Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 11, 16 March 1895 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA

NUPEPA KUOKOA

 

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

 

ka Makahiki    200

Me @ Mahina 100

Kuike ka Rula.

HOOPUKAIA E KA

 

HAWAIIAN GAZETTE CO.

 

GEO. H. PARIS, Luna Nui.

J.U. KAWAINUI, Luna Hooponopono

@ Honolulu, Oahu, Lakou a pau.

 

POAONO,     MARAKI 16, 1895.

 

KULA SABATI.

 

HAAWINA XII. MARAKI 24.

 

Ke kulana Maemae. Roma 13:8-14.

 

MAI @ a aie wale i kekahi, anoai ma ke aloha i kekahi i kekahi; no ka mea o ka mea i aloha ia hai, oia ke malama i ke kanawai.

9 No ka mea, eia, Mai moe kolohe oe; Mai pepehi kanaka oe; Mai aihue oe; Mai hoike wahahee oe; Mai kuko wale oe aina he kanawai e ae, ua komo poko ia iloko o keia olelo, o nei, E aloha oe i koa hoalauna e like me oe iho.

10 Aole e hana hewa ana ke aloha i kona hoalauna; nolaila o ke aloha ka hooko ana i ke kanawai.

11 Oia hoi, e hoomanao ana oukou i ka manawa. Eia ka bora e ala ai kakou mai ka hiamoe ana: no ka mea, anon a kokoke ae ka kakou ola, i ka wa i manaoio ai kakou.

12 Ua auwi ae nei ka po, ua kokoke mai hoi ke ao; nolaila e haalele aku kakou i na hana o ka pouli, a e aahu i na mea kaua no ka malamalama.

13 E hele pono kakou me ka hele ana i ka la: aole me ka uhauha ana a me ka ona ana, aole me ka moe kolohe ana a me ka makaleho ana, aole me ka hakaka ana a me ka ukiuki ana.

14 Aka, e aahu oukou i ka Haku ia Iesu Kristo, aole e hoomakaukau no ke kine mamuli o kona mau kuko.

PAUKU GULA. Tesalonike 5:22. E haalele i na mea ino a pau.

MANAO NUI. E pono ke imi mau i ke kulana maemae.

OLELO HOAKAKA. Ua kakau is keia Episetole a Paulo i ko Roma, ma Korineto i ka hopena o kona noho liuliu ana malaila, Oih. 20:3. Ma ka hapa mua, ua hoike mai oia i ka huina pau o ka Euanelio. Ma ka hapa hope, ua paipai oia i la poe manaoio, e hoike aku i ke kulana maikai, mamuli o ke kumu hoohalike o ka Iesu hana.

8. ATE, – mai olelo e mamua, e hooholo i mau hana hiki ole ia oe ke hooko. ANOAI, -o ke aloha aole ia he hana e hooko loa ai a pau pono. KANAWAI, -i kukulu ia no ka hooholo ana i keia manao hookahi. 9. MAI, -ua kamailio o Paulo e pili ana i ka hapa hope o na kanawai he uni, na olelo papa, hookapu ana. 10. ALOHA,-oia no ka huina pau o na hana maikai. 11. HIAMOE,-palaka, molowa, palaualelo. OLA,-ke ano hou ma o Iesu la. 12. PO,-ka wa no na hana ino. MALAMALAMA,-aole e hilahila ka poe hana pono ke ike ia ka lakou mau hana a pau loa. 13. PONO,-mamuli o ka mana i hookumu ia a me ka hoomalu a ke Akua, aole mamuli o na manao a me na makemake o na kanaka. 14. AAHU,-aole no ka hoopunipuni ana aka nae no ka hoonani ana.

I. KAHIKO ANA I KE ALOHA, 8-10. Heaha ka olelo kauoha a Paulo? Heaha ka haawina hana e hiki ole ai ia kakou ke hooko loa a loaa na palena? Heaha ke kumu no ka hooholo ana i keia hana, Ioane 4:11? Pehea e hoike ia ai, o ke aloha oia no ka hooko ana i na manao a pau loa o na kanawai? Heaha na kauoha i kuhikuhi ia p. 9? Ina paha aole e hana hewa ke aloha, pehea e hooiaio ai ke hana mau nei ke aloha i ka pono? Heaha ka inoa o keia kanawai nui, Iakobo 2:8? Pehea la e paipai ai ke aloha ia kakou e hoole wainoa? Pehea e hoike ia ai o ka hapanui o na hana hewa? Heaha ka manao kupono e pili ana i ka kuai ana i na waiona? Heaha ka manao kupono e pili ana i na hana o na mea e ae ma ka hoopau ana i na ino o na waiona? Heaha ka hana lupono ma na Kula Sabati e pili ana i na ino o na wai ona? Heaha ka hana kupono ma na kula Sabati e pili ana i ka hoolewaiona?

II. KAHIKO ANA I KA MALAMALA, 11,12. Heaha ka haawina hana e pono ke hana i ka wa ano? Heaha ke kumu no la ala ana mai ka hiamoe aua? Heaha ko kakou ola? Pehea i kokoke ae ai? Heaha ka manao ma ka mamalaoelo “ua auwi ae nei ka po?” A ua “kokoke mai ke ao?” Heaha na manae kupono e pili ana i ke ano pili loa o kela ao? Heaha “na hana o ka pouli?” No keaha la keia inoa no na hana o ua ano la? Heaha “ka aahu o ka malamalama?” Heaha na mea kaua i olelo ia Ep. 6:13-17? No keaha la aole i olelo ia kekahi no ke kua? Heaha na hana o ka poe imi lama? Ua pa koke anei ka po o na waiona? Ua hiki anei kakou i ke kakahiaka nui o ka la e lanakila ai ka pono? Pehea e hoomau ai i ka paio maikai o ka poe manaoio ma ke kue ana i na ino o na waiona? Ua lawa anei ko kakou inu ole ana i keia mau waiona? Ua lawa anei ke kukulu ana i mau kanawai e kaupalena ana i ke kuai ana i na waiona? Ua kupono anei ka laikini ana i keia kuai ana?

            III. KAHIKI ANA IA IESU, 13,14.            Heaha ka manao ma keia olelo paipai, “e hele pono kakou?” Ehia mau ano o na hewa i olelo ia, p. 13? Heaha ka hana maikai lua ole i olelo ia p. 14? Heaha ka hana hewa e pale aku ai? Pehea ke ano like o ka pono a me ke ao o ka la? Pehea i like ai na hewa me ka pouli o ka po? Pehea i pili ai ka uhauha ana i ka ona ana? He hewa anei ka uhauha ana i ko kakou ikaika ma ka hooinu ana i ka laau make? Ua kupono anei ka poe moe kolohe no ke komo ana i ka pomaikai lani? Pehea i kue ai ka hakaka ana i manao alaha? Ua ukiuki anei ka poe i komo ai i ka lani? Heaha kekahi mau olelo paipai ano like me ko ka p.14, Gal. 3:27; Ep. 4:24; Kol. 3-10,12; 1 Pet. 5:5? Ua loaa anei ia oe ke ano like me Iesu?

MANAO PILI. 1. Ua hoohiki anei oe e hoole i na waiona? 2. Ke manao nei anei oe e pono i ke aupuni ke hoopau loa i na hale inu rama? 3. E pono anei ke hookapu loa i na waiona e like me ka hookapu ana i ka opiuma? 4. E hiki ana anei ke hoopau loa i na hewa ma ka papa ana ia lakou a me ka hoopai ana i ka poe hewa? 5. Heaha kau hana i hana’i no ka hoopau ana i na ino o na waiona?

NA LETA.

[Aole o makou makemake e lawe i ke koi koi o na hala no na manao i hoopuka ia ma alo o keia poo manao e ko makou poe me kakau]

 

Nu Hou Misionari.

 

Maiana. Ianuari 1, 1895.

            Rev. C.M HYDE a me na Haymana o ke Kulakahunapule. Ke hoouna nei au i keia leta ma Sidane no ka ahai ana aku i ka nuhou o Maiana nei. Ma ka la 1 o Ianuari, 1895, ua make kekahi keiki Tilibati nona paha na makahiki he 18, no kona hewa kalaima, oia hoi ua powa oia kekahi mau luahine Tilibati. He mau luahine kupa laua no keia aina, a amauli o kei a ulia, ua poino laua; a ma ka hiki pono ana mai o ke Kanikela Pelekane e noho mana nei maluna o keia Paeaina, no ka imi pono ana i ka oialo o keia keiki hihia opiopio i haha i keia hana lapuwale. Nolaila ua haku koke ia ka olelo hooholo mai kona waha mai “e make eia.”  

            Mamua iki o ka makaukau ana e kipu ia me na poka, ua pane mai ke Kanikela Pelekane, e malama ia kekahi haiawai hoalohaloha nona e piti ana i kona uhane lawehala. A ua malama au i keia halawai me ka lehuleju o na kanaka, me ko’u hoike pu aku imua o na kanaka i ka olelo a ke Akua i kakau ia e Paulo me Roma 6:23, “O ka uku o ka hewa he make no ia.”

            Ua nui a lehulehu na keiki Tilibati opiopio i hoonaauao ole ia e noho nei, ua ulu mai keia hewa ma ka hoonaauao ole ia o na keiki o ka aina. Nui ka naaupo, nolaila o ka’u leo poloai ia oe e kuu makua a me na haipule a pau o ka Paeaina o Hawaii a me o’u mau hoa o ke Kula Kaula o ko Hawaii Pae Aina, e pule ikaika oukou no makou a me ka hana a ke Akua ma na aina e nei, no ka mea, o ka pule oia ka laau lapaau o na hana misiona no na aina e nei, a me na hana hoauhee i ka mana o ka po. Oia mau no ka hana a ke Akua ma ko’u kihapai nei, ua lana ko’u manao e kpkua ana ka Haku i keia lahuikanaka e hoolilo Nona a mau loa aku.

            Owau no kau keiki,

                        D. NUNUA MAHIHIKI

 

Ua Hala o G. Kahananui.

 

E ke KUOKOA;

            ALOHA OE:-Ua olulu i ka Mea Mana loa ka lawe palanehe ana ‘ku i ka hanu hope loa a Geredoma Kahananui ko makou pokii i aloha nui ia. Ua hanau ia oia ma Wailua, Koolau, Maui i ka la 8 o Novemaba A.D. 1860, mai ka puhaka mai o Moses Kahananui a me Sarah Kamakaopiopio (w) o Hana me Maui ia Mr. Kahananui, kekahi o na Poonoo oia mau la, a o ka laua keikikane wale no keia, a ua he’e aku oia ma ke ala o kona mau makua I naue mua aku. Ua hookaumaha ia ko makou naau oiai makou e noho kaawale ana. Ua hele nui oia i na kahuna hoomanamana, a o ka hope loa ua make oia iloko o ka hupo-aole oia i ku ma ka aoao Karistiani o kona makuakane, aka, ua luli oia io a ia nei.

            Ma ka la 8 o Feberuari A.D. 1895 kona wa i make ai ma kona wahi no i noho ai ma Wailua, Koolau, Maui. Ua waiho iho oia he wahine, he kaikuhine a me ka lehulehu o na hoaloha e kanikau aku ana. Ma o kona naue ana aku la ma ke ala mau o ko keia ola ana, ua hoonele ia ko Wailua i kekahi keiki kamaaina lokomaikai. Ua ike hope kona kaikuahine laia i na hora hope a make aku la, ua haipule pu me ka haahaa. He manaolana ina ua hoohaahaa aku oia i na sekona hope imua o ka Mea ike ole ia, alaila me he mea la ua loaa iaia ka palekana ma kela ao. E nana e na hoaloha i ka make ana o ke kanaka iloko o ka hupo o ke poe ai-a. He kanaka luonoon o G. Kahananui, he lokomaikai me ka hoomanawanui, aole no e hoohewahewa ko Koolau a me ko Hana poe iaia. Ke noho nei makou me ke kinikau ana nona, a na ke Akua no hoi e hoomama mai ia makou. E hoonani nui ia ke Akua Mana loa.

                        KAHOKUOLUNA,

Paia, Maui, Mar. 8, 1895

 

Aha Hookolokolo Kaapuni Apana 5, Kau o Maraki, Nawilili Kauai Lihue.

 

            Hon. J. Hardy ma ka noho:-Hoomaka na hana ma ka hora 9:30 a.m. G.W. Smith kakauolelo, A.G.M. Robison Hope Loio Kuhina, na loio; A. Rosa a me J.L. Kaulukou, kahea inoa ia na Jure, hookahi wale no jure i hiki ole mai. Lilo ka aha ma na kahea ana i na hihia imua o ke kau, 43 na hihia, a hiki ma ka hora 12 hoomaha ka hale. Hora 1 ponoi hoomaka hou na hana. O ka hihia mua loa, oia no ka Republika kue ia Keoki (k) o Wahiawa a i ole o Lawai paha, no ka hewa he huna i ka waiwai i haawiia e malama.

            O na jure i noho ma keia hihia, o Rev. J.M. Kealoha, W.H. William, Willie, Warnero, J. Kaumeheiwa, J. Kula, D. Lowell, H. Wala, J.H. Kaheleiki, E.J. Spencer, Kahilikolo, C. Kamala a me C.K.K. Paiaina. Noho ka aha e hoolohe i keia hihia ma o na’la jure i hoike ia ae nei, a hiki i ka napoo ana o ka la, komo ke jure iloko o ka rumi no hapalua hora, puka mai ma jure aohe a lakou olelo hooholo. Ma ke kauoha a ka aha, no ka mea ua loaa ole ka @ ma kekahi aoao o ka heluna o na jure.

            Eia na inoa o ka poe e olelo ana ua pili ka hewa i ka mea i hoopii ia oia o Keoki (k), Willie, Warner, Kaheleiki, Kaumeheiwa, Paiaina,a me Kealoha lunahoomalu o ke jure, eia ka poe e hoapono ana i ka hewa i ka mea i hoopiiia. William, Lowell, Kula, Spencer, Kalama, Kahilikolo a me Wela.

            Ma keia hihia 5 hoike ma ka aoao o ka Repubalika a hookahi o keia mau hoike ua make o Kewiki lawe leta, us lokahi loa ka ike maka o ke aupuni Repubalika, oia hoi ua ike lakou me ko lakou mau maka ua haawiia ka puolo mai a Kewiki aku a ia Keoki ka mea i hoopiiia. Aole he hoike ma ka aoao hoopiiia e olelo mai ana, aole i haawi ia ka puolo ia Keoki, aole loa. O ka mea kupaianaha loa ia i na jure ma ka aoao hookuu i ka mea aihue i ka waiwai i haawiia iaia e malama me ko lakou ike aole loa hookahi hoike pale e hoike mai ana aole i haawiia, eia nae ia lakou ka olelo aole i hewa.

            E ka makai nui o ka mokupuni o Kauai nei, mai hookomo hou i keia mau inoa i papa jure no keia hope aku. He hookolokolo me ka ewaewa lakou.

                        IOSIA NAEOLE, Lihue Kauai, mar. 9, 1895.

 

Mr L.H. o ke Kuokoa a me Pae Aina i Huiia, Aloha oe, Kulana o ke Aupuni Repubalika Hawaii.

 

            Ma kekahi o koa helu i hala ua ikeia ka manao o kekahi loio no ka pono o ka hoohuiia o Hawaii nei me Amerika Huipuia. He mea oiaio iwaena o ka poe naauao a me ka poe waiwai o na kanaka kamaaina o Hawaii nei o ko lakou makemake nui no la o ka hoohui koke i keia Paeaina me Amerika Huipuia, a o kekahi poe e ku no ke Aupuni Repubalika Hawaii nona iho ma ke ano Aupuni kuokoa. Oia no na mahele ano nui loa a keia mau la e nee nei ma ka nana ana i ke kulana o ke Aupuni e ku nei, he onipaa, he oiaio ua loaa na kanaka naauao kupono maluna o ke Aupuni e noho hooponopono nei.

            Ua loaa no na kanaka waiwai ponoi e noho nei iloko o ka aina oiaio o ke lakou aina makuahine no keia aina kulaiwi. Ina paha e nana ae ana kakou i na hana kaua naaupo a na anee alii lapuwale i kuko nui wale e pii maluna o na noho kuhina o keia Aupuni Repubalika, aole e lanakila. Aole i ae mai ke Akua, na ke Akua i koho mai ia ia S.B. Dole e lilo i Peresidena no Hawaii nei a kipaku loa aku ia Liliu mai ka noho Kalaunu aku o keia aupuni. E ke alii e Liliu e, ua olelo ia oe ua maalo ke aupuni mai a oe aku, pio la oe ahi, pau ka oe hana. Nolaila ua maopopo ua onipaa ke aupuni i keia wa a man loa aku a mau loa aku no.

            Eia na kumu kupono ai e noho kuokoa ke aupuni Repubalika o Hawaii. 1. O ka hana a na kanaka ui he oi aku ka mana oia mea mamua o ka hae kalaunu ma ka piko o ka pahu hae. O ka ikaika hana iloko o kekahi aupuni ma na ano hana apau i kupono i keai a me keia kanaka ui, oia kekahi mea e hoemau ai i ke kuokoa o keia aupuni Repubalika. 2. O ka naauao,e imi nui i ka naauao a loaa. Aole paha kekahi mea e like me keia, i na e hooikaika io na kanaka ui e imi i ka naauao, e ulu mahuahua na mea e kokua ai i aupani a me ka noh hana ana me ka maemae a me ka pono. A oia kekahi mea kokua i ke aupuni ma na ano apau.

            O ke dala oia no kekahi mea maikai e hoomau ai i ka noho kuokoa ana o keia aupuni Repubalika. No ka mea ua pau loa na dala apau iloko o ka waihona aupuni makahi hookahi wale no. Mamua, malao o ka papa hoonaauao, apela kekahi mau dala o na aina leialii. Eia no na keiki Hawaii ponoi, Baldwin, Alexander, a me William Vaily, o ka mokupuni o Maui, Wilikoki a me Wilikoki, a me kekahi kanaka Hawaii maoli aole e hiki ua komo oia i ka hoomaunauna wale i kona waiwai.

            Aole e hiki, o kona dala maoli he 3 miliona, o kona mau aina he 9,000,000, aka no ka naaupo paha lilo wale hoomaunauna. Aole au i manao ua mau ole ka pono ke kuokoa ke aupuni Repubalika nona iho. O ka malama oiaio i ka pono Karistiano mai ka Peresidena ma ka nohoalii a hala loa ilalo i na lopa ai ahua aea eale ana mao a maanei e malama eehia loa ia na la Sabati apau me ka hana ole, me na hana ole, me na hana lilo ai ka laahia, ke anoano ihiihi, eehia, hoano, apela aku, alaila e lilo na luna aupuni i poe hele mau i ka pule me ko lakou mau ohana. O ka pono a me ka nohoalii, i keia na hana maa mau a na kanaka iloko o ka aina.

            O keia mau manao, oia no ka manawa e nohoalii mai ai ka maluhia malama o Hawaii nei, oiai ke kulana nee mua o ke Aupuni Repubalika. Aole paha au e hooki i ka nee mau ana e inu mau i ka inika. O na mea mawaho ae o keia mau manao maoli. O na maihini i kipa mai a kuai i kekahi mau ahupuaa, a mau aina nui e waiho nei ma kela Paeaina, he poe manao maikai no lakou. O lakou no ka oi aku o ka poe e noho kuonoono nei maluna o na kapakai o Hawaii nei. Aole lakou he poe kue a hana ino wale mai. He mea makehewa ia’u ke hai wale aku i ko lakou mau inoa, aia ma Kauai, Maui, Hawaii a me Honolulu no hoi.

            O na mea wale no paha i manao nui loa ia ai e hoohuiia o Hawaii nei me Amerika Huipuia, aole i hana kuikahi na aupuni nui me ka Repubalika o Hawaii. Kai no hoi no keia manawa aku ia mau hana, oiai akahi no a maopopo loa ke Aupuni Repubalika, i keia wa. Ua loaa ke kumukanawai, a e hana aku ana kanawai. He mau kuikahi ko Beritani, Farani, Amerika Huipuia a me kekahi mau aupuni mana nui e ae o ke ao nei. Me keia mau aupuni, he kuikahi ko lakou me ke aupuni i pau (aupuni alii). Ina no hoi paha e hoomau mai keia mau kuikahi me ke Aupuni Repubalika. He mau aupuni nui no kekahi i koe aole o lakou mau kuikahi e noho nei, a ke makaleho mai nai paha i ke aupuni o Hawaii nei.

            He mea oialo maoli no, aole nui kupono o ka lahui o Hawaii nei i keia wa, ua kakaikahi maoli no. Ina aole e loaa ana he mau kuikahi kalepa iwaena o na aupuni e me keia aupuni, alaila o ko’u manao hope loa, ina aole e hiki ia kakou ke hoomau i ke kuoka ana o kakou aupuni nei, ka Repubalika o Hawaii, ua oi aku ka pono ke hoohuiia Hawaii me Amerika Huipuia, no ka mea, o ko kakou makua no ia ma na ano a pau, i hoomalamalama, hoonaauao a i malama mau mai a hiki no i keia wa.

                        KAHUNA PULE.

KUKULU HUI REPUBALIKA LALA MA NA APANA.

 

Kulia Imua e na Pokii o na Apana

 

            Mahalo iho nei e heluhelu ia ai me ka anoi nui na leta e hoike mai ana i ke kukuluia ana o na Hui Repubalika Lala ma na mokupuni e ae o kakou no ke kokua ana i ke kumuhana a ke Aupuni.

            Ulupalakua, Feb. 25, 1895.

            Aloha oukou: - Ua loaa mai ka oukou ia’u, a ke heoko nei au. A ke noho nei ka makou hui i keia mau la, o ko makou nui elima poe i hoohiki paa me ka naue ole.

            A eie au ke hele nei e hui pu me na eiwi ponoi i hoohiki ole e hoohiki mai a lilo lakou apau i mau lala no ka Hui Repubalika no ko’u apana e noho nei. E lohe no oukou ika mea hou o ko’u apana.

                        S.W.K. APUA, Waihee Maui, mar. 2, 1895.

            Aloha oe: - Ua hooko iho la au e kukulu i ko makou halawai makaainaina, a ua ku i ke ahiahi nei hora 7. Eia na poe i akoakoa mai, no ka Repubalika, Kamaka, Ilihune, Santos, Kekahuna, Iona a me elua haole, oia o Campbell a me Carter, na poe anee pohaku hoi Nawahine, Kamakaiwi a me Kaleikini a me 40 a oi poe lolo kaa.

            Nau no wehe i ka halawai me ka maluhia, o ko’u pilikia wale no aole kope o ke kumukanawai me a’u. Aole i hele mai ka luna hoohiki inoa ia wa, oiai e makemake ana na hoa e hoohiki i lilo ai lakou i mau lala e like me ko oukou ao ana mai ia’u a me ka’u hoi i ike ai he pono ke hanaia. A Poalima noho hou ka halwai a koho na luna nui o ka hui.

                        SAM. E. KALEIKAPU, Ilookena, Mar. 4, 1895.

            Aloha oe: - Ua loaa mai ia’u ka oukou palapala o ka la 19 o Feberuari e noi mai ana ia’u e hoala a kukulu i Hue Repubalika Hawaii ma kou apana nai, a he lala hoi ia o ka hui nui ma Honolulu, Ua hoopuka aku la wau i mau hoolaha halawai, a ma ka hora 3 o keia la e halawai ai makou, a ia wa e koho la ai na luna nui o ka hui o ka hui, a me kela moku ae e lohe ai oe i na mea apau oia halawai. He mea pono ia oukou ke hoouna mai i na kumuhana a me na mea e ae apau e pono ai ka hui, ke paipai mau nei wau i na poe apau i lawe ole i ka hoohiki i ka Repubalika Hawaii, e pono lakou e hoohiki mai, e eia no lakou. O ka hapanui, aka he wa no ma kela hope aku e pau ana lakou i ke komo pu mai iloko o ka hooponopono ana i ke aupuni.

                        S. LAZARO, Naalehu, Kau Mar. 4, 1895.

            Ua loaa mai kau palapala e pili nana no ke kukulu ana i ka hui Repubalika Hawaii ma Kau nei. I pane no kau leka ua kuka mua au me na hoa e ninau aku ma Honolulu, no ka hui Repubalika Hawaii i na luna nui no keia hana, a e hoopau i ko makou noho ana iloko o ka Union Party a me ka hoi Amerika, a e komo aku ma ke ano he hui no na oiwi ponoi.

            I ka loaa ana mai o kau leka ua like loa ia me ka makou i manao mua ai, nolaila ua mahalo loa au, he kanalua ole ko’u i ka holo pono o keia hui, oia he 35 inoa i kauoha ia mai ia’u e kukulu i hui okoa. No laila ua mahalo loa au i ka oukou leka i hoike mai nei. I kela wa he nawaliwali au a ua loaa iki ka oluolu, aia a maha loa ae, o ke kukulu no ia o ko makou hui me ke kanalua ole.

                        J.H. WAIPUILANI, Ka hoala ana a kukulu ana i hui Repubalika Hawaii ma ka apana o N. Kohala Hawaii.

            Aloha oe: - Mamuli o ka loaa ana mai o kekahi palapala mai ke komite hooko mai o ka hui Repubalika Hawaii nui ma Honolulu, i ko makou Deputy Sheriff Chas. N. Pulaa o N. Kohala, e kauoha ana e kukulu ia i hui lala Repubalika Hawaii ma keia apana, nolaila ua kaheaia kekahi halawai a ua noho ma ka la 6 o Maraki, ma ka hale hookolokolo ma Kohala Hema, a ua kohoia o R.H. Atkins i lunahoomalu no ka manawa a o H.K. Molale i kakauolelo no ka manawa, a na Chas. H Pulaa i heluhelu mai i ka palapala komite a ka hui Repubalika Hawaii, a apono loa ia. Nolaila ua koho ia na luna nui o ka hui e like me ia mahalo iho. H.L. Holstein Peresidena, Rev. S.W. Kekuewa hope Peresidena, D.H. Kaailua kakauolelo, na komite hooko; C.H. Pulaa lunahoomalu, H.K. Molale, J.W. Keolaewa, L.M.S. Keaunui a me S. Haina.

            Mai a Pulaa e noi ana e hookomo ia keia moolelo o keia halawai ma nupepa Kuokoa, a aponoia, a mai a Kamauoha e noi ana e hoopanee keia halawai a noho hou ma ka wa a ka Peresidena e kahea hou ai. Apono ia.

                        H.K. MOLALE, Kakauolelo no ka manawa.

 

Ka Hawaiian :- -: :- Gazette,

 

He Nupepa Namu Elua Puka ana o ka Hebedoma, ma na

 

POALUA a me POALIMA

 

e hoopuka ia nei e ka Hui

 

HAWAIIAN GAZETTE COMPANY.

 

            O ka Nupepa Kuloko Alakai keia ma ka Olelo Beritania e hoolahaia nei maloko o ka Paeaina a hala loa aku i na Aina E a ke heluhelu ia nei e na mea a pau ma na oihana na Halekula a komo loa iloko o na ohana.

 

Ka Uku Pepa Laulaha.

No ka Malame                         $50

No ka Makahili Kuloko           5.00

  “        “   Kuwaho           6.00

 

Keena Hana Helu 318.

            Alanui Kalepa.

Pahu Leta O. Honolulu Oahu

            2531-tf

 

Na Hua Kuni Inoa

 

Eia ka Hui Hawaiian Gazette Co., ke hana paka maoli nei i na Hu’a Kuni Inoa o kela a me keia ano, nuia liilii e like me ka iini a ka manao.

 

O keia mau Hua Kuni Inoa, ua lawa ia no ke kahakaha a pepa a ae e hoailona ai i ka Inoa a kohu maluna o kekahi mea i makemake ia e kuni a kaha paha.

 

He like ole na uku o na Papa Kuni Inoa, no ka mea aia no ke kau ia o ka uku a maopopo ke ano a ka Papa Inoa au i makemake ai, he nui a he liilii paha. Aka he oluolu ka uku a he waipahe ne kuka ana.

E kipa kino mai e nana i ike kumaka, a i ole ia e hoouna mai i na kauoha ma ke

 

Keena Hana – Maika Halepai HAWAIIAN GAZETTE, Helu 318 Alanui Kalepa, Honolulu.

2531-tf

 

Halepai Hawaiian Gazette.

 

O keia ka Halepai Nupepa Alakai o ke Kulanakauhale o Honolulu nei. Ua lako i na Hua Kepau o na ano a pau a ka makemake e ui ae ai.

 

Eia ma keia Halepau e pai ia nei ka Nupepa KEOKOA, a me Nupepa HAWAIIAN GAZETTA PACIFIC COMMERCIAL ADVERTISER CHURCH CHRONICLE a me PLANTER’S MONTHLY.

 

Ua hiki loa i keia Halepai ke pai aku i na pepa nunui hoolaha alanui, na buke, na bila kikoo, na bila hookaa, na palapala poloai ahaaina a me ne hana a ae a pau o ka oihana pai.

 

Eia maloko o keia Halepai he Keena Humuhumu Buke, kahi e humu ia ai na Buke, na pepa a me na mea a pau i pili i ka humuhumu ana i na palapala. He oluolu ke kuka ana a he emi kupono na auhau.

 

Keena Hana, Helu 318 Alanui Kalepa, Honolulu i ka Hale Iluna.

2531-tf

 

Koolaha Humau.

 

Aole loa e maikai a oluolu ke ola ana o kekahi mea knio uhane ola ina he aaioie i ona akepaa a hiki ole ke lawelawe i kana mau hana me ka hoholea. E hahai ana ka nalulu a me na nawaliwali e ae ua ka moali o ke ake ponalo. He mea oiaio keia hooiaio ia ma na wahi o na poai oluolu akau iloko o ka hapaha keneturia, o na

 

HUALE A. AYERS,

 

oia wale no ka LAAU HOOLA AKE maikai loa i ikeia. E hoola ana i ka lepopaa, ka nalulu eha, na ma’i oloko o ka opu, a ma ke ano LAAU OHANA aohe ona lua e like ai.

 

            O ka Ayers Sasparila, oia ka Laau Hoomaemae Koko kilakila, e haawi ai i ka ikaika a me ka hooponopono ana ia loko o ke kine o ke o ka ili, e hoopau ana i na maluhilukanaka. E pepehi a ulupa ana i na PUHA, e hoola ana i na pohapoha hi o ke ola ana a e kipaku loa ai i na ano ma’i a pau. O ka poe ma’i no ka wali pono ole o ka ai, ka nawaliwali mau a ano ma’i e ae i ulu ae mai ke koko ino mai, he mea pono e inu i ka laau

 

SASPARILA A AYERS.

 

He laau e hooikaika ai i ka nawaliwali, a e hoopuipui mai ai i ke kino. Ma ka inu ana i keai laau, e hoonoono ia ai ka ai ana, oluolu ka moe ana a maikai ke ola ana.

O ka Ayers Cherry Pectoral laau, aole lua ma ka hoola awiwi ana i na KUNU,  ANU a me na PUU EHA. E hoola ia na KUNU KALEA a me na ma’i pili i ke ake me ka hikiwawe loa.

O na Huaale a Ayers, na Sasparila a me ka Ayers Cherry Pectoral, aia kahi e loaa ai ma ka Halejuai o ka

 

Hollister Drug Co. Lt.

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

2514

 

KAKELA ME KUKE

 

Ka Halekuai Nui

 

O NA

WaiWai LIKE OLE

 

NA MEA

HANA KAMANA AIPAU

 

Na lako pili hao kukula hale,

Na kepa,

Na lei ilio,

Na kaniahao ilio,

Na Pahi,

Na Opa,

No kope huia,

Na Palapaia.

PALAU LIO

Na mea mabiai,

Na au ho,

Na au koi,

Na kua bipi,

Na lei bipi,

Na kaulahao bipi,

Na uwea pa,

Na kaa paiaia,

Na mea piaia,

Na ipahao.

 

Makau me Aho Lawaia

 

Na Iliwai

Na kaula,

Na hulu pena,

Na pulumi,

Na pena, me ka aila,

Na kopa,

Na aila mahu

Na pakeke

 

Na pakeke hao,

Na kapu hao,

Na panda,

Na kukaopole,

Na uwiki, a me

Na ipukakai.

 

Mikini Humuhumu Kaulana

 

Wilcox, & Gibbs Hiikahi Lopi.

 

ka Remington, Elua Lopi.

 

            A me na ukana he nui loa, o keia ano a me keia ano.

 

Kakela me Kuke

2325-@