Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 20, 18 May 1895 — Na Anoai o ke Kai Malino a Ehu nei. [ARTICLE]

Na Anoai o ke Kai Malino a Ehu nei.

Mr. L. H. Aloha oe:—E oluolu e huai ae i na hana hoike o na Kula Sabati i i hiki mai i ke kahua heihei o ke ola mau loa. Ma Kailua, N. Kona, ua hoomaka na hana ma ka hora 10 a.m. Wehe ia na hana me ke mele ana i ka himeni hui Hoku Ao Nani, ialakai ia e Rev. Kamakawiwoole. Mahope 0 ka pau ana o kela himeni, ua ku mai ke Kanuu Leta Emeson a kalokalo mai la i na Mana Lani no na Kula Sabati a pau i akoakoa, pie na poe no a pau, i ka amama ana o kana pule, ua hoomaka ia na hana hoike ma Hookena mai, oia ke kula i hiki mai. Ma keia kula, he eiua mahele; o ka mahele mua oia na pokii, na lakou i wehe ka hanohauo o ka ia. He mau himeni haole waie no me na ninau ma ka olelo haole, he nui ka mahalo o kou mea kakau 1 na mea a p&u a keia papa pokii i hana ai. O ko iakeu m&u leo, ua like no me ko na anela e hosana mau ana i ka Makua nui ma ka lani; o ka lakou mau ninau he maemae maoll, o ke alauai o keia papa, o T. K. R. Amaiu. He mahalo nul kou mea kakau i keia papa, ua koho e no kou inea kakau na keia pnpa i papahi i ka lei.

Mahele elua, lie nanl maoli uo keia papa, o ka leo o na lede ino na keonimana, ua like me na Oo o Laa, me he la e kikokiko ana i ka wai ono o na pua. Ko na kane 110 hol, oia uo oe o na kuhukuku o ke awawa o Sarona. Na keia papa i hoike mai i ka Haku me kana mau huumana, ka lakou mau hann, ua koho maoli iho no kou mea kakau, o kahi no o keia mau haumana kula sabati no kekahi I hele pu me ka Haku. He nani maali no ka lakou mau hoakaaka ana. Oia ka kou mea kakau i puana ae ai, "O oe e ka ol ahi e KauiHile." I ka pau ana o keia kula, ua kukala ia mai la o ke kula o Kepulu, Napoopoo, hoomahao ae Ia au i ka band o Ch!gaco. Ua ku ae lakou imua o ke kahua kaua. Ua kuupaii mai ro hoi lakou i ko lakou mau kileo ma na leo like ole a lakou i hana noeau ai. Ma keia kula, he pop knne opio wale no. He nani no keia kula a hookahi wale no mea auuu o ka paa pono ole o na haawinu. Nolaila ke paipai nei au ia oukou, e hooikalka aku oukou. E hoomanao pu no hoi oukou, o ka makana e loaa ana ia kakou ke hooikaika, o kela lei daimana mae o!e mao. I Pau ka papa o na opio kane, ua ku mai ka papa o na opio wahine no ia kula oo i noho alakai ia e Ela Paris. He nanl a maikai no na hana hoike a keia papa, mai na hlmeni a me na haawina, ma ka olelo namu na himeni i mele ia mai ai, a ma ka olelo kaukau-poi hoi na haawina i pakake ia mai ai, nana aku la la, "Ohi ka io o ka iaau, Maemae i ke kai ka pua o ka hala." Pau lakou me ka lakou mau apana o "Maemae Llhau," uapuhl mai la ka alihikaua nui i kana pu no ka papa himeni o Helani ia manawa. i Ia wa ua ike ia aku na koa e nee ae ana ma ka eheu akau, malalo o ke alakai ana a kela generala kaulana loa o Farani, oia o Ne, e alakai mai aua i kona mau koa no ke kahua o ka hana. Ua wehe mai lakou i ka lakou kukala kaua me ka himeni, pau ia ua hana i na haaWina. Ma na haawina o kela papn au i mahalo Lui ai, nana aku ia la, "Haale i ka

wai hui a ka manu," a no na liimeni o keia papn, ua like mo kc one kanl o Nohili, ka uhene i ka i>oli o Malio. He nani molale nomai Waialua a Kaena, aohe wahi hoohalA* hala aka ua Naulu. Oke ahikai o keia papa o H. li. Kawewehi. Ka'u wale no e upu noi, e hoomau aku ma īa hana maikai a hiki i ka lio* pena. I loaa ia kakou kela hoiue maha mao, ka ai popo ole a mo ka wai komo ole ia ena holoiiolona liilii o keia ao, i ai kakou i ka ai mane me ka wai puna e pipii mau loa ana. I ka pau ana o keia kuia, kukala ia mai ia ke Kulu Sabatl o Kaiiua. Ia manawa kou mea kakau 1 ike aku ai i ko iakou alakai oia o 11. P. K. Malulani me kona pualikoa nui hewahewa. Iko iakou kuene pono ana iho, ia manawa i pii ae ui ka ieo o ko iakeu aiakai, a oia hook«hi iio ka manawa i hooho iiko mai ai me ka haule ole o kekahi mea. He nani na mea a pau, na keia kula i haawi mai i kekahl leo e-ko i ka mana i pii eheu aku ai o Elia i ka lani maiuna oke kaa ahi. lle nani na himeni i mele ia mai, peia pu no me na haawina. Ua iike ko iakou mau ieo ke hoomanao ae kou mea kakau me ka pila hapa a ilomiana Ho. He loihi ka o kda kula, ke kula i hana a kanU Ua manao au o keia kuia ka mea 1 hana i ka hana; noiaiia umia ka hanu a loaa ka lei momi, ola na īwi a ola pu me na uhane. Iko kuu ana iho ona koii no keia kuln, ua ku mai la ke kula o na Keukukuiula o Kekaha, ma keia kula ho nani na mea a pau, aohe wnhi hoohaiahala a ka manao. Maikai ka iakou mau inea a pau 1 hana h'i. Pau keia ua kahea ia krv kula o inai Hamakua mai. Ma keia kuia ho umi no haumana, eia nae he hiki iu lakou ke h«opiha ia Mokuaikaua i Uo iakou mau ieo e Hke me na liwi o ka uka e inu wai pua nna, no ko lakou wahi aiakai he eleu ma na hji.) a pau, a oia ka'n o papuhl aku nnj i keia wahi lei maluna o kau kula. O ka oi oka la nou ia. He mau himeni Samoua kekahi i hoo* kuuia mai e kekahi opio wahine Samoa mo kana kano liawaii. He mau pauku paanaau kekahi.

1 ka pau ana o keia kula, ua kukalii ia mal la kekahi papa, oia hoi kii papa o na luna aupuni o ka Kepubalika mai Kona Akau r» Kona Hema. Ia manawa i iko la aku ai ua mau PuhiolaK 'iiui o Hinakahua 0 maki ae ana ma ka eheu hema, no ku hoike ana aku i ko iakou uanii iiuua o ke anaina nui eakoakoamai ana. E hoike aku hoi ika lehulehu hoUokoa o na luna aupuni a pau o Kepuhalika, he poe haipuie lakou, aole e iike me na au o waawaa iki naapo ma, aole i ike ia na luna 'aupuni e hana ana e iike me keia. Nolaila paa ia a paa ko kakou ma> kia. Oka pono ke hana ia a haulo nai na lani. Oka pono ke hana ia a loaa ka lei o ka lanakila. He nani na hana o keia papa, o ka lakou mau nlnau, he mau ninau kuhohonu wale no. Oka lakou mau ieo mele he ku i ka ii, aole wahi pii ole o lea okala. Oko lakou alakai o Thos. H. Wri{fht ka |unakanawai o Hookona, he kohu Napoiiona, oia ka mea nana ke keha, imua a inu i ka wai o ke ola olino ma kela ao. Na keia papa i hoomalamalama aku 1 ka puuwai o na mea a pau e nana mai aua, na keia papa no hoi i hoopau ae i na mauha o ke anaina. No ia mea ke haawi nei au i ko'u ma* halo i kela papa, no ka aui oka inanawa, nau ka oe. Oia ka'u e iini nei e hopu mai na luna aupuni a pau i keia hana raaikoi a puni ka Paeaina. O keia ka hopena o na iiana o ka la, he mau olelo paipai na kekahi mau makua, a he lalu dala kekahi. I I ka pau an», ua hookuu ia ke anaina me ke int-li- ana i kekahi himeni ma ka ii«>ku Ao Nani, a hookuu ia na huua ina ka hora 2 anina la. He nui na poe i akoakoa ae, ua hele o MuUuuikoua a "Le»i Kohala i ka nuku ua l(Htiakfl." Noiailakehooki nei kou inea kakau maanei, nie !;»• :.lolia a nui. llaumana Kula Saijati, N. Kona, Huwaii.