Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 12, 23 March 1895 — Page 1
This text was transcribed by: | Mia-mae Cummings |
This work is dedicated to: | For the love of my life, Todd A. Cummings, as I dedicate to you a preservation of our birthright. |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
ME KO HAWAII PAEAINA I HUIIA
BUKE XXXIV HELU 12 HONOLULU, POAONA, MARAKI 23, 1895 NA HELU A PAU, 2538
K@@laha @o@@.
H. R. HITCHCOCK,
Notari no ka Lehulehu.
Apana Hookolokolo Kaapuni Elua,
Kaluaaha, Molokai.
2514-11
W. R. KAKELA,
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
HE LUNA HOOIAIO PALAPALA
2879
ANTONE ROSA,
(AKONI.)
I oio a he Kokua ma ke Kanawai.
LUNA HOOIAIO PALAPALA.
Keeua H@@@ m@ Ala@@ K@@huma@@.
2370-
ALLEN & ROBINSON,
NA MEA KUAI PAPAO NA ANO A PAU E Lo@@ ou in a ka UWAPO O PAKAKA, Honolulu, make kumukuai makepono loa, no ka pomaikai o ka lehulehu o makemake ana e ku kulu h@l@. K kipa mai a o ike kumaka.
2396-@
WILDER & CO., (WAILA MA.
Mea Kaui Papa a me na Lako kukulu hale o na ano a pau, a me na mea @ ae a pau e pono ai o ka hale.
Kibi o Alanni Moiwa@l@e @@ Pap@.
396-@
JAMES M. MONSARRAT,
(MAUNAKEA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai
HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
E @@na ia no ua Palapaia kuai, Palapala Hoolimalima, a me na Palapala Pili Kana@@i e ae ma ka olelo Hawaii. Da@@ no ka @oaie ma ka moraki ma na Waiwai Paa. Keena Hana: Hale Pohaku hou ma ka @ono ma Waikiki o ka Halewai, alanni Kalepa.
2370
Ka Edison Mekini Uwila Kupanaha.
Ua HIKI MAI NEI KA MEKINI UILA Kupauaha a EDISON I Honolulu nei, a ke hoikeike ia nei ma ka HALEAI HAUPAA ONO O HART & CO., ma Alanai Hotel@. No I kenikeni wale no ike oe i na mea kupanaha a pau. Hamama mai ka 9 A.M. a i ka 9 P.M.
2532-@@
PAPA! PAPA
AIA MA KAHI O
Lewers & Cooke
(LUI MA).
Ma ke kahua hema o Alanui P@po me Moi.
E LOA A NO NA
PAPA NOUAIKI
O kei a me keia ane.
Na Puni Puka, na Puka Amani, ua Olepelepe, na Pou, na O'a, ua Pap@ Hele, na Pap@ K@, @e ua Pap@Moe he nui loa
@@ PILI HALE O NA ANO A PAU
A me @@
WAI HOOHINUHINU NA@.
O @@ @@@ a pau i@@.
Na Balaki e na Ane ke Kai Wa
Ke hai la aku nei oukou @ @ makamaka a pau, ua mak@@k@@ keia mea makamaka o oukou @ @@@@@@@ aku ma na mea a pau @ @@@ ma @@ ka lau e oihana no ka
Uka Haahaa Loa, @ @@@ @@ ka @@@ @ h@l@ e l@@@ @ @@@ ke @@@ Kuai.
Hele mai e Wai no Oukou ike
2@@6-@
HE MOOLELO WALOHIA
-NO NA UI-
Makua Ole Elua
LA FOSA
Ka Makona,
- A ME-
Pia Fosa,
KA MEA I PIHA I KE ALOHA
DE WODISE,
Ka Naita Puuwai Piha Hamama a me ke Olu Waipahe.
MOKUNA V.
KA MAKAPO ME KE KEKOOLUA OLE.
"Aihue laia," i pane aku ai o Pia, iloko o ka leo i hele a piha i ke kaumaha nui, a i hooi loa ia ae ho no na leo awaawa o kona makuahine.
"A he mea hiki no hoi ia oe ke hoike aku i keu mau makua," wahi ana me ka leo hookamani, a o keia aibue keiki, ua like ia @e ke mea ole, a he mea lealea loa iho la ia na kona lunaikehala.
"O ko maua makua!" i puana aku ai o Luisa me ke kaumaha nui me ka iho makawalu hou ana mau o kona mau waimaka, "Auwe, e ka wahine maikai, he mau keiki mahua ole maua!"
"He mau hoalauna paha kouhoaloha paha." Wahi a Pia.
"O ko maua biki ana iho nei no ia @ Parisa nei, aole loa au i ike i kekahi mea o keia wahi.
He mau huaolelo keia o ke kaumama i ili iho maluna o Pia, aka, i kona makuahine ua lawe oia i keia mea me ka manao okoa loa, no ka mea, ua ninau aku la oia me ke ano oolea loa:
"Aole hookahi-aole loa no hoi kekahi mea." me ke kaumaha nui o Luisa i luliluli ae ai i kona poo. "Heaha ke ano o na kanaka i lawe aihue ai i kou kaikuaana, he poe keonimana a i ole he p@e kaulana haahaa paha." i ninau aku ai o Pia me kahi manaolana ina he mea hiki paha iaia ke haawi i na kokua ana no ka @mi anai ka mea i nalowale.
"Pehea la e hiki ai @a'u." i ninau aku ai o Luisa me ka luuluu nui.
"Ua hiki ia oe ke ike i ko lakou lole," wahi a ka makuahine Fosa, a i hookunahihi ia kona mau noonoo ma kana mau mea i manao kuhihewa ai no ka hupe mai o keia kaikamahine.
"Auwe, e ka wahine maikai, he makapo au," wahi a Luisa me ke kaumaha nue.
"Ua makapo oe!" I puana aku ai o Pia, me ka piha i ke aloha nui laia e h@lo ana i na maka ike ole o ke kaikamahine.
A o ka makuahine Fosa, nana pono aku ia oia i ke kaikamahine opiopio e like me ka mea e nana ana i kekahi lauhuna @ala hou, a ike koke aku ia oia ia minate koke no i ka nui o na alabele ana e hoohana ai maluna o keia makana i loaa iaia. "Ahahana!" wahi a kona noonoo, "makapo me ka ohana ole, hoaloha a hoalauna ole iloko o Parisa me ka opiopio a me ka nanai."
"He olalo," wahi a ke keiki kina iaia i pau ae ai ka nana ana i na maka o ke kaikamahine popilikia a huli aki la eia me ke kaumaha nue ma kahi e.
"He opiopio a me k@ ui," wahi ana iaia iho me ka namunam liilii, me ka holoi ana i ka waimaka, a oia ka mea nana i hoano e loa i kona kulana, a ua kokoke loa e hoike amaka ia ae.
"E hele! E hookuu mai ia'u a me ia wale no," wahi a kahi luahine. "Na'u e hooponopono nona."
Aka, o ka ka makuahine Fosa mau olelo hoi nana e hooponopono na hemahema o ke kaikamahine popilikia, ua oi aku ia mamua o kaua mea i kamailio ai. O kaua hooponopono, he mear ia no kakou e hoehaeha ia ai, a e ke akua e haawi mai ai i ka manao aloha maluna o ke mea pilikia a keia luahine e lawe ner malalo o kona mau malumalu.
"Ae, e mama," wahi a Pia meke ano hoomakaukau no ka hoolohe ana i ka leo kauoha a kona makuahine, "e pono kaua e kokua iaia no ka imi ana i kona kaikuaana."
"Na'u e hooponopono kela!" i puana aku ai kahi luahine iloko o ka leo ana i manao ai he oluolu a me he kohu makuahine la; a ia manawa pu oia i huli ino aku ai me na helehelena i piha i ka huhu nui imua o Pia, laia no e ku aku ana. "Ua ike no au i kau mea e hana ai."
Ku aku la o Pia me ka nana pono ana i ke kaikamahine makapo, iaia e paa ana no i na lima o kani luahine, a no ka nui o kona eehia no ka ui o ke kaikamahine, aole e hiki iaia ke haalele ia laua.
"Hele koke oe!" i puana aku ai kahi luahine me ka hikiwawe iloko o ka leo aaka hawanawana, iaia i wehe ae ai i ka umii ana a ua lima o ke kaikamahine a hele mai la umua o ke keiki kina me ka huhu nui!
No ka makau o haalele ia oia e kona kokua wahine, pane aku la oia me ke kuhi ana o na lima i o a ianei ne ke ake o ka pa hou aki iaia o kona lima.
"Mai haalele mai hoi ia'u e ka wahine maikai!"
"Mai makau, e kuu aloha, eia no au," i pane mai ai ka makuahine Fosa, me ke ano hoohoihoi.
Hele aku la o Pia me ke kaina wawae malie imua o kana wahi huila, a hapai ae la a kau iho la maluna o kona kua, a hoomaka aku la e hele. Aole hiki iki iaia ke hele ke hele me ka alawa ole mai ihope ne ka nana ana i ke kaikamahine i haiamu ia e ka nani.
"Makapo!" wahi ana i puana ae ai, iaia hoi e halo ana i ke kino pilalahi o ke kaikamahine. "Opiopio a me ka ui pu." A iaia e noonoo ana no kona wahi kulana iho, me ka minoaka i hoahi iho ai maluna o kona helehelena, a iloko o keia ehaeha nui, he pilikia maoli no, no ka mea ua nui loa ka pilihua o kona naau no kona ano mai kela kino ae, a hoomau aku la oia:
"Ui! Heaha la ia mea ia oe, e ke kina i hoowahawaha ia?" A me he mea i oleloia mai iaia aole oia e noonoo no ka nanai a o kekahi mea e ae paha, aka, o kona wahi kino no kana e nana iho, a hele aku la oia me ka maluhiluhi, a o kona wahi leo e kahea ana, "Na pahi e hookalaia?" ua ho@i pepalua ia iho ka ehaeha iaia, i keia a me keia manawa ana e hookiekie ae ai i kona leo i piha ke kaumaha nui.
"Ea, ea--e kuu keiki maikai, mai hopohopo oe," wahi a ka makuahine Fosa, iaia i kau aku ai i kona lia maluna o ka poohiwi o ke kaikamahine makapo a hoomaka iho ia e kilohi i ka lele e ke kaikamahine popilikia e komo ana.
"Auwe! Ia wai la aue hele aku ai i kokua?" i ninau aku ai o Luisa, me ke kaumaha nui.
"Ia'u," wahi a La Fosa, e hooili ana i ka maikai o ka olelo ana, a me he leo ano makuahine la, maluna o kana mau olelo i puka hou ae ai keia olelo, "owau nei ia he wahine hoopono. E haawi no au ia oe i home nou e noho ai a hiki i ka loaa ana o kou kaikuaana."
"E ka wahine maikai, nui kou lolomaikai o kou haawi ana mai ia'u i ke aloha palena ole," wahi a Luisa me ka mahalo. "A e huli io ana anei kaua i kuu kaikuaana, aoli paha?"
"Peia no, he manawa huli wale aku no paha keia- ea, auhea oe, e heie mai me a'u," me ka noonoo no ka nui o kona manawa e hoohana ai."
Aole hoi o Luisa i ike iho i ka makau ne na haawina o ka ehaeha e ili mai ana maluna ona malalao o na hana lapuwale a hoomainoino a leia luahine, pane aki la oia me ka hilinai nui iaia:
Ke waiho aku nei au ia'u iho malalo o kau malama ana, e ka wahine maikai."
"Aole au hana maikai e ae, no ka mea, eia oe malalo e ka malumalu o no lima maikai."
A ia manawa kahi luahine i alakai aku ai i ke kaikamahine makapo i ka hale i noho ia e ke ino.
MOKUNA VI.
KA HOME O KA POE FOSA.
Alakai aku la ka makuahine Fosa ia Luisa ma na alanui me ke akahele, aka nae, ina aole ka noonoo o ke kaikamahine popilikia i hoano e ia mamuli o ka nalowale ana o kona kaukuaana, ina ua lohe oia i ka nani o ia mau alanui mehameha, a i na manawa a pau o laua e halawai mai ai me kekahi mea, e hoauau no ka laua hele ana mamuli o ka makau. No kekahi mau minute aole o La Fosa i kamailio iki, a pela no hoi me Luisa. O kekahi o laua, e noonoo ana no ka makana i loaa iaia, a pehea la oia e hoohana ai no ka loaa mai o kekahi pomaikai; a e kekahi hoi o laua, e noonoo ana no kona kaikuaana i aihue ia mai iaia aku.
A he mea oiaio, aole keia o ko ka makuahine Fosa @@ia o ka hele ma na alanui me ke kani ole o ka waha no ka mea he helu ekahi oia ma ka oihana makilo, a o kona leo maa mau ano hanuna e kahea ai, "I mau kokua aloha no kau luahine ilihune nei," ua kamaaina i kanaka o na huina alanui ana e hele mau ai aka, i keia hana ana hoi, aole oia i makemake e ike o Luisa i ke ano o kana apana hana, a eia no hoi kekahi, aole oia i makemake e ike ia mai, no ka mea, ua makau oia mahope komo ka manao hoohuoi ina lakou e ike mai ana i keia mea me la lole maemae.
"Mai kou manawa liilii loa mai anei kou makapo ana e kuu aloha?' i ninau aki ai oia me ke ano akahi a kohu leo makauhine hoi.
"Elua makahiki!" i pani aki ai o La Fosa, " a heaha ke kumu i nalowale ai ka ike a kou maka?"
"I loaa au i kekahi mai fiva, a i kekahi manawa, ua kohu mea e oni ana iloko o kuu mau maka," i pane aku ai o Luisa me ke kaumaha nui, iaia i hoomanao ae ai no ia manawa i paniku ia ai kona ike ana, a i hoopaahaoia hoi e like me keia maluna iho ona i keia wa.
"He kanalua loa au no ka loaa ana i kou mau maka ke ola, aole anei pela?' i ninau aki ai kahi luahine, i maopopo ai iaia ke ano o ka mahao o ke kaikamahine ina he manao makemake kekahi ona i kana malama ana.
"Ua manao o Heneriata e loaa ana no ia'u ke ola; he nui loa hoi na kanaka akamai o keia kula@akauhale nui," i pane aku ai o Luisa, me na maka i hele a piha i ka waimaka, iaia i hoomanao ae ai no kona kaikuaana aloha i nalowale. Ua kuai aku oia i ko mana mau wahi pono a pau loa, i mahuahua ai hei na eahi kenikeni e uku aku ai i na kauka."
"Alaila, he mau aina kou, ea?" "Aole nui, e ka wahine maikai. I ka manawa i make ai ko mau makua, ua waiho iho laua i kekahi wahi hale uuku no maua e noho ai. Aka pehea ka loihi a kaua e hele hou aku ai?'
Ae ko Luisa leo, iaia i ninau aku ai, ua hahai maopopo mai oia me ka nu o kona maluhiluhi.
"He mau kauai helo wale no koe, e kuu aloha. He poe ilihune makou, aole hiki ke noho i ka hale uuku ko makou ma kae o ka lokewai. Aka, e hoolana," wahi a kahiluahine laia e paipai ana i ka poohiwi. Kokoke kaua e hiki ilaila."
Aole i pau.
HE MOOLELO KAAO
-NO-
NAMAKAOKAPAOO
KE AHIKANANA WIWO OLE O KULA I MAUI.
Ke Koa Kaulana i ke Au o Imaikalani ka Moi o Kauai.
KA MEA NANA I PULUMI PAU NA KAEAEA O KAUAI A PUNI.
KA OLALI AU MOANA O NA KAI EWALU O HAWAII NEI.- KA HIAPAIOLE O NA LA I AU WALE AKU LA.
(Hoopukaia e John K. Ilihia. Lihue, Kauai.)
Aia i keia wa a ia nei e nuku nei i na kahuna, o ka wa ia i hoomaka iho ai e kilihune liilii ka meo ua koko, ke kui ala ka hekili, ke olapa ala ka uwila a ke ne-i ala ke olai, alawa ae la na maka o ua wahi kakana iluna i ka lewa lani, o ka hele hoi o ke ao a hakumakuma, hoolei aku nei keia he mau wahi olopu leo:
Kai wale ka inoino o ka hele ana a ka'u lani-e
Ke o nei ke ahi ka maka o ka uwila, Ka maka o ke ahi a lalapa i Kahiki, Ke ka kaa nei ka pohaku kui, Nakolokolo i o Ikua, O Ikua ia, o Nana keia, Hoonana ka ino, hookui ka malie, Ka helena ia a ke alii nui, Ke naue napelepele nei na moku, Ka haalulu nei ka honua, Opa'ipa'i ka mauna, Puleilehu ka moana, O ka uhi kau, o ka uhi ko'a ka'u i ike nei a-hiki-e, Ahiki mai ka'u lani, maha ae lakou nei, Lu ia ae ka Onohiokalani, o ka ike a-
Ia wa hooki iho new keia, a huli ae ner ko ia nei alo ihope a kaulona pono aku nei ko ia nei mau makailuna O Kilohana, oiai he ahuwale loa hei ia wahi ke nana ia aku mai Kapuhinamakai nei aku, aka koe nae ka ike ia ana aku e kekahi mea kino kanaka, a o ke ku mai hoi o ka punohu ula, a me ka halii mai a ka ua koko iluna o ua wahi nei, a o ke kau pono hoi o ka onohi ula ame ka pipio iho a ke anueanue mao a maanei o ua wahi nei (Kilohana), a o keia mau meo a pau lea a ia nei e ike nei, o kakou koe opio no ia a me na kahuna, eia lakou ke iho mai nei ma keia a pane aka nei i a makaula, na kuhikuhi puuona, a i ua Imaikalani nei, a me ka poe a pauloa, a i aku nei:
Aole i pau pono loa aku ke kamailio ana a ua wahi kanaka nei imua o na kahuna, o ka paiamimo iho la ne ia nalowale, a o keia nalowale honua ana iho la o ua wahi kaaka nei, ua huli hou aki la oia i hope a loaa aku la ka kakou koa opio a me na kahuna ma keia aoao o ke Kahawai o Opeula, oiai ua hele keia a piha i ka inaina aole a kana mai, a oia ka ua keiki nei i pane ae ai i na kahuna, hana nui hoe ka keia wahi kanaka e hele hou mai nei o hope nei, o ka hele aku hoi keia e ike ike alii, he mau manao uluahewa hoi ko keai wahi kanaka e hele mai nei, inoino hoi. Iaia nei no e kukai olelo ana me na kahuna, maalo ana ua wahi kea nei a ku ana mamua o ua keiki nei.
Ea, hele mai nei oe a enaena, kahaha-heaha mai nei keia ou? wai a ke keiki. I aku nei ua wahi koa nei, he enaena hoi paha, a akahi mai oe e ke keiki, he piha i ka inaina, ua hele au a piha i ka huhu e ku aku la, o ke'u manao o ka hiki hou ana mai la imua ou, oia keia, e make ka poe a pau i hanaino mai ia'u nehinei, mai ke alii, na kahuna, kona pukaua a me na koa, he makemake au e kalua pau ia lakou i ka imu a pau loa, i manalo ae ai ka ena o ka poe o ka po.
A pane aku nei ua keiki nei, mai hoomanao oe no ia mea, o ka mea i hala ua hala ia, i aina no ka aina ea i ke alii, a i waiwai no hoi ka aina i ke kanaka, a make ke alii, nalo kanaka, a koe i ka pohaku he poe leo ole, he poe hiki ole i ka hoounauna, nolaila mai nana oe no ia mea, aole hoi oe i make, ua ola hoi oe, ina la hoi o kuu nana ana mai a e huli ole ke alii mahope o kuu olelo, a e make la hoi oe, alaila e i aku au ia oe, pau aohe kanaka, aohe alii, kolea ka lele, aohe hoi e hihi e hele aku hoi paha au e ike i ke alii, a e pii i ke kapu o ke alii o oukou, na'u nei e imi aku kona pono a pono ia, i na'i aina au, i na'i aupuni, ku au i ka la komo, moe aku au o Kalahiki, a hala ae au, aohe mahope o'u, aole mamua o'u, a eia wale no ka'u ia oe, e hoomanao oe i kuu olelo a'u i kamailio aku ai i kau o Wailua, oia keia, e lilo kuu olelo i mea nana e hapai ia oe a kiekie, a e lilo oe i punahele imua o ke alo o Imaikalani, e noho haku oe maluna o kona mau kanaka, a nolaila ea, o hoi.
Ae, pupuu a hoolei oa, noho aku ana ua wahi koa nei i kahi o ke alii, a nui ana ko ia nei leo mawaho o ka pa auki,- E hookaawale! E hookaawale! eia ae ke alii a hoea mai, a i kahea aku auamei au ia oukou i ke kapuo, o ka wa ia o na mea a pau loa e moe ai ilalo, a o ka mea e hookuli ana, he make kona hoopai, aia kona wahi e kau ai o ka lele.
Ia wa hele hou aku nei keia a olelo aku nei i ke alii a me ua poe kahuna nei. E aha ana oukou, kai no o ka hoomakaukau mai, i mai nei ke alii,-kahaha, he oi oe a kani kanaka a ka hookano, eia ia oe ka olelo mai hoomkaukau, kohu alii nui oe i ke kiekie o ka olelo, aole ka i ike ia aku ka maka o ke keiki, ohi a wale mai nei no oe e ohi ai, i ka pahua ole ia aku paha ou i ka ihe.
Aia i kelo wa a ia nei o kamailio aku nei i ke alii, hooho ae nei na kanaka. O ua keiki nei ae paha keia. Ninau aku nei ia 'lii la, auhea? Eia ae paha ia, aia ka punohu ia me ka onohi ke kau mai ia iuna pono o Kahoaea.
Ia wa kau aku nei ka haili a me ka ike i na makaula nei i ke alii. Ae, he oiaio o ke keiki eia aku a hoea mai, a nolaila e hoomakaukau ka hale, e mama ka awa, huni ka imu o ka puaa a me ka ilio, e mee ka lawalu o ka oopu, huai ka imu o ka uaia koele palau, ka imu o ke kulolo a e kau na mea o ke kuahiwi i keia wa.
Kena aku nei ua'lii ne i na kananka e hoomakaukau i ka hale, ke uhola nei moena, hele ia o loko o ka hale o ua 'lii nei a nu'a, a makahi o ke keiki e noho ai, ua hana ia kona wahi a maikai loa, a maluna iho o ka nu'a moena, ua halii ia i kapa Hawaii o kakou o ke au kahiko, ke hele aia a.
Keikei Lahaina i ka ua Paupili, a eia kekahi peo ke hoowehi new ia lolo o ka hale me na lau nahele o ke kuahiwi, a eia ka imu o ka puaa, ka lilo, ka uala a me ke kulolo keowaia nei.
He manawa ole hoi ia, ua makaukau mai la na mea a pau a ku ana iloko o ka hale, a i hakalia wale no i ka hiki mai o ka mea nana keia p@p@@in@.
KA IKE ANA O IMAIKALANI I KE KOA OPIO NAMAKAOKAPAOO---KA HOOKUPU ANA O NA MAKAAINANA I KA WAIWAI---A I KAPAIA HE LAANOA.
Ae, eia hoi ua keiki nei me na kahuna ke kuoe malie nei no i ke ala, ke noke nei no ke ku'i o ka hekili, ke olapa nei no ka uila, ke ua nei ka ua koko, ke kahi nei ka wai ula o na kahawai.
Oia hele hoi keia o lakou nei a kokoke e hiki i kauhale, malie loa ae nei, pau ka olapa ana a ka uila, a wehe ae nei ka lani, kalae na kuahiwi aohe kau wahi ao, a eia no ka punohu ula a me ka onohi ula ke kau pono nei no maluna o ua keiki nei, a ke pipio nei no ke anuenue mao a maanei o lakou nei.
A ike aku nei ua wahi koa nei i ke keiki e hele mai aua, kahea ae nei ua wahi kanaka nei me ka leo nui--kapu e moe! kapu e moe!! Ia puka ana no o ka huaolelo moe, ua moe like na mea a pau ilalo, o kane, ka wahine a me na keiki aohe manao ae o ka ukele, o ka pulu o ka mauu i ka wai; nee ka palaha o ke alo ilalo, a eia ua wahi koa nei ke holoholo aia, ke nana nei i ka poe e moe nei ilalo, o ka mea ana e ika ai e kaakaa mai ana na maka, pa ia ia nei ke kua i ka pauku iaau.
O ua Imaikalani nei hoi, neenee mai nei a kipaepae a maloko iho noho mai nei a hula ke alo iwaho, a o ua makaula mai nei, na kilo, na kuhikuhi puuone, na kakaolelo, na muki paka, na paa ipukuha, na lomilomi o ua 'lii nei, na kahuna kalai waa, na hoe waa, a pela aku; a noho pu mai mai nei ino ua 'lii nei, eia keia iloko o ka hale auolo, ua hele ia o loko ia a piha i na kanaka, aole o kana mai, eia ke lealea nei, kekani poe, ke hula nei, olioli a p@@@ aku, a ua aahu hoi ua Imaikalani nei he ahuula nue, me ka malo ola i ka hope.
O ia hele mai nei hoi ko ua keiki nei me na kahuna a kokoke mawaho o ka pa auki, he eono paha pi'a ke kaawale mai kahi a ua keiki nei e ku mai la a hiki i kahi a ka aha kapu e kau nei oia o Aha Ula.
Ku malie iho nei ua keiki ia me ke olohelohe o ka ili, ua hele kahi kuian ap@u a weluwelu, hula aku nei ko ia nei alo iloko, ia wa i ike mai ai ke alii a me na makaainana i keia keiki kanaka ua e ku aku nei.
O ka hele hoi o ka ili a memele a like me ka memele oloko o ka pola o ka maia, peia okoa iho la no ka ui o keia keiki, nana aku ia la palike kua mahina ke alo, aohe puu aohe kee, i ke ku o ke kanaka maikai. A hooho mai nei ka poe oloko, kahaha--keela ka hoi ke keiki kanaka maikai e ku mai nei e, auwe, minamina ino, emake ana hoi i ka aha kapu. A i ae nei no hoi ka pee wahaa kiko o ka olelo, kai no hoi o ka ike ia aku ia o kona kulana alii nui mai ka po mai, o ka hele ana mai a a'e ku iho i ke kapu o keoa alii.
[Hoomauia.}
I ka wa e nakulu ai oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, aiaila, e hoao i ka CHAMBERLAIN'S COLIC, CHOLERA a me DIARROEA REMEDY laau lapaau a e oi aku ana kou mahalo ke iki oe i kona hop@na. He oluolu, palekana e puhili ole. He oluolu, palekana a puhili ole. He 25 a me 50 keneta o ka omole, a e kuai ia no ma na halekuai lapaau a pau. BENSON SMITH & CO., na. Agena ma ko Hawaii Paeaina. tf
"O ka oi ma ke ao holookoa." Oia ka W.D. WOODERING O BORDLY KENETUKE, e hookaulana nei no ka Chamberlain's Cough Remedy (Laau Kunu). Ke kamailio nei oia ma kona ike ponoi iho i ka inu ana, oiai o kona a me ko kona ohana ola ana mai nei no ia mai ka loaa ana i ke kunu koikoi loa a me ke anu, a ua hooholo oia o keia alau lapaau ka oi ma ka honua nei. E kuai ia no ma na Hakekuai Laau Lapaau pau. O BENSON, SMITH & CO., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina. tf
NA KANAKA
DR. LIEBIG & CO.
Na kauka no na mai Kuluma Malu a me Kuuiaia.
O ka Dr. Liebig @ hooikaika kino oia ka laau lapaau hooia maikai loa no ka nawaliwali ke emi o ke ano noonoo kanaka makua a me na mai malu, ka hoopio awiwi ia mai a me ka hoomakaukau no na hana o ka noho ana ma@e, ka oluolu a me na koikoi. He hookahi ai nole $1 hoao e haawila mai @@ a e hoouna ia aku paha me ka uku ole i keia a me keia nea e hoike mai ana i ka hiohio na mai. E kipo a i ole e le@a maima 499 Geary St. puka komo 400 Manson St. San Francisco. 2@@7-1y