Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 48, 30 November 1895 — Page 1
This text was transcribed by: | Chris Soares |
This work is dedicated to: | Mom and Dad |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
ME KO KAWAII PAEAINA I HUILA.
BUKE XXXIV. HELU 48. HONOLULU, POAONO, NOVEMABA 30, 1895. NA HELU A PAU, 2574
Hoolaha Zoto.
W. R. KAKELA, Loio a he Kokua ma ke Kanawai. HE LUNA HOOIAIO PALAPALA. 2370
ALLEN & ROBINSON,
NA MEA KUAI PAPA O NA ANO A PAU E loaa no ma ka Uwaro o Pakaka, Honolulu, make kumukuai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu e makemake e ku kulu hal@. E kipa mai a e ike kumaka. 2396-Q
WILDER & CO. (WAILA MA.
Mea Kuai Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea e ae a pau e pono ai o ka hale.
Kibi o Alanui Moiwahine me Papu. 396-q
JAMES M. MONSARRAT, (MAUNAKEA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
E hana ia no na Palapala Kuai, Palapala Hoolimalima, a me na Palapala Pili Kanawai e ae ma ka olelo Hawaii. Dala no ka hoale ma ka moraki ma na Waiwai Paa.
Keena Hana: Hale Pohaku hou ma ka aoao ma Waikiki o ka Halewai, alanui Kalepa. 2370
OLELO HOOLAHA.
O na poe lawelawe hana ole a pau me ka Hui Hanai Hipa o Humuula, ke papa loa ia aku nei akou aole e hele maluna o na alanui a ala liilii o na aina e noho mana ia uei e ua Hui la ke loa a ole ka ae ia mamua.
O na ilio e loaa aku ana maluna o ka aina, e pepehila no; aole loa e ae ia ka ho'a pua a@@a ina alanui.
HUMUULA SHEEP STATION COMPANY, Kalaieha, Apr. 20, 1895. 2544-ly
GOO KIM 411 Alanui Nuuanu.
MAI KEIA POAONO AKU, AUGATE 31, E kkuai hoopoho a makepono loa aku ana ma ka Halekuai o Goo Kim, a nalaila e hele koke mai na makamaka oiai ka wa makepono. O ke kalakoa i kenikeni o ka iwilei mamua, i keia wa he 20 iwilei no ke $1.00. Na keokeo maikai a me na kukaenalo, like pau loa. Ahinahina @ iwilei $1 00. Na lole paa o na kane, na kuka, na wawa@ a me ko na wahine, aole e pau i ka helu pakahi aku, e kuai hoemi loa ia aku ana. 2561
PAPA! PAPA
AIA MA KAHI O
Lewers & Cooke
(LUI MA)
Ma ke kahua hema o Alanui Papu me Moi.
E LOAANO NA
PAPA NOUAIKI
O kela a me keia ano.
Na Pani Puka, na Puka Auiani,
na Olepelepe, na Pou, na O'a,
na Papa Hele, na Papu Ku,
me na Papa Moe he nui loa
NV PILI HALE O NA ANO A PAU
A me na
WAI HOOHINUHINU NANI
O na ano a pau loa.
Na Balaki o na Ano he Nui Wa
Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e ili ana ma ka laua oihana no ka
Uku Haahaa Loa,
@ like me ka mea @ h@@@ ana @awae@@ o Laua a me ka Mea Kuai.
Hele Mai@ Wae no Oukou iho. 2396-q
KA MOOLELO KAULANA
O KA NAITA
GODEFERE
O Buliona;
ke
Duke o Loreine.
Ke Ahi Kanana o ke Kaua Kerusade
Mua Loa a na Karistiano no ka
Hoopakele ana i ke Kulanakau-
hale Hemolele o Ierusalema.
"Lalapa ae la ke Ahi o ka Wiwo ole, Iloko o ko eropa mau Olohe o ka Makakila, Mamuli o ke alha i ka Haku, No kona Ilina Hemolele ma Ierusalema, Ho! Imua aku no Ierusalema, No ka aina O Palestina."
MOKUNA I.
Ma keia hoouka kaua ana, ua hoike ia ae la kona akamai lua ole ma ke alakai ana i kona mau kona me ka wiwo ole, a ua lanakila nui oia me ka haaheo kilakila. Ua hoouka kaua no oia me na Emepera o ka hikina a me ke komohana, a ua lanakila no oia.
O keia ae la ke ano o ka luaui i puka mai ai ka Naita Bohemund, kekahi o na ahikanaua a keia moolelo e maikai aku ai.
O na haawina hiwahiwa a pau e haaheo ai ke koa oiaio o ka makakila, e like me ia i haawe iho maluna o Robata Guiocard, pela no i hekau iho ai ia mau haawina kilakila a hanohano maluna o ka naita Bohemund. Ua hoike mai na poe kakau moolelo kahiko, o keia ke kanaka loihi hookahi o na poe a pau i nee aku no na kaua Kerusade ma ka aina hikina, o kela ana kona poo maluna ae o na kanaka loloa o na koa o ke kaua Hemolele. He koa nae keia i piha kona puuwai me na kuko no na waiwai pio e loaa mai ana, nolaila, aole ia i hele aku no Ierusalema no ka hana ana e loaa iaia he hanohano ma ka hoopakele ana i ke kulanakauhale laa o Ierusalema; aka, no ka puniwaiwai maoli.
Mawaho ae o keia poo o Kepano, ke Kauna o Blois ame Charteso, kekahi koa kaulana loa, a ola no hoi ke pookela o na kanaka a pau o keia huaki Kerusade. O kona kulana maoli iloko o na hana o keia nee ana o na koa Karistiano, he kakaolelo no ia no na kahua kaua.
O keia poe a pau i hoikeia ae la, ua hoouwilaia ko lakou mau houpo a pau e na manao piha aloha no ka alua hemolele, ka aina i hehi ai na kapuai laahia o ka Hoola, ka "Liona hoi o ka ohana o Iuda.
E ukali ana ia lakou e like me ka ukali ana o ka mahina i ka honua, ua hele pu aku la kekahi poe alii o Farani a me Italia, he poe kakaikahi hoi ko Geremania mai, ko Enelani a me Sepania.
Ua nui na hana i lawelaweia e na kanaka Karistiano i ulu ae ai na ohohia no ke kaua Hemolele, i mea e makaukau ai a lako pono na koa e nee ana no ka aina hoano. Ua hoolilo aku na wahine i ko lakou mau lako gula a me na mea hoonani he nui, i loaa mai ai ke dala no ke kuai ana i na lako kaua no ka lakou mau kane e hele ana no Ierusalema.
He oiaio, he wa mokumokuahua kela mawaena o na kane ame ka lakou mau wahine, na keiki ame na makua, na kupuna hoi me na moopuna, oiai, ua ike maopopo no ka poe e hele ana no ka hikina, a pela no hoi na poe e noho iho ana, he kaawale ana keia me ka manaolana ole e hui hou ana kahi a me kekahi.
Mamuli o na mea i hoolala mua ia, a i hoonohonohoia hoi e ka naita Godefere o Buliona, ka Pukaua Karistiano no ka huakai hoopakele ia Ierusalema, ua nee like aku ia na pualikoa a pau i houluuluia ma kahi hookahi no na kukulu o ka hikina, aka, ua ike kokeia ka pilikia nui o keia nee ana o na koa Kerusade. No ia me, ua hooholo like iho ia na alakai a pau, e mahelehele na nee ana a keia a me keia o lakou no ke kahua o ka hana.
Mamuli o keia hoonohonoho hou ana, ua kamoe aku la kela a me keia alakai, ma na alahele like ole no ka hoea ana aku i ke kulanakauhale o Konekakinopela.
O ke kumu nui nana i koi aku i keia hoomahae kauliilii ana o na koa Kerusade, mamuli ia o ka ike ia ana, aole e lawa ana ka ai ma ke alahele a lakou e nee like aku ai. Mamuli o keia naauao i loaa ia Godefere, ua nee io aku la kela a me keia alakai, ma ke alahele ana i ike ai he pono, a@a ka ilina o Konekakinopela pela.
MOKUNA II.
KA HOOUKA KAUA MUA LOA A GODEFERE BULIONA-- HAALULU
NA PE'A O TURKEKE--PUHILI KE KOA AHIKANANA O ADERIANO.
"Ua haalele aku i ka aina hanau, Ka aina hiwahiwa a ke aloha Hookahi nae aloha i oi aku Ka hanohano ma ka oi o ka makakila
Mamuli o na hoonohonoho i hoike ia ae la ma ka mokuna mua, ua nee aku la o Godefere me kona mau koa he 100,000 a oi, no Hunegaria a hoea i Bulegaria. E ukali ana iaia ma keia huakai, kona mau hoahanau elua, oia o Eutako ame Balauwina, a pela pu hoi kona hoahanau Kaukini Balauwina de Bourg.
O Kauna Hugo o Vermandois, kekahi o n a Naita alakai i hoikela ae nei, ka mea mua loa i hoea aku me kona poe kanaka no na okana aina panalaau o Helene. Mamuli o kekahi ulia pakalaki, ua hoopaeia aku la ua kauna nei me kona poe ma na kapakai o Epirusa a apo ia mai la lakou me ka hauoli nui e ke alii kiaaina o Duraza.
Oiai, keia koa o ke Kaua Kea e kaulua ana ma kela wahi i hoikeia ae la, ua komo aku la ia wa ke anu maeele o ka hopohopo iloko o ka ka umauma o ka Emepera Alexius i Konekakinopela. Ike iho la ia, ua hiki aku ka nui o keia poe Kerusade hou e nee mai nei i ka akahi miliona a oi, a e alakai ia ana hoi lakou e na Naita kaulana loa o Europa, nolaila, hooholo iho la ia, he mea pono iaia ke hopu pio ia Kauna Hugo, a e paa oia iaia ma ke ano moepuu no ka poe Karistiano a hiki i ko lakou haawi ana mai i kekahi aelike ho opaa e hoohiki ana, aole loa lakou (na Karistiano) e lele kaua aku maluna ona, aole @ oi e olepe ae iaia mailuna ae o kona nohoalii.
Mamuli o keia manao a ua Emepera nei i hooholo ai, ua hopu pio ia ke Kauna Hugo. Eia nae, o keia keehina a ua Emepera nei i hana ai, oia kekahi o na hana naaupo loa ana i hana ai, a ike io no ia i ka hopena awahia o kana mea i hana ai, oiai, na keia hana kuhihewa ana i lawelawe ai, i koi aku i ka pahikaua ame ka momokuahi enaena a na koa Karistiano malalo o Godefere e hele ae i ka loa a me ka laula o kekahi mau okana aina waiwai nui o ua Emepera la.
Oiai ka Naita Godefere o Buliona e kaahele ana ma Hunegaria a me Bulegaria, me kona mau tausani koa, iloko hoi o ka maluhia a me ka mahalo nui ia, ua hoea aku la lakou i Pilipopoli, a malaila oia i lohe mua loa ai no ka hopupio ia ana o ke Kauna o Vermandois, e ka Emepera Alexius o Konekakinopela.
I ka lohe ana o ua Alihikaua nui nei o na koa Kerusade, e nee nei no na kukulu o ka hikina, i keia lono maikai ole, ua hoouna koke aku la oia i na elele imua o ka Emepera Alexiua, me ka nonoi ana aku iaia e hookuu mai i ke Kauna, a ina aole oia e hookuu mai iaia, e anai aku no ia--Geofere--i ka luku nui maluna o ka aina, me ka hookaulua olo.
Hookahi ia okoa o ko ua Naita nei hookaulua ana ma Pilipopoli, maki aku la ia a hoomoana iho la mawaho o na pa o ke kulanakauhale o Aderianopela, a malaila ia i halawai ai me na elele ana i hoouna aku'i imua o ka Emepera Alexius, a o ka pane i loaa mai, aole ae o ua Emepera la e hookuu mai i ke Kauna Vermandois. Aole i pau.
HE MOOLELO NO
NICK CARTER
KA
Hookolo Meheu Kaulana,
A O
Ka Wiwo Ole Hoi o na Wiwo Ole.
Ka Makai Kiu Lima Hao Kila, a i
Kapaia, a i Kaulana ma na Inoa
Kapakapa o ka "Makai Kiu Mageneti
ao ka Umii Hao Kila."
"E alakai mai i kela malihini io'u nei?"
"Ae," wahi a ke kauwa i pane aku ai me kona huli koke ana ae, a hele aku la mai kahi ana i hele mua mai ai.
He mau minute pokole mahope iho, ua hoea aku la ka malihini imua o ko Mr. Strong alo. Nana mua mai la ka ona hale i ka malihini mai luna a lalo, a mahope o kona mino aka mua ana iho, ua pane mai la oia:
"Aloha oe e ka opio? E oluolu e noho iho ma kela noho." Me kona lalau ana ae i kekahi noho, a panee aku la no ka malihini e noho iho ai.
Ua panai mai la ka malihini i kona aloha me ka hoomaikai pu ana mai i ka hookipa oluolu a ka ona milona Mr. Strong.
He kanaka opio wale no keia malihini, a he kulana hoi o ka eleu me ka ui ke haiamu ana ma kona mau helehelena. Me he mea, la ua hiki aku paha kona mau makahiki i ka iwakalua.
Ua hiki loa i ke kamaaina ke koho aku, aia ke eleu ame ka ikaika ma kona mau lala, oiai ua hoike mai kona mau ano a pau i na hiohiona ma ia ano, aka o ka helehelna nae ka mea maikai loa o ua opio nei.
He mau maka uliuli poni maikai kona, me ka ili opiopio aeae i kau ole ia e kakahi kiko anoe, a ua like ke aiai me he "la'i pala 'la ka memele."
I ka wa no a ko Mr. Strong mau onehi maka i ike ai i na maka o ka opio malihini, ua hoomaopopo koke iho la no oia, he kanaka opio keia i hiki loa ke hilinai ia, oiai ua hoike mai kona mau maka i keia mea.
"Heaha ka mea hiki ia'u ke hana aku nou?" i ninau aku ai ka ona miliona Strong.
"I hele mai nei au e nonoi aku i kou oluolu, e ae mai ia'u e komo ma ka Oihana Makai-kiu ma keia kulanakauhale," wahi a ka opio me ka leo oluolu.
Mai haohao oe e ka makamaka no keia opio, oiai o Niki Carter no keia, ka hiwahiwa, a o ka uwila mageneti hoi nona keia moolelo hooniua puuwai o keia Keneturia Umi-kumamaiwa Haneri, ke Kaeaea hoi o na Pali Nihoniho o Uwesanana, a o ka hanu meheu puhili ole, a o ka ui kaili puuwai, ka mea hoi nana i hoala ae i na aakoni o na puuwai kupaa he lehulehu wale mai waena ae o na ui nanahe olu waipahe o na wahi lehulehu ana i hele ai.
Mamuli o ke aloha kupouli ana o kekahi kaikamahine ui nohea, a he hooilina waiwai nui hoi ma ke kulanakauhale o Kikako, ua ai oia i ka laau make mamuli o ka ae ole ana o Niki Carter e mare iaia.
He mea oiaio, ua makemake no paha o Niki iaia, aka, ma ke ano e lilo oia i kane nana, aka, o ko Niki Makemake wale no, e noho laua ma ke ano hoaloha, a e mau no hoi ko laua kipa ana ma ke ano he mau hoaloha oia@o.
Eia nae, aole pela ke kaikamahine; olaila, i kona hoomaopopo ana aole o Nike manao iaia ma ke ano i wahine oia nana, ua lawe koke oia i kona ola ponoi iho.
E kala mai oe e ka mea heluhelu no keia kakahele loa o ka kaua mau kamailio ana, nolaila, e huli hou ae kaua ma ke kuamoo o ka kaua moolele.
"Ina he makemake io oe e lawelawe i keia oihana, alaila, aohe a'u mea e kanalua ai nou e Mr. Carter," wahi a ke Komitina Mr. Strong.
"Mai ko'u mau la opiopio loa mai, ua kuko nui ko'u naau no keia hana. O ke kumu nae, oia no ko'u heluhelu ana no kekahi moolelo pepehi kanaka i hana ia ma ke kulanakauhale o Nu Ioka, aka, ua huli nae na makai kiu e lehulehu wale, aole nae i loaa ike ka mea hana hewa a hiki i keia wa. Pela no hoi me kekahi mau karaima eleele e ae he nui wale ma Amerika nei, oiai eia no paha kela poe haihai kanawai ka ola mai nei, me ka hoolilo ana i ka maluhia o ke kanawai i mea ole imua o lakou, no ia mea, ua paa loa ko'u manao, e hoolilo i ko'u ikaika a me ko'u naauao ma ke kinai ana i kela mau hana eleele;" wahi a Niki i hoakaka aku ai.
"He mea oe ko'u hauoli i keia mau hoakaka au e kuu hoaloha opio maikai; nolaila, ke haawi aku nei au i ko'u ae, a ma keia wa ano, e haawi aku ana au he wahi leta ma kou lima, a e lawe oe a haawi aku i ka Ilamuku nui, ma ke keena oihana makai, a nana hoi e @ mai ia oe i kou pihi makai ki@, a@@@@@ e hele hou mai oe io'u nei me ka hookaulua ole, alaila, ia wa au e haawi aku ai i kou palapala hookohu oihana," i pane aku ai ka luna hoomalu o ke komiina makai. Ia wa hoi ua hoomaka koke iho la oia e kakau i ka leta ana i makemake ai i ka Ilamuku e haawi mai i pihi makai kiu no ka opio.
I ka paa ana o ka leta, ua haawi koke aku la oia ma ka lima o Niki Carter, me ke kauoha hou ana aku e huli hoi hou mai oia i loaa aku ai kona komisina oihana.
Mahaope iho o ko Niki hala ana aku no kahi o ka Ilamuku, ua noho iho la ua luna hoomalu la me ka hoomau ana aku no i kana hana, aka, ua hoomau wale iho la no oia i ka noho ana, me ka noonoo nui ana no ka opio, a iaia e noho ana pela, ua kamailio ae la oia iaia iho no me keia mau olele:
"Akahi no a loaa ke ano o ke kanaka a'u i akenui ai! He mea maopopo ma ka hiohiona o kela opio, aia ka wiwo ole ma kona puuwai, a pela hoi me ka hoopono, oiai ua hoike mai kela mea ma ke ano o kona mau maka! Me kela opio, ua hiki loa ia'u ke pulumi aku i na hana karaima mai keia kulanakauhale aku."
He hapalua hor mahope iho o ka hala ana aku o Niki Carter, aia hoi, ua ulu ae la kekahi mea hou. Oiai ua luna hoomalu la e nanea ana i ka noonoo ana no ka opio Niki, ua hoohikilele ia kona naau, mamuli o ka hoea hopuhopualulu ana mai o kekahi o kana poe kauwa, a me na maka pihoihoi, ua hoike mai la ua kauwa la i kekahi mea hou:
"E kala mai oe e kuu haku no keia hele mahaoi ana mai nei o kau kauwa iloko o kou wa hana, oiai he mea hou ano nui loa ka'u i lohe mai nei, a ua manao au, he mea pono e lohe oe, ke poo o ka oihana kiai maluhia o keia wahi!"
"Heaha ia mea hou?" i ninau aku ai ua luna hoomalu la, me ka hoike ole mai o na hiohiona pihoihoi ma kona helehelena.
"Ia'u i hoomaka mai nei e huli hoi mai ka'u huakai aku nei no ka makeke kuai mea ai, ua hoea ae kekahi kanaka a'u i kamaaina nui ai, a mai iaia au i lohe mai nei, ua hana ia kekahi pepehi kanaka mainoino loa maloko o ka hotele Hoku, kona wahi hoi e noho hana nei," wahi a ke kauwa.
"Owai ka mea i pepehi ia?" wahi a ka luna hoomalu.
"Aohe i maopopo owai la ua mea la."
"I ka wa hea i maopopo ai kela mea i ka poe o ka hotele?"
"I keia manawa koke mai nei no. Pela ka hoike a keia kanaka i hai mai nei ia'u?"
"Ina pela, ua loaa aku nei ka lono ma ke keena o ka Ilamuku," wahi a ka luna hoomalu i puana ae ai.
Aole i pau.
KA NANEA HOONI PUUWAI
NO KA
MEA HUNA POHIHIHI
O
HAMETONA KAKELA.
Ka Ui Beatirisia, ka Oi o
ke Kupaa, ke Pookela
o ka Hoomanawanui
a o ka Hiwahiwa
a ke Alona.
MOKUNA I.
KA LEDE BEATIRISIA.
A hala he wa loihi o ka noho ana o ua Haku nei, alaila, lalau aku la ia i ke kau@a huki o kekahi bele a hookani iho la.
Ma ka wa i kani ae ai ua bele la, ia wa koke no i paleia ae ai ka paku veleveta e uhi ana ma kekahi puka, a komo mai la ka Lede Beatirisia, ame ka mino aka hoowehiwehi ana iho ma kona mau papalina nohenohea, ninau mai la oia i kona luaui makuakane:
"E papa, owau anei kau i kahea aenei?"
Me keia mau mapuna olelo i puanaia mai e ua lede la o na mea huna pahaohao imua o kona makua, hoomau mai la no ia i ka hele ana, me ka hiehie nui, a kokoke mai la ma kahi a kona luaui e hono ana, ku iho la ia, a ninau hou mai la:
"Ua makemake anei oe ia'u, e kuu papa aloha?"
I kela wa i huli pono aku ai kona makuakane a nana 'ku la iaia, me ka leo koikoi a me ka helehelena kuoo, pane aku la ua Haku Hameona nei:
"Ae--e Beatirisia, ua kahea io aku nei au ia oe. E kuu Aloha--ka luhi hoi o ko'u mau la heu ole--E noho iho."
Alaila, hamau iho la ua Haku Hametona nei no kekahi wa pokole, a pane hou aku la:
"He mea ano nui ka'u i makemake ai e hai aku ia oe, e kuu Beatirisia."
Aole ua kaikamahine la i noho ihi maluna o ka noho a kona makuakane i panee aku ai imua ona; aka, ku iho la ia, me kona mau onohi maka e hakilo pono mai ana i na helehelena o kona luaui.
Ia oe e ike nei i ka Lede Beatirisia e ku ana imua o kona makuakane, he wahine nona na makahiki he kanakolu-kumamaha; aka, o kona hiohiona, me he mea la aia oia i ka iwakalua-kumamalima wale no o na makahiki.
I keia wa a ua Ui nei o ka Hale Kakela o Hametona e ku nei, e aahu ana ia he aahu ulaula pink hamama o ka umauma, a o kona hu'a, e hoonuanua ana ia mahope ona. Aia hoi kona mau owili lauoho uliuli lipolipo ke luhe iho la ma kona mau kipoohiwi.
Oiai ua Lede nei e ku ana ma ka pahu ume, a mahope iho hoi o ka puka ana o na huaolelo hope a kona makuakane, ua ninau mai la oia iaia:
"He nuhou anei kau i loaa mai nei, mai ko hoaloha mai, ka Haku Ade Lo?"
"Ae;" wahi a ka Haku Hametona i pane aku ai imua o kona kaikamahine, me a hoomau ana aku hoi i kana olelo ana: "Ua loaa mai ia'u i kei kakahiaka, he wahi palapala mai iaia mai. E hai mai ana ia'u i ke ahiahi nei no kona hiki ana mai i ke kulanakauhale nei. Ua hele aku nei hoi au e ike iaia, a ua pahola aku nei au i na poloai ana imua ona, e hele mai oia e paina pu me kaua i keia ahiahi. E kuu Beatirisia, ua hoike mai oia i na manao ohohia maikai nou, a ua makemake loa oia e ike oe. Nolaila, o ko'u mea i kahea aku nei ia oe, ua makemake au e kaua no ka me e pili ana iaia."
Kunou haahaa mai la ke poo o ua Lede Beatirisia la imua o kona makuakane, me ka pane leo ole ana mai hoi.
A i ka ike ana Haku Hametona, ua haawi mai kana kaikamahine i kona ae e hoolohe i na mea apau e haaia aku ana imua ona, ua olino ae la ka hauoli ma kona mau papalina, a o kona wa no ia i kamailio aku ai elike me keia:
"E kuu Beatirisia, e hoolohe mai oe. Ua huli hoi mai nei ka Haku Adelo i o kaua nei, mahope iho o kana kaahele ana ma ua aina hikina, no na makahiki he elima; a oiai hoi ia ma'ia huakai, aole loa oia i hele ma ke ano he kanaka kuokoa; aka, he kanaka oia i nohe pio malalo ou, a he kauwa kuapaa oiaio hoi ia nau. Ua pau kona makemake kaahele honua, a i keia wa, ua makemake loa oia e hoi mai a hookuene pono iho iwaena o ko kakou pohai. Ua hoike mai ola imua o'u i kona manaolana oiaio, e ae ana no oe, e kuu Beatirisia aloha, e lilo oia i kokoolua nou ma ke kuahu laahia o ka materemonio. A no ia mea, ke nonoi nei au, no ka hauoli o na la hope o kou luaui nei, a no kou pono nohoi, e haawi aku oe iaia i kou ae ana me ka oluolu."
Aka, me ka niau nui, ame ka leo maemae, pane mai la ua Lede Beatirisia nei:
"E kuu makua, ke haawi aku nei au i ka hooia ana imua ou, aole loa e loli ae ke ano o ka'u mau hoolauna ana mai, ame na hookipa ana mai hoi i na hoaloha o ko'u makuakane ma na pohai nei o ka Hale Kakela o Hametona. E loaa ana ia lakou na hookipa maikai ia ana e kau kaikamahine, ka mea e lawe nei i ka makualua o kona makuahine i hala aku ma kela aoao o keia ola ana."
"Aka, e Beatirisia," wahi a ka Haku Hametona i pane hou aku ai imua o kana kaikamahine, me ka hoomau ana i ke kamailio ana aku imua ona, "aole oia ka'u i makemake ai ia oe, e hana aku no ka Haku Adelo; aka, he mea i oi aku mamua o kau i hoike mai la, e kuu ikaikamahine. A e hoolohe mai oe--
Maanei i hookaulua iho ai ua Haku Hametona nei, a hala kekahi wa liuliu, alaila, kamailio hou aku la oia:
"E Beatirisia--ua ike no oe he hoapili Haku Adelo nou iloko o na makahiki ewalu, a ua hoomaopopo nohoi oe, i ka pili paa ana o kona manao ia oe. Aia kona mau lele pau ana maluna iho ou. Ua hoolilo kela ia oe i heleuma paa, @ kaohiia ai ka auwana hele ana aku o kona mau manao maluna o kekahi mea okoa aku. A iloko o keia mau makahiki ewalu o ko olua pili hoaloha ana, aole loa oia i hoike mai i kekahi hana, e hiki ai ia oe ke ike iho, aole oia he kanaka i hiki ke paulele ole ia."
Alaila, hakanu hou iho ia ua Haku Hametona nei no kekahi mau minute, oiai no nae kona mau maka e haka pono ana maluna o ka Lede Beatirisia, a pane hou aku la @a:
"Ea, o oe maoli no, e kuu kaikamahine, ka mea nana i hoauwana aku iaia, a hele aku ia ma na ae-one malihini, a hoolilo iaia i kanaka kuewa ma na kaiaulu o na aina e. A oiai kona mau la liuliu loa, e hele ana ma ia mau wahi, aole loa oia i hookuu aku iaia iho e lilo na kahi mea e aku--aole; aka, ke kali hoomanawanui nei oia, i keia wa, nou--e kuu aloha, me na manaolana u@umahiehie hoi iloko ona, e ae ana oe e lilo ia i hoa nou ma na hapai pu ana i na haoli ame na inea o keia noho ana."
E ka makamaka heluhelu, ke ike nei kaua ma keia wahi o ka kaua nanea, no kahi mea hou i komo mai la ma ka pohai o na hookaau o keia moolelo, oia hoi o Haku Adelo, a he mea no paha ia nau e hooh@oi iho ai, no ka mea e pili ana iaia, oia hoi, Owai la ia?
I mea e maopopo ai ia oe, e kuu makamaka heluhelu, e hoike aku au ia oe i kahi mea e pili ana iaia.
Aole i pau.