Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 43, 26 ʻOkakopa 1895 — KAILI IA AKU KE AHO! MAKE O J. U. KAWAINUI MA KONA HOME MA APUA! Hala ia Keiki Oiwi i minamina Nui ia—Iwakalua Kumamalima Makahiki he Mea Kakau Nupepa! [ARTICLE+ILLUSTRATION]

KAILI IA AKU KE AHO!

MAKE O J. U. KAWAINUI MA KONA HOME MA APUA!

Hala ia Keiki Oiwi i minamina Nui ia—Iwakalua Kumamalima Makahiki he Mea Kakau Nupepa!

Ua make emoole o J. U. Kawaioui ma kona home ma Apaa ika Wanaao Poakola iho nei, Okatoba 23 hora 4:SO. *Ua hoohikilele ia kona poe hoaloha o keia kulanakauhale ao ka emoole o kona mimo ana iho a hala aku la ma ke ala maa oke kanaka. Ma ka hora 3 me haj>a oka w oaao Poakolu nei, ua aia ae oia e heluhelu i na pola o na aoao mua o

ka nupepa Kuokoa nei, e like me ka inea maa mau iaia he mikiala hana. Ua hoomaka mai ka pii malie ana oka ehaeha ma kona puuwai, aole nae i manaoia e kukonukonu loa aku ana, a ua kokoke mai ia hoi kona hopena. Ua hoike aku oia i keia eha iloko 0 kona puuwai imua o kana wahine uioha. Ile aneane ekolu mahina i hala aku kei, ua loaa oia i keia ano eha ma kona umauma a hoiopani i kona puuwai. Ua heie oia i kekahi kauka a ua hoikeia mai ke kumu oia eha aia iloko oka puuwai. Ua hoo maopopo oia he ano nui kahi i noho ai kela pilikia, aka, e iike me ke kanaka wiwo oie a hopo ole uo kona hopena e aneane mai ana, ua noho paa mau oia ma kana oihana a oniu 1 k'ana makapeni no ka hoomalamalama i kona lakui oiwi ana i aloha piiipaa ai.

Ma ke ahiuiii Poalua, ua iho no oia i ka uapo e ike i ka hulihoi aoa o kana wahine opio, Mrs. J. H. S. Kaleo no Maui. Ua hui me na hoa me ka oaanaoia aku he ikaika kona kino, eia ka aia iioko ka mai kahi i hana malio ai, a he hoopalaimako ka nanaina ola maikai mawaho. Ma ka hora 4 o ke ahiahi Poakolu nei no i manele ia aku ai kona klno wailua a hoomoeia aku la ma ka ilina ma Kawaiahao, kahi e moe mai ia na kini lehulehu o na poe haipule oiaio o ka aioa i hoi mua aku ma ka opu o ka honua. Nu Rev. H. H. Pareka, Kahu o Kawaiahao a Lunahooponopono mua o ka nupepa Kuokoa, i malama ke anaina haipule, ma kona home mamua o ke kai ana o ka huakai hoolewa. Ua piha aloha a anoano eehia kana mau olelo no ka mea i hala, Ua mele mai ka papa himeni o Kawaiahao ia «E Pili i ou la Au." Na kekahi hoaloha pllipaa o ka mea i make, oia o Aberahama Feroandcz, i hooponopono na moa e pili ana i ka huakai hoolewa. O Kapena Parker me ka pu&ii makai o Honoiulu ma ke poo o ka huakai hoolewa, mahope aku ka puali bana o ke aupuni, ke kaa kupapau, ka wahine kanemake, ka ohana a me oa hoaloha lehulehu. Eia na poe hapai pahu: John Ena, J. Lota Kauiukou, S.K. Kane, Joseph Nawahi, J. M. Kanakanui, F. J. Jesta (Hose), John E. Bash (Buki), John Nott, E. K. Lilikalani, e> me Wallaee K. Farrington, Lunahooponopono o ka nupepa Advertiser. Eia na poe koikoi o ka aina i hoea kino ae e ike 1 kona kino kupapan: Peresidena S. B. Dole, Lunakanawai Kiekie A. F. Judd (Kauka) a me Mrs Jadd, Prof. W. D. Alekaneken», Lenakanawaī H. E. Cooper, oa Kuhina o ke Aupuni F. M. Hatch a me J. A. Klng, naHon. I. Kaohane, D. L. Naone, H. M. Whltaey, Kauka Emekona, E G. Hitelieock, llamuku A> M. Brown, J. K* Kahookano, Enoka Joboso&, J. K* Kaolia, Mis* Haaielea ? Mrs. C. A. Brown, Jas. H. Boyd ? Rev. 8. E. Bihopa, W* A* KUme?, Ako-

ai Ko&i, W C Achl f a *me kekahi poe Ilawaii koikol • ae. Ua h&oaola o losepa C. Kawalnui ma Hana, Maai f &ua pib» ke kanftlima komamaha o kooa mao niakahJkl ma keia ao. Ua holo mai oia i Honolala nei > kona wa kamalii. Ma Kahehaoa oU i hoooaaoaoia ai t a oia kekahi ona haamaoa i moni pono ina ao maikai a kaoa poe kuma, alu hoa aka la la momi makamae no ka pomaikai o kona lahai, e Uke me ke kaoaka laia hoa ma ka lepo maikai. Ua ulu nui kaoa maa ao naaaao ak&hele aoa mawaena o oa Hawaii eooooo maikai, aaa paa\ na kihi a pan o keia maa Paemoka i koaa inoa. Ma na wahi a paa o keia Paeaiaa i komo na kakaua o ka malamaiama a e helahela ia oei hoi ka Nupkpa Kuokoa, ke Kilohana Pookela a ka Lahui } ua lohe ia ka iaoa hanohaoo makamae o Tosepa U. Kawainai, a o lakou pu ke komo mai ana i ke kaoikaa walohia ana me ka ohana o ka mea i ioake.

E hoonelela ana na poe heluhelu oke Kuokoa me kona uaau manao alakai naauao hol ame ke akahele, ahe mea paakiki ka hoopiha pono ana i kona makalua, oial o keia kana oibaua i maa a lehia, ahe hookuanui na poe e ae e uhai ana ma kona meheu.

Ile iwakalua kumamalima makahiki i hala aku nei, ua noho hana o J. U. Kawainui malalo o I£. M. Whitney Sr., (Wini) e kakau uo ke Kuokoa, a mahope mai, lilo oia i lunahoopouopono. I ka 1878, ua kukulu o J. U. Kawainui me 4sona pokii i hala e aku mamua ona, o BeDjamin, i ka Nupepa Ko Ilaieaii Pae Aina, a malalo oka laua mau alakai ana, ua piha ohohia ka lahui ia nupepa. No umikumamaha makahiki kona lawelawe kuokoa ana i ka oihana hoopuka a hooponopono nupepa. I ka 1892, malaio o ke kono ia, ua hoohui la na' nupepa Kuokoa me Ko Hawaii Pae Aina, e like me keia wa o pulelo mau aku nei, a ua liio ia J. U. Kawainui ke kulana lunahooponopouo o keia nu« pepa, a na ka make i pauaho mai la iāia. Na kona maamaalea ma na olelo a elua i hiki al iaia ke unuhi i na nuliou o na aupuni mamao, a waiho aku imua o na poo heluhelu oke Kuokoa, a pela i mau ai ke oholiia ia o keia wahaoiek) o ka Lahui. He hoaloha pilipaa hoi ka uiea 1 make no ka Moi Kalakaua, a i kona wa i pii ae ai ma ke kapu o na Kamehameha i ka 1074, ua hookohu oia ia J. U. Kawainui i hoa no kona Aha Kukamalu. Ika pii ana ae o ua haule ka inoa a Kawainui. Ike au o Kalakaua ua lilo lala oia no ka Papa Hoonaauao. Ma ke kukulu ia aoa iho nei o ke Aupuni Repubalika, ua hookoha ia oia he hoa np ka Aha Kokamaiu o ke Aupuoi, ama ka Poakola nef, aa halawai Ia liapa oke aupunl e hoike iko lakoa kumakena no ko lakou hoa i make. He heahanau oia no ka Ekaleaia o Kawaiahao, ka luakini o na kupuna i hala e aku. Ua hooikalka ola no ka pono o ka ana i hiliaai ai, a aole e ike hou ana na paia o Kawaiahao i kana mau hana mai* kai. Aole no paha oia i hemolele loa, aka o ka aala makamae o kona inoa ame ka maemae o kana mao hana pono, e waiho mau aaa i kia hoomanao no na haoaana hou e uhal aka ai. He kulana keonimana, Akahai a haahaa kooa i na wa a paa. Ma o kona make ana, oa hooaele ia k» lahai me kekahi koo' ikaika ! na bora kapiiikii, oa hoonele ia ka wahine kanemake a me ka ohan» me ka makaa ahonoi a pauaho oie. He kanikaa haiiamahi keia mai Ha> waii a Niihau. He iala ka mea i make no ka Hui Repnbalika HawaiL

lOSEPA ULUMAIALII KAWAJCNUL' (Kahaia e Harry Roberts iloko o ke Keena Kuokoa )