Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 1, 5 January 1895 — MA KE KAUOHA. [ARTICLE]
MA KE KAUOHA.
Ua hookohu ia aku 09.il- Mahuk a keia la i Notari no ka Lehulehu no ka Apana Hookolokolo Kaapuui Ekoln o ko Hawaii Paeaiua. J. A. KINO, Kuhina Kalaiaina. Keen Kalaiaiua, Dec. 17,1894. 2525-3 Ua hookohu ia o G. P. Wilder Eaq. i keia la i lala no ka Papa Alauui o ka Apana Auhau o Wailuku, Mokupuni o Maui, ma kahi o C. M. Waltou i waiho mai. Eia ka Papa i keia wa. C. B. Wella, LunahooiunUi. M. P. Waiwaiole, G. P. Wilder. J. A. KING, Kuhina Kalaiaina. Keona Kal&i&ina, Deo. 18,1894, 2525-3 Ua hookohu ia o V. P. Kanakaimi i keia la i lala no ka Papa Alanni no ka Apana Anhau o Ewa a me Waianae, Mokupuni o Oahu. Eia ka Papa i keia wa: J. T. Campbell, Lunahoomaln. H. D. Johnson, C. P. Kanakanui. J. A. KING, Kuhina Kalniainn. Keona Kalaiaina. Dec. 18,1894« 2525-8 KANAWAI 4. E HOOMAOPOPO IA NO KEKAHI KOMIBINA LIMA HANA. E Hooholo ia e ia Aha 110010 a me ka Aha KuKa o ka Repubalika o llairaii Pauku 1. Ma keia ke kauolm ia nei ka Peresidena o ka Bepubalika e hoo-' noho i komieina o elima kanaka, n e ike ia lakou ma ke ano o ke "Komieina Lima Hana," hookahi o lakou e lawelawe ma ke ano lunahoomalu o ke komisina, a e loau ioia ka mana e hoohiki aku i na olelo hoohiki.
Pauku 2. Oia poe iia hiki 110 ina he poe lana no ke aupnoi, mau lala no na Aha Hooko a me Knka, a i ole ia ma kekalii ano e ae paha; aka e hookomo oia iloko o ia komiaina aole e emi malalo o hookahi kanaka i loaa iaia he koleana daia iloko o ka oihana kann ko a me hookahi kanaka i pili i na oihana hana lima akīimni iloko o ka Repnbalika. 0 na hakahaka i loaa mamnli o ka kaalelo ann, hoole aole e lawelawe i ka hana, a mamnli o kekahi knmn e ae palia, e h<9opiha ia no manmli o ka hoonoho ana o ka Fercsidena. Pauktt 3. E lilo i hana na ia komiMoa e ninaninan pilia me ke akahele me ka lKt>maopo{)o pono ana 110 kekahi manawa aole i emi malalo o hookahi makahiki mamaa aku o ka hoomaka ana e hooko ia ke Kanawai Dute a McKinley a hiki i ka o Inlai, 1894, e pili ana: 1. I ka nui ame ka lahni ame kahi noho o na lima hana oihana mahini a pau loa e hoohana ia nei maloko oka Repuhalika, e hoike ana i ka nui o na Kma hana i hooohana ia roa kela n mc keia ano oihana m&hiai. 2. Ka nm oka uku hana i uku ia inu lahui like oki iwaena oia poe lima hana ma na wahi like ole ilokoo ka Bepubaiika. & Ka nui, ka lahui ame kahi nobo o n& mikanikaa paa e hoohaim ia sei ma na vahi a pan o ka Eepnhaiika. 1 Ka nui oka ukn hana i uka ia i iui lahuilikeole iwaeoao ia poa mikanika ma na vabk like oie iloko o ka Bepab«fikm. Na kmanknai i loaa i na poe nahi ko Hewaii nona kopaa i hoomaemae la. (L Ka Ho oka han* ana a loaa ke kopoa, e hoike ana e Kke me ka mea e hiH ana, ikanni onalik» o keia a me kwa b«iaana naika hoomaka ana ekann a a* ka hwke po» aoa i ka hapa o oa lflo ao na liaaa bana akamai o)e. 1. Ima paha, a i ol» ia aole e make nmke 2& ana e hoenaiahoaliaa hon tna ! ke» Kokeiho i na luna haita akamai ©& « se, &i&a pela, m m ealiaiia hea a pebea 1» a» o m īima. hana i makemake )&» & H» hoao ana i ham i» e iwli anā i k* mahki ama»a ioleia laaka
ra:vh**fc ana i da kxuu ma b <>i3ums haa» kopaa, Uiki a me* malnai e »r poha ik>ko 0 keia aapaui, tao k& koike pa m&i e likr me ka m«i e hiki ana, i ko an.> «> na «# like amo ke aao oka han* ana i » ia ā me n.i k>p«na i loaa. 9. Ina paha, a i ole ia *>le. o hiki an.i e'kukula ia ma k<* ao v > kaon ni b m » hele iaa «nea i bo<><tfa ia» a i cte ia n» k© ano mahek i n% loaa, e piH ana i na oihana mahiai nui o ka ain.i not. » i-u h»« hiki, ma ke aim ht\i. 10. Ina paha, a i nlo ia a•.»!♦>. ii> >->h kekahi hona o ia an » ma kokaln «' ftku i ano like kona kuiaua me a ma ke ano liko hoi«» kona uian m«>a nl« me na mea e hwulu ia noi maanoi. a iua ua hana ia, heaiha na iaoi i Kkui. 11. Ina paha. a i csie ia aol.\ ho mau mea kekahi e pili ana i ke an>> o na kiu a i ok> ia he moa e ao pah:> o jhli an.i ; keia aina i Uk> i wea e hiki <>le ni i na k.i naka o Earopa a i ole ia o Amonk \ e lawelawe me ka lK>lo|H>no i na hana hma ma na mahinoai ik>ko o keia aina. 12. Ina ua iko ia ua hiki no ina kauu ka £urop« a i 010 ia «> Amerika o haua ma ke anohe tuan limahana ma ua ma hiuaai, he hiki no anei e loaa ka iteie »n« mai o na eeniokn i kupooo ka nui mai Europa a i ole ia mai Amohka nuu e Uw» 01 i keia wa a mi> keia mua ih«> na hema hema no na limahana akamai ok>. Amn ua hiki, he aha ka uku a ma ke au» iu»« a mai na aiua hea mai. 13. Heaha na hopena i iko la mamuii o ka hele ana mai o na oomoku Pnko ma keia aina. 14. Hoaiin na hoj)ena i iko ia mamuh o kahoohaiki i iii hele ana mai. 15. He mea pono anei, a i oie ia he mea pouo ole paha, e ae aku e hele h»>u mai ua Pake. Ina he mea pouo, malalo 0 na kumu hea. 16. Henha na hopena i ike ia mmnnli«» ka hele ana mai o nn eemoku lapana ma keia aina. 17. Hemea pouo auei, a iole ta he moa pouo ole paha, e ae aku e heie hou mai na lapana. Ina he mea pono, mn lalo o na kumu heo. 18. Heaha ke kuiana o na limaluum ma na mahinaai a me na mekanika i keia wa a me ka wa mamua aku nei iloko o keia aina ke hoohalikeio me na aina e akn. > 19. Hoaha kauku i haawiia ma na aina e i na limahana akamai me ka poe mekauika ma ka hana ana i na mea hana i like me na mea i hoonluia maanei. 20. Na meae aei likeke anoa i pili hoi nana e hoomalamalama i keia kumuhana a lioike mai p&ha i ka haina o na ninau e pili ana i na lunnhana 3oko o keia aina. 21. Ma ke nnoheaa me ka nni oke komo ana o na kauaka i lawe ia ou ke ano ha poe limahana malak> o na aelike hana e keakea a paonk>ui me na oi hana kalepa a hanalima o kt wm, Pactki7 4. Ua lilo i haua ao na luna aupuni a pan, na luna ona bui i hoohoi ia, ame na poe eae a pau, e l>oike aku i ua Komisina In, ke noi ia e lakou, i na ike a pau i loaa ia lakou e pili i na mea i hoakakaia ma keia kanawai: ama keia ua haawi ia ka mana i ua Komiaina la, a i oie ia i ka hapanui o kooa mau lala, e hoopuka i na palapala kii hoike no na hoike e hele ae a e hoiko imua o ia Komiaina, a e hoike ae i na pepa imua o lakon, ma ke ano i like me ka hoopuka ia ana ona palapala kii hoike ma ka Aha Hookolokolo Kiekie. O ka hoolohe ole a i oleia o ka hoole e pane 1 na ninau i ninau ia m— o kekahi palapala kii hoike e hoopuka ia e ia Komiaina ua hiki no e hoopoi ia e kekahi lunakanawai o ka aha hookok>kolo Kiekie, mamuli o kekahi palapala hoīke akn iaia e ke Komkina, a i oie ia e ka hapa nui o kona maa lala, e hoike aku aua iaia no ia hoolohe ole, e like no ka hoopai nie ka hoopai no ka hoolohe ole i ka palapa la kii hoike o ka aha bookok>koU> Kie kie. Tlvxv 5. £ hoopaa no ke Komiaina i olelo ia ma ke kakau i ke ano nui o na oleloike i lawe ia aia«ananano ikela a me keia manawa, Ooko o ka mAnawa kupono, e hoike aku i ka hopena o ka lakou imi ana, i huipuia me na ana no na mea i manaoia na pono e hana ia, i na Aha Hooko ina ua hoopam*e ia | ka Ahaolelo. Vkvxv 6. E loaa ina lala oke Komi rina i olelo ia ka uku i hooholoia • ka Ahaolelo; a ma keia ua haawiia ia lakun ka mana e hoohana i kekahi kakau pok*le ! me ke kakan mikini, (type writer) a e hoo. kaa iaa lik» kupouo i loaa mmw»»i« oka olti ana mai i na ike i hoakakaia nei, a e hookaa i na lilo 0 M kUa a me na loike a pan i bio kupooo ma ka imi ana i na ike oīa ano; eia no bm hoi. »fe e lilo keia i mea e hoeanaoiia ai ka hele ana o kekahi Lala o ke Konuaina ma waho &ku ona p&iena o keta Rejmbalika no ka imi ana i ua men ike. Pauku 7. Ma keia ke )woka«wa)eia nei nwaioko ae o ka waihona ka huina u EUma. Tau?omi l>ala no ka ana i na lilo o ke Komuiina i olelo ia. Vaukv 8L £ miina keia Kanawai mai kona Ia aku e &p>ju*>vi a: Apouo» i keia la 10 o Annale» &L BL 1994. SANFORI> R. DOLE, o ka Kepnhalika o Hawaii J. A-Kiko, Kuhina Kalaiaina.