Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 49, 7 Kekemapa 1895 — Na Oihana Hooholo Mua i ka Aina. [ARTICLE]
Na Oihana Hooholo Mua i ka Aina.
loa e ka Iho ana kela a me keia kaoaka Hawaii, i nohoia kona amaoma e ka ohane noonoo a hoomaopopo io maoli, oo ke kolana aoa! ku ai malana o ka amaama iahalaha 0 ka aina, ana i olelo iho ai, o kona One hanaa ia, ma na mea e pili ana 1 na hana i komo iloko o ka poai o na Oihaoa hooholo mqa i kona aina hanaa, e ike ana ia, me ka mina* mina nui, aole oia; o kona lahoi hoi i paa iloko o ko lakou inau lima, i ua hana hoolaopai waiwai 1 ka aina, aole hoi i kona lahui ibo. He mea maopopo loa, he poe i hoolakoia na kanaka Hawaii me na haawma o ka ike, ka makaakau ame ka noeau, no ka hiki ana e lawelawe ma kekahi mau oihana, a i o!e ia, ma na oihana no a pau e lawelaweia mai nei e na poe o kekahi mau lahui e ae—elike me na Pake, na lapana, na Pukiki ame kekahi poe e ae. Ke imiia a huiiia aku mawaena o ko Honolulu nei poe kanaka Hawaii, e loaa ana he heiuna nui maoli o na Ilawaii makaukau pono, ma na mahele ike hana lima o kela anie keia ano, a pela pu ine na poe ike ma na buke malama waiwai e pili ana i ka Oihana Kalepa. He heluea mahuahua o ka poe o na poai a makou i hoike ae la, aia ke hana mau nei 1 kela ame keia la, malalo o na haku hana, no na uku maopopo e loaa ana ia lakou ma ka la, ma ka pule a ma ka malama. O ka hana i loaa i ke kanaka, oia ka mea hoolaupai dala iloko o ka ' | lima o ke kanaka paahana, a o ka | loaa ana mai o ke dala i ke kanaka, ! oia ka hanau ana o ke kinana moa i ka hua, a o ka hoohua ana ae paha 0 ka laau i ka hua i makemake ia. | Oiai, e hoolaupai mai ana ka iko ame ka makaukau hana o ke kanaka iaia ; me na dala mahuahua i kela ame | keia la, iloko paha o kela ame keia | hebedoma, a ma kela ame keia mahina paha, lie mea pono i ke kanaka* ke noonoo ilio, ina paha e liiki ana iaia ke hoolilo i kahi hapa uuku oia mau loaa ma na hana e hiki ai ke hoohua ia mai, he mau dala hou, noloko mai o na dala i loaa iaia iloko o na wa i hoikeia ae la. A i kona hooholo ana ia mea, e hoopaa kona manao ma ia hana, alaila, o kona hoohana aku la no ia maluna o na hana ana i hooholo ai, a o keia hana, ua komo no ia ma ka poai o *'Na Hana Hooholo Mua i ka Aina." A ina lioi i manaoia, he mea pono ka hoala ana i kekahi hana nui i hiki ole i ka loaa o ke kanaka hookahi ke hapai ae} aka, aia wale no mamuli o ka lioohuihui ana o na loaa a kekahi poe lehulehu e hiki ai ia hana, alaila he mea pono ke hoalaia na noonoo ame na kukakuka | ana mawaeua o kekahi mau Hawaii, i 1 loaa na wahi kuonoono uuku, ina paha he mea pono ia lakou e kukulu i kahi hana oia ano, i mea e hoopomaikai ia īakou iho, kokua i ko lakou mau hoa lahui a kukulu ae i ka inoa lahui ou e Hawaii, ma ke ano eia ke Kanaka Hawaii ke hoo nei ma ka moana kai o "Na Oihana Hooholo Mua i ka Aina Hanau. H Malalo o keia rula i kukulu a hoala ia ai kekahi haiekuai no na kanaka Hawaii e ku nei ma Pauoa, a makou i lohe ai ke holomua nei ia hana a na kanaka Hawaii. 0 ka mea maopopo loa, ua lilo na kanaka Hawaii o* loko nei o keia kulanakaahale a me na wahi e &e no apau o ka Pae Aina, i poe hoowaiwai aku i na Pake, na lapana a me na Pukiki, a pela no me na lahui e ae. Aole o makou ahewa i keia kulana lokomaikai i loaa i ke kanaka Hawaii, aka, oiai no e paa ana keia haawina maikai iloko o ka umauma o ke kanaka Hawaii, no kona lilo ana i kumu hoopomaikai i ko waho, aole anei he oi aku ka pono ke lilo pu oia ma ia wa hookahi, i mea hoopomaikal i kona hoa lahui ponoiiho? A ma ia hanaana, ua kakooia ko ano iahai o ke kanaka | Hawaii, Iloko o ka Poai o na Oihana ! Hooalu Waiwai o ka Aioa. Mamali o keia kalana hoowaiwai ma ka aoao aka o ke ka&aka Hawaii ī ko waho poe mai, aa lilo na kanaka Hawaii i pue imi loaa na ia poe, a ma ia ano, na ku maa ke kala&a hapai holomaa ma ka aoao o ke kanaka Hawaii iioko o ka ofe. 1 ka maalo aaa ae o kamahele malihini ma na aiana! o ioko o keia kulanakauhale, eike ana ia he poe Pake, lapana a pela wale aka na pos epaa ana i nahana hooula wai wai a houlakolako nohona, 8, o ke kanaka Hawaii, aole. I ka hapai ana i ka hana, aole pono ke olelo, e jwhQ ana ka hana, a e puka ana paha ka hans,,oiaJ, oia iho ia kekahi o sa hopenae* hoea
aka si ka h&aa ma ka am i ka hae*. Oiai ka liaxk& e feee a£sift aaa, he mea pone ke houiwaialea ztee toa o ka haaa, nxa kom maa ano apau, ma ke alstliele e ioaa ai ka j>t&&c3i| & e pafo maa ii aku he i na hmoa apaa e hooaiā mai ia i he pohaT O keia kekahi keehinao ke Aioha Aina Oialo oke kanaka Hawaii, a pela pa hoi me ke Aioha LaheL