Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 10, 9 March 1895 — HE MOOLELO WALOHIA NO NA UI Makua Ole Elua. LA FOSA, Ka Makona, A ME Pia Fosa, KA MEA I PIHA I KE ALOHA. DE WODISE, Ka Naita Puuwai Piha Hamama a me ka Olu Waipahe. [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA NO NA UI Makua Ole Elua.

LA FOSA, Ka Makona,

A ME Pia Fosa, KA MEA I PIHA I KE ALOHA.

DE WODISE, Ka Naita Puuwai Piha Hamama a me ka Olu Waipahe.

MOKUNA 11. KA MAKUAHINK ME NA KEIKIKAKK ELUA. «•Aole e hikl ana—aole e hiki hou ana iaoe!" i pane aku ai 0 Mariana iaia i alo ae ai i na umil aloha oie ana iaia. Aka, ua lohi ioa oia; hopu mai la na liina menemeue ole o Keaku hookahi lima ma ka i&uoho, a o kekahi lima raa ka ai, n iloko o ka uuinute paha kona iima punikoko e umli ino ai, a o koua make no ia, ina aolu oia i lohe aku i ka nakeke o kekahi mau kanaka koa i piha i na mea kaua e hele inai ana.

A iloko o ka munawa («okole loa, uh hookuu koke ae la oia iaia, a o Mariana hoi, holo koke aku la oia imua o na koa, a oleio aku la: "Monaaiua e hopu ta'u, he aihue au!" Ua like o Keaku me ka |K>haku i kela mannwa no ka hana kamahaoa MaHana, ao na keiki nnkua ole hoi» ke kali mai la lue ka naau kapalili no ka paniua o ke*a inea a laua e ike nei. "llopu ia *»el Owai oe?" I ninau aku ai ke koa iloko o ko pahaohao nui. "O ko*u inoa o MaHana Wokia eia na koa ke huii nei ia'u. Ua mahuka m««i au mai a iakou mai he hookahl hora ae nei," wahi a Mariana me ka pupuahuiu oka olelo ana, "ua makemake au e haawi pio aku i na lima 0 ko kanawai!" "Ua pupule U oi«!" i pane koke mai ai o Keaku, iaia i neenee aku ai he mau anana ke kaawaie, i loaa ni inia he manawa kupono e mahuka ai ina e hoike ana o Mariana nona. "Marlnna Wokia," wahi a ke koa e heluhelu ana i kekahi palapala ana I unuhi mai ai mailoko ae o kona pakeke; "hoahewaia no ka aihue—" " A ke hoaiaio aku nei au ua hewa io au," i kahamaha aku ai ka wahine. "He nani ia, na Koike poiolei mai la oe, e iawe ana au ia oe i La Sape* tiri," (he halepaahao) wahi a ke koa me kamanao oie aole oia i pupule, a kaaoha aku la oia iaia e komo iloko o na iaina koa elaa o ka ana. "Ua hiki mai ko'u m&nawa o hana ai no ka hewa a'u i nana ai, 1 ' wahi a M«dana i kaaio ae ai ma kahi ana keiki- makua oieoko ana. "£ puie i na lani no ka ioaa Wu k«; manao maikai a hiki ikapaa ana o ko*u manaw^u" "I na koa e heie anaa e lawe ana hoi ika wahine baawi pio mo lakoa, a o H«aerlal« a im Loiaa e puie ana sue ka malle no keia hopn la ana ona, a ma o keia hopu ia ana « hoihoi ia mai ai ke knlauai loaa iaia mainua, a i nalowale mai inU tii»i mamuli o keia aioha kuhlhowaona.

Ku mai la o Keafcu me ka nana aoa i ke pio e lawe la la no kekahi m.ia minute, me ka haawi ana ae i kekahi wahi hopiopio liiiii, do ke pahaohao a me ka hiiahila nul paha 1 nalowale aku ai oia iloko o ka hale inu lama, me ka oielo ana ae iaia i komo aku ai iloko. • '»1 La Sapetiri! Aoie au i ike i kekahi hupo nui e like me ia! ,f A iloko o kekahi mau minute, ua hui aku la oia me kor* mau hoa iloko oka inu ana, me kekahi manao aloha oie r.o keia kaikamahine a no kona (>ono i hana ai «ia i keia karaima ino, ana'h#i e hoomanawa* nui ai i ua ehaeha, no kekahl mau mahina he lehulehu w*ie a mau makaliiki paha. A iaia e ooho ana me keia ano, a ke kali mai ia hoi na keiki makua ole no ka iiiki luai o kolaua ohana. MOKUNA IV. KA AIIIUE MENEMKNE OLE. No kekahi mau minute mahope o ka lawe ia ana aku o Mariana e na koa, e ku ana na keiki makua oie me ka ekemu ole. Iloko o na mlnule pokole wale no o ko laua hiki ana iho iloko o Parisa, ua ike iaua 1 na poiho he nui wale i ili iho maluna o ke kino o kekahi kaikamahine, a iaua i manao ai he hiki ke pale ia aku mai na hoowaiewnie he nui iioko o keia kuiauakauhaie hoiookoa. Ua iianauia mal iaua a nui wale no, iloko o kela kaona ike oie i kela mau ano huna o Nomanake, aole loa laua i ike i kekahi mtu popilikia e oili mai ana mai k:« hoowaiewale mai, a e hakilo ai hoi I kekahi poe uiu ko lakou mau kino maemae a me ke kiko eleeie ole hoi, aka ua nui ko iaua ano e mamua o ka mea hiki inu o ko Mariana moolelopokole ia, ka mea e auamo nei i na hewa he nui.

No kekahi mt>u uiinute aole mea I ku i ke eeh.a e like me ke kuiana o na kalkamahine opiopio elua i keia wa, e ku ana laua iluna me ka puili aku a puiii mai o na limn, me ka hoakoakoa ikaika ana no ka hoo* uaaalili ana aku i kekahi iloko o ko laua ehaeha nui no ko Mariana mau popilikia.

A e like me ka ka mea i hoowahawahaia i olelo ai, aoie iaua 1 ike ia'u mainua, aka nae, maiioko mai 0 ko laua mau naau palupalu a malkai, i puka mai ui ko iaua mau manao aloha a me ka ehaeha no ka mea 1 hoauwana ia, a iloko g ka hora aua e manao nei e haalele loa iaia, ka uiea nana i hooulu keia mau pili-1 kia, a no kona pomaikai i hoomau- i nauna ai oia iaia iho, a loaa iaia kela | kuni hiki ole ke hemo o ka hoopailua ia, a ua hiki mai hoi i keia manawa ka hoopai no ia mau karaima ana i hana ai. O Luisa ka ' mea mua o laua i kamallio iloko o kela mumule lolhi aoa. Ua lohe 9ku la kona pepeiaoi ka halulu o ko Pia mau wawae iaia e huli ho! inai ana naa kekahi alanul a hoomaka mai ia ka pii o ka lia a me ka haaluiu no ka plha i ka makaa. "Heneriata, auheaoe?" wahima 1 oieio aku ai iloko o ka leo i iike me kona kino ke aao e. j "¥a hele oe a makau, e kaina," i pane aku ai o Heneriata, meka nana pono ana i ke kaikamahin« makapo me ke ano e. - «Ae—ae, ua piha an i ka makau, he oiaio," i hooho mai ai o Luiaa oae ka hopu ana aku I na limao kona kaikuaina, i hiki ai paha iaia ke ike ua palekana oia. A eia hoi ka po ke nee mai nei me ka wikiwikl, wahi a Heneriata iaia iho, me ka hoomaka ana mai e ano e a pihoihoi no ka hiki 0% mai 0 kolaua ohana. lioko o kefa manawa, aiaoPia ma kahl o*kana wahi hnila, e hoo- % papau ana iaia ihono ka hana ana i kekahi wahi haaa uuku o kahl ioaa me ka hoolohelohe pono ana i m mea a na kalkamahine e kamallio j nei a ina he mea hiki paha īaia ke haawi i «a kokua ana no lan*. O k« j-oe i ieaa na klna, aole i alohaia, aka na loaa e ia iakoo ka makankan no ke kokna ana f ka poe piiikia mamna o ka poe i loaa na kino maikai mai ka mea niaoa mal i liaawlia mai #i la iakou. Ko ka mea r nana e maianaa ole na kal-

kamahiue eiua, i kahi keiki ilihune kiaa he mea nui loa ia, a ua ake loa oia e haawi i na kokua ana y aoi lua aku hoi o ka maikai no ka oielo ana aku i kekahi mau huaoielo hooiaoa. "Heaha ia ko Monasiaa Matiui mea o ka hiki ole ana mai?" i puana mai ai o Luiaa, e hoike okoa ana no kona makau nui. A iaia i oielo ae ai, a e līke me kana mea i oleio ai, heie mai la kekahi kanaka imua o laua mailoko mai o kahi pouiiuii o na hsl«. He mea makehewa ko ka mta kakau wehewehe hou ana aku i kona ano, no ka mea ua ike mua no ka poe heluheiu iaia o ia. "Eia au ua hiki mai e Madimo» sele," wahi ana, a i like pu ai hoi me ka Luisa uinau. Puoho ae ia o Heneriata iioko o ka uwe, a ia manawa pu no hoi i haaieie mai ai kona noonoo kanaki iaia no ka nui o ka makau. Ua hoowahawaha loa oia i ke ano o keia kauaka a me ka mea nana laua e malama, aole hookahi, ua haupu wale mai no oia i kona manawa i hele mai ai he ino keia. 0 ka Luiaa, "ka manawa hope ua hiki mai!" he muu hoakaka ana ia no kana mea i makau ai. Aole oia 1 ike i ka mana\va i hele mal ai ua kanaka nei ame kona ano, a 0 ka ieo wale no.kana i lohe, a ua ike koke mai la no oia ma ke ano o ka leo, a i hoomahuahua iā ae kona īnakau no keia kanaka ma o kona manao e kuokoa ana oia me ke kokua oie. 1 ka manawa a Pia i ike ai ua hiki mai ka hoaloha a na kaikamahine e kali nei, a ia manawa hopu iho ia oia i kana kini wai mai ka huila mai, iho aku la oia me ka hapakue o ka iho uua ma kekahi alanui pii ioihi e hiki aku ai ika mullwai no ka hoopiha ana.

Aole ona makemake e naiowale aku ko laua auo iaia i kona manawa i hele, me ka noonoo aoie oia e ike hou ana i keia mau kaikamahine mohaha maikai ame ka nani a hemolele hoi, a iaia imua o iaua, ua kohu mea aia oia iloko o kekahi maiamaiama maikai, a me kekahi kukuna la uani loa. "Ua hele maua a pihoihoi," wahi a Heneriata, i ke kanaka e kali ana no iaua o ke kamailio aku. Aole e hiki ia Laflu ke nana pono ina kaikamahine i noho ia eka īnaemae ana hoi e hoao nei e hana i kekahi hewa nul ino loa, a me ke kau pono ana o kona mau maka ilnua i ole ai e hui me ko laufe, a pane aku la: «E kaia mai oe ia'u, no ka mea he mamao loa ko'u wahi mai nei aku." "He mamao ioa?" i puana aku ai o Heneriata iloko o ke pahaohao nui. "Apiki maoli, ua hahai ia ae hoi ia maaa, he mau kapuai helu wale no ko kou hale mai ka uwapo mai," R«bi a Luisa me ka lele o ka oiii ika manawa i lohe ai i keia kuhikuhi ano e, ola ka mea nana i hoalii iho i ka makau iaia. I keia manawa, akahi no o LaHa a ike iho i kona hewn. E nooneo ana hoi oia no Bele—Ea, a puka hewa ana, a no ia man&wa ua poina loa ia oia i ikeano o kana spana haaa e hana nei. v A iloko o kona hoao ana e huna I ka hewa ana i hoopuka ai me ka wikiwiki, na hooi loa ia aku ke ino loa mamuii no ia 0 ka hookuikui o ke kam&iiio aaa no ka piha i ka haaiulu. "Ae, ae, he oiaio no—oia keia, ua noho io no au he mau anana pokele mai nel nei aku; aka hof, ua haalele auia wahi. Ea—oi hoi —e hele kakou e Madlmosele. M "Ua haalele oe?" wahi a Heneriata, meka pau oie o ke pihoihoi, ma okona ohana hiki ole ke hoomaopopo 1 ke ano o kona mau noo* noo. "Ae, ae—l nehinei iho la no," wahi a Laliu me ka pono ete o kona noenoo, me ka hoio aaa ae o ke ana m«eel« ma o ko&a k!no 110 ka. kiki o)e iala ke maiama i kekahi wahi iīhioke kaaakapono, aihikiale ai iaia mamna ona maka o keia mau kaikamahlne i piha me ka naei. v x \ Aole i pau.