Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 25, 22 Iune 1895 — KULA SABATI. [ARTICLE]

KULA SABATI.

HAPAH EKOLU. Ka Moolelo o ka Lahul ludaio. HAAWINA XIV. —lULAI 7. N» Kanawal he Umi. Pukaana 20:1-11, OLELO mai la ke Akua i keia mau olelo a pau, i mai la. 2 Owau no lehova o kou Akua, ka mea uana oe i lawe mai nei, mai ka aina o Aigupita mai, mailoko mai hoi o ka hale hooluhi. 3 Aole ou akua eae imua o ko'u alo. 4 Mai hana oe ike kii i kalaiia nou, aole ma ka like ana o kekahi mea i ka lani iluna, a me ko ka honua ilalo, a maloko hoi o ka wai malalo o ka honua. 5 Mai kulou oe ilalo ia lakou, aole hoi e lakou; no ka mea, owau no lehova o kou Akua, he Akua lili; e hoopai ana i ka na makua hala i na keiki, a hiki aku i ke kuakahi a me ke kualua o ka poe e inaina mai ia'u. 6 A e aloha ana hoi ina tauisani oka poe e aloha mai ia'u, a e malama hoi i ko'u maukanawai. 7 Mai hoohiki wahahee oe ika inoa o lehova o kou Akua; uo ka mea, aole loa e hoapono o lehova i ka mea hoohiki wahahee i kona inoa. 8 E 'hoomanao i ka la Sabati, a e hoano ia. 9 Ina la eono e haua'i oe i kau hana a pau. 10 Aka, o ka hiku o ka la, itie Sabati ia no lehova no kou Akua, aole loa oe e hana ia la, aole oe, aole hoi kou keikikane, aole hoi kou kaikamahine, aole hoi kau kauwakane, aole hoi kau kauwawahine, aole hoi kou holoholona, aole hoi kou kanaka e ma kou mau ipuka. 11 No ka mea, ina la eono i hana'i o lehova i na lani, a me ka honua, a me ke kai, a me na mea a pau maloko o ia mau mea, a i ka hiku o ka la i hoomaha'i; nolaila hoi i hoomaikai ai o lehova i ka la Sabati, a hoano ai hoi oia ia l;a. 12 E hoomaikai oe i kou makuakane, a me kou makawahin*; i loihi ai kou mau lā maluna o ka aina a lehova a kou Akua i haawi mai ai ia oe. 13 Mai pepehi kanaka oe. 14 Mai moe kolohe oe. 15 Mai aihue oe. 16 Mai hoike hoopunipuni oe e hewa ai kou hoalauna.

17 Mai kuko oe i ka hale o kou iioalauua, mai knko i ka wahiue a kou hoalauua, aole hoi i kana kauwakane, aole hoi i kaua kauwawahine, aole lioi i koua bipi, aole hoi i kona hoki, aole hoi i kekahi mea a kou hoalauna. Pauku Gula. Luka 10:27. E aloha aku oe i ka Haku i kou Akua me kou naau a pau, a me kou uhane a pau, a me kou ikaika a pau, a me kou manao a pau; a i kou hoalauna e like me oe iho. Ma?tao Nui. E pono ke noonoo i ko kakou aloha aku i ko kakou mau hoa mamua o ke kaena ana aku i ko kakou aloha aku i ke Akua. Olelo Hoakaka. Ua pau na haawina Baibala, lulai 1, 1594, ma ka moolelo o ka Pukaana, i ka ee ana aku i ke Kai Ula. E ])ono ke heluhelu i ka moolelo o ka Pukaana, ma na mokuna 15-19, mamua o ka hapai ana i na haawina o keia hapa makahiki. Ua kaahele ka Iseraela i ka hema mahope o ko lakou palekana mai na puali o Parao, a hiki i ka hoomoana ana ma ka papu o Raka ma ke alo o Sufesafe, he paliku ma ke kae o ke ku&lono 0 Musa (Mose). Malaila, ua kuahaua o lehova i na kanawai he umi. 1. Olelo, —o lehova ka mcta nana 1 haku i keia mau kanawai Aole I i loaa lakou ia Mose ma ke ano ka | huina pau o na kanawai Aigupita. 2. lehova, —he huaolelo Hebera keia, aole moakaka na leo kami maoli, a nolaila aole maopopo ke ano maoli o n& huapalapala, "Oia mau paha: "O ka mea e hiki mai ama," paha. Kou —mamulii o ka ol®lo ae like, Pukaana 19:21-8. 3. Akua, —na mea e ae e hoomnna 'ku as, e paulele ai, e hoolohe ai. 4. Kii, —o lilo keia mau mea i mau akua i hoomana aku ai» iiale he

mau mea kokua i ka hoom&opopo ana i ke ano Akaa. -5. Lili,—nona wale no ke aloha palena ole. Kaalua, ua kaupalena ia ko lakeu wa hoopai. t>. TatisanL— u ke tausani 0 na hanauna.'* Kanawaiiua 7:9. oia hoū a man loa akn. 7. Hoohiki. —ke kahea ana aku i ka Mea Mana Loa ma ke ano hoike, a k«x>koolua. 8. Sahati, —ka la hoomaha hoano, mamuli o ko ke Akua kauoha: he hoailona ia o ke ano hoolohe haipule. 9. Eono, —oia na la hana. aole i haawi ia no ka noho nanea wale ana. 10. Hiku,—ka hapahiku o ko kakou mau la T ma ke ano he hookupu, he auhau, he hoailona o ko ke Akua haku ana i ko kakou mau la a pau loa. Aole 1 olelo ia ka la hiku o ka hebedoma ludaio. 11. Hoano—hookaawale no na oihana haipnle kumau o na lehulehu ma ke akea, he la kulaia. |e hoomanao ana i ka hana o ka Mea Mana Hookumu. 12. Hoomaikai, —mahalo, hoolohe, aloha, iauna, hanai, kokua. 13. Pepehi, — me na manao inaina wale. 14. Kolohe, —ke ano haumia o na manao, na olelo, na hana. 15. Aihue, na hana apikl, na loaa wale, aole ka hao ana, ke kaili ana, ka palemimo ana wale no. 16. Hoike, — ua pili keia i na olelo akiaki, niania, hakuepa, paokee, kaamehai. 17. 17. Kuko, —na makemake lili, na manao huahua e hoohalahala ana i ka pomaikai o hai.

I. Ko kakou ano pili ike Akua, 1, 2. Nawai mai na oielo o keia haawina? Ia wai i olelo ia aku lakou? I ka wa hea ua olelo ia lakou? Auhea no hoi? Ua pili anei lakou i na kanaka a pau 1 >a, a i ole ua pili hapa lakou? Pehea e maopopo ai? Ua ku anei \akou i ke ano akua a me ke ano kanaka? Ua hoopau ia anei ko lakou mana hoomalu no ko lesu mau olelo kalahala?. Ua kue anei lakou i na olelo ao o ka poe ikeakamai o keia mau la? 11. Ko kakou mau haawina hana pili i ke Akua, 3-11. Heaha ka papamua o na kanawai he umi? Ehia mau kanawai ma ka papa mua? Pehea i uhai na kanaka i ke kanawai elua ma keia mau la? Heaha kekahi mau kumu no ka papa ana i ka hoomana kii? Ua hoomanakii anei ka poe Katolika? Heaha ko lakou kanawai elua ma ko lakou Katekimo? lleaha ka hewa i papa ia ma ke-kolu o ke kanawai? Ua kue anei keia kanawai i na kanawai aupuni e pili ana ina olelo hoohiki? Heaha kekahi mau kumu no ka hoonoho ana i ka la i>abati? Ua kapae anei kakou i ka olelo a me ka manao o ke kanawai aha ma ko kakou malama. ana i ka la o ka Haku. oia no ke Sabati Karistiano? Heaha ka liiku oka la? Ua kupono anei na hana koa, lealea, kalepa, kaa, ma ke Sabati?

| 111. Ko kakou mau haawina hana pili i na kanaka, 12-17. Ehia mau kanawai ma ka papa lua? Pehea e pono ai ia kakou ke hoomaikai aku i ko kakou mau makua? Heaha ke kumu no ka nku hana i hoopaa ia i keia kanawai elima wale no? O ka hoopai a make, he hewa anei ia ma ke ano kue i ke kanawai eono? E pono ai i keia aupuni ke hooki i keia uku hoopai 0 ka li kanaka? Ua kue anei ka poe inu rama i keia kanawai eono? i mau ai a hoomahuahua ai ke ano maemae o na manao ma'waena o na kane a me na wahine? Ua kue anei ka poe lawelawe i ke kanawai ewalu, umi paha, ua molowa lakou a ohaha, manaka, apaapa, lomaloma ma ka hooholo ana i na hana o ko lakou mau haku hana? Pehea ka poe hoole auhau? Pehea ka poe waiwai aua auhau? Ua pono anei ke lohe a hoolaha aku i na olelo akiaki? Heaha ka ino o ka mea lili me ka huahua?. Manao Pili. 1. Heaha ka huina pau o na kanawai i kaomi ia i ka huaolelo hookahi? 2. ~Ua uhai anei oe i keia mau kanawai? 3. Heaha ka uku hoopai hookahi no ka mea uhai? 4. Pehea e hoopakele aku ai ika uku hoopai? 5. Heaha ka pomaikai o ka mea paulele ia lesu, 1 loane 1:9.

Ma ka la Sabati i liala, aa ku mai ka mokoahi nai «Coptic, M kapeoa Liadsay, ma keia awa, mahope o | ka haaiele ana aka ia Honokaooa i . ka ia 28 o Mei, a ia lokohama, la* pana, i ka ia 7 o lune. Ua lawe mai om no Honololu nei ia 14 ohua kapena, 259 mao •huaoneki (oia he 96 iapana a me 163 Pake) a me 600 maa tooa ukana. Ua poahi ka hooieie ia ana o na ohua ina kahi hoomalu a me ke kioia ia aot mai o na haneri tona akaoa eono,'i hana ia mal ka aaina ia Sabatl a me ka po holookoa a ao. Mahope iho o ka hora 19 kakahiaka Poakahi mai, luoe 17, aa hoio loa aka oia oo ke kaiaaakaohale moiwahine o ka Pa- i kipika, oia o Kapaiakiko. '