Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 1, 3 January 1896 — Ka Makana Makahiki Hou a ke Aupuni o Hawaii i ka Lahui Hawaii. [ARTICLE]
Ka Makana Makahiki Hou a ke Aupuni o Hawaii i ka Lahui Hawaii.
Ma ka honi 10 o ke kakahiaka la llapenufa aku nei, i hoopukaia aku ai ka olelo huikala a hookuu loa a ke Aupuni Hawali ina pio kaiaiaina i koo maloko o ka halepaahao raa Kawa. A eia na poe i huikalaia:
Kale Kulika, W. T, Sewiird, John F. Bowler, Eobata W. Wilikolii, John H. Wise, Josoph Clarke, J. W. Bipikane a rae Johir LUikoi. Ma ka hora 9:30 o iu *< kakahiaka, ua hoakoakoa ia mai ltj lakou no ka lohe ana i ka heluheluia ana aku o ko lakou olelo huikala. Ua hoea aku mal ula ke Kuhina Damon, ka Lolo Kuhina W. O. Kamika, a me Lunakanawai J. A. Makuna, ma ka aoao ona Luna Nana Paahao. Na ka Loio Kuhina i helulielu ina palapala kalahala, a haiolelo pokole aku la me ka leo aloha imua ona "pio e lnuakila ana." Ua paue mai hoi o Mekia Seward # e haawi mai ka aoao o "na pio" i ka lakou mau hoomaikai ike Aupuni. Alaila, ua haawiia na lulu lima aloha ana mawaena o lakou. Ma ka wa i puka mai ai na pio iwaho ma kahi a na makamaka, na lioaloha ame na makaikai e kuku aku ana, ua liaawi ae lakou he mau leo huro o ke alolia a mo ka hauoli. KA HALAWAI ANA O KA AHA KUKA O KE AUPUNI. Ma ka noho ana aka Aha Kuka o ke Aupuni ma ka Poalua nei, Dek. 31, 1591), ua hoea ae keia poe hoa o ua Aha la: Peresidena Dole, na Kuhina King, Damon, Kainika, Kakauolelo Kamika, na Hoa Waila, Kennedy, Murray, Nott f Jones, Keoni Ina (Ene), Naone, Robikana. Heiuheluia na palapala nonoi no ka hookuu ana a huikala i na pio, a ua noonoo ia hoi. Heluheluia na palapala a Gulika, Bowler a me Seward i kakau ai ma Novemaba. E hoike ana i kolakou manao mihi, a hooia mai e kakoo i ke Aupunl e ku nel. A pela no kekahi mau palapala a lakou mahope mai, oia ano hookahl no. He mau palapala kekahi mai na "pio" kanaka Hawaii aka elima. E hoike ana ike kuhihewa o ke keehina hāna i laulima ai lakou; aoR. W. Wilikoki ka mea i hoike maopopo loa ae i kona manao, e hana ana oia me ka hiki iaia e kakoo i ke Aupuui Kepuhalika. Me ka lokahi, ua aeia na noi e huikala i na «pio kalaiaina."