Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 25, 19 Iune 1896 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

@oolaha Mana @ooko

 

Hoolahawai

 

I kulike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna XXVI. o na kānāwai o 1886

O ka poe apau e paa ana he mau pono wai a e uku ana paha i na uku wai , ke hoikeia aku nei ka lohe ma keia o na uku wai Aupuni e pau ana ka manawa ma ka la 31 o Dekemaba, 1896, e hookaaia no ma ke Keena Oihana Wai o Honolulu, ma ka la 1 o Iulai, 1896.

O na uku wai apau i hookaa ole ia a hala na la he umi-kumamalima mahope iho o ka la e hookaa ai, e auhau hou ia iho no he 10 pa-keneta.

E hookaaia na uku wai ma ke Keena Oihnana Wai ma Kapuaiwa Hale.

Andrew Brown,

Luna Nui o ka Oihana Wai o Honolulu.

Honolulu, H. I., Iune 15, 1896.    

2603-3t

Hoolaha Pa Aupuni

 

I kūlike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna XXXV. o na Kanawai o 18888, i kēia la ua hookaawale aku au he pa no ka hoopaa ana I na holoholona aea ma Halawa, Mokupuni o Molokai, ma kekahi apana aina i kuleanaia e J. F. Brown, i ikeia o Keopuka, a e pili pu ana me ka Ramch Houses o ua J. F. Brown la, malalo aku o ka ulu kukui o Lanikaula

 

 

I kūlike ai me ka Pauku 2 o ka Mokuna XXXV. o na Kanawai o 1888, ua ho ʻ okohu aku au ia J. Kahaneli i Luna Pa Aupuni no ka Pa Aupuni maluna ae nei.

J. A. King,

Kuhina Kalaiaina

Keena Kalaiaina

Iune 8, 1896. 2602-3t

 

 

Hoolaha o na aina aupuni

 

 

Ke hoolahaia aku nei me kēia, ua hookohuia aku o Worth O. Aiken, Esq., o Paia, Maui, I Hope Agena no na Aina Aupuni no k a Apana Aina Eha, (Maui, Molokai, Lanai ame Kahoolawe).

J. F. Brown

Agena o na Aina Aupuni

2602-3t

 

 

Hoolaha Aina Aupuni

 

 

Ma keia ke hoolahaia aku nei, o na aina a pau i hoakakaia ma ka Papa Kuhikuhi malalao iho, e weheia ana mai a mahope aku o ka la 7 o Iulai, 1896, no ka poe e makemake ana e noho a hookuleana malalo o ka Mahele VI. o ke Kanawai Aina o 1895, no na Hoolimalima Home Liilii.

PapaKuhikuhi.

He 10 apana aina ma Haleohiu, Kona Akau, Hawaii, no lakou na eka pakahi he ewalu, oi iki a emi mai paha.

Aia keia mau apana aina ma kahi e kokoke ana i ke Alanui Aupuni mauka, he 7½ mil paha ka mamao mai ka Uwapo Ku-moku ma Kailua.

E hele kino ka poe a pau loa e makemake ana e noi aina, ma e Keena Oihana o ka Hope Agena ma Kailua, kahi hoy o na Kii Aina e ikeia ai, a e loaa ai na hoakaka piha. E loaa no hoy na hoakaka a me na kuhikuhi, e pili ana no ke noi ana i na aina, ma ke Keena Oihana o na Aina o ka Lehulehu, ma Honolulu.

E hamama ana ke Keena Oihana o ka Hope Agena ma Kailua, no ka waiho ana aku o na palapala nonoi aina, ma ka hora 9 kakahiaka o ka Poalua, la 7 o Iulai, 1896.

J.F. Brown,

Agena o na Aina o ka Lehulehu.

2602-td

 

 

Kuai O Na Aina Aupuni

 

 

Ma ka Poakahi, Iulai 6, 1896, ma ka hora 12 o ke awakea, ma ke Hale Leta (Halekuai o J. Kaelemakule), Kailua, Kona Akau, Hawaii, e Kuai Kudala ia aku ana elua Apana Aina Aupuni ma Waiaha, Kona Akau, penei:

Apana Helu 2 o ka Aina Aupuni, Palapala Aina o Waiaha, maloko o laila he hiuna pau o na Eka he 438-10. E koe ana i ke Aupuni ke kuleana o kekahi apana olowi o umi-kumamalima kapuai ke akea mai ke alanui mai o Kailua a i ka Apana 3 , ina e makemakeia ana ia wahi i pono alanui a hoea i ka apana hope i hoikeia ae la, o ka área o ua apana olowi la he 18-10 eka.

Kumukuai ma luna aku o $500 no ka Apana 2.

Apana Helu 3 o ka Aina Aupuni, Waiaha, e holo ana mai ka Apana 2 aku a i ke Alanui Aupuni.

Area he 40 eka.

Kumu kuai ma luna aku o $700.

He mau aina mahiai maikai keia mau aina maluna ae la, he hookahi mile a me ka hapa mai ke awapae mai o Kailua.

Na Kumu Aelike.

Ke kuike ke dala o keia kuai ana, a i ole ia, aia ma ka manao o ka mea kuai mai, i hookahi hapaha o ke kumukuai he kuike, a o ke koena ma na hookaa huina like ana iloko o hookahi, elua a ekolu makahiki, me ka ukupanee e ukuia ana ma ka hapalua makahiki, ma ka uku pa-keneta o eono (6) keneta no ka makahiki; aka nae, ina e hookaa mua e mai ana ka mea kuai mai i ka aina i ka huina dala hookaa hapa i hoikeia ae la mamua ae o ka manawa i aelikeia no ka hookaa ana, alaila, e kaohiia ana ka hookaa ana i ka ukupanee i pili ia huina hookaa.

O kela ame keia mea i lilo aku ai ka aina e hoomaka koke e mahi io maoli i ka aina a hoomaemae i kona apana iloko o ka makahiki mua, a e hoomau aku hoy ia hana a pau na makahiki hope aku elua, a e pau hoi i ka mahiia ma ka hope o ke kolu o na makahiki he iwakalua-kumalima hapa-haneri o kona apana aina.

Ma ka hope o ke kolu o ka makahiki, a mamua ae paha, ina e pau i ka mahiia he iwakalua-kumamalima hapahaneri o k aina, malalo o ka mahiai manao maikai ana (bona fide) a hookaa piha ia ke kumukuai, a hooko pono ia na kumu aelike apau, e loaa aku no ia ka mea kuai mai he Palapala Sila Nui Kuleana Mau Loa (Alodio fee simple title).

O ka hooko ole ia ana o na kumu aelike i hoikeia ae nei, he mea ia e nele ai i ke kuleana iloko o ka aina.

Ma ka wa hoi e uhakiia ai ka aelike, e kuai kudala ia aku no ka aina e ke Aupuni, a in ama ia kuai ana e loaa ka huina dala elike me ke kumukuai mua, e loaa auanei i ka mea i kuai mua i ka aina mailoko mai o ia huina na huina dala o kana mau hookaa dala ana i ke Aupuni, ma ka helu o kana kuai ana, me ka ukupanee ole, a he mahele prorata (ratio)maloko o ua huina dala la i loaa mai ma ka averika i ko na huina hookaa i ukuia e ia. Ina hoi, e emi iho ka huina dala loaa mai, malalo o ke kumukuai mua, alaila, o ka huina e hoihoiia aku ana iaia, e kakiia ana no i ama ka huina i emi iho i averika ai hoi me na huina dala o kana mau hookaa ana.

E kakauinoaia kekahi Aelike e kela ame keia mea kuai me ke Aupuni, me kekomo pu o keia mau kumu, a o ka hooliloia ana’ku o ua Aelikela, me ka ae mua ole o na Komisina Aina Aupuni, he mea ia e uhakiia ai ka Aelike.

E hookaa ana kela ame keia mea kuai i ka mahele hookaa mua o ke kumukuai mahope koke iho o ka lilo ana.

E ikeia no ke Kii no ke ana o ka aina ma ke Keena Aina Aupuni , Hale Oihanahookolokolo, Honolulu, a i ole ia, ma ke Keena Oihana o J. Kaelemakule, Kailua, Kona Akau, malaila e loaa ai na hoakaka piha.

J. F. Brown,

Agena o na Aina Aupuni.

2602-td

 

 

Ka Nupepa Kuokoa

 

 

No ka Makahiki  $2.00

No eono Mahina  1.00

 

 

Puka ana.	1 Pule	2 Pule	3 Pule	4 Pule	5 Pule	6 Pule
Iniha	$ 1.50	$2.00	$2.50	$3.00	$3.50	$4.00
2 Iniha	2.00	2.75	3.50	4.00	4.50	5.00
3 Iniha	2.50	3.50	4.50	5.00	5.50	6.00
4 Iniha	3.00	4.00	5.00	6.00	.75	7.50
5 Iniha	3.50	4.75	6.00	7.00	00	9.00
Iniha	4.00	5.50	7.00	8.00	9.00	10.00

 

O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Hoolaha maloko o keia Nupepa, e hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aohe hookomo ia.

 

 

Hoopukaia e ka Hawaiiana Gazette Co

C. G. Ballentyne, Luna Nui.

Joseph M. Poepoe, Lua Hooponopono.

Honolulu, Oahu.

 

 

Poalima  June 19, 1896

 

 

Kekilohana Pookela o ka Lahui Hawaii a me Kekahi mau Kumuhana Pili Aupuni.

 

 

He mea no makou e hauoli ai ka hoomaopopo ana iho, ma ka haipuni o na mea a makou i hoike aku ai imua i ke akea e pili ana i kekahi mai kumuhana a makou i mana ai, he mau mea ia e pono a e pomaikai ai ka lehulehu, a o kekahi hoi, he mau mea i kue i ke kumukanawai, ma ko makou manao ana, aia hoi,ua ike makou i ko ka Ahaolelo haawi ana mai i na manao like me ko makou ma a mau mea. Ua hooikaka makou e hooholoia ona kanawai e hoomana ana i ke Aupuni e aie lala, ua hoike aku makou i ke Aupuni i a ka waiwai io o ia hana, a he mea oiaio, ua hooholo io ia he mau kanawai o keia ano. Ua hoike aku makou i ko makou makou manao kue i ka laikiniia ana o na loio, elike me ke kulana i makemakeia ma ke kanawai laikini hou, a o ka hopena o ia hoomaikeike ana o makou i ko makou manao’ponoi iho, i kukuluia malalo o ke kanawai, ua ala lokahi mai la ka hale o na Makaainana a kakoo ia makou ma ia kue ana. Ua hoaiai mua aku hoi makou no ke kupono los ke auhauia na kanaka maluna o ko lakou mau loaa makahiki, he mea maopopo loa, ua hooko io keia kulana auhau hou iloko nei o ke aupuni. Aole makou i poina iki i ko makou hoakaka ana aku imua o ke akea no ko makou manao ana aku he kanawai kue kumukanawai ke kanawai kakauinoa lahui, ma kahi e pili ana i ke kuni manamanalima nui, a ua kukuluia ka makou mau hoakaka aole maluna o na manao hapuku a ohikau wale, aka, mamuli o na kuhikuhi maopopo no a ke Kumukanawai, a ke hauoli nei makou ua hookaakaaia na maka o ka poe kau kanawai a ua hooholo iho lakou he kanawai la. Nolaila, ua maha paha kakou?

Hookai a makou kumuhana e kali aku nei o ka loaa mai o kona haina maopopo, o ia ko Kaiulani ae ana, a ae ole paha e lawe i ka haawina dala uku hoomau a ka Ahaolelo i hooholo iho nei nona.

E hoomanao pu ia no hoi, ua hoike makou i ko makou mau manao ma ia mau ninau, aole me ka hapuku ana mai i nao lelo hoina pili kino wale, elike me ka hana punahele loa a kekahi poe hoolaha nupepa; a he kumu kupono no hoi no makou e puana ae ai me ka puuwai haoli ua paio makou no ka pono kaulike o na mea apau ma Hawaii nei-ka oi aku nae, o ka Lahui Hawaii i hoohiki e kakoo i ke Aupuni e ku nei ame ka poe i hoohiki ole e kokua i ke Aupuni aka, e noho ana ma ka aoao makaukau e haawi mai i na hana kipi a hookahuli aupuni ma ka wa pono mua loa e loaa ana ia iakou-me ko makou hapuku ole ana mai i nao lelo hoino pilikino. A oiai hoi, ua loaa mai ia makou na leo mahalo mai ko makou poe heluhelu he nui, no keia keehina makamae i laweia e makou, elike no hoi me ka makou i hoike aku ai ma ko makou pepa o ka la 9 o Novemaba, o ka makahiki i hala. A ke puana ae nei no makou, elike no me ka makou i mapu leo aku ai ma ia wa, a oia keia: “E ku mau aku ana no ke Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii imua o keia lahui e alakai ana ia lakou ma ke alahele o ka nohona holomua, ka nohona koukoa oiaio a hopepe ole hoi, me ka hooikaika ana e kapaeia ae na olelo pili kino a maemae ole hoi,” pela no makou a hoomau aku ai i na kalai manao akahai ana a ke Kuokoa.

 

 

Hookuuia ke Kau Ahaolelo o 1896.

 

 

I ka piha pono ana o na la he hookahi haneri o ka noho ana o ke kau mau mua loa o ka Ahaolelo o ka Repubalika o Hawaii, ma kona noho ana ma ka Poakahi iho nei, Iune 16, a mahope iho hoi o ka haawi ana o na Hale elua o ka Ahaolelo i ka laua mau hooikaika hope loa ana, aia hoi, ua hoouna aku la kela a me keia o ua mau Hale ka he elele e hoike aku i ka Peresidena o ka Repubalika o Hawaii, aohe hana i koe a kela a me keia o laua, a ua hoike mai hoi ka Peresidena i na mau elele Ahaolelo ia, aohe ana hana aku o kea u o ka manawa, maloko o ka Hale o na Senate i ka 20 minute i hala ae o ka hora 4, ua kukala ae la o Peresidena Waila, ua hookuuia ka Aha Senate sine die (a noho ma ka la maopopo ole). Oia haawina hookahi nohoi ka ka Hale o na Makaainana i hana ai.

Aka, aia ma keia la i hookuu ai na Hale elua o ka Ahaolelo i ka laua mau hana i kukulu iho ai laua i kekahi mau kia pohaku i palapala ia me na huaolelo maopopo e like me keia: Kue ke Apu Awa Hawaii i ka Apu Sake o lapana. I ko makou ike ana i keia mau huaolelo maopopo, ua ninau ae la na oolopu manao iloko o ko makou hoopo a hoomaha ae la ma ka ninau ana: E aha ana o Hawaii uuku iki ia Iapana? Alaila, i ka nipo hou ana iho e noonoo, alaila, puana hou ae la makou i keia kanaenae manao ana: Ehoohaehae ana anei o Hawaii ia Amerika Huiia, mamuli o keia mau mau hana kamahao hope loa a kona mau Solona?

Eia ka mapuna olelo hope a Raikorofa i puana ae ai ma keia la. “Ina makemake o Iapana e hoopilikia ia kakou. E kikoo aku auanei au ia Papa Sam (Uncle Sam, Amerika Huiia) e elieli kuio loa mai i kona kapuai, a oi aku i ka wai hala ae nei. A e loaa auaneu ia kakou ka k=hoohui aina a o ka hoomalu aupuni paha, a ma ia ano e loaa ai ia kakou he kulaana oi ae i ko kakou e ku nei keia wa.”

A eia hoi nao lelo ano nui a Lunahoomalu Nanone i hoopuka ae ai, ma keia la o ko lakou kau ana i kuahu o ka hoomaha: “Ua ike no kakou he mea ino ka waiona, aka, aole nae kakou e pono e hana i kahi mea e hoehaeha aku ai i kekahi mana Aupuni Kuwaho Aole i hai mai nei ke Kuhina ia kakou e ulu mai ana he pilikia, aka ma ko’u manao, aole oia i hai mai ia kakou i na mea a pau ana i ike ai. Ke manao nei au, ke huna kele mai nei oia i kahi mea a kakou aku. Ina hiki ia kakou ke kapae ae i ke ala ana mai, oia mea he pilikia, alaia, e hana kakou i kahi hana e kaumaha ole ai na poe Iapana, a oia ka hoololi ana i ka Bila Kanawai. Nolaila, e nonoi ana au, e hoololi ana i Bila Kanawai. Aole hiki ia’u ke koho ma ka aoao e kue aku i ka vito ana a ka Peresidena.”

I ka hoea ana o ka Ahaolelo ma kona la e hookuu ai, ka la hoi ana e opiopi pono ai i kana mau opeope papa apau o kana mau hana, oia kona la i ope ae ae ai i kekahi owili pepa a kakau iho la ma ke kua oia ope pepa, kue ka Apu Awa o Hawaii i ke Sake o Iapana. E ke Kiai! Heaha ko ka po?

 

 

Ka Ahaolelo ame ke Kanawai Kakauinoa .

 

 

Mamuli o ka lawe ana mai o ka Ahaolelo i pau aku la, e hooholo i kekahi Kanawai e hoopau loa ana i ke Kanawai Kakauinoa a ke “Kuokoa” i hoike aku ai, he Kanawai kue ia i ke Kumukanawai, ma kona manao ana, ua lillo ia keehina hana i mea na makou e haohao nui ai. He oiaio, aole makou e olelo ana, he hana ia i haawi ole mai he hauoli laulaha ana iloko o makou iho a hoea aku i waena o kekahi poe he lehulehu, mawaena o ka nohona lahui o loko nei o ka Repubalika o Hawaii; aka, ke olelo nei makou, he hana ia i haawi ole mai he hauoli laulaha ana iloko o makou iho a hoea aku i waena o kekahi poe he lehulehu, mawaena o ka nohona lahui o loko nei o ka Repubalika o Hawaii; aka, ke olelo nei makou, he hana ia i kukulu mai imua o ka akea i ke ku ana o ka Ahaolelo o 1896 ma kekahi kulana “oehaa” ma ka Oihana Kau Kanawai ma Hawaii nei.  

Oiai, ua maopopo ia makou, hookahi wale no mea nui o loko o keia kanawai i kue nui ia e ka lehulehu koho balota a koho balot ole hoi o ka aina nei, oia kela kuni manamanalima; a mawaho oia mea, ua oho like ka manao o ka lehulehu ua pono a ua maikai no ke Kanawai Kakauinoa, a ina e kapae ia ke kuni manamanalima mailoko ae o ua Kanawai la, alaila, ua hooko koke ka lehulehu Hawaii e kakau i ko lakou mau inoa.

Nolaila, ma kahi o ko ka Ahaolelo hoao ana i ke keehina hooponopono hou i ke kanawai mamuli o ke kapae ana ae ikahi o ua kanawai la i ma-noni-a ia ai e ka lehulehu, ua lawe maila ia he kaiehu holookoa ana mai ke poo a ka hi’u, pau pu ka liko me ka laele, aohe lau kanu. Oiai nae, o ka makou i ka hoahoa aku ai, ina e ku mau ka mahele kuni manamanalima mailoko ae o ua Kanawai la, alaila, ua hooko koke ka lehulehu Hawaii e kakau i ko lakou mau inoa.

Nolaila, ma kahi o ko ka Ahaolelo hoao ana i ke keehina hooponopono hou i ke kanawai mamuli o ke kapae ana ae i kahi o ua kanawai la i ma-noni-a ia ai e ka lehulehu, ua lawe mai la ia he kaiehu holookoa ana mai ke poo a ka hi’u, pau pu ka liko me ka laele , aohe lau kanu. Oiai nae, o ka makou i kahoahoa aku ai, ina e ku mau ka mahele kuni manamanalima nui maloko o ua kanawai la, ma ke ano he mea waiwai nui ia e, ola mohaha ai ua kanwai la, alaila, he kue Kumukanawai ia, no ke kulike ole o ia mahele manamanalima nui a ke kanawai i hoike mai ai, me kona poo; a no ia mea, o ka hoololi ma na huaolelo o ke poo o ua kanawai mai kona kakalaia ana he kanawai kue Kumukanawai i ama ka wa e laweia aku ai imua o ka Aha Kiekie. Aka, he okoa loa nae ka manao i loaa i na “Solona” o ka aina ma keia mea, oia hoi, hoolahi no ka hao a ka wai nui koe pih-aole aku o Kowa-uka.

 

 

Ka Huakai a Kuhina Kamika, ka Persideana o ka Papa Ola ame Kauka Wood no ka Aina Puni ole o ke Komohana.

 

 

Ma ke ku ana mai nei o ka moku ahí Rio de Janeiro ma ka Poalima o kela pula aku nei, i loaa mai ai ka lono ua pae maalahi aku la o Kuhi na Kamika, ka Peresidena o ka Papa Ola, ame kona kokooloa, kauka Wood, no Iokohama, ma ka la 30 o Mei. Ua hookipapaia aku laua e ke Kanikela Hawaii malaila, oia o Mr. Howard. Ua halawi pu hoi laua me Kauka W. F. Arnold o ke aumoku o Amerika Huiia, ke kanaka a ia aupuni i wae ai no ia wahi, no ka huli ana i na mea e pili ana i ka mai luka i kapaia ke Ahulau Eleele (Black Plague) e laulaha la ma Kina ame Iapana. O ka nui o na make ma Kanetona Kina, mamuli o keia mai iloko o ka mahina o Mei holookoa, he 250 ka averika o ka la hookahi, a e laulaha loa ana ka ma’i ma Amoe ame Hong Kong. I ko Kamika lohe ana i keia mea, ua hoouna aku la oia i kekahi kauoha, ma ka awea olelo i na luna aupuni o keia mau wahi ae la, aole lakou e ae i kekahi i na ohua apau e manao ana e holo mai no Hawaii nei a hiki i ka wa e hai hou ia aku ai ka lohe. Ua laulaha ua mai la ma Formosa, mai Kina aku, a ala ua kupueu weliweli la ke paulua la i na kanaka ma la wahi. Ua loaa hoi i na elele o Hawaii, no ka huli ana i na mea e pili ana i na mai lele ma Kina,I apana ame Iula, he mau olelo hoakaka waiwai @ mai a Kauka Arnold mai, no ka mea e pili ana i ke kulana o ua mai la ma na wahi e ae ma ka Hikina o Asia.

Ma kekahi palapala a Kamika i kekahi hoaloha ona ma Honolulu nei, ua hoike mai oia i na mile i holo ia e ka mokuahi Coptic, mai Hawaiiaku nei a hoea i Iokohama, i kela ame keia la: Mei 21, 347 mile; Mei 22, 853 mile; Mei 23, 333 mile, Mei 24, a’e ;akou i ka poai waena, Mei 25, 324 mile; Mei 26, 349 mile; Mei 27, 362 mile; Mei 28, 343 mile; Mei 29, 343 mile; Mei 30, 382 mile. Huina pau; 3,406 mile.

 

 

Ke kau o ka Aha Kiekie no Iune.

 

 

Ma ka Poakahi nei i wehe ia ai ke Kau o ka Aha Kiekie no Iune nei, a o ka hana ano nui loa ma ia la, oia nao lelo hoalohaloha a ka Lunakanawai Kiekie Alapaki no Lunakanwai Makale, oiai hoi, ke kii pena o ua lunakanawai la (Makele) e kau mai ana ma ka paia o ke Keena Hookolokolo.

“E na Keonimana,” wahi a ka Lunakanwai Kiekie i pane mai ai imua o na poe i akoakoa aku ma ia wa, “e ae mai ia’u e kono aku i ko oukou mau noonoo ma ka nana ana aku i kekii o Lanakanawai Makale i make, e kau mai la i keia wa iloko nei o keia Keena, a ua haawi makana ia mai ia, ma keia wa iho nei, i Keia Aha, e ka wahine a ka Lunakanawai i make. Ua hanaia keia kii e Mr. E. S. Willard, he kanaka kaha kii kaulana no Masekseta, me ke ano pilikia, oiai aole keia kiii i hanaia mamuli o ka ike maka ana i ke kino o ka mea nona ke kii, aka, ua penaia keia kii mai na kii hooleleaka mai o ka mea i make.”  

 

            Ua hoike mai ka Lunakanwai Kiekie, ua lilo o Lunakanawai Makale i hoa no ka Aha Kiekie mai ka la 1 mai o Feberuai 1877, a i ka la o kona make ana ma Aperial 10, 1892. A mamuli o kona noho ana ma keia mau Pae Aina mai ka makahiki 1854 mai, ua kamaaina loa oia i na noho ana ame ka moolelo o keia aina, a e loaa no hoi kana mau olelo hooholo ma na Buke Olelo Hooholo mai ka 4 mai a ka 8. A ma ia mau Olelo Hooholo e ikeia ai he kanaka makaukau oia a ua piha nohoi i ka ike.

 

 

Nuhou Kuwaho

 

 

Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Peru mai Kapalakiko mai, ma ke kakahiaka Poakolu nei i loaa mai ai ia makou na mea hou mai na Aina E mai, a no ka pomaikai o ko makou poe heluhelu, ke hoopuka aku nei makou i na mea hou ani nui i loaa mai:

Ka Hakaka Kuikui Puupuu a Na Moho Corbett Me Sharkey

Kapalakiko, Iune 8, i kakauinoa ai na moho kuikui puupuu Corbett me Sharkey malalo o kekahi aelike, e hoopaa ana ia laua iho e ulele laua i ka hana hoolei puupuu ma ka la 24 o keia malama imua i ka Ahahui Hooikaika Kino Lahui o loko o keia kulanakauhale. A eia iho ua aelike la:

“O maua o na mea no laua na inoa malalo iho nei, o James Corbett o Kapalakiko ame Thomas Sharkey oia wahi no, ke aelike nei e hakoko ma ka hoolei puupuu ana iloko o eha (4) puni imua o ka Ahahui Hooikaika Kino Lahui o keia kulanakauhale ma ka la 24 o Inue, 1896, ma kahi a ua ahahui la e koho ai, malalo o keia mau kumu: (1) Ke aelike nei ka Ahahui Hooikaika Kino Lahui ame Thomas Sharkey e loaa ia James J. Corbett ke kanalima hapa haneri o na loaa apau; (2) Ke aelike nei ka Ahahui Hooikaika Kino ame Thomas Sharkey ina e loaa ana i ka inoa hope ka pomaikai o ka olelo hooholo, alaila, e loaa iaia ka uku o 35 pa-keneta o na loaa maoli, aka, ina e hoopau wale ia ana, alaila, e loaa iaia ka uku o 25 pa-keneta o na loaa apau; (3) Ke aelike nei maua e haawi no ka lunakanwai koho i kana olelo hooholo i ka aoao ana i ike ai, ua hana oi aku o ka hololea ma ka hoolele puupuu ana, a o ka mea hoi o laua i ikeia ke oolea a kulana konekonea ma ka wa e pau ai na puni eha (4); (4) Ke aelike hou nei maua e waeia no ka lunakanawai kho ma ka wa e noho ana ka aha mokomoko, a e aponoia hoi oia e na moho paio elua; (5) Ke aelike nei maua, ina e lokahi like ole na kakoo o maua ma ke koho ana i kekahi lunakanawai koho, alaila, na ka Ahahui Hooikaika Kino e koho i kahi mea: (6) Ke aelike nei maua e alakaiia ka paio puupuu ana e na Rula o ka Makuisa o Queensbury, a o ke kaumaha o na mikini lima he 5 auneki no ia, elike me ka mea mau; (7) Ke aelike nei maua e loaa ia maua ma kulana kino maikai a maukaukau me ka hoihoi e komo ma ka rina mokomoko ma ka hora 9 o ua ahiahi la, no ka hooko ana i ka aelike maluna ae.

Ka Hookeai Kupaianaha

La Porte (Ind.), Iune 9.-I keia la i komo aku ai o Mrs. Henry Ingham i ka 110 o na la o kona ai ole ana i ka ai, mamuli o kona hookeai ana. He lua ole ke kamahao o na hana hookeai a keia wahine, ua lilo i mea pahaohao nui ia e na mea apau, a ua hoopuhiliia hoi ka ike ame ka noeau o na kauka akamai loa o keia wahi. O ka lua iho la keia o ka manawa i noho hoopololi ai keia wahine. He 15 makahiki i hala ae nei, ua oleloia, a he 300 la ana ia ai ole ai ka ai. He 62 la mahope iho o ka pau ana o na la he 300 ana i hoopololi ai i hanai wahi ai ia ai oia ma ka paumaia ana o ka ai iloko o kona ola loa ana. Ua mau mai hoi ka maikai o kona ola a hoea wale mai i keia mau la makamua i keia makahiki, a hoomaka hou oia i keia hookeai kamahao no ka lua o ka manawa. Aole no i nawaliwali kona noonoo i keia wa ana e noho hoopololi nei, a i kela ame keia 10 hora e kauoha ana oia i ke kiai nana oia e malama ana e hooma-u iho i kona mau lehelehe me kekahi welu wai. Mai ka 210 paona mai ke kaumaha o kona kino a ke hele loa iho la e mailo a he kohu kinowailua ke nana aku. Aole hiki i na kauka ke hoike mai i ka wa hea la e pau ai keia hookeai ana a ua wahine kupaianaha nei; aka, ua olelo nae lakou ina aole loaa iaia kekahi kokua mai ka lima kanaka aku, alaila, e make ana oia no ka nele o kona opu me kekahi mea ai.

Ka Nui o Na Poe Poino Ma Ka Ahaaina Poini Moi Ma Rusia

Parisa, Iune7.-Ua hoike ae ka nupepa Eclaire, he 3,133 poe i make, a he 40,000 poe i hoehaia ma kela wa i haawiia ai ka Ahaaina Poni Moi ma Moseka, ma ka Poaono i hala.

Uhalu Ka Mokukaua Sepania I Ka Mokuahi “Na Hoaloha Ekolu”

Jacksonville, Iune 3.-He la hoalohaloha hauoli keia no poe Cuba ma Jacksonville nei. Hora 3:30 minute o keia kakahiaka ku mai ka la mokuahi “Na Hoaloha Ekolu” (Three Friends) mai Cuba mai mahope iho o kona hoopae maalahi ana’ku i kana mau ukana i lawe aku ai no na poe “kipi” o Cuba. O kahi ana i hoolele aku ai i kana ukana, ma ke kapakai hema ia o ka okana aina o Santa Clara, ma ke komohana ponoi ae Trinidad. Ma ka po o ka la 29 o Mei i hooleleia aku ai no uka o ka aina, ma ka holopono. Ma ke kakahiaka o ka la 23 o Mei, haalele iho la “Na Hoaloha Ekolu” is Jacksonville, malalo o ka noho kapena ana a Napoliena Broward. Aia maluna ona he 1,-500 pu raifela, 500,000 loka poka liilii, 1,000 pahikaua-koi, 4 mau pu nunui Hotchkiss, 2 pu wili, pauda, na poka dainamita ame na lako laau lapaau.

Ma ka wa a ka moku i haalele iho ai ia Jacksonville, ua uahi hakilo ia aku la oia e ka mokukaua Amerika kiai awa Boutwell, kapena Kilgore. Holo like aku la no keia mau moku a kaalo like no laua i ka nuku, a hoomau aku la ika holo ana i ka moana loa no na mile 9. Ua uhai-a-holo ka mokukaua Amerika i ka moku “Na Hoaloha Ekolu” i ole ai oia e uha’i i na kanawai Aupuni no ko Amerika noho ana kuikawa no ke kaua ma Cuba. Aka, i ka wa haalele aku ai ka mokukona wa i kaohi iho ai i kona holo ana a hoolana iho la. Hoolana iho la ia a hoea i ke aumoe, a oia ka wa i pili @ ai na waapa mokuahi Kate Sp@ ame Lilian H. a hokau aku la iluna @ i 100 kanaka. O ka wa no ia i @ ai ka mahu o ua wahi moku nei a ai aku la i ke kai no Cuba ka pahu hopu. Ma ka la 28 ae, ma ka auwina la oiai ka moku “Na Hoaloha Ekolu” e hao iho aku ana no ke kapaki komohana o Santa Clara, me ka manao ana ma ia po iho e hoopae a e hoolele aku ai oia i kana mau ukana, ua ike aku la ka “luau” (look out) o ua wahi moku ia i kekahi mokukaua Sepania e kia pololei mai ana i kahi a lakou e holo aku ana, o ka hora 2 la. Ikeia aku la ka punohu ikaika mai o ka uwahi eleele o ua mokukau Sepania nei, a e lehau mai ana hoy o luna o na papu holoholo ma na kia o ka moku i na aliimoku Sepania me na ohe –kona mau nana e kaulana mai ana i “Na Hoalaoha Ekolu.” Ua hoomaopopo iho la ke kapena o kahi moku “filbuster” he “niuhi aumoana” keia e uhai mai ana iaia, o kona wa ia i hoeu ae ai i ka holo o kona moku no ke kai hamama e waiho mai ana imua ona, a o ka wa iho la no ia a kuupau ai na moku elua i ko laua mau mama holo. Hoomaha ole na pao ahí i ka lakou hana, holoke na ki a na w@ liki, k una mea apau o kela ame keia moku me ka makaukau. I ka ike ana o ka mokukaua Sepania ke pahenio loa aku la ka moku “Na Hoaloha Ekolu” mai iaia aku, o kona wa ia i hoolel@ mai ai i na poka pahu mailoko mai @ kons msu pu. Alapine mai la kana mau ki-poka ana. Eia nae aole hookala o ia mau mea i hoomanuheu mai i ka moku “Na Hoaloha Ekolu.” Ua ho@ ia e laua na mile he haneri me ka aiwa iwa. I kela wa i oni ae ai ke kauoha ki-poka a kapena Broward a kauoha iho la i kona alii kipu e haawi aku i p@ aloha no ka “niuhi” Sepania. Ua hoomakaukauia iho la kekahi pu Holoha kiss, a na kapena Broward ponoi a i ki aku i ua pu ia me ka hoouma anaaku i ka poka i ka mokukaua Sepania Ikeia aku la ke pioloke mai luna o na moku la, a manaoia iho la e na poe@ ka moku Amerika ua loaa aku oia i ka poka i kiia aku ai. Ua hoouna hou m@ aku he mau poku mau ka moku Amerika ka aku. Aole nae i liuliu ua kaawa@ loa mai la ka moku “Na Hoaloha Ekolu.” Ma ia po iho, Mei 29, ua hoouna ae la ua wahi moku la he ahí kau la ma ke komohana ae o Trinidad, a @ panai ia mai hoailona mai uka ma o ka aina. Ua hoopaeia aku la na me kaua i uka o ka aina, malalo o na ka ana a na mahele koa o ka poe kipi malalo o Kenerala Sacret.

Uli Pu Na Maka O Blount I Ku’i @ Ia E Kalivalana

Wasinetona. Iune 6.-Mamuli o ka aponoia ana o ka hookohu o William Churchhill o Un Ioka i Kanekila Generala Amerika ma Apia, Samoa, ua kolekole ae la na iwi o Kalivalanaa malo i ka la a ka hana keia i like loa ma keia, mahope iho o ko Mr. Kalivalana ohi ana i na hua hoopomaikai a ma manu kuhukuku i hoopipili naaupo aku i kana mau alakai ana o kona wa la e loaa ai i ka ma’i kauhola o ka hoopoina wale a haalele ae la i na hoaloha mua. Aole i poina ia na h@ a “pooko’i” Blount i hana ai ma Hawaii; iaia i huki ai i ka hae Amerika mamuli o na kauoha a Kalivalana me kona hoao ana e hoihoi hou @ “kuu pua Lil (ia) i luhe i ka wai” malna o ka nohoalii. Mahope iho o ka puhili a hoka loa ana o nei hana mo@ waa. Ua huli hoi hokukule mai la ua Mr. Blount nei a hoi loa aku la no kona mahikea pulupulu ma Georgia, a aia no oia malaila kahi i noho hokukule ai. He wahi keiki kana nona ka inoa o Kimo (aole o Kimo Ai@ H Blount Jr., a oia kai piikoi ae e ko@ iloko o ka Oihana Kanikela Amerika a ua nonoi oia i ke kulana Kanikela Kenerela ma Apia. Ua kakooia oia na hoa Ahaolelo apau mai Georgia mai. Aka, ua hoopoina loa nae o Mr. Kalaivalana i kona aie no na hana maikai a ka luaui o Blount, nolaila, ua ho@ ole aku la oia i ke noi a Blount op@ a haawi aku la i kela kulana i kekahi kanaka Nu Ioka .

 Pela iho la o Kalivalana e kapar ai i na poe apau i hoopipili aku ia Blount ma ke aio, ma ke kua, a ma na aoao.

Kuhina Willis Ame Ka Repubalika Hawaii

Wasinetona, Mei 23.-Eia no o Kuhina Willis, ko Amerika Kuhina Ele@ i Hawaii, ma Wasinetona nei. Mahope iho o kona pohala ana mai ke onawaliwali mai i loaa iaia ma i kekahi @ monia la. Ua papa leo pu ae la ia no kekahi mea kakau o ka nupepa Hoku A mawaena o nao lelo lehulehu a me Kuhina nei i kamailio ae ai, ua hoo@ mai oia i kona mahalo i ka lahui @ wali ame ke Aupuni. Mahalo o @ nani o ka aina, a ma na mea apau @ i hoike ae ai no Hawaii he ma wale no i ka nani ame ka maikai @ no ka mea e pili ana i ka hoiho@ ia ae o ka “Moiwahine” i ka noho ua olelo ae oia i kona ninauia an@ i keia ninau: “Aole anei he mau mailio kekahi no ka hoihoi hou ana i ja MOiwahine Liliuokalani” @ loa. Aole wahi kamailio iki na mea, a ma ka nana aku, aole @ he he wahi manao iki ia no ia @ keia ano manao mai ka lehulehu uia haawi aku nei ke Aupuni ka hoomau o $2,000 i ka makahiki @ iulani. Ka hooilina o Liliuokalani mea kanalua ole, mai loaa no @ hoomau maikai no Liliuokalani @ poha wale ana ae no o ke kana@ kahuli Aupuni, a ma ia hana i ua komo kuhokonu aku la ia @ aole i ikeaia kekahi mau manao k@ lalahal no ke Aupuni e ku nei a ia, aia paha he manao no ka hooka@ ana ae iaia.”

 

 

He mea pono i keia ame @ Ohana ke loaa ona laau lapaau @ no na ma’i o ka opu. I laau lapaau puhili ole no ka “Moku ino loa lepo” (Diarhea) Nahu, Umii, @ ame na ma’i apau o ka opu aole @ laau lapaau oi aku o ka maikai, elike me ka Perry Davis Laau Panikila (Pain Killer). @ laweia keia laau noa na makahiki he kanalima, a ke hana mau ia nei i kela ame keia la, ma na aina apau o ka honua nei. O ka Hui Kua Laau Lapaau O Holister, ka Agena