Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 20, 15 May 1896 — Ka Manaoio o kekahi Poe Hawaii ma ke ano pili Hoomana no ka Aina o Amerika. [ARTICLE]
Ka Manaoio o kekahi Poe Hawaii ma ke ano pili Hoomana no ka Aina o Amerika.
Oiai, ua oinuuia a naa mnloko o ke Kuiuukaoawai e ku nei i keia wa, ka manao alakai Aupuni o ka Repubalika o Hawaii e ku nei i keia la, no ka hoohui ana aku la Hawaii nei me Atnerika Huiia, ma ke &no hoohui aina maoli paha, a 1 ole ia, he hoomalu Aupuni paha. Aia hoi mawaena o ka lahui Hawaii e noho nei i keia wa, he poe i ae e hookoia keia manao hoohui aina, a he j»oe hoi kekahi e kue loa ana i keia rua- ' nao. Oiai aole he mau mea hoike maopopo imua o makou i keia wa no ka heluna nui o ka poe Hawaii o loko o ka Pae Aina nei i ha;iwi ae i ka lakou mau hoohiki a kakoo ana i ke Aupuni e ku nei i keia wa, a kakoo pu hoi i ke kumuhana hoohui aina, e olelo ae no makou me ke kanalua ole, aia ka hapanui o na Hawaii ma ka aoao kue i keia kumuhana. Oiai hoi e ku ana keia mau aoao pela ke ano, e like oleana ka moe ana o ko laua mau manao ma ke kumuhana i hoike ia ae ia, aol§ makou e hewa i ka olelo ana ae, aia mawaena o keia lahui Hawaii holoookoa he poe e noho ana iloko o ka manaoio piii hoomana, i nana aku i ka aina o Amerika ma ke ano he aina hoano ia no lakou elike me ko na ludaio paulehia an a ia Palesetina, ma ke ano he aina hooillna ia no lakou, a pela nohoi na Mahometa i ke kulanakaulmle o j Meka, a o na Karisitiano Katolika ] Rotna hoi i ke kulauakauhale o Homa^ Nolaila, no keia poe Hawaii ka makou e olelo nei ma keia manao, oia hoi, o keia ka poe i manaoio loa aia ma ka aina o A»nerika e kukulu ia ai ke kulanakauhale hoano o Ziona, a malaila e houiuluia aku ai lakou. Ke kamaīiio nei makou i keia, me ke kapae ana ae i na ni.anao hoahewa a hoapono paha iu manao pili hoomana o keia poe Hawaii, aka, o ka mea e pili ana i ko jakou manaoio ma ia ano no ka aina o Amerika Huiia a me ka ninau hoohui aina e ku nsi i keia wa, uia ko makou kuleana wale no e kan a" ilio ai. O keia poe no lakou ka manaoio pili hoomana a makou i hoike ae ia no ka mea pili i Ka aina o Amerika> o lakou na hoahaimu—kane, wahine me na kanaka opio—o ka i , kapaia—<<Ka Ekalesia o lesu Kai isto no ka poe Halpule o na La Hopi-." Ke nana aku uei lakou i keia ain;t o Amerika, ma ke ana o ia kaaina| hooilina o na mamo a losepa i noho j ai ma Aigupita i ka wa o Parao, e j like me na mea i hoike ia mai ma Kinohi 49 ma ka pauku 26, a ioa Kanawailua 33, pauku 13. O keia hoi ka aina a keiu poe Hawaii i manaoio loa ai he aina houluulu ia no lakou. A o keia nae ka aina a ke kumuhaua alakai Aupuni o ka Ee" puhalika e ku nei i keia wa, e koi nei e hoohui ia aku o Hawaii nei. Aia nohoi ma ka manaoio ana o keia poe, o ka lahui Hawaii ili-ula-ula, no Amerika mai ko lakou mau kupuna, a he poe na kanaka Hawaii na ia poe mai Amerika mai.
A o keia aina o Amerika a makou i olelo ae 'la oia ka aina i kau kanawai ia i keia wa, e ke Aupuni nana ka hoomalu ana e uhi nei maluna o na mea apau e noho nei ma Hawaii nei, ma ke ano oia ka alna nana e hoomalu mai ia Hawaii uei, a oia hoi ka aina e hoohuiia aku ai o Hawaii nei. Ua maopopo ke kau ake paa nei k£ kanawai o ia ano uialoko 0 ke Kumukanawai e ku nei ī keia wa; a eia hoi ka olelo o ka Buke o na Berita me na Kauoha, i manaoio ia e keia j>oe Hawaii a makou i olelo ae nei, ma ke ano he buke ia mai ke Akua mai: "Ke manaoio nei makou, ua hoopaaia na kanaka a pau e kakoo a e paa a'e i kela a me keia Aupunia iakou i noho ai, olal e hoomaluia ana ko lakou mau pono pili paa e na kauawai o ua mau Aupuni la." Ma keia rula ala- | kai manaoio o keia poe Hawaii, ua kauohaia lakou a e paa a'e 1 ke Aupuni a lakou e noho nei i keia wa, a o ko lakou kakoo a paa j ole ana a'e i ke Aupuni nona ke kanawai i hoikeia ae la, ua kue lakou i ke kanawai o ka manaoio hoomana Akua a ka Ekaleaia a lakou i noho hoahan&u ai.
Mamuli o keia uianaoio hoomana, no ka lilo ana o i alna houluulu no ia poe, i haalele iho ai kekahi poe o loko o ia Ekalesia ia Hawaii nei a hoi aku la no Mauna Pohaku. A ina hoi he oiaio ke koi
mnnaoio hoouiana a tein poe e nei o Ameriku ka aiaa e kukulaia ai ke kulanakauhaie o Ziona, alaila, aole anei he uiea no lakou e hauoli ai ka ike a tne ka hoomaopopo f«na ho ua haawi mai ke Akua i ke aianui mMlaelae lon no ka hiki ana e I lilo o Hawaii nei i hapa no ke kino I Aupuni o Amei-ika Huiia, ka aina i hoikeia mai e kekah: buke i manao io nui ia e lakou, oia ka buke a Moramona, elike me ka nene ihi-kapu ana a ka poe Mahoraeta ika Buke Korana, a o na Katolika Roma hoi i na Haawina Apokolika (Apostolical Traditions) ua hoikeia me ka maopnpo loa penei: "Aka hoi, o keia ama (oia ka aina o Amerika) wahi a ke Akua e lilo ia i aina hooilina nou; a e hoopomaikalia ka poe Genet'le (lahuikanaka e) maluna oka aina. A o keia aina, he aina kuokoa auanei ia no ka poe Genetile; aole hoi e heala ia na lii maluna o keia aina no ka poe Genetile. A e paku aku aui keia aina i na lahui kauaka a pau; a o ka mea naoa e kaua m«i ia Zioua, e make oia, wahi a ke Akua: no ka mea, oka mea nana e hoala mai i alii e kue mai ia'u. e make oia," A • 7 ua olelo keia buke i paulele nui ia e lakou, hookahi wale no ulii a kakou e nana aku ai oia no ke Akua: "No ka mea, Owau ka Haku ke Alii o ka lani, e lilo Au 1 Alii no lukou."