoolahaia aku nei, o na aina a pau i hoakakaia ma ka Papa Kuhikuhi malalo iho, e weheia ana mai a mahope aku o ka la 7 o Iulai, 1896. no ka poe e makemake ana e noho a hookuleana malalo o ka Mahele VI. o ke Kanawai Aina o 1895, no na Hoolimalima Home Liilii.
PAPA KUHIKUHI.
He 10 apana aina ma Haleohiu, Kona Akau, Hawaii, no lakou na eka pakahi he ewalu, oi iki a emi mai paha.
Aia keia mau apana aina ma kahi e kokoke ana i ke Alanui Aupuni mauka, he 7-1/2 mile paha ka mamao mai ka Uwapo Ku-moku ma Kailua.
E hele kino ka poe a pau loa e makemake ana e noi aina, ma ke Deena Oihana o ka Hope Agena ma Kailua, kahi hoi o na Kii Aina e ikeia ai, a e loaa ai na hoakaka piha. E loaa no hoi na hoakaka a me na kuhikuhi, e pili ana no ke noi ana i na aina, ma ke Keena Oihana o na Aina o ka Lehulehu, ma Honolulu.
E hamama ana ke Deena Oihana o ka Hope Agena ma Kailua, no ka waiho aua aku o na palapala nonoi aina, ma ka hora 9 kakahiaka o ka Poalua, la 7 o Iulai, 1896.
J. F. BROWN.
Agena o na Aina o ka Lehulehu.
2602-td
KUAI O NA AINA AUPUNI.
Ma ka Poakahi, Iolai 6, 1896, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ka Hale Le@a (Halekuai o J. Kaelemakule). Kailua, Kona Akau, Hawaii, e Kuai Kudala ia aku ana elua Apana Aina Aupuni ma Waiaha, Kona Akau, penei:
Apana Helu 2 o ka Aina Aupuni, Palapla Aina o Waiaha, maloko o @aila he huina pau o na Eka he 13 S-10. E koe ana i ke Aupuni ke kuleana o kekahi apana olowi o umi-kumamalima kapuai ko akea mai ke alanui mai o Kailua a i ka Apana 3, Ina e makemakeia ana ia wahi i pono alanui a hoea i ka apana hope i hoikela ae la. o ka area o ua apana olowi ia he 1 S-10 eka.
Kumukuai maluna aku o S@-@ no ka Apana 3.
Apana Helu 3 o ka Aina Aupuni. Waiaha, e holo ana mai ka Apana 2 aku a i ke Alanui Aupuni.
Area he @@ eka.
Kumukuai maluna aku o $700.
He mau aina [ @ ] mahina ae la he hookahi mile ame ka hana mai ke awapae mai o Kailua.
NA KUMU AELIKE.
He kaike ke dala o heia kuai ana. a i ole ia. aia ma ka manao o ka mea kuai mai. i hookahi hapaha o ke kumakuai he kuike. a o ke koena ma @@ hookaa huina like ana iloko o hookahi, elua a ekolu makahiki. me ka ukupanee e ukuia ana ma ka hapaiua makahiki, ma ka uku pa-kene@a o eono (6) kene@a no ka makahiki; a@a @@e. ina e hookaa mua e mai ana ka mea kuai mai i ka aina i ka haina dala hookaa hapa i hoikeia ae ia mam@@ ae o ka manawa i aelikeia no ka hookaa ana i ka ukupanee i pili ia huina hookaa.
O kela ame keia mea i lilo aku ai ka aina e hoomaka koke e mahi io maoli i ka aina a homaemae i kona apana iloko o ka makahiki mua, a e hoomau aku hoi ia hana a pau na makahiki hope aku elua, a e pau hoi i ka mahiia ma ka hope o ke kolu o na makahiki he iwakalua -kumamalima hapa-haneri o kona apana aina.
Ma ka hope o ke kolu o ka makahiki, a mamua ae paha, ina e pau i ka mahiia he iwakalua-kumamalima hapahaneri o ka aina, malalo o ka mahini manao maikai ana (bona fide) a hookaa piha ia ke kumukuai, a hoolo pono ia na kumu aelike @pau. e loaa aku no i ka mea kuai mai he Palapala Sila Nui Kuleana Mau Loa (Alodio fee simple title).
O ka hooko ole ia ana o na kumu aelike i hoikeia ae nei, he mea ia e nele ai i ke kulena iloko o ka aina.
Ma ka wa hoi e uhakiia ai ka aelike. e kuai kudala ia aku no ka aina e ke Aupuni. a ina ma ia kuai ana e loaa ka huina dala elike me ke kumukuai mua. e loaa auanei i ka mea i kuai mua i ka aina mailoko mai o ia huina na huina dala o kana mau hookaa dala ana i ke Aupuni, ma ka helu o kana kuai ana, me ka ukupanee ole, a he mahele prorata (ratio) maloko o ua huina dala la iloaa mai ma ka averika i ko na huina hookaa i ukuia e ia. Ina hoi, e emi iho ka huina dal loaa mai, malalo o ke kumukuai mua, alaila, o ka huina e hoihiia aku ana iaia, e kakiia ana no ia ma ka huina averika (pro-rata) maluna o ia huina i emi iho i averika ai hoi me na huina dala o kana mau hookaa ana.
E kakauinoaia kekahi Aelike e kela ame keia mea kuai me ke Aupuni, me ke komo pu o keia mau kumu, a o ka hooliloia ana'ku o ua Aelike la, me ka ae mua ole o na Komisina Aina Aupuni, he mea ia e uhakiia ai ka Aelike.
E hookaa ana kela ame keia mea kuai i ka mahele hookaa mua o ke kumukuai mahope koke iho o ka lilo ana.
E ikeia n ke Kii no ke ana o ka aina ma ke Keena Aina Aupuni, Hale Oihana Hookolokolo, Honolulu, a i ole ia, ma ke Keena Oihana o J. Kaelemakule, Kailua, Kona Akau, malaila e loaa ai na hoakaka piha.
J. F. BROWN,
Agena o na Aina Aupuni.
2602-td
KA
Nupepa Kuoko@
No ka Makahiki $2.00
No Eono Mahina 1.00
Kuikeka Rula.
@@@@} 1 2 3 4 5 6
ANA. Pule Pule Pule Pule Pule Pule
1 Iniha $ 1.50 $ 2.00 $ 2.50 $ 3.00 $ 3.50 $ 4.00
2 Iniha 2.00 2.75 3.50 4.00 4.50 5.00
3 Iniha 2.50 3.50 4.00 5.00 5.50 6.00
4 Iniha 3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50
5 Iniha 3.50 4.75 5.00 7.00 8.00 9.00
6 Iniha 4.00 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00
[@] O a@ Olelo Hooiaha a p@n e hoouna @ [@] [@] [@] ka Hoolaha maloko o keia Nupepa e hoo@@@ @@ mai me ka @@ha@, a ina [@] [@]
HAWAIIAN GAZETTE CO
C. G. BALLENTYNE, Luna Nui.
JOSEPH V. POEPOE, Luna@oo ponopono.
Honolulu, Oahu.
@@LIMA IULAI 3, 1896
Ka La Pok@ulai.
Ma na wa i hala ae nei. oiai e ku ana ke au hooponopono Aupuni Monakia o ka ia eha (4) o Iulai nei. he la ia i haawiia ai na hoomanao "kulala" me ke kulana Amerika wale no olai no one e laulima po ana po Hawaii iloko o na hoohiwahiwa ana ame na hanoli ohobia ana [@] ma ia no puuwai Hawaii me na puuwai Amerika iloko o ke apo lokahi o ka kumo mua i kukuluia ai @a e ka lahui Amerika. He mea maopopo loa. ke ka nei keia @@ 4 o Iulai iloko o na boomanao ana o ka poe Amerika. ma ke ano ola ka la i kukalaia ai ka "Olelo Kuahau@ no k@ [@] o Amerika Haiia" mailoko mai o ka mana o ke Aupuni Moi o Enelani. O Ro@@@ Henry Lee o ka Mokuaina o Viriginia ka mea @a@a i waiho aeiloko o ka Ahaolelo o Amerika, ma ka [@] 7 o Iune, 1776. i kekahi olelo hooholo. e kukala ana e lilo na panalaau o Amerika e noho ana malalo o ka mana o Enelani i mau mokuaina k@okoa. a e hoopau loa ia ko Enelani noho mana ana maluna o ia mau panaiaau. Ma ka la 4 o Iulai, 1776. ua hooholo loa ia keia olelo hooholo. ma ke koho ana a @ ma ka aoao kokua. mailoko mai o ka huina o 13 elele i hoounaia mai na panalaau mai iloko o ka Ahaolelo nui. Ua hoomaka mua ia ko na Amerika hakoko maoli ana me Enelani no ko lakou pono kuokoa ma ka la 19 o Aperila, 1775. ke kahua kaua weliweli o Lexington, he wahi kauhale ma ka mokuaina o Masakuseta. a hiki i ka haulepio ana o Haku Cornwallis. ka Alihikaua Nui o na koa "Pelekane" ma ke kulanakauhale o Yourktown. mokuaina o Viriginia. a iloko hoi o na hoouka kaua he24. Mahope iho o ka hooholo loa ia ana o ke kuikahi mawaena on Aupuni elua ma ka ia 3 o Sepatemaha, 178@. ehiku makahiki me elua mahina mahope iho o ka puka ana o ka olelo kuahaua kuokoa a ka lahui Amerika. ma o ka Ahaolelo la aia hoi. ua ikeaia ae la ke kuokoa ana o Amerika Huiia e na mana Aupuni e ae. a ma ka makahiki 1787 i aponoia ai kona kumukanawai e ku nei i keia wa.
No keia mea. ua lilo ka la eha (4) o Iulai he la hiwahiwa iloko o na puuwai Amerika. He la haaheo. he la hookelakela a hoomau i ka hookaulana ana i na hana wiwo ole i hanaia e ko lakou mau kupuna. na makua. na hoahanau. na keiki ame na hoaloha i hiipo@ i ke kuokoa ana o ka mana Aupuni Monakia.
Nolaila. o na kanaka apau e noho ana ma Hawaii nei i maa mau i na mailani hoohiwahiwa ana o keia la me na Amerika. ua hooi loa ia ae ko lakou kulana hoomanao "kiulaia" ana. mamuli o ke kau kanawai maoli io ia ana e ka Ahaolelo i pau aku nei. he la "kulaia" Hawaii keia. He oiaio. ua haalele o Hawaii i keia wa i ke kulana Aupuni Monakia. Ke ko nei kona alahele no ka hui ana me ke Aupuni Repubika makua o ke ao nei. a ma keia ano ke ae nei ke Aupuni o Hawaii. e awaiaulu iaia iho me Amerika Huiia ma ke apo o ka lelel like ana e puili i na hoomanao no ka nohona "kuokoa" mailoko mai o na hoomalu Aupuni Monakia ana.
Amerika ame Hawaii.
mamuli o ke kohoia ana o McKinley e ka Aha Elelo a na Republika i noho ai ma ke kulanakauhale o Sna Lui i moho Peresidena no deia hau koho balota e hoea mai ana, ua kukuluia ua kanaka kalaiaina kaulana la o ka mokuaina o Ohio i mea nana e hoonee pono i na iliili o ka papa-konane pili Aupuni a ka Aoao Republika e hoonohonoho ai ma ka wa e lilo ai ia lakou ka hookele ana o ke Aupuni o Amerika Huuia. Mawaena hoi o na pohaku i lilo i kumuhana kuwaho no luna o ua papa-konane la. oia no ka mea e pili ana ia Hawaii nei. Aia maloko o ka papa hoonohonoho a keia Aoao Repubalika ka "puana a ka moe" no ka Luna Aupuni pili kokoke mawaena o Hawaii nei ame Amerika Huiia. Mamuli o ka puka-a-maka maoli ana maloko o ka papa-hana kalaiaina a ka Aoao Repubalika ka manao maopopo e lilo o Hawaii Repubalika malalo o n hoomalu ana a Amerika Hulia, oia ka hooia ana o na Repubalika (o Amerika) i kekahi o na keehina hana Aupuni o ke au noho Peresidena o Harrison. e pili ana no Hawaii nei. ma ke kuiana hui aku malalo o na hoomalu ana. a Amerika Huiia. ke kulana hoi a na Repubalika o Hawaii nei o kali aku nei me ka hauoli o kona hookoia. He mea oiaio, mamuii o ke komo moakaka ana o keia kumuhana e pili ana ia Hawaii Repubalika maloko o k@la papa-hana a ka Aoao Repubalika o Amerika. ua hike maopopoia mai imua o Hawaii Repubalika. ame ke ao holookoa. aole loa i hoopoina ea ala@ai o ka Aoao Repubalika ia Hawaii. Ma ka wa i haiolelo ai o Luna SenateThruston no ke koua ana i ka inoa o McKinley. ua hoopuka ae la oia i keia manao: "Malalo auanei o kona au hooponopono Aupuni e loaa ai ia kakou na mahalo ia ana mai e na lahui o ke ao nei: aole loa e uu hou ia ilalo ka hae Amerika: e hookoia auanei na pono o ka makaainana Amerika."
E like no me ka ke "Kuokoa" i hoike aku ai imua o knoa poe heluhelu. he ninau "ola" ka ninau Hoohui Aina. pela noia e ikeia nei i keia wa. A mamuli auanei o ka paa ana o ke kumuhana noho mana a hoomalu mai a Amerika Hulia maluna o Hawaii. elike me ka hoopaa ana a na Repubalika maloko o ka lakou papa hoonohonoho kalai Aupuni. oia ka olelo hoolaha akea imua o Enelani ame na Aupuni e ae o ka honua nei. o Amerika Huiia ka mea e hookuleana pili paa ana ma Hawaii. aole loa e ae o Amerika i kekahi mana Aupuni e ae-ina he Pelekane ia. Farani paba. Geremania paha. Iapana paha. a Aupuni e ae-e hokai wale ia Hawaii nei. Ua lilo ka olelo hoohio a Spaulding (o ka Aoao Repubalika) i waiho ai imua a ka Hale o na Makaainana, maka la 6 o Ianuari, 1896. i olelo hoolaha akea imua o na mana Auhuni e ae. he ninau "ola" ke kumuhana Hoohui Aina o Hawaii me Amerika; a ma ia ano i haawiia aku ai he olelo hoike maopopo imua o ua mau Aupuni la o ke ao nei, o Amerika Huiia wale no ka mea i kuleana ma ka ninau o ka hookokoke ana mai la Hawaii a pili iloko o kona (ko Amerika) poll. A o ke Aupuni auanei e ku@ ana i heia olelo hoolaha a Amerika Huiia. he ememi ia no ke Aupuni o Amerika Huiia [@] me ka olelo hooholo a ka Aha Senate ma ka la 31 o Mei 1891.
Ma keia olelo hooholo a Spaulding i lawe mai ai. elike me ka mokou i hoolaha aku ai no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu. ma ko makou pepa o Ianuari 21, 1896. o ka wa e hooholo loa ia ai ke kumuhana o ka hoolilo ana ia Hawaii nei i mokuaina e hui ana me Amerika Hulia. aia ia ma ka la @ o Ianuari, 1898. a i ole ia. mamua ae paha o ia @@. Noiaila, ke ku nei ke "knokoa" maiuna o na mea hoike maopopo no ka hiki ana iaia e hooiaio i [@] lahui. he kumuhana "ola" ka Hoohui Aina mawaena o Hawaii nei ame Amerika Huiia. A pau aku la kela Kau Ahaolelo Hui o Amerika. ke waiho ia no keia olelo hoohoio a Spaulding @a ke ano he hoike no ka make ole ana o ka ninau Hoohui Aina. a ma ka wa i lawe ai ka Aoao Repubalika i kumuhana kalai Aupuni ia no ko lakou aoao no keia kau koho Peresidena ae. ke loaa ia lakou ka lanakila. lilo ia i kumuhana kalai Aupuni maoli na kekahi aoao kaiaiaina o Amerika e hooikaika ai. a no ia mea. ua lilo ka Aoao Repubalika i poe kakoo i keia kumuhana "ola" a ke "Kuokoa" i hoike e aku ai i loa honua. A ke olelo ae nei ke "Kuokoa" e lanakila ana ka Hoohui Aina. me ka nana ole ia o ka nui o na hoomaloka ame na hoomalau.
Na Hapa Poepoe Elua.
Ma ka nupepa Ke Aloha Aina o ka Poaono aku nei i ike iho ai makoa i ka manao pane a kona lunahooponpono ia makou. no ka makou olelo ana ua holo aku o Kamika ma i ka Hapa Poepoe Komohana. oiai o ka pono. wahi ana. o ka Hapa Poepoe Hikina ia. Ua olelo makou o ka hapa poepoe a Kamika ma i holo aku nei. oia no ka hapa poepoe komnana mai Hawaii aku nei a no like loa ia olelo ana a makou me ko makou hooia ana eia o Hawaii nei ma ka hapa poepoe hikina, a ke hooiaio aku nei makou i ka oiaio. ka pololei a hemahema ole o ka makou olelo ana pela. I mea e kakooia ai keia manao o makou. he mea pono ia makou ke kula hou aku i ka Lunahooponopono o Ke Aloha Aina malalo o ke alakai ana a kekahi mau ninau me na haina i hike ia ma kekahi wahi buke olelo Hawaii maopopo. i hoomakaukauia no na kula olelo Hawaii o keia mau Pae Aina. a o ka inoa o ua wahi buke la. oia keia "He Ninau no ka Palapala Honua Poepoe." He 27 ka ui o na aoao o keia wahi buke.
E nana ma ka aoao 4. o ua whai buke la. malalo o ka mahele "No ke Ao mua." Ma ia wahi. ua kauohaia ka haumana. elike me ka Lunahooponopono o Ke Aloha Aina. e nana pono i ka Palapala Honua Poepoe. A eia na nunau:
"O ka palapala hea la ia imua ou?
Heaha lake ano o ka honua nei?
Ina e paa oe i ka alani. ehia o kona mau aoao ka i ikeia i ka manawa hookahi?
Hookahi no.
A ina manao kou e ike i kona mau aoao apau i ka manawa hookahi. pehea ka hana e pono ai?
Penei no: E mahele i ka alani i na hapa like elua, alaila, e pai like ia laua a elua maka papa.
A pela anei laua e lilo ai i mau hapa poepoe elua elike me na mea e kau la?
Oia no.
Owai na inoa o ia mau hapa poepoe elua?
O ka Hapa Poepoe Hikina a o ka Hapa Poepoe Komhana."
E nana aku ma ka aoao 10 o ua wahi buke nei, a ikeia no penei:
"Owai ka mahele aina nui ma ka Hapa Poepoe Hikina?
O Amerika Akau, Amerika Hema, Ainaomaomao, kekahi mau mahele o na aina moana ame kekauwahi hapa o Asia."
E nana aku ma ka aoao 13 o ua wahi buke nei, a e ikeia no penei:
"Owai na maheleaina nui ma ka Hapa Poepoe Komohana?
O Asia, Aferika, Europa. me kekahi mau mahele o na aina moana."
O keia ke ao ana o na Kula Hawaii. A ua hookuponoia keia ao ana ma ke ku ana o ka Pae Aina o Hawaii nei make kukulu hikina mai Asia mai, a make kukulu komohana hoi mai Amerika mai. Eia imua o makou ka Palapala Homua Poepoe i lilo ai i mea kula mau ia e na Kula Hawaii i ka wa mamua, a ua manao makou he lulana hoonaauao no ia i kupono ke mahaloia. A i kela wa, ua kukulu merediana ke Aupuni o Hawaii nei, noiaiia, ua kupono no keia [@] @@@@pala honua ana.
Ka Hui Republika Hawaii.
Ua makemakeia na lala apan o keia ahahui ame no poe e @e apau i kakoo i ke aupuin Repubalika, ma ka hookiki kumuanawai @ne a ma ka manao maikai hoi, e akoakoa ae ma ka hale pohaku o Robikana ma ke kihi makai @ @ao ma Ewa o ka huina o na Alanui Moi ame Nuuanu. ma ka hora 10:30a malaila e hoonohonohoia ai ka huakai ike Peresidena. E loaa ana ka ike ana i ka Peresidena o ka Repubalika o Hawaii i keia huakai ma ka hora 11 me 15 minute. Oko lakou wa ia e ike a@u ai. Ua lohe wale ia mai he haioleio [@] keia poe. ma ka aoao o na Repubalika, Hawaii.
Ke loaa ia makou na inoa o ka poe i komo iloko o keia huakai, alaila, ehoolaha aku no makou no ka pomaikai o ka ikeia ana, ke ku nei lakou ma ke ano he poe Repubalika oiaio, aole ma ka lehelehe wale no a whai "hauna owili paakai" pii Aupuni paha.
Ka Mokukaua Mekiko.
Ma ke awakea Poakolu nei i ku mai ai ma ke awa o Honolulu nei ka mokukaua ao koa o ke Aupuni o Mekiko. nona ka inoa "Zarago@@" iloko o na la holo he i@ mai Kapalakiko mai. Ua kipu aloha mai kela mokukaua i ka hae o ke Aupuni Repubalika o Hawaii. O ka pu mua o ke kani ana mai. ua puka pono: o ka lua ua @@olohi loa. a pela ke kolu ame ka ha? a o ke oki iho ia no i@. alole i kani hou mai. A kohokoho ae la na "Anee Alee," ma ka olelo ana, aole i ikeia ke Aupuni. Aka, ma ka auwina ia ae. ua hoopakikeia mai keia noonoo olalau o na "Anee Alii." mamuli o ke k@@@ hololea hou ana mai o ka mokukana. O ke kumu nui o keia hapa@ue ana o na pu kani awiwi o ua moku [@]. m@m@ii no ia o ke kupono ole o ka u@iki o na pu i kualie ai ma Kapalakiko i na man pu [@]
Ke holo makaikai nei keia moku i ke ao nei. ma ke alahele [@]akea@@mai ma ka aoao o ke Aupuni o Mekiko. O ke kulana o ke ko ana o ke au o ka moana ka mea ano nui loa o kana mea e huli nei. He moku hoomaamas kela no ka oihana kaua moana. He [@] paha ia ana e hooka@ulu@ iho ai ianei a holo aku no lokohama. O na awa ana e kina aku ai ke haalele loa la Manila. oia o Singapore, Colombio, A@@@, Port Said, alalia, nee ma ke Kaiwaenahonna a hoea i [@] a ka i Havana, alaila, buli hoi i ka home ma Vera Cruz, e hoea ana paha oia ilaila ma ka maiam@@ [@] keia makahiki ae.
He ekolu mau haole Perekan@@ [@] o keia mokukaua. He [@] ka nui [@] kanaka. he 6 pu a Carret, 2 p@@ [@] awiwi, 2 pu poai puni a Hotchk@@@. He "Aliimoku" Adirmarala kekahi [@] o keia moku.
KAI HUAKAI HOOHIWAHIWA.
Ka Hookahakaha "Po Kiula@
Hanohano.
HUI HAWAII MEAMERIKA.
Laulima ma ka Hoomauao Lanakila mai ke Kua Hao Monakia mai.
Mamu@i o ka oluolu o Kon@@ [@] Lean, Ke Konela nui o na Koa o H@@ a o ka Hamuku hoi nana e alak@@ [@] hana hoohiwahiwa "Kiulai" ma ka [@] o ka Repubalika o Hawaii. e ma@Am@@ ana ma ka la apopo (Iulai 4). [@] mai la ka pepa hoike o ka hua@@ [@] kahakaha e malamaia ana ma ke [@] hiaka o ia la e hoomaka ana [@] [@] hora S a oi.
He elima mau mahele e komo [@] iloko o keia huakai.
Mahele 1.. oia ka Regimana [@] Puali Kiai Lahui o Hawaii. E@@@ ana lakou ma ka hora S ponoi o ke [@] kahiaka, ma Alanui Hotele, ma ka [@] Waikiki o ka puka-pa o ke kahua [@] Aupuni (Mana Hooko). O ka maka mua o keia mahele e ku ana ia ma [@] kokoke i ka puka-pa, a makaukau [@] ka nee koke ana ma ka hora S:[@].
Mahele II.. oia ka poe Makai Kau [@] ame na poe kuikawa maluna o na he Akoakoa ma ka hora S. ma ke Alan@@ Hotele, ma ka aoao Waikiki o ka puka-pa o ka pa Hale Aupuni o ka O@har@, Hooko, iloko o na mahele eha (4) [@] ka makamua o keia puali o ku ana ia makahi kokoke i ka puka-pa.
Mahele III.. oia ka Oihana Kina@ Ah@ o Honolulu nei. me ka lakou mau Hawaii ame na mea paahana e ae a la p@@ Akoakoa lakou ma ka hora S. ma Alanui Hotele. ma ka aoao ma Ewa o [@] puka-pa o ka pa Hale Aupuni o ka Ohana Hooko. O ka makamua o k@@@ mahele e kokoke ana ia i ka puka-pa.
Mahele IV.. oia ka Puali o na ano kaa apau o keia ame keia ano. E ako@@@ ana ma ka hora S ma Alanui Mila @elih me ka hoonohonoho ana i haawiia [@] ia lakou e ke Aliikoa Mahele. E [@] ana ka makamua oia poe ma [@] Hotele.
MaheleVll oia na Kaa Hehihehi W@ wae. E akoakoa aua lakou ma Alanui rikeke, hora S. E ku ana ka makamua oia poe ma Alanui Hotele.
E hoomaka ana ke kai ana o ka hua kai ma ka hora S:30. a penei na kulan@
Puali o na Makai, malalo o Kapena Paka.
Konela R. H. McLean, Regimana Ekahi, Pali Kiai Lahi o Hawaii. a Ilamuku Nui.
Kapena John Schaefer, Regimana Ekahi, Puali Kiai Lahui, Akukana Kenerala.
Na Ukali Kuikawa.
MAHELE I.
Lutanela Konela J. H. Fisher, Aliikoa
Na Ukali.
Mekia C. B. Cooper, Kauka; Kapena A. GArtenberg, Aliikoa Kahea; Kapena W.G. Ashley, Puuku.
Bana Lahui Hawaii-Prof. Berger Alakai.
Regimana Ekahi, Puali Kiai Lahui o Hawaii
Bataliona Ekahi--Mekia George F. McLeod, Aliikoa. Na Ukali-Lutanela L. P. Kanake, Akukana; Kapena J. P. Wayson, Kauka.
Puali E--Kapena John Good. Aliikoa
Puali A--Kapena Paul Sm@@h. Aliikoa.
Puali B--Kapena E. O. White, Aliikoa
Puali C--Kapena J. M. Camara, Aliikoa.
MAHELE II
Ilamuku A. M. Brown, Aliikoa.
Noa Kokia.
Bana Puhi Ohe.
Puali Makai Kau Lio, malalo l Kapena Renken.
Puali Kaua Lio, malalo o Kapena Carter.
MAHELE III
Eneginia Nui J. H. Hunt, o kaOhana Kinai Ahi o Honolulu.
Na Kaa-wai ame na Lako Paa@@@@ ol Oihana.
MAHELE IV.
W. H. Hoogs, Luna Alakai.
Na Kaa i ohuohu i na [@] [@] Hoonanila.
Na Kaa i Hoowehiwehiia me na H@@ a pela aku.
MAHELE V.
Kapena R. N. Dexter, Alii Ala@@@
Na Ukali--Lutanela George [@] Lutanela Thomas King.
Na Kaa Hehiheihi Wawae.
E kaalo ana na pualikoa ma@@ ka Hale Oihana Hooko, ma ka [@] ka Alanui Moi, mamua ae o ka P@@@@ O kahi e hapai ai na koa i [@] [@] ano hii aoao ae. ala ia ma Nahi [@] ionaia me kekahi hae, a [@] [@] kahi e hoi loa ai na pu i [@] O na aliikoa aohe a loakou mau [@] haawi lakoa i ke aloha i ka P@@@ [@] ma ka wehe ana i na papal@ [@] hele koa apau. e a@e ae lakou [@] Peresidena me ke kolam@ [@] ke kulana o ke ka@l huakai [@]
E komo m@@ ana ka [@] [@] hele ae i ka Hale Oihana [@] [@] i ke Alanui [@] pii ma. Alanui alakea a hoea i Alanu Ema, mai [@][@] ke Alann@i Kula [@] ma ke[@][@] ka-moe ma ke Alanui Alapai a i ke Alanui Moi, a hoea loa i ke Kuea Unions.