Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 2, 10 Ianuali 1896 — Ka Hanu Ola Hope loa o Peresidena Kalivalana no ka Ninau o Hawaii a moe iloko o ka Ahaolelo Nui. [ARTICLE]

Ka Hanu Ola Hope loa o Peresidena Kalivalana no ka Ninau o Hawaii a moe iloko o ka Ahaolelo Nui.

Mai loko mai o ka hoike a Komisina Blount i lawo inai ai makou i oa haaolelo hope a Peresidena Kalivalana i hoike aku ai Imua o ka Ahaolelo Nui o Amerika no ka mea e pili ana i ka ninan a kumuhana i hoihoi aupuni moi a kekahi hapa o ka lahui Hawaii e kali nei me ke kahihewa nui, ma ka manao ana na Peresidena Kaiivalana e hooko mai ana ia hana. I mea e ku ai ke Kuokoa ma keia mua aku, ma ke kuiana e huliamahi ole mai ai kela hapa o lahui e noho nei malalo oia mau manao kuhihewa, a hoahewa mai iaia—Kuokoa—no kona haawi ole ana i na hoakaka e hoike ana i ke kuhihewa io maoli oia manao; nolaila, ke hoikaika maa nei oia—ke Kuokoa — e hoakaka mau aku i na mea hoike moakaka lea, e hiki ai i ka raea noonoo ewaewa ole hoihaii w>oji «Mn n Peresldeaa Kaßvalānii ; - maoaaii, q Mana Hooko I ioaa lala, ma o lEe Kumokanawai la o Ameiika, i ke aupuni Moi o Hawaii nei, oiai «a hoike maopopo maoii ao no īa i ka hlki oie o la liana iaia poaoi iiio ke | hooko inai. A heaha ka mea e maopopo ai ka iiiki oie ana laia— |

Mr. Kalivalaua—ke haaa a liooko mai i ka hoihoi ana mai i ke aupuai "Moi, y? elike me ka mea e manaoio ia oei e kekahi hapa o ka lahai Hawaii? Aole na ke Klokoa e pane i ka haina o keia nioau, aka, na Peresideua Kalivalana no ia e pane, ka mea e hilinai nui ia nei o poai nana e hoihoi mai awi i ke aupuni "Moi." A eia ka pane a Mr. Kalivalana no kela ninau: ( *Mamali o ka hoala ia ana mai e &eia mau iini ana ame keia man manao, a me ka hoomaopopo laohoi i- na olokea e piii aoa i ke knlana o ka hana,a me ke kau pale ia ana no hoi o ko'u manao, ua a'o aku !a au ia Kuhina Willis e hoike akui i ka Moiwahine a me ka poe kakoo iaia i ko'u makemake e kokua ma ka hoihoi heu ana aku i ke kulana o ke aupuni e ku ana, mamua| aku o ka lele kue kanawai ana 'ku i uka j 0 ka aina, o na pualikoa o na Moku-! aina Huila o Amerika ma Honolulu ma ka la 16 o lanuan i haUn, iaa nae e hiki ana ia hoihoi aupuni ana, mamuli o ka aeia ana o ka hana lokomaikai (clemency) ame ka loaa ana nohoi o ka pono maoli i na mea a pau i komo iloko o keia kumuhana. O na kumu i waiho ia aku (imua o ka Moiwahine. L-H.) elike me ka lioike ana o na oleloao, om ka !oaa ana o ka huika?a akea i ka poe a pau i komo iloko o ka hana kukulu Aupuni Kuikawa a me ke apono ia ana o kana mau hana ame na aelike bona fide (me ka manao maikai). Ma ke ano pokele, ua koi aku keia mau oleloao e kanu ia na haua o ka wa i hala, a e lawelawe aku hoi ke aupuni i hoihoi hou ia aku i koua niana, me he mea la aole loa i maua'e īa kona kulana nee mua ana. Aole i aeīa kela mau kumu e ka moiwaiiine, a oiaii nae ua hoakaka ia aku no imua oua, e koi ia aku ana no oia e ae i keia mau kumu, a aia wale no a aeia IA MAU KUMU, ALAILA O XA HOO IKAIKA ANA A KA PEKESIDEXA (OIA 1101, O KALIVALANA L.H.) NO |KE KOKUA ANA I KA HOIHOI HOU 1 ana aku i kona (ko ka "Moi'wahine.") aupuni e pau xo ia, a hoea mai i keia wa, aole loa au i ike iki (learned) ua makemakeia e ae aku i keia mau kumu. Mamuli o keia hookuia ia ana mai o ka'u mau kumuhana i hoolala ai, ua lilo ia i inea e akeakea ai no ko lakou waihoia ana aku i na hoa oke Aupuni Kuikawa, oiai hoi na manao hoakaka akea e hoike kuhihewa aua no ke kulana ame na manao haanui wale o ko kakou poe kanaka, ua lilo ia mau mea I inau kumu moakaka e hoopoinoia ai ka hololea ana o ka hana hooponopono ma ka aoao o ka Mana Hooko." Ano keia kumu i waiho aku ai ka Peresitlena iloko oka Ahaolelo Nui no kana hoike no keia kumuhana. Ua ike oia, aole hiki iaia iho, ka mea e noho Poo aua no ka Mana Hooko o Amerika, ke hoihoi mai i ke Aupuni "Moi" o Hawaii nei; e llke me ke keehina manao kuhihewa e pulama ia nei e kahi hapa o ka iahui.