Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 31, 3 August 1895 — He Kanawai Hoohoihoi Waeaolelo Pakipika. [ARTICLE]
He Kanawai Hoohoihoi Waeaolelo Pakipika.
Eit» imua o ka Ahaolelo keia kanawai a ka mana hooko o ka Repubalika Hawaii i lawe mai al no ka hoohoihoi ana i ka poe e makeiuake ana e hoomoe i ka waeaolelo ma ka moana Pakipika nei, a he hoike ana hoi ia i ko ke Aupuni mikiala i koia hana ano nui i anoi īa e kapalulu mai ma ko kakou mau kaiaulu mai kekahi aina puni ole a pulelo aku i kekahi. Pauku 1. Ma keia ua aeia a ua haawiia ka mana i ka Peresidena, me ka ae o ka Aha Kuhina, e hana a hooholo i kekahi aelike a mau aelike paha me kekahi mea a poe paba, hui i hoohulia a mau hui i hoohuiia paha, aupuni a mau aupu. ni paha, no ka hunn ana, malama ana a hoohana ana aku i kekahl uwea teiegarapa a mau uwea paha e hoohui ana ina mokupuni oka Repubalika, a i ole ia e hoohui ana i ka Repubalika o Ilawaii me na aina o waiho ana a i ole ia e pili pu aaa me ka inoana Pakipika. Pauku 2. Ua hiki no e hookomo ia m*lalo o kekahi aelike a mau aelike paha o ia ano| kekahi mau kuiou eae ana e lawelaweia me ka uku ole kekahi ona aina aupuni i kupono no ka haua ana, malama ana, a i ole ia hoohana ana aku o kekahi uwea a mau uwea paha o ia | ano; E hookomo mai uie ke dute ole i na mea hana a pau e lawelawe la ana ma ka hana ana, malamaana a i ole la hoohana ana aku o kekahi uwea a mau uwea paha o ia ano; E ae aku I ka lav/e ana a me* ka hoohanaia ana e like ine ke kanawai i U8 aina, ka waiwai a i ole ia ni kuleana hele i kupono no ka huna ana, malama-ana a hoohana ana aku o ia
uwea a mau uwea paha n ihh na hoohui ana ma ka aimi o in mau uwea; E hookuu no kekahi mau inakahiki i ha'iia ka nui maloko o lalia i na auhau u pau maluna o ka waiwai e waiho ana maloko o ka Repubalika o ia uwea a mau uwea p«ha a i pill paha ia mau mea a i kupono a pill maoli paha i ka hana aua, malama ana a hoohana ana aku o ia uwea a mau uwea paha; E hookuu i na uku a me na auhau o ko awa maluna o kekahi moku a mau moku paha e hoohanaia ana roa ka hoomoe ana a maiama ana paha i kekahi uwea a mau uwea paha o Ja ano, a i ole ia i hoonoho ia ma na kai o ka Repubalika no ia hana; a E haawi aku i ia hana a mau hana paha i na kokua dala ana i ikeia ua kupono a pomaikai i ka Eepuhalika. . Pauku 3. Oia kokua dala ana ua hiki no e hana ia ma ke ano. (1) He uku dala a kokua paha i hoomaopopoia i ke'a a me keia hapalua makahiki no kekahi manawa i hoa* kakaia; a i ole ia, (2) He hooia ana o ka Repubalika no ka hookaaia ana o ke kumupaa, a i ele ia ka ukupauee, a i ole ia oia mau mea a elua o kekalii huina I hoakakaia o na bona 0 kekahi mea, a i ole ia o kekahi hui e hana ana, a i ole ia e hoohana aku ana I ia uwea a mau uwea paha; a i ole ia, (3) He uku kokua ma ka haawi ana aku i ka mea, a I oie ia i ka poe i hoakakaia maloko oia atlike i kekahi huina i hoakakaia o na bona o ka Repubalika e kau aoa ka ukupanee ma ke ano a e hookaa ia i ka manawa a mau manawa paha i houkakaia maloko; a i ole ia, (4> He kakau inoa ana e lawe I na mahele kumu waiwai o kekahi hui a mau hui paha i hoohuiia, i kukulu ia no ka hana ana aku i kekahi uwea a mau uwea paha o ia ano; a 1 ole ia, (5) He hooia ana e loaa ana kekahl huina loua i ka makahiki; a i ole w, (6) Ke komo pu ana aku o keia aupuni me na aupuni e ae ma ka hana iike ana a noho ena ana no kekahi uwea o ia ano; (7) He hoohui ana ae o kekahi mau hana elua a oi ae paha o na ano iiana i olelo mun ia aenei muluna, a i ele Ia ma o keknhl mau inea kupono e ae i hoakaka mua oleia ae nei maluaa. Pauku. 4. E hookomo īa no hoi maloko o ia aeiike a mau aelike paha na kumu a ka Peresidena a me ka Aha Kuhina i manao ai ua kupono no ka malama ana i na pono o ka Repubalika e pili «na i k a iawelaweia ana a me ka malama ana o ia uwea. Pauku 5. O kekahi aelike a mau aelike paha i liooholoia malaio a i ole ia mamuii o ka mana o keia Ka-
nawai, e pili ana i ka uku ana aku i kekahl dala, e kaa no ia malalo o ka hooholo ia an.i a aponoia ana e ka ahaoleio. Pauka 0. Ma keia ua ae ia aua hoomana iu ka Peresldena e hoohana aku i kekahi aina e, ma ka huii ana a loaa na ike piha e piii ana i ka nui, ke kaumaha, kekahi agena a tnau agena paha e kokua maioko o ka Repubaiika a i ole ia b» ka hanaia ana a me ke ano o ka uwea a mau uwea paha i kupono no oa hana i hoakaka ia maioko o keia Kanawai, a me ka moku a mau mokd hana uwea i kupono, a me na mea eae a pau i piii pono i ka manao nui o keia Kanawai, a me ka hoohelo ana i kekahi aeiike a iuau aeiike paha aia ano. Pauku 7. I mea e hookaala ai na iilo e loaa aiia mamuli o keia Kanawai, ma keia ke hookaawaleia oei he umi tausani dala, maiioko ae o kekahi mau d«la ileko o ka Waihona i hookaawale oie ia no kekahi hana e ae, a oia mau dala, a i ole ia 0 ka hapa o 1« mau dala i kupono e hooliloia aku ma ke t»no i kauohaia 1 ai e ka Peresidena. Pauku 8. E mana aku no keia Kanawai, a e iilo i Kanawai mai a mahope aku o kona la e aponola ai.