Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 20, 18 Mei 1895 — Na Anee Alii Waha Kakani [ARTICLE]
Na Anee Alii Waha Kakani
Eia na aneo alii o ko kulanakau- ! hale o līonolulu ko hoolaha aku nei i kekahi mau lono waiwai 010 loa naaupo e pau ai ka hie ina lakou i komo iloko 6 ka poe ano malamalama o Ilawail nei, oia hoi keia: E hoihoi ia ae ana ka moiwaliine ma k:i nohoalii, a ina aole ia, alaila o Kaiuhmi. O ka Repubalikrt e leu nei, e hoopau ia ann, Aole keia he olelo na ke kino lunaikehala noonoo, aka na ka palaualelo hupo e imi ana i kona oia ma ka hakuepa. Ua ike ka lahui mai o a o iloko o ka makahiki e heie nei o pau o ka Ilepuhalika o Hawaii e ku nei, ua kukulu ia maluna o ke kahua onipaa he Aupuni Kumukanawai ma ka Ia 4 o lulai, 1894, a ua ike oihaua ia mai e na Aupuni a pau a Hawaii nei i launa makamaka ai iloko o kona au e noho ana malalo oke aupuni alii. A 'ina ua ike oihana ia mni ko ka Bepubalika kuiana aupuni, alaila iioaha keia hoihoi aupuni alii e hooiaha lalau wale nei no kanaka naaupo ike ole i ka hookele aupuni, me ka maopopo no ia lakou he noho pio ko Liliu i keia wa. Eia wale uo ke kahua e kohu ai keia mau olelo a mo na anee alii, me he la eia no lakou ke hui ohumuhumu manaoino mai nei i ke Aupuni me ko ake o ka pnliu liopu ia o ko lukou manuo o Ua hoihoi alii. A i ole ia, alaila he houpuupu wale no e hoonuinui nku al i ku lehulehu uaaupo i kumu e hoopankiki hou aku ai lakou no ka hoilioi ia ae no o ke Aupuni alii, a hoom«u no lakou i ka paakiki ma kela manao kahiko i ike ia ka waiwai oie. A malia paha, ke holo paiapali nei no kekahi poe o na anee alii me ka lakou mau manu hulu like i kipa' kula ai a e noho kuewa mal nei ma Kaleponl i keia mau la, a o na wahahee a me na epa mai a lakou mai, oia ka kekahi poe e hoolaha nei, aka o ka oiaio, aolo loa lakou ike. Hookahi wale no o kakou puuhonuo e palekana ai i kei»j oia ko Hawaii nei komo aku malalo o kekahi aupuni nui a mana e noho ai. No ka mea, he aneane hikl 010 i na aupuni ukulii e like uie kakou ke hoomau ia ke kuokoa i keia wa nee mua oke ao nei, me kahi heleuna kanaka mailuilu, i lako ole mo ka mana a ikaika no ka-hooko ana i ka olelo hooholo, a i oi loa aku hol ma o ka lehulehu loa ia o na ano lahui e noho pu nei me kakou u me ka emi mai o ka lahui kumu o ka aiua a kakou e ike nei.