Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 9, 2 Malaki 1895 — Ka Anoai o ke Kaimalino a Ehu. [ARTICLE]
Ka Anoai o ke Kaimalino a Ehu.
No na aaee alli:—Mumule loa ka waha o oa anee alli o inakoa nei i keia mau la, aohe onioni a'e, aohe hoi e like me mamua aku nei ke kanikani mau no ka hoihoi ia'e o ka Moiwahine ma ka noho Moi o Hawaii a peia wale aku, aka, i ka wa nae a iakou 1 manao ai, oia ka wa maopopo loa e hoi ae ai ka moi o lakou, aia ka he wa ia e pau pulu ai aohe lau koo, pupuu hoolei ioa uui ana, noho aiia i ke anapumi o Limaloa heokahi hana o ka mihi'ku a mihi mai t ehia ka hol mea al®ha o ka wahine me na keiki, olai ke kane e noho mai !a iloko o ka Hale paahao» nuinui piiikia 10, ia wai makana kaukau iakou lo s a no keia kumu lakou nei ma la e mumule kuouoa mal eel. I ka wa I loaa aiai aio kekahī lano ia makou nei e pUi ana no ke ka&a ma Honololu, a ma ua lono ala
| e olelo aoa U u paa plo be «0 poe • | | ka «oao Kipabalika i k» aoao o oa \ anee »Ui f & be «!ea bot i make loa," s i ka po!ia iki aai m • keia wahi loao, s.ka ee i ua poe anee aiii oei oa kaoe, na oo boi, aoie » kaiia mai o ke kanik*ni mau o oa wahe, a oa ka ma«ii oo ka lakoa hoaikola. Aoo makoo bot ma ka aoao o ka Ripob«Uka, eia oo makeu Uoko o ka haman, oo ke kaii aoa no I ka loea oiah», he mao ia mahope mai, ike ia aku nei kekahi mokoahi ma Kealakekua, eia ka o oa mokuahi ala, he Okobo* la, a ma la moka i isaa hoa mai ai be lono, a i kokaa ia hoi ua looo'ia e kekahi oupepa haole, oia hoi, o oa anee aiii kai paepio iioko o na iima wikaoi o ka R>»pub-tlika, i ka ioaa tsoa mai o keia lono hou, ela ka ua poe anee aiii oei» he hoopunipuni a peia wale aku, kau nui boa aku nei ka maoao o ua poe anee aiii oei o ka mokuahi Maluiaoi o ka ioaa lono kokua ma ko lakou aono, aka i ka hoea ana mai nae o ka MaiuUoi io makou nei, ua ioaa mai la oa ioao mahuahua utoa e pakuikui i ko lakou mau maoao poiopolaoa a iiio i mea oie, ua oki nae oe i ua poe aiuha aiua oie waie nei a hiki uo i keia wa a'u e kakau nei, o ka'u wale no e ieo nui aku nei, hoi mai kakou apau malalo o ka maiumuiu o ka Repubaiika. Ka la kooohi o ua Pake:—Ua hoomaka ia ka maiama ana o na pake i ko iakou ia makahiki hou, mai ka hoomaka ana o ka ia 25 o keia mahina a hiki oo i keia la a'u e kakau nei i keia n uhou. Oka meā ano nui i loaa ia'u ma keia mau la nui o na pake, a aia maluna o na kanaka ke ano kahiohio ke nana aku iloko o keia mau ia nui o na pake, a he waipahe maoii no na pake, nuinui maiKai 10. Ma ka mokuahi oka la 21 o lanuari nei ma Kau mai a ma ua la ala, ike aku nei au i kekahi palapaia ioihi ma ka iima o kekahi kanuka, e iaweheie ana hoi imua e na kanaka, i kou ike ana aKU i ua puiapiiki alii, iu io aku nei au e nana, a i ko'u naua pono »na i ua pepa aia ike ilio ia au i ka manao oioko o ua pepa ia, he paiapula hoopii no Thos; 11. Wnght, oia lioi e hoopau ia ko Wrigbt noho makua ana ma ke kanawai no ka apana o South Kona nei, malalo o ua kumu, a ua kakau ia no hoi na kumu. A o ka'u kumu
nae i hoomaopopo ibo ai i ko'u wa e helulielu una, oiu hoi, uo ka ona mau o \Vright ka mukua iaa ke kanawai, a i Uo'u nuua nna iho no hoi ua nui no na inoa i paa uia ua palapaia ala. A I ko'u ike ana i nu aianao o ua palapala ala, ua lilo īa he mea na ko'u naau e nalu ai uo keia mau ano hana, o ko kakou mau no ia ko ke kanaka, i ka wa e kau a'e ai o kekahi ma kekahi kulana, oia no nae ko kakou wa e kii koke aku ai e elieli a haule mai in, o keia ka mci\ maaloa o kakou na Hawaii, a he pula mnikai oie nae, Malia paha, ma keia lawelawe ana o kela kanaka i keia hana me ka manao ana, i na pau a'e o \Vright mai kela kulana a'e aiaila o ke noi aku no ia o kona inoa ma īa wahi, malia oiu aku ana ka hope o keia «nau hana, aka o ka'u hoi e ka-ua aku nei ma kela wahi, he mea pono i na poo ma ka oihana e nana pono i ka mea kupono, i na e manao ia ana pela, aia no he mau kanaka kapono ma ke kikowaena o ka apana o Kona līema nei, he mea pono no i na poo ma ka oihana e ninau ia iakou i ka mea kupono a lakou i ike ai e noho ma ia kulana, i aa e manao ia ana pela, e iike me T. K. B. Amalu, Rsv. G. W. Waiau, S. Lazaro, C. W. P. Kaeo J. D. Pairs a me J. W. Kuaimoku, he mau kanaka koikoi keia o ka apana o Kona Hema e hiki ai ke hiiinai ia ka lakou olelo, a malia mai a iakou mti a iakou mai e loaa ai ka mea kapono e noho ma ia kolana, ke maoao ia pela. No'u iho hoi, aole no hol au e hewa ke hoaiai mua aku i ka'u wahi inoa a'u i manao ai oia ke kanasa kupono ma ia kulana. ! lloko o na mahina mua o ka makahiki 1894, oia no ka mahina e hoomano ana na noi no ka inoa lunakanawai, iloko no o ia maoawa au i ike iho ai I kekahi palapala hoopii imua o na poo aopuni ma ke ano e waiho aku ana i ka inoa o G. Waiau opio, ma kahi o ka luoakanawai no Kona-hema, a owao kekahl i kakau ma ia palapala, a na haole nae ka makou inoa, a no ka pao ole no o ko'a mlnamioa i kela inoa, oia ka inoa o G. Waiao opio, hoohna hoi ko'u ike ana iho nei i kela paiapala hoopii no Thos. H. Wright, nolaOa, hoomanao hou ae la au no ka*u iooa o kela makahikl aku nei. OG. Waiaa, heano opioplo no kona oaoaina, aia paha maluoa o ke kanakolu kona mau makahiki. Oploplo 09, aka, ma ko r u hakilo pooo ana I ke kulaoa o kona noho ana, a mo ke kulana o kana mau hana, aole i&'a ikekahi mea e kjmalaa al nona, ma lta hakilo *ori kana
maa manao han», oa hiki au ko oielo ae, aia oU ma ke alaool o ka hoopilimeai ole, oia ka'u i kiio ai n«oa, a be maoao k&oko* no hoi kona, he kaoaka hoepono ma ka uoho ana, he opij-io ma ke kalnoa, aka, he kaoaka makaa aae ma ka eoho aca t ahe haipule ols!o no ke Akaa, o kooa kulami iloko oka ekaiesia o Pukaaaa, he haumana eia no ke Kala SiU&tio Pokaana, be alakai himeoi oo ia Kala SdbaU ( be laoa no ka ekai«sia o Pukaaoa, a he Pere3ideoa oia oo ka Ahahai Opio* pio Imipono Kari«tiauo u Pukaana o keia kooa kalaoa i!-»Ko o ka Ekaleaia, a ua biiint»i io«ofi ia no oia iloko ©ia kolaoa h«*i>puuo t aole hoi e hiki ia'o ke hoike aka e, he kanaka oaauao la, aole, aka, he wahl oaauao iki no nae «? hiki ai ke malama i ka ban>«, u kn tuea nui wtle 00 o ka ioaa o ka uinoio kuokoa i ke kauaka, malla oae paha o kaoal«a ia keia iooa, mamuli o ka pill aoa Ika hepe makwi nui o Kooaheuia nei, a Iwpilime&ai waie aka mahope ooa, a hoopiiikia wale aka paha i ke kaiiaka, aole loa pela, ua hoike mun aku nei au, he kaoaka kuokoa maopopo ia, a ke nana aku, ke hana nei oia ma kona manan kuokoa, a oia ke kumu o ko'u waiho aku i keia inoa. He kanaka naauao e aeno kekahi 1 kuponouia ia kulana/oia ko uiakou loio D, Z. Naahielua, ak», eia wale no ka pilikia, ua like uo kona kulana me ko ka niua ae uei, oia hoi he kanaka ona oia, a hokae maoli no, nolaiia, ua oki ka noouoo <iita no iu inoa.
No ke alanui—Ke hooiuaemae hou ia nei ko inakou alanui, oiakealanui e moa la mai Hookena aku no Honaunau a hala loa aku no Napoopoo malalo o ka hoohaua ana a S. Lazaro, kekahi hoa o ka papa alanui 0 Kona-hema nei, ma im wahi i pau 1 ka hana ia, he oi aku o ka naui a me ka maemae e hiki ui ke holo me ke kaa, he nani keiu i ike nle ia i na makahiki loihi i hala aku nei, a e hoohewahewa ai :ia po« I ike mua i keia ulanui, nolaila, imua e 8. Lazaro no ka uiaeuiae o ko kaua alanui a uo ka mnemae hui o na haua o ka Eepuhilika o kaua, kulia imua. Ua lawa kaua maanei, a uwila hou aku no. Kou oiai«>, Mokuulam, He KepuhiilikM wikani uiailoko a waho. Ae kai o Hookena, S. Kon«, Hawail, lanuari 28,1895.