Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 4, 24 January 1896 — Ke Kumuhana Hoohui Aina a Kamehameha III. [ARTICLE]

Ke Kumuhana Hoohui Aina a Kamehameha III.

[Unuhiia noloko mai o ka Hoike a Koaiisiiia Blount i waihoia aku ai imua 0 Peresidena, Kalivalana a haliao loa ia iloko o ka Ahaolelo.] (Hoom^uia.) PIIOTOCOL (PALAPALA) HELU 5. Poalima, Apei'iia 21, 1854—hora 9 kakahiaka. Halawai n;\ mea no laua im inoa uialalo nei, ma ka hate o ke Kouiisiua o Anienlia Huūa, a kakauinoa 1 ka Pulapala Alakwi (porotocol) Helu 4. Waiho aku la o i\lr. Wale i keia mau kahua huoponopono i howlalaia «i e ka Lunakaoawai Kiekie o ka Mui, a i aLoiīoia e na Keikialili ma ke koko, ke Kuhina Nui, a me na hoa o ko Moi Aha Kuhmu, oia kei*-: 44 1. Ka aeia aiia o ko Hawaii P<-.e Aiua iioeio o ka Xohoua Huiia 0 Amei'ika ma ke ano he Mokuaiua Mana K» okua (Sovereign State), malalo ntie o k« Maiia o ke Aupuni Ftderaia, elike la no hol me kekahi Mokuaiua « ae iloko o Amerika Huiia. ♦«2. Ka hooia lawa pono loa no na pono o ka Moi, ua 7 Lii, a me ka lahui,—kiviia, pouo p»li a pili hoonian» paha, a e hoopaa ana | in.iiuna o Uikou i na pono o ua kanaku kupn Au.«t*rikn, uia'na kula- j ua o ke kaulike ewaewa ole me ko j uu kanaka Amerika eae. " 3. E l»aawila i hanwina uku kupono no kn Moikane, ka Moiwahiue, ka hooiiim o ka nehoalii i kuk:uiii;i, ka jH.»e hoi i kukalaia e p«ui haknhaka ma ka nohoalii mamuli o ka uiakeuiake o ka Moi, ua 'Lii, a uie na poe e a pau i kupono e haawiia oua iuhU haawina d«ia. " 4. I haawina dala, e hiKi ai ke huoko ponoia na oiefo iioopaa a pau o ke'.a a uie keia ano, i kau pono iho koun hot>koia aua nku maluna o ke Aupuni o ka Moi a.o ka lahui Haw«ii paha. " 5. I haawiua dala no ua kula aiue ka v>ihana h<Hmaauao. M Holke »ku la o Mr. Waie, ua a»»« Uke ua hoa o ko ka Moi Aha Kuhina e wsiho aku ī ka huina uku dala uo ku noonooia ana e kekahi Komite Wae, oia hoi na Keikialii eiua, uia ke koko, ke Kuhina Nui, ka Moi Lunakanawa Kaulike a Lunakanawai Kiekie, oia hoi ka Hon. W. L. Lee ? uana hol i hoike 1 mai idu ka U iuehiuei, penei: Ke nonoi aku uei na poe no Uk«ju na iooa malalo iho uei, ke Kooiite i kohoia ai no ka hoohoho* nohoana i na huina dala e nonoi ia aku ai no ka uku i ka Moi ame na 'Lli, malaio o ke Kuikahi hou e noouooia nei me Amerika Huipuia, e aeia uiai e hoike aku: 0a halawai lakou me ka pohihihi nui, ma na homi aua a pao a lakou i hana »i, no ka hoonohonoio ana i uku daia pololei qo na ? Ui lehuiehu, e komo pu ana mi ia heluna ka poe alii ma papa helu elua, a no ia niea e oi aku ana uuluna o ke kanakolu ia poe; noiaila, ke waiho ha&haa aku nei iakou i keia hulna daia noi, ola hoi, I ekolu hanerl Uusani da!a t e nonoi ia aku, * e maheleheieia inawaena o ka Moi a me oa 'Lii, ma ke ano h&awioa uko makahiki, elike me ka iakou kooholo aua, a e hoooiao» popo pono ia hoi. aole !o& e uouhiia noioko ooai o ka hulna o ekolu hanerl Uttsaoi dAli, he huina daia no kekahi koi a maa koi eae paha ouUuna o ke Aapuni Hawai! a mau Bbai Aupuni Hawaii paha, mū

kekaiii kupa Aiiieaka inai, a a&o e ae paha, »* Knkauim>sia e Lihoiiho, Lot Kamehauieha, Ivtoni Ana, a me W; L. Lee. 1 ' Oleio tu>ti 1h o Mr. Gregg ia Mr. Wale, no ka mea e piii aua i ke kahua kakakuka 1 wuiho ia aka ai iinua ona, aoie aoa kumu kue e w&iho mai ai, kee wale no paha ka pauku ekahi, ana i maoao ai ua ku ia pauka o ke Kuikahi i manaoia ma ke kulaua e kukuluia ai he manao hoakaka e kue loa ana Ike Kumukanawai o Amenka Huipuia (Kanawai 4, pauku 2). Aka nae, ina hoi eiike me kaua i uiauno waīe ai, oka mauao o ua pauku la oke Kuikahi i manaoia, he mea wale no ia i hoomakaukauia 110 ka aeia ana o ko Hawaii Pae Ama e komo iloko o Amerika Iluiia, wa ke auo Mokuaina, ina ka wa hoi e kuikahi iike ai ia hana ana peia me na ruia alakai kumu o ke Kumukanawai o Amerika, alaila, aohe pillkia oua pauku la, e iike iue ia i hoikeia aku ia. Aka nae, i mea hoi e hoopauia ai na kumu knnaiua a pau, e waiho mai ana ia i mea puui 1:0 ua pauku ia i hoohuoi ia, oia keia:

"O ka hookomoia aoa mai ko Hawaii Paē Aina iloko o Amerika Huipul», ao ko iakou aeia ana, e īoaa no ia lakou, ma ka wa koke e kuikahi iiae ai me na ruia alakai kumu o ke Kumukanawai Federala, na pono a pau, na pomaikai, ame na kuieana i loaa i ka Mokuaina mana Kuokoa noua iho, e iike me kekahi Mokunina eae o Amen'ka Huiia." Hoike hou mai la nohoi o Mr. Gregg, o ka huina dala i hooholoia eke Komite- i uku, ua kiekie ioa aku ia mamua o kana i manao hi, a ua oi loa aku ia, wahi a kona manao hopohopo, maiiiua o ka kona Aupuni i inanao ai he kupono, aka nae, uo keia wa e ae no ia ia oaea, uia ke ano i ia no ka hoolalaia ana o ke Kuikahi ad referendum t me ka paa ana no nae ma kona aoao, ka pono oka waiho ana mai i kumuinanao kue (counter proposition), ke manao oia he mea pono ia aua e hana ai, ma kekahi manawa mamua ae o ka hoohoio ioa ia auao na olelo o ua Kuikahi la. I mea e hiki pouo ai iaia ke loaa kekuhi manao moakaka, ma koua aoao iho, no ka mea e pili ana i ka uku daia, ua nonoi mai )a oia ia Mr. Wale e haawi aku iaia i na iuoa a me na makahiki o na [oe i manaoia no iakou na uku makahiki e haawi ia aku ai, ka nui amekeanoona Aina Aupuni a me kekahi mau waiwai e ae o ke Aupuul, na kumu ioaa a me na lako hooulu waiwai ma na moknpuni a pela aku. Hoopanee na mea no laua na iuoa malalo iho nei, a hf.iawai hou uia ka wa e maopepo a:. R. C. Wale. D. L. Gregg.