Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 18, 4 Mei 1895 — Moolelo o ka Ahahui Euanelio Mokupuni o Hawaii. [ARTICLE]

Moolelo o ka Ahahui Euanelio Mokupuni o Hawaii.

Noi mai o Kalaiwaa e hapaiia m i ke kumuhana 10. Olelo hoalohaloha no ua mea i make, nponoia. Hapaiia ka noonooana no Rev. J. H. Pahio, oiai oia he lala no ka Aha mokupuni o Hawaii i hala o aku ma o, ma ko noi, ua waihoia aku keia hana iloko o ka lima o kekahi komite, a na ka iunahoomalu i koho i kela komite, oia no o J. Kauhane, S. WKekuewa a me Z. M. Naahumakua. A e hana lakou i elua kope, hookahi no ka nupepa Kuokoa a hookahi iio ka Ohana o ka mea i make.

Hapaiia ke Kumuhana 5. Oihana Kuloko, mahele 1; ekalesia kahu 010 a kahu ekalesia ole. Ua hapai mu& ia mai ka palapala hoopil o Kekaha e noi ana no Lutera e hoomau ia i komite no lakou, a ua nui na mea i hoakaka ia e na laia e pill ana noua iho, a me kana mau hana i ai i ka wa I hala, a ma ke noi, ua j hoike mai o Lutera i n.« mea apau e pili aua i ke ano o kanu mau hana i hana ai, a ua mihi mai ola imua o ka Aha no ia mau mea ana i hana ai. Na Euiekona i waiho mai he olelo hooholo. Ma ka inanao o keia alia, he mea pono i ko kakou hoapaahana aloha e hoomaha oia no ka manawa, no ka mea, ua puka mai kekuhi mau ao pooo ole mai kona waha aku i hiki ole ke apono ia e keia aha, nolaila ke maoao oei makou ma ka manao o keia alia. He mea pono no ka Papa Hawaii o hoomao(x>po i ola no ko kakou hoa, „ no kona wa pilikia hana ole, no ka mea, ua ma'i la oia» « Noi mai o Kekuewa e lioo|)aneeia keia oielo hooholo a hoi iiou mai ka aha, hooholola, a nana no i noi hou mai o hoopanee keia aha a noho hou ma ka hora 2, apoooia. A hookuuia me ka pulo a Kalino. Noho hou ka aha ma ka manawa I hoopaneo ia ai, pule o Kawewehi, hapai hou ka noonooana no kaolelō hoohloii mai o Emekooa uw kahi e plli ana i ke kau a e hookomoia ma ia no ka manawa, m* ka nloaaaaa ua aponola, noi hou UHi o Kalino e pono no e hoopau ioa la keia wahi o ka olelo hoohoio e oleio aua penei, (lauua naau-

po ©13 me kAfe*hi wibsoe kiloUio hooawoaiuaeu,, ua apoao;a, wn fc & noi aa nioau Uka o?e]o hoihol ) a apono loa la, a oa haale I«a n* palapala hoopii o Kekahi a me leo Kaobe.

Koho ka aha i m komlte maUau ina eka!es!a kaha olp, o Kamakawiwoole ke koaūle no Ooomea a me Hakalao; o Kahooio no Hamakuawaena a me Komohana; Kalioo 00 Kohala Hema; Kalaiwaa no Kekaha; Lono no Kealakekua, Konawaeoa a oie Milolii, Waiaa oo Kaohe; Kalawe no KaU(moct ame Oplhikao; Desha no Olaa. Mahele 2. Hooponopono ekalesia. Na Emekona i waiho mai he olelo hooholo hou no ba hana oka aha Kuikawa I noho ai ma Kohala Akao 1 Xovemaba 29, 30 a noe Dekemaba 3 1894. Penei; olelo hoohola Ma ka manao o keia aha he mea pono e noonoo hou ia na hana o ka aha kuikawa i noho iho nei ma KohaU I Novemab.i 29, 30 a me Dekemaba 3 1895. Nolaila f hoohoio ia, e koho ia i komite a na kela koiuite e hele a hui me na hoahanau o ka ekaleaia 0 Kohala, a na ua komite la e hoike aku ia lakoii i ka manao o keia aha penei: 1. Ua īninainina loa kela aha no ka mokuahana ana ma kela kihapai. 2. Ua minnmina lou keia aha i ka hoohuikau ana i na hana kalai aupuol me na hana o ka ekalesia. 3. Uu manao ka aha ua oolea loa na olelo hooholo o ka aha Kuikawa i nolio ai, h me he la ua hoopaakiki loa nr, na hoahanau lunu i okiia n»a ko lakou man<to. 4. Oka mana oki a paha, he mana kela e pono ai i ka alia e akahele loa i k-«.h')op.ii aiii», ait a hiki ole ia 1 ke kuhu a me na hoahanau l»oopono, aluila ua hiki ia lt«kou ke waiho aku I kela mana m t ka llma o ka aha 5. Nolaila ina ka noonoo o keia aha, pouo ke hoikeia ka manao o keia uha imua o ka ekalesia o Kohala e njho mokuahana nei penef. E hoihoi hou ia ko lakou eihana na na luna apau i noho me ka maemae, a i ae e hoi hou iloko o ka poli 0 ka ekalesia, me ka hoopau ana i kela m.iu inanao kue o lakou i ke kahu. Ke noi alohaaku nei ka aha 1 na hoahanau o kela ekaleaia m»kua e iiui lakou i na uieie holopono ai ka haua a ke Akua iwaena o lakau. Ma ke noi a Kahiwaa ua lawe ia ka olelo hooholo a no.)noo, nol mai Emekona e waihoia keia olelo hooholo iloko o ka lima o kokahi komito a apono la. Koho ka lunahoomalu i kela komite: Einekona, Kalaiwaa, Kamaka, Kauhane a me Kalino. Noi hou mai no oia e hoopaneeia keia aha a noho hou ma k* hora 9 30, aponoia. Na Kalino i hoolaha mai, o Kahoolo a me J. Ai na mea nana e malama 1 ka halawai o keia po. Hookuu ia ka aha me ka himeni a me ka puie a Kekuewa. LA lIANA 3 MAIiAKI 22. Noho hou ka aha ma ka hora 9 30 e like me ka hoopaneeia ana, ka lunahoomalu ma ka nolio, wehe ia ' i na hana me ka himeui a me ka pule a Naahumakua. Malainaia ka hapalua hora haipule, kahea ia na lala heluheluia ka moolelo o ka halawai | i hala a aponoia. Hapai hou ia ke koena o n.i hoike komite. Na Eoae- ! kona i ka hoike komite no ka olelo hoohoio i waiho ia imua o ka alia, no na hana o ka aha Kuikawa i noho ai ma Kohala, oia hoi e apono loa ana ika olelo hooholo, ma ke noi, ua apono loa ia ka hoike a ke komite, noi mai o Kalaiwaa e koho ia i komile e hele aku e hooponopono no kela pilikia ma ka ekaiesia o Kohala a aponoia.

Koho hou ka lunahoomalu i kela komite Kalino, Kamaka a me Ka- | hooio. Mahele 3 Kula Haoai. Na Emekona i hoakaka mai no ke Kula Ilanai Kaikamahine o Kohala, ua loaa he pilikia i ua kula la i na la i hala ae nei mamuli p ke alakai pono oie aua o ke Kumu Poo i waiho mai, aolo nae iā he mea e pau ai kela Kula. Aka e mau aku ana no oia, a e pono no i na makua e hoouna aku i ko lakou mau keiki iloko o ua kula la. Na Desha i ke Kula Hanai o Hilo ke helpmua nei kela Kula ma na I hana hoonaauao amem hana lima, a ua nui ka mahaloia Mahele 4 oia kahu. Noi m*i o Eaiekooa e koho li i komite, na iakou e noonoo i na mea i pilikia ai ke oia o na kahu, ma ka ninau aua, ua aponoii, kohoka iuoahoomalu f na komile: | Euaekona, Kauhane, Kamaka, Ka- | wowehi a me Keohoehu. Mahele 5, keikl a ka aha, aole. Na Uev. Kekuewa ī ka hoike komite o na olelo hoalohaloha no Rev« Pahio i htk!a e aku ma o penei. OUwLO HOALOHALOHA. Aolo o kakou home maaiaei, aka, ua pa'e iuaa mai ka ieo, e kiai oe mo k« makaaia loa. Iloko o ka makahiki I haia, ua kahea mai ke Akua 1 ko kakou hoapaahana, ola o Pahlo, he taia oia no kela aha a he paahana oiaio iloko o ko ka Haku pa-waina, oa hoopau oia I kana haua maauei m ua hot aku e hooma-

ha i kooa lohi m* m keena i hooU e kow iiaku aiolia uia kel* ikome ms o. Noiaila ke lliolpa aka nei m laia o Keia Aha nte ka ohana o ko k&kou hoa'loha, i haia } iloko o ka u a me ke kaamahn. Xo kakeo ka poe i koe, e noho we ka onkakaa, no ka meu, he pokole ka maoawa, n& komite„ Kekaewa, Kaahane ame Naaliama> koa, ma ke noi a Kalaiwia e lawe i keia hoike a noonoo, apeooia, na na no i noi hoa mai e apooo loa nka I keia hoike. Hooholoia. Mah«!e 6, loakioi, haie haiawai, haie kaiiu. Ni Kaiaiwaa i ka iaakini o Bfokaalkaaa, na Desha i ka hale iuilawai 0 Kaiepoiepo, aa paa na kapii i ko Kaiaoa, aoie i paa, na Kaliao i ka iuakioi o Kawaihae-kai, aole i hana »a, a e hana aku ana, na Kahueio i ka hiiie kahu o Laapahoehoe, aa ioaa oa apmi pspa, aole oae i hnna ia Kumuhana 6. Oihaaa Kuwuho; na Emekooa i hoikeike mdi no keia oihana, a paipai ia na eleie e hoi aku a hooikaika ma na ekalesia o lakou no keia oihana. Kumuhaaa 7. Heiuhelu haawiaa, na De*h& i heluheiu mai i kana, noi mai o Waiau e hoopukaia kein haawina ioa ka aupepa Kuokoa. Hooholoia, ua iu no i noi hou loaui e hoopaneeia kela aha a noho huu mu ka hora 1:30, aponoia, hookuuia me ka puie a Looo. Noho hea ka aha uia ka manawa 1 hoopaoeeia. Puie o Kahooio, Kumuhana 8. Komile hoeueu, na ke kakau!eta oka Papa Hawail a me kekahi mau lala o keia aha i hoakaka nul mai no keia mea, a oa Kekuewa i waiho mai i ka inoa o Naahumaku i komite hoeueu no na ekaieaia piiikia o keia mokupuni, a ua nul ua mea i hoomoakaka ia nona, uaa ke noi a Emekona 0 pono no e ninaninau ia oia. Hooholoia, noi mai o Kalino e waihoia keia mea uia ka lima 0 kekahi komite, a apouoia, koho ka iunahoomalu i na komite: Kalino, Emekona, Kauhaue, Kalaiwaa a me Walau.

Na Kaliuo i k:i hoike koin!te ninaninuu uo Nnahuiu tku*i panei. Ma ka noonoo una o kou komite i ke kupono o Naahuuiakua i komite hoeueu no keia ahuhai E.ittnelio, ua huawi takou i ko lakou ni inao a|>ono loa nona. 1. E hui nku oia rae ke kahu a niu ka aha iuna o ua ekalesia nei. 2. A e no na mea e oluolu ai kona ola kiuo mai ka mea e loaa ana iaia mai u t ekalesia nei, a i ole o ua komite hoeueu nei paha aka aha i koho ai, i aiakai noua iho niA kan:\ mau hana apau e paiu ai ma ua kihapai nei, o makou o na lala o ka ahahui, Kilino, Emekona, Kahuane, Kalaiwaa a me Waiau.

Na Kekuewa i ka hoike a ke komite luai haawlna penei. E wehewehe ia Korineto 1:25. "O Karisto no ka mana o ke Akua a uie ka ika. ika o ke Akua," KeKuewa, Kalino a me Naahum.ikua. Ui apouo ia ka hoike a ke koinite, a na ua 110 i noi hou mai, he mea pono do i keia aho e koho e i mau komite na na e malama i na haiawai haipuie o ka po ma kahi e noho ai o ktt aina, me ka imi ana o keia a me keia o lakou | i mau kumuliana pakahi a iakou; Kekuewo, aia ma Mareko 14:9 hapa | hope, "ma na wahi apau loa ma ke ao nei e hai ia aku al keia Euanelio a e haipu ia aku no hoi ka uiea ana i hana mai ai, i mea e hoomaoao ia ai oia." Kalaiwaa, ala ma Halelu 124:7. <<Ua hoopakeleia no ko kakou uhaue, me he manu ia mai ka liei ana aku i ka poe lawaia manu, ua moku ka upena a ua hoopakeleia kakou." Kamakawiwoole, «ia ma Luka 10:42, "aka hookahi no mea e pooo ai, a ua kolio mai nei o Maria la mea maikai, aoleloa ia e lawe ia aku mai ooa aku." Kumuhaoa 9. Na mea o kiuai nei i ka pono. He nui na mea i hoakakala e na iala o ka aha, o ka ona kekahi, ka inu awa, na n»ea pili aupani kekahi, na iuna ekaleaia kekahi, a pela waie aku, & e poao no i na lala o keia aha, e hoi aitu a e makaala ioa nokeia mea. Kuoauhana 11. Hoika a ka Puuku o ka aha, Kamakawiwot>le, no na loaa a me na iilo o ka a ha, ua ! apono !oa ia ka hoike. Na ke kakauleta Papa Hawiii i heluhelu mak he hoike komile no ke oia o na kaha penei: Ma ka hoike o kekahi 0 na kaha, ua maopopo \oz ko iakou piiikia no ka hanai pono oie ila, aole 1 hooko ia ka aelike no ko lakou hanai pono ia ana. Ua iko ia no ka palaka o kekahi hapa o tia hoahanau no keia hana, me ho ia oa pfta ke aloha a me ke ano Karistiano hooikaika no ka pooo. Va hlki oie i ke kahu ke hiiinai i kona maa hoahaaapiho, a oa naw»ii wailkona iawelawe asa, noJ%Ua ke iioohoio nei keia aha, na iaia I akoakoa mai, na kaha me na elele, e hoi ako a e paipai i na boahanau palaka, e hoopau | ko lakoa maaao koe, hopko * ka aellke no ka-hoomaopopo an# l ke ola • ke kaha, nc k» inea aple pono i na kaawa e Uwelawe ana ma na mea o ke Akmi e heie nte ka poioiei. Emeko&a,Kitoaaka,

Knuhan#, Keoho.ho a me Kmwe- | wehi qsi komite. I Ma ke ooi *£ V. H«o n apono k* i kela hoike, Kumaluuia 12. Kahi *me ka wa e hul hoo ai keia aha. Hooholo n» Hail! Hil.o, i ke kao o Sep« tei»abi aeoel. Na kaaoeU o Wsime* i waiho dmi he olelo hooholo. Ke haawi aka oei na l»Ja apaa o keia aha i iu hoomaikai oui i oa oialiaooaka ame oa hoaloha, a me ka eka!esia i haiia o Kailua ame Helaoi, 1 kokoa mai i oa mea e oiuoia ai fce ola kioo o na laia o keia aha i oa mom ai, ma ke ooi o» hooholo ia. Na ke kiai o Kohaia Akao he ooi e hooanaia ka mooleio o kela aha ma ka oapepa Kcokoa. Hoohoiola, Hooiaha mai o K*m*knwtwooie, o Waiau &me Hao a* oim n*n* e maiama ka halawni hnīpule o kela !»• Hoopaoee ia ka aha me ka himenl me ka pule a i>eshn. L K. Kalawk, Kakaaoieio. Puula, Puna, Aptrtla 16, 1890.