Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 31, 3 ʻAukake 1895 — Kela a me keia. [ARTICLE]
Kela a me keia.
Ua kahakaha iho nei na Hale elua o ka Ahaolelo ia lakou, ma ka hooia ana aku, eia lakou ke ku nei roa ke kahua hana a ke Aupuni Bepubalika i kukuluia ai 1 kinohi, oia ka hoqhuiaina. Me he mea la i ka lioomaopopo aku 1 keia wa, o ka hoao wale ana no paha a na Komisina Hoohuiaina i na la hope o Peresidena Harrison i ka 1893, ka manawa hoi o Hawaii maiaio o ke Aupuni Kuikawa, ka makamua o ke kukakaka ia ana o ke knikahi hoohuiaina me ko PereaideMa Harrison elele a hooholoia no hoi, waiho ia aku ai imua o ke Senate i na ia waena o Feberuari 1899 no ka apono mai. Akaaole nae i hajai ia ka noonoo no ke kuikahi a komo mai o Cieveland 1 Pere9idena, oa kii hon
fa ua kuikahi la a unuhi la oaai ke Benate mai. Malia paha ma ka anuhi honua ana aku o Cievelaud m'ai ka Aha Senate nku i ke kuikahl, ke koho aku nei kakou ua hookahua ia kona manao kue i ka hoohui la Hawaii, roe ka hoao hou ole aku i ko kakou wa i kukulu ai i Kepuhalika kumukanawai ina Hsiwaii nei. Aole anei he mea pono ma ko kakou ano kulana aupueii hou a ua Cleveland n«i i ike uxun mai ai mahope iho o ke kukala ana i ke Aupunl Repubalika kumukanawai ke hoao hou, a ke kahakaha i na aoao a elua ma ka moolelo 110 ko kakou noi aoa āku a me kona heole ase mai paha e kukakuka.
Eia ke hoouna aku nei kakou ia Hon. R. W. Kakela he Elele Kuhina hou no Ilawuil e noho aku ma ke kulanakaahaie poo aupuni o ka Repuballka nui ma kela aoao mai o ka moana; a o ka makou leo e kala nei i ka mana hooko, hoolako ia aku ke Kuhina hou e hele nei me m olelo hoonaauao a pau, na kuhikuhi ana a me na hoike manao a pau no ka hoohoio ana e ko ke kahua o ko kakou aupuni e ku nei, oia ka hoomare ana ia Amerika me Hawail, a e loaa auanei ia kakou he ikaika hou, he manaoiana hou a he aupuni keekeehi kulana no kakou a no ka kakou mau mamo mahope o kakou. Aole he mea hou ka hoohulaina ia kakou na Hawaii, uo ka mea ke mau nei no ka makamaka o ka paanaau o ka moolelo o Hawaii nei ia kakou. He mau aupuni pakahi ko namokupuni o Hawaii nel mamua uku o na makahiki 1818, a na Kamehameha ka Nui i kaua me na alii nimoku pakahi o na mokupuni kuawale a bui niaialo o ke aupuni hookahi. Nolaila mai kaeko kakou ke hoohui aku me Amerika Huipuia, kekahi o na aupuni nui a walwai o ka honua nei. O ko kakou hui aua me Ameiika Huipuia, he hoopii hou ana ae la i ko kakou kulana a i ke anuu o ka hanohano hou ae a nie ka hilinai hou ia. Nolaila, e leha aku imua i na hiohiona hauoli e alohi mai nei no Hawail. Eia ke hoala ia mai nei ka paio ana no ka pono o ke kuu akea ana aku i ka haawi mau aha mele puhi «he ma na la Sabati, malalo o ke kumu hoopilipili i loaa ai i na kanaka paahana he manawa e hooloheai. Oiai i na la e ae, aole e hiki i na paahana ke luakaha pu ina ia mau aha mele no ka paa loa i ka hana, aole no boi e hiki i na po no ka maluhiluhi ī ke ao a hooluolu i ka po. Ke olelo nei kekahi poe, ina e hookuu ia aku ke puhi ohe akea ma na la Sabati, alaila o ke noi ia mai koe e wehe i na hale kuai mma i ka la Sabati, na hule hana keaka, na halekuai lole, a me ia mea aku ia mea aku, alaila lilo maoli ana i la hana mau aohe hoi he la hoomaha.
Ke waiho mai nei hoi kekahl i kona manao, e hoolilo i ka Poaono hoiookea i la noho wale nohe hana 1 hiki ai i ka paahana ke kaana pu i ka hooiohe ana i na leo mele puhi ohe a mau mea e ae kupono i na la nui. Ke hoole nei ka paahana, aole e pono e hoemi mai i na la iiaoa o ka hebedoma 5 mahope emi pu mai a pananaiki ioa ka mea loaa i ka paahana ke emi pu mai ka wa hana. Noiaiia ke hoonakuiu nei keia manao il«ko o kekahi poe, ma ke kokua kekahi a hoole kekahi. Ua noho keia lahui malalo o ka maa o ka malama ana i na K»pu o ka ia Sabati, a noiaiia aoie e hiki i ke aupuni ke liio i mea uana e ku paio i ka pono o keia kumo hana.