Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 33, 17 ʻAukake 1895 — KA AHAOLELO. [ARTICLE]
KA AHAOLELO.
Ka Aha Se»ateu La Hana 45, Aog. <5,1895. Akoakoa ke Senate ma ka hora 10 kakahiaka e like me ka maa. Heluhelm ia mai he elele na ka Hale e ho!ke ana, ua iokiahi lakou me ka hoike a ke koraite boi e hcw> panee loa an», a ua hooholo lakou i ua hoololi o na pauko 2 a ene 3 o ka bila no ke komo nna ! ko hai aina. Ap4#tio ia ka hoike. Koho ka Feresidena ia McCandless a me Rice i ufiau lala no ke kouiite e hui ai me ke Ku'hina Ka* iaiaina no ka mea plli i ka hoakea ana i na huila kaa. Hoike mai ka Loio Kuhlna, ua waiho ia uiiii iuiua o ke Aupuni he mau hoolala hoomoo waeaolelo moana a ke hoouiakaukau nei ke au« puni a lawe mai iniua o kaahaolelo. Ua noonoo pu ia no hoi ka hooiuaha no eluu hebedoiuH, aka he kue bekahi poe, a ko waiho nei oia i keia hh'u iloko okm lima o nei Senate, ine ka uo ana e hiki ana i keaupuni ke waiho mai ma ke ano ku ke lawelawe hana ia. lioopanee. iIALE LUNAMAKAAINANA. Ij'i Hana 45, Aug. 6, 1895. lloomaka na buuu o ka liale e like rue ka mau. Heluhelu ia mai he elele na ke Senate e hoike mai aua ika ae lokahi ana i ka'ke koai»te kuka mau hoololi ike kanawai aina, a e hoouna mai ana i ka bila Senate e pili aua i na hoopii inai na Aha Kaapum'.
Waiho mai o Mcßryde he olelo hooholo, o na buke he 25 o ka moolelo ahaolelo a ka hale i hookaawale ai he $125, e liaawila i ke Kuhina Kalaiaina e paa ai no uml la mahope iho o ka wehe ia ana o ke kau mau a naua e kuai aku i na luna a me na hoa o ka Hale no ka $5 o ke Hoopanee loa ia. Ilapaiia ka noouoo no ka bila a ke Senate e hooponopono ana i na hoopii mai na aha apana a kaapuni. Haawiia i ke komite hookolokolo. Heluhelu ekolu ia ka bila koa a hooholo ia me na hooponopono no ke kakau ana. Heluhelu ekolu ia ka bila e hookaawale hou ai I $3,000 no na lilo ahaoieio a hooholo loa ia. lieluhelu ia mai ka bila e liookuu ai i na waihona buke heluhelu no ka lehulehu mal ka auhau ia ana e ke aupuni. j Heluhela ia mai he elele na ke Senate e ae like ana i ka ko komite | mea i aelike ai no ka bila komo I i ko hai aina. | Hoopanee. j Aha Senate. La Hana 46, Aug. 7, 1895. Hoomaka na hanaelike me ka mau. Hope Peresidena R.auhane ma ka noho. No ka hana oie, ua hoomaha ke Senate no iwakaiua minate. Hoike mai o Schmidt o ke komite i huke helu, ua hoeml mal o Frank | Godfrey i kana bila mai ka $195 a i ka $lōō, a o ka Hui Papa Ptii Pr©9B, | ua hoemi i kaua hlia mai ku $133.60 aika $104.54. Hoike mai ke Kuhina KJng, ua kakauinoa ka Peresidena i ka bila haawina pakui $56,760 amena olek) hooholo hui e plli ana i ka waiona, ke alanoi pall o Nuuanu, ka piepie» le kuai pipi, ke kakaa ana I na hoo* iilo aiaa, no ke Slla Nui o ke Aapuni a me na aila oihana, paipai hoohui aina me Amerika liuipala ameka hookomo ana I ka awila ikd ka& alahao haiihaii ohaa aianai. Hoike mal o Lya»*Q o ke komite o na blla i hooholo ia, ua koeana ia aka i ka Peresidena na bila waeaolelo a me hoeponopono dala » me na olelo hoohoio hai e pili iinai ke kakauinoa ana I na kane, e liookaawale ana i $1,000 e aka ai i ni» komisina paahana a me ke komo ana i ko hai aina* Hoomaha a horalj3o aaioa la. Noho hou e Ilke me ka hoomaha ana. Heluhela mai he elele aa ka Hale e hoike ana, ua hooholo loa ia | ma ka helahela ekola na bifcie hoo* kua ana i na aahaa anpani malana
o na waihoaa bake lehulehu a me haawina pakui hou he $3,000 no na liio akaolelo, a ua hooholo pa i ka biia koa me na hoololi. Ma ke noi ua hapai la na bila a ka hale ī hoihoi mai al nie na hoo* loli. Ma ke noi, ua apono ke Senate i na hoololi a ka hale. Hoopanee. Hale Lunamakaainana. La Hana4G, Aug. 7, 1895. Hoomuku na hana e like me ka muu. Hoike mai o Bond o ke komile o na bila i hooholoia, uahoounala aka no ko ka Peresidena kakau iooa ana na bila e hooponopono ai i ke eiala, ke komisina paahana, waeaalelo Pakipika a aie ke komo ana i ko hai aina, a me na oielo hooholo hui no ke kaKauinoa i na kane a ue ka huawiua $1000 uo ke koinisina pauhaua. Heluhelu elua ia ka bila e hookomo ai i ka uwila i na kaa alahao halihali ohun o Houolulu me na hoike elua. Hoopaapau ka hale a hooholoia ka bila e like me ka hoike a ka hapa uuku e haawi ana i ka hui i manawa a hiki i Sepatemaba 1, 1896 e hookomo a» i uwila. Kauoha ia e kakau poepoe a heluhelu ekolu ia i ka la apopo. lloouua mal ke Senate i ka bila alakohola me na hoololi. Kauoha ia 0 pai. Waiho mai o Robertson he mau ninau i ke Kuhina Kalaiaina. 1. Ua apono anei ka Luna o na Hana Hou i ke kii o ka Hale Keaka Pake 1 hoolala ia so ke kukulu ma Leleo. 2. Aole anei i loaa mai ia oe he palapala lioopil na na kamaaina o Leleo e kue ana I ke kukulu ia o kekalil hale keaka pake hou ma ia wahi ? 3. Ina e ku io ia hale e ae aku ana anei oe e hoohana ia i hale keaka ? * Iloopanee. Aiia Senate. La Hana 47, Aug. 8, 1895. Hoouiaka na hana e like me ka mau. Hoolaha mai o Kuhina Hatch he biia e hoopau ai i na kanawai a pau e hoohaikl ai i ka bila waeaolelo moana. Ma ko kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mua a eiua ia ka bila a hooholoia. Hoolaha hou mai o Kuhina Hatch ho bila e hoopau ai i ke kanawai 27 o ua kanawai e 1880, e pili ana i ka lawe ana i ka wai maluna aku o na aina i hoopomaikai ole ia. Kapae ia na rula a hooholola ma na heluhelu ekahi a me elua. Hoolaha hou mai oKuhinaHatch 'he bila e hoopau ai i ke kanawai 60 o na kauawai o 1890, e pili ana i ka hoomoe ana i na alanui liao maluna 0 na aina o hai i hoopomaikal ole ia. Kapae ia na rula a hooholo ia ma na heluhelu akahi a me elua. Hoopanee. Hal£ Lunamakaainana. LaHana47, Aug. 8, 1895. Hoomaka na hana e like me ka mau. Hoike mai ke Kuhina Kalaiaioa King, ua kakau inoa ka Peresidena 1 ka bila haawioa pakui; ka olelo hooholo hui e koho i komite hali e koomaopopo i ke kalepa waiona; ka olelo hooholo hui e koho ai i ekolu mau anaaina no ka enea pili i ke alanai pali o Nuuanu; ka olelo hooholo hui e koho i komite huli i ka piepiele 1o pipl; ka olelo hooholohnl e Imi ai I na mea o ka hooiaio ana i na keena olhana; ka olelo hoohoio hui e pili ana i ke Sila Nui a me ke aila no oa keena oihana; ka olelo heoholo hui e hoeaeu aoa I ka hoohoiaina; ka olelo hooholo hui e hookomo ai I ka uwila no ka hul alahao halihali ohua o Honolulu. Noi o Rycroft e hapai hou I ka nooooo aon I ka hoololi i ka pauku 1 o ke alahao halihali ohua o Haw*ii i hooholo ia i ka la mamaa iho e hooiolhi aka I ka mauawa no ka hal e hookomo al i ka uwila a 1 lanoari 1, 1897. Hoole ia. . Hooholo la ka bila ma ka helohelu ekelo a hoohoio loa la. HapaiUka noonoo i na hooiolia l ke Seoate I ka blla alakohoU a liooholola na hoololi i na pauku3a< me 4 •
| Xol o Robertson» aole eae aku 1 \ ka hoololi r ke Senate i ka pauka 5. | Ae h*. Noi o Rond, aole eae aku i ka hoololi ake Senate ika pauka 6. Aeia. Noi o Robertson, e hoike aku i ke Senate aole ae oka Hale I na hoololi i na pauku 5 a me 6 a e koho ia ona komite kuka. Hooholoia. Kaho ka noho ina komite ona olelo hooholo hni, penei: No ke kakauiooa o na kane, Robertson, Rycroft a me Kaeo; no ka walona, Bond a rae Davis; no ke Sila Aupuni, Rdbertson a mo Haia. Hoopanee. AHA S£NAT£. L'i Hana 48, Aug. 9, 1895. iloomaka na hana e liko me ka mau. Hoike mai o Kuhina King, ua kakan inoa ka Peresiden£ i ka olelo hoohoio e pili ana i ke kakauinoa o na kane a ine ka bila e hookaawale ana i $1000 o ke komisina paahana. Hoea mal he elele na.ka Hale e noi ana e keho ia ooa komile kuka ona liale elua no ka noonoo ana i ka bila alakohola. f!ojko leai o Lyman o ke komite o na aina aupuni no na hila 18 a me 19 e pili ana iko kuai ia Keoua Hale, e waiho nia ka papa. Waiho ia a uoouoo pu roo ka biia. Heluhelu ekolu pakahl ia na bi!a a Kuhina Hatch i lawo mai ai, e hoopau uiia i kekahi mau kanawai a hooholo loa ia. Hapaiia ka noonoo no ka bila e hookoiuo ai i ka uwila i na kaa alahao hali ohua o Honolalu me na hoololi aka hale. Ma ke noi, ua hooholo ia e haawi i kekahi komite.hui. Koho ka noho ike komite kalepa, ola ke komite e kuka fti me ke komito o ka Hale. Hapai ia ka noonoo no na bila 18 ame 19, e pili ana i ke kuai ia Keoua Hale. Noi o Horuer, e hoapono ī ka hoiko a ke komite e walho ana ma ka papa.
Kue ke Kuhina Walwai i ke noi a hooikaika e kual ke aupuni, he ku iwaeua a he wahi inaikai no ke ola. Kue o McCandless I ke kahuao Keoua Hale a kokua ika hoihoi i ke kahua kinlpopo kahiko i Ma« kiki. Kokua mai ke KuhinaHatch i ke kuai ia Keoua Hale, no ka mea he wa maikai keiano ke Aupuni e imi ai e loaa he hale a me ke kahua e hanohano ai no fca aina. Kokua pu mai o Waterhouse ame Rice i ke kuai i keia hale ame ka aina, no ka mea, he hana hoopakapuka waiwai nui ia no ke aupunl. Ninau ia ke uoi a Horner e hoomoe ma ka papa a hoole ia, nolaila ua hooholo ia na bila a i elua ma ka heluhelu alua. Kobo ka noho ina kocuite ona elelo hooholo hui penei: No ka huli i ka piepleie waiona, Waterhoase a me Lyman; no na Siia Aapuni a me keena oihana, McCandless a me Schmidt; no ke kakauinoa i na ka■e, Brown a me Wilcox. Hoopanee. Hale Lunamakaainana. La Hana 48, Aug. 9,1895. Noho ka haiawai a hoomaka elike me ka mau. Hoike mai o Kuhina King, ua kakau inea ka Peresidena i ka olelo hooholo hui e pili ana ike kakaainoa i na kane ame ka bila e hookaawale ana i $1000 no ke komlaiaa paahana. Hoike mai o Robertson o ke komite hookolokoio no ka bila e pili ana i ka haawi a me kii hoopiha ana I na bona ina na hihia hoopl! e noi aoa e hooholo me kekahi maa hoeloli. Waiho la ma ka papa a noonoo pu me ka bila. Pane ke Kuhina King i na ninaa a Robertson e pili ana i ka hale keaka pake hoa e kakaia ia ana, penei: 1. Ua apono ka Lanao na Hana Hou I ke kil o ka hale ma ka la 29 o lalai i hala. 2. Ua loaa la'a ma ka hora 4:20 ahiahi o Augate 7, a mahope o ka loaa ana o ua nlnau mai a '>e mai, he palapala | hoopii i kakaa ole ia ka ia mai na |kamaalna mai, e oieio ana oko • lakoa manaolo e kakula hoa ia ona
hale ke*ka pake ma ko Ukoo wahl, a ina e hoouoa !a inai ooa 00l oo ia mea mti «e aku. Aole o'u iDAn« e hooki »i i kekāhi haie e kukulo i* ana maluna o ko bal aio«, k« heoko oU ike kii hale i apooo la. 3. He mea mau ka ae aku i ka laikioi no na haua hoikeike akea ke apooo ka liamuku. Heluhelu elua ia ka bila e plll ana i ka hoopiha hoa ana i oa bona a hoohoio ia. Kauoha ia e kakau poepoe a Poaono heiuhelu ekolu. Hoea mai he elele na be Senate • hoihoi mai aua 1 na bila 11, 13 a me 14. Heluhelu pakahi moa ia keia mau bila ina ke poo a haawiia I ke komite hookoloeolo. Hoopanee. Ka Aha Bf.nate. La Hana 49, Aug. 10, 1895. Hoomaka tia hana o ke Senate e iike me ka mau. Waiho mai o Brown he olelo hooholo e haawiia i kanakolu kumamalima la no ke Kakauoielo e hooponopono al i kana mau hana o ke Benate. Aponoia. Ma ko noi aka Loio Kuhiaa, ua hoihol hou ia 1 ko komite kakau poepoe ka elelo hoohoio hui hoeueu hoohuiaina no ka hoopono|>ono 1 kekahi mau huaolelo. Heluhelu ekolu pakahi ia na bila 18 a me 19 o piii ana i ke kual ia Keoua Ilaie a hooholo loa ia. Hoouna ia mai he elelo iia ka Peresidena e hoike ana, ua hookohu aku oia ia P. J. Lowrey, L. C. Abl«s a me H. M. von Holt i mau lala no ke koauina e huli ai no ke kalepa waiona. Hoike mai o Lymana, ua hooana ia aku no ko ka Per«sidena kakau mea ana na kila koa, e hookuu al i na auhau o na waihona buke oka lehulehu a me $3,000 mau haawina hou no na lilo ahaolelo. Kukala mai o Kuhina Hatch, aole i makaukau ka bila hoolala hana waeaoielo aia a Poakahl. Hoopanee. Hale Lunamakaainana. La Hana 49, Aug. 10, 1895. Kali ka Hale he hapalua hora, a loaa ka hapanui o na hoa.
Heluhelu ekolu pakahi U na bila ekoiu a ke aupuni e hoopau ioa aoa i kekahi mau kanawai mua, piii i waeaolelo monna, a p«la aku, a hooho!o ioa ia. Hoopanee. Aiia Benate. lia Haoa 50, Aug. U', 1895. Hoomaka na hana e iike me ka mau. Holke mai o Kuhlna Hatcii, Ua kakaii iooa ka Peresidena i na bila e kukulu ai komisina paahana, e hookaawaie ai i haawina no na lilo oka ahaolelo, e hookuu ai ī na auhau o na waihona buke o ka lehol#hu e hoopau ioa ai i na kanawal waeaolelo mua ame ka bila waaaalelo h«u. A« ke Senate ika hoololl a ka Haie i ka biia Benate 13, e hooponopono ai i na noi no na hookoiokoio hou. lleiuhelu la mai he eleie na ka Haie e holke mal ana I na komlU i koho ia e ka Hale no na oleio hooholo hui. Koho ka noho ia Lymana Bchmidt a me Mc€andleas I mau komite hui e noonoo ai no ke kaa aiahao na ka uwila a hoooee. Mahope o ke kaii ana be hapaiua hora p«ha, ua komo maf la Kuhina Hatch me ka eleie a ka Pereaidena e holke mai ana ua hana ola 1 a«iike hoomoe waeaoieio moana kuioko a me kuwaho me Z. & Bptldiog • haawi ana ke aopanl l pono kaokoa iala no ka manawa ke iwakaioa ma« kahikl ne ka hoomoe ana 1 waea mai Kapalakiko a Honololu, ame ona waeaok'lo koloko nai Kawaihae ma Hawaii a i Nou ma Maui, ma ka aina mai a i Napiii ma Maul Komohana; maUiia mal a 1 Pakoo ma Molokai, ma ka aioa mai i» ma ka ka lae komohana © im moku(mni; malailamai aiWalkikima Oaha, ma ka aina a I Walanae; maiaihi aku a i NawlHwlll. £ hoomaka ka hoomoe aoa ma a mamoa ae paha o Mei 1, 1597, a e paa qa waefcoielo ia mamua ae o Novemaba l r 18$I. [E NanaMaloko.]