Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 22, 1 Iune 1895 — HE MOOLELO WALOHIA NO NA UI Makua Ole Elua. LA FOSA, Ka Makona, A ME Pia Fosa, KA MEA I PIHA I KE ALOHA. DE WODISE, Ka Naita Puuwai Piha Hamama a me ka Olu Waipahe. [ARTICLE]
HE MOOLELO WALOHIA NO NA UI Makua Ole Elua.
LA FOSA, Ka Makona,
A ME Pia Fosa, KA MEA I PIHA I KE ALOHA.
DE WODISE, Ka Naita Puuwai Piha Hamama a me ka Olu Waipahe.
MOKUNA VI. KA MEA lIUNA I'OHniIHI. "Auwe! Ihea la e loaa ai ia f u kekalii puuwai e iike me kou? Ua ahuwale ka'u mau uiea huna ia oo? Ua aloha au i kekahi kalkauoahine e haiamu ia ana e ka ui, a ma na ano a pau, he maemae. Ua kupouli ko'u aloha iaia, eia naeaole i pill aku ko'u mau lelielehe i kona i keia uianawa. Ua hoohiwahiwa, aku au iaia, eia nae aole loa au i aa e hoike aku iaia i ko'u mau iuanno wela nona." "O kona Inoa —o kona ohana, e hahai mal oe ia'u ?" i ninau aku ai aku ai ke Kaunase, nie ka iini uui e lohe. <<Ua haoau la mai oia maiwaena ae o ka lahul," wahi a l)e \Vodide me ka haanui, aka uae he ahonui. «»He ui nohea inakua ole oia, a ke kamau la kona ola ma ka loaa a kona liiua ponoi."
0 ke Kaunase, me ka manao mua ole e ioaa aku ana iaia ka haina no kana mau ninau i iike me keia, ua tioopahaohao ioa ia oia i kona iohe aoa, a maluna o kona uiau heleheiena e hoike ana me ka moakaka ua kawiii ia ke kaumaha a me ke pa* haohao. **A ke manao nei oe e iawe i kela kaikam&hiue 1 wahine nau ?" i ninau aku ai oia, me Ua hoahewa nui ana. <<Mai hoahewa e oe iaia <& hiki i kou ike maka ana,' 1 1 noi aku ai ka naUa me ka haahaa. U E aeoee heie o ike iaia, aiaila eo mai in'u." A ia manawa pu i hopu aku ai oia i oa lima o ke Kauuase iioko o kona a nana a nana aku ia me he mea la e noool aku aoa iaia e hele. Aka o kona makuahine, huii aku ia oia mai laia mai me na manao kaumaha e ooi mao ole ana iioko ona. •«Iluko o kekahi aoo mare e like me keia, he mea maopopo, aoie e loaa ana ia oe kekahi noho oluolu ana a nona hoi, e loaa ana iaia ka ehaeha. £ manaoio mai ia'u, ua ikemaka au i ka hopeoa o ia aoo m*re aoa. E pono oe e haaieie loa Ula. Ua hoowahawaha loa akn oe i kou ohana, a me kou moi," wahl aka makuahine me ke kaum&ha nui. . 1 ke Kaunaae I olelo ae ai i keia uiau olelo, ola hoi ina e hoolohe ole i«, e ioaa no i ke kanaka opio ka hoopal me ka loaa ole o kekahi ko> eua mawaho ae, holi ae ia oia mal lala aku me ka naao hopohopo, a noho iho la maluna o kekahi noho, a me na olelo ao ana I waiho aku ai imua ona me he mea la aole ia mau oielo mAi iaia aku, no ka mea aole I hoolohe ia mai. *<U* hlki anei i* oe ke oleio mai ia'a peia?" i ninau aku ai ka naita lloko o ka ioo i plha 1 ke i>ahaohao. «0 «e ka Kioa 0 hoomauawanui nei I na ehaeha he qqS, he plo hoi &a ka
' hana makapo hoolohe o!e aa I hana ai, ka mea hoi au I mohal al i kou » 1 , ola a hahai ia oe e ka popilikia la?" "Pehea oe ike ai?" i hooho mai ai ke Kauoase, me ka lele ana ae mai ka noho ae, nse he mea la o ua huaolelo a De Wodise i hoopuka al, ua komo pono aka ai, ua komo pono aku ia iloko o kooa puuwai, a i kela manawa ua wehe hamama ia ae na ipuka o ka ehaeha i nohoai, ka mea hoi a ka wahine popiiikia i maoao ai aole he mea hookahi mawaho ae ona i ike i keia mau mea huoa iioko ona, koe wale iho no oke Akua maikai maiuna. "Owai ka mea nan» i olelo ia oe keia inea? Owai ka mea . nana i uhae ae ka uhi nana e huna nei ko'u mau poopoo, a hoike aku ia oe I ke kumu o ko'u hakaka ana iloko o ka hoomanawanul iloko o keia mau ina&ahiki loihi he umikumamawalu?" Nana aku la ka naita uie ke kaumaha nui maluna o ka wahine ana i hoeha Loa a» me ka hohonu ma o kana mau olelo. u Aia hoi he hookahi wale no ola klno iloko o keia honua he oluolu a he hiehie e hiki ke huna mai ka maka mai o ka honua i na popilikia maluna ou a iawe l ke koikoi maluna o kona iwikuamoo," wahi ana iloko o ka leo nahenahe, me he aiea la e lawe mai ana ike ala onaona me kana mau olelo. "O £ou kaikaina i aloha nui ia—o kuu makuahine hoi. Iloko o kona mau hora hope loa ua hahai mai oia ia'u me ke koi mai e hunakele loa mai ia oe oe ae, a ina e hahai mai ka popilikia ma ko'u alahele, alaila, oia ko'u maoawa e hoike ai, nolaiia, ua nui ko'u hauoli no ko'u hooko ana i ke kauoha a ko'u mama i aloha nui !a, nolaila, ua hiki mai la i ka manawa i makemake ia ni."
No kekahi mau minute ke ku ana o ke Kaunase me he mea ia ua kaili ae ke aho, ame kekahi ieo iiilii me he mea la e kamaiiio »im no-iaia iho, ua pane mai ia oia imua o kuna keiki:
"A ua h:\hai mai oia no ko'u uiau ehaeha popilikia la oe ea,- ke poho 0 ko'u munaolaua ea? Ac, ae, ua kamaiUo ue i ka mea oiaio; o kuu oia ua kaupaona ia, a uu ike ia ka mama. O ko'u ola kekahi e hahai ia nei e ka poiuo, a o ke kau waie imw do paha koe o ka hoopai oke kanawai maluna o'u." A kulou iho la kona poo maiuna o kona mau iima, ia manawa ulu mai la na hoomanao ana ouala i hala, na haua ekaeka a oio na hana lapuwale ana 1 haua ai, ua hele mai lakeu a pau ioa imua oua i keia manawa, ka mea ana i manao ole ai e hoonaueue ia ana, aka i kela manawa ua wehe ka ipuka a hamama, na keia mau mea a pau i hoano e loa ae i kona ooonoo a hiki ole iaia ke alo ae, ua kaumaha a iuuluu hoi oia aoie mea naua e bot>maa!iii ae, koe waie no ka makua lokomaikai o īehova. «I ko'u mau la ui, ua nohoalii ka hehena maiuoa o'u," wahi ana i puaoa mai ai iaia i eu ae ai a ku ana iluna, rae ka hele kikoo ana i o a ianei oka iumi i hoohiwahiwa ia me na mea makamae nie oa kapuai wawae haalulu a me kona lole nani kumukuai nui e nohe hele mai ana mahope ona, a me he mea iae pahenehene ana ka uakeke a ka hua o ka lole no kana mau hana ekaeka iapowale. "Ua aioha aku au me ke alohaia mai," i hoomau aku ai oia me ke ano pupuahulu, me he mea ia e kono aku ana i ke kanaka opio e kala mai iaia, a o ka meahoi e nana aku nei maluna ona me ke aloha menemene. <«A Hoko o ko r n aloha, aoie au ! ike !ka hewa. Ua haawi aku au i ko'u ae no kekahi' mare malu me kekahi kanaka malalo mai o ko'u kulana." Hoao mai ia ka naita e kamaiiio. Ua makemake oia e hoopau la ka hoomau ia ana o ka mooielo i piha f ka ehaeha a me ka luulou, ana hoi i manao ai e huai pan mai ana kona makuahine; aka aole I hoolohe ia aku kona leo eka wahine, ame kona hoomau hou ana mai no, iioko o kja ieo e hahai mai ana i ka nui o ke kaumaha o kona paawai. "Ma ia hope mai, ua ahuwale ae ia ka maua mau mea huna, n wahi aoa, «'ua manao lakoa o ka'a aioha ia, a pepehi ia oia me ko'o ikemaka aku no i ka hanaia aoa o kela kalaima weliweli. Auwe! Nani ko iakou aloha ole; e kuu keiki, pehea ta wau 1 kaa maikao mai; e na lanl, heahala koumanao 00*«?" Aoleip«u. v