Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 25, 19 Iune 1896 — Ka Ahaolelo ame ke Kanawai Kakauinoa. [ARTICLE]

Ka Ahaolelo ame ke Kanawai Kakauinoa.

Mamuli o ka lawe ana mai o ka Ahaolelo i pau aku la, e hooholo i kekahi Kanawai e hoopau loa ana i ke Kauawai Kakauinoa a ke "Kuokoa" i hoike aku ai, he Kanawai kue ia i ke Kumukanawai, ma kona manao ana, ua lilo ia hana i mea na makou e haohao nui ai. He oiaio, aoie makou e olelo ana, he hana ia i haawi ole mai he hauoli laulaha ana iloko o makou iho a lioea aku iwaena o kekahi poe he lehulehu, mawaena o ka nohona lahui o loko nei o ka Repubalika o Hawaii; aka, ke olelo nei makou, he hana ia i kukulu mai imua o ke akea i ke ku ana o ka Ahaolelo o 1896 ma kekahi "oehaa" ma ka Oihana Kau Kanawai ma Hawaii nei. Oiai, ua maopopo ia makou, hookahi wale no mea nui o loko o keia kanawai i kue nui ia e ka lehulehu koho balota a koho balota ole hoi o ka aina nei, oia kela kuni manamanalima; a mawaho oia mea, ua oho like ka manao o ka lehulehu ua pono a ua maikai no ke Kanawai Kakauinoa, a ina e "kapae ia ke kuni manamanalima mailoko ae o ua Kanawai la, alaSla, ua hooko koke ka lehulehu Hawaii e kakau i ko lakou mau inoa. Nolaila, ma kahi o ko ka Ahaolelo hoao ana i ke keehina hooponopono hoii i ke kanawai mamuli o ke kapae ana ae i kahi o ua kanawai la i ma-noni-a ia ai e ka lehulehu, ua lawe mai la ia he kaiehu holookoa ana mai ke poo a ka hi'u, pau pu ka liko me ka laele, aohe lau kanu. Oiai nae, o ka makou i kahoahoa aku ai, ina e ku mau ka mahele kuni manamanalima nui maloko o ua«kanawai la, ma ke ano he mea waiwai nui ia e.ola mohaha ai ua kanawai la, alaila, he kue Kumukanawai ia, no ke kulike ole o ia mahele manamanalima nui a ke kanawai i hoike mai ai, me kona poo; a no ia mea, o ka hoololi ma na huaolelo o ke poo o kanawai la ka mea e pakele holookoa ai ke kanawai mai kona kukalaia ana he kanawai'kue Kumukanawai ia ma ka wa e laweia aku ai imua o ka Aha Kiekie. Aka, he okoa loa nae ka manāo i loaa i na "Solona" o ka aina ma keia mea, oia hoi, hookahi no ka hao a ka wai nui koe piha-a ole g.ku o Kowa-uka.