Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 41, 12 ʻOkakopa 1895 — Naauao ke Alii Naaupo ke Kanaka. [ARTICLE]

Naauao ke Alii Naaupo ke Kanaka.

Ua lawe o Liliaokalaoi i k* hiihiki e kakoo i ke Kamakanawai oka Beoabalika aoa tHo oia he me ka hookikioa ole ia, a o kooa maa kakoo oke kama manaolaaa poho, "ka hoihoi alii," 0 lakou na ikemaka. Aahea ka poe e keha nel ma ka laa wale no o Ika lehelehe, he aloha alii, aioha iahai a aloha aioa ? Aole anei ke naha nei na alele o keia poe maho-1 pe oka ike ana aa hoohiki ka mea nona ke kaieana nai ike aapani kama a lakoo e pai nei, hoopopa wale iho no ? Ua lawe na kamka o Hawaii nei i ka hoohiki malalo o ke Kamukanawai o 1887, a oa loaa ia lakoa ko lakoa peno malaila. Aka kakalaia he aapani hoa a hana ia he kumukanawai hou, mahope o ko na hopo Hawaii hoao aoa a hokae hookahu--11 i ke kanawai kumu a iakoa i hoehiki ai i ka 1837, eia nae ke muekekei aka nel, me ka manao paha he naaaao kilakiia ia noiakou. Aka eia no keia mau kia hoomanao a i elua ke ku mai nei. Iba 18S7 hoohiki malalo o ia kumakanawai, a&a 1 ka 1894 hoole ika hoohiki. Auhea ko ke kanaka Hawaii wa oi aku o ka naauao, oka 1887 paha, ao ka 1894 paha ? Ina ho hewa ka uiua ahe pono ka noho kumukanawai ole iho, alaila e ui iho ka ninau malaila, Ua kupono anei na kaoaka Hawaii e hookele a e hoomalu i kekahi aupuoi malalo iho o ka la me keia mau moolelo i kakau kehakeha ia eku mai nei imua oke alo ponoi ? E hoonaauao ke kanaka Hawaii i keia keneturia, a e puaoa me ka oiaio, okaae he ae ia. Aole i elua lehelehe o ke kauaka Ilawaii e Ilki nei he naauao a pela wale aku. No ke kanaka Hawaii ka aiua a no ke kanaka Hawali ke kumukanawai, ke kahua o na aupuni a pau ma k& honua nei. Ke nee nei ka honua, ahe mea pono i ke kanaka Hawaii ko hooi ae i kona naauao i kulike ai me ka nee ana o ka manawa.