Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 50, 15 December 1894 — HOPUIA O J. E. BUSH NO KE KIPI! Kona Hale he Wahi Hoahu Lako Kaua! EHIKU PU KAUPOOHIWI I LOAA AKU! Bush, Nawahi, Crick a me Weed he Mau Pio! HAIHAI NA IWI O KE KOLOHE! Puu ka Lae Kahi ke Pohue! Aohe Kipi e Lanakila! [ARTICLE+ILLUSTRATION]

HOPUIA O J. E. BUSH NO KE KIPI!

Kona Hale he Wahi Hoahu Lako Kaua!

EHIKU PU KAUPOOHIWI I LOAA AKU!

Bush, Nawahi, Crick a me Weed he Mau Pio!

HAIHAI NA IWI O KE KOLOHE!

Puu ka Lae Kahi ke Pohue! Aohe Kipi e Lanakila!

E. BUSH ME £kana aaau pu ehiku -i loaa akv al iloko kona hale noho ua huna ia a nalo Lloa a e ole na maka r»a o na makai, ua r oki oe e hoka ana a kanakama-

ke na helehelena, e hoike mai ana kona nanaina i kona hewa maoii a ua makau oia no ka pau o kana mau hana ma keia honua ma ke ano kanaka ianaklla. He manawa lolhi ko Bush hoomau aua i ka epaepa ma kona mau leheiehe, hookohukohu kahunapule me ka pule hookamani ma ka waha, kuko pepehi hoakaoaka ma ka naau a me hoahu lako kaua ma kona hale 'noho, aka o ka hopena, o kona kino iho ka iuahi. Puu ka lae kahi ke pohue, haihai na iwi o ke kolohe, 'hooho ka leo akola. Pela ekoai ka olelo aohe klpi e ianakila. , Ua paa ika hopu ia e kmpema R. P. Walpa ame kona mau makai eieu o John E. Bush, E. C. Crick, J9s. Nawahl, W. l\ Weed ame Kuail Klemme i ke ahiahi Poaono i iiala, Dekemaba 8, no na hewa kipl ohumu kipi a me paa kuleana ole i ka pu. Amaka la Sabatl mai hoi, ua hopuia oJ. L. Osmer, no ka hewa i llke oae ko ka mea hope.

He maa manawa ae aei ka wawa la ana, eia na aiee aiH ke liullu a ho»osiakaukau mal e hoala i ke kaua poipo i ke aopuni, a va hoalala ika papa kuhiknhi hana e hooko aku ai. Ia manawa hoekahi, ke hakiio wau aku nei ke aupuoi I ko iakoa iiee aoa me ka hooana maa aku i na kiu iieko okouaneetlii «au wahi kuka, me ka ike ole ia mai. A no ko kt aupuni hoomaopopo aua, ua kokoke mai ka manawa a na poe anee aiii nei i make~ make ai e hoaia i kt kaua kue mai ina aole ika po Peaeno aka nei t al&iU, i ka Poakola mahope iho • ke ku aua mai oka mokuahi Oeeanle. Aole i hookuu aku oei ke aupuni a make io kekahi mau oU kiao, aka, ua ako e ia m Niki maka oka wauke o i opiopio, Penei kahi uooieio. Mawaena o ka hora 5 a me 6 o ko ahiahi Poaooe i haia, ua komo aku e hopu o Kapeaa Kahookaao, Pivīd Kaapa a me eha mau makai Uoko o ka pa e noho nei oßush t aua ioaa akuo Cricke ka koa kial ana ma ka puka pa me ka pu a me ke kahel poka m» ka puhaka, a ua kna pu aku o J. Nawahi malaiia, oiai hoi ka ohaoa e hooheoeheae mai aaa aole e ioaa aa maa kaua a e mala ana "Ta-ra-ra-boem'de-aye," ua ioaa aku la, ua honakeie ioa ia maioko o ke kowa ona papa elua a i kakia kui ia aku maw«ho e ike eie ia ai, he 7 mau pukaapoohiwi r*ifeia.

HOPU IA OJ. E. Bt*SH A ME E- I*. eUIi'K. Ua hopu ia o J. K. Bush a me E. C. Criek ia wa koke no a lawe ia ! ka hale hoopaa lawehala o Kuapapaaui me na heiehelena hooia a hoka loa maoli n» ka loaa pono ana o kela maa pu lehulehu i hoahu ia ma kabi hookahi a i hnna ia me ka nalo loa. O Bush, oia no kahi hapa haole mamua nana i kuamuamu i ka moiwahine ma ke akea a ma na halawai kalaiaina he moi moekolohe, ame na inoa pelapeia e aku. Aka i ka

hookahuli ia ana o ke aupuni i 1593, ua huli aku oia a palu bou 1 na ino ana i luai aku ai, moni hou mai la iioko me ka puupuua ole. Ona kanaka alelo hokake e like mo koia, aole ia i kupono i alakai, no ka mea ua hoole kana mau hana i kona pono ole. Ua plnepine no na naanawa a Bush i kai huluhulu ia ai i ka hale hoopaa lawehala, a no'aila aole i malihin! na paia o Kuapapanui iaia, a aole no hoi mea minamfna i kona hopu ia aua. He la pule no Bush ua Poaono a pau, no ka mea o kona la Sabati ia, aka ia pule no la e hooholomua i ka lakou hana kipi a amama, o ka paa no ka ia i ka hopu ia.

O Crick, he wahi mea paahaua no ia no Ka Leo pakake, he kolea kauahua mai a he Beritania ma ka lahui. Ua hopu mua ia no oia no ka liewa ohumu kipi i ke Aupuni Kuikawa i ka 1893, ma ia hului pu ia ana me T. B. Walker a me Sinclair, aka ua hookuu ia mai oia i ka wa i ninaninau ia ai imua o ka Ahahoomalu. PAA PIO O J. NAWAIII, Ua hopu ia o J. Nawahi mawaena o ka hora 9 a me 10 o ka po Poaono nol, a eia ke paa nei iloko o ka hale aole i kupono e moe ai no ka luna-

makaalnana i hoowehl 1 Ka ahaolelo no na k&a he aini paha a kea, akn ke hele nei ko kanawai e hooko i kooa alahele ioa he iunamaka&inana a he kahina paha. HOPU PIO IA O V. W. \VEEI>. O Fred W. Weeil, kahi keiki hapahaoie kaai o ka haieknai bake 9 Mr. Beyoolds t he anee aiii, oia ka eha o ka poe i hopa ia. Aohe nae oia l ioaa a kokoke i ka hora aaoaoe o ka po Poaono, paa oia i ka hopa ia. Ua haii ia mal na iohe, oia kekahi o na poe e hele nei e haawl i bi po i oa anee alii, o k? nui nae o na pu o ia hele ana e haawi ehia !a. Mamaa o ka hoopaa ia ana o keht lawehala iioko o ke keeaa o ke pio, aa paUpala aku •ia i koaa, makuahine ß e hoopaa ia aoa oia ma ke ano iawehal», aka he manaoUaa kona do ka hookua koke la. A kai ia ako la ta no ka helau o aa pio haihai kaoawal. PUPU K« KAI O E«IL £L£KHI. Ma iapo Poaooo hookahi t aa

hopu ia o Kaiil Klemme, he iuea hoohainu rama no kahalekuai rama liilii ma ke kihi akau o na huina aianui Moi a me Nuuanu no ka loaa ana aku he pu raifela ma kona hale oihana. Aoua pu nei, ua boailona ia a kuai ia aku iaia. Ua olelo ia ua haawiia mai he bila kikoo dala e kii aku i ke kumukuai o la pa, a ke paa ia nei i hoike. J. L. OSMKR KL'MAKAIA. Ma ke kakahiaka Sabati mai, ua hepu la 0 J. L. Osmer, ka wiliki o ka hale hoopaa lawehala 1 heopau ia no ka loaa ana aku he pa kaapoohiwi ma koaa poli me ka manao iuo. Ua oleio pu ia he mea kuai pu eia nel a haawi aku i oa auee alii. No ka mea, ua loaa aku nei i waena o ka heluaa pu a Bush, kekahi pu I kuai ia aku e Osmer mai ka makai kau lio mai Berudt. Ua kual aku o Berndt ia o»mer me ka manao aole e kuai hou aku ia hai, eia ka auanei e kuai ia ana i na anee alli. NA HOOI.ALA HASA X KA ENEMI. Ua hoolaia na anee alii e hooiiaunaele ma ka po Poaono nei, e hopu pio i ku Pere3idena a nse na Kuhina; e lawe i ka haie hoopaa lawo* haia o Kuapapanui; e keakea i ka holo ana mal o na Kiai Makaainana a hui me na koa kumau; ao!e e lawe koke ia ka Hale Maua ilooko a mahope iho ma ke peipo ana; alaila e hoihoi ia ke alii. Ina 1 apa iho na makai a he elua hora mahope iho, ina ua piha paha ka punana kipi o Bush i ua kanaka, KELA A ME KKIA. Oielo ia mai, uwe maoii o Crick i kooa hoopaa ia ana, o Bush hoi hailepo na helehelena, a o Nawahi e pioo ana i o a ianei me ka lalauaa ana o kona linia. O ko na paahao hoonohonoho ia ana, ua heokaawale ia kekahl mai kekahi mai, 1 ole ai lakou e ohumuhumu a hookomokomo olelo 1 ka lakou mea e kainailio ai. O Klemme a me Osmer, m hookuu ia laua ma ka bela ana he $100 pakahi, a o ke koena aku ua hoole ia ka bela ia lakou. Pehea i hoakoakea ai ke kahunapule o ka hoomana Poahiku a nui ka pu ma kona wahi, he ainau keia na ka lehuiehu « ui aku nei ui mal. No ka mea aia ma ka (aui ko Hu«h pualikoa, aole ma ka honua nei. Ma ka hopu ia aua o keia poe, aole wahi mea a piheihol mai ■« anee alii e hoaano hakaka mai ai la hoi, aoie he mau puuluulu anee alii ikeia aku ma ua huiaa aianui a he mmaina inaluhia wale no. Ua hoon:\ikoU ae kekahi poe i ko Bu3h hopu ia ana, no ka mea, ua ke lakou manao, ua oi loa aku ka hewa I o k:ma mea ī ao aku ai ualoko o ka I nupepa i ka mea pololei, a no ia I kuuiu ke imi *mai nei kana mau ■ epa e nahu iala.

Ua huli ia ua ba!e nobo o Nawahi a me Pipikane i ka ia Bahatl iho nei ii» ka inaaao ia he mau pu a me na lak<> kaua ko ia mau wahi, aka aahe nao he pu I loaa aku. Uk mahaio 2oa ia ke kapena nui Waipa, ma kona eieu a me ka makaeiia i ka ouiuo e ana I keia hoolala kipi i lolii ia e na anee alii, a i kokoke h>\ e kiko ina i hoalualu hou ia akii e ka olhana makai. >'A PAAIIAO I.MI'A O KA AHA Al*A> !fA. I ka hora 9:45 a.m. Poakah! nei,, ua lawe ia ae o Bu>sh, Crick, Nawa-. hl a me Weed i moa o ka aha apana 0 Honolulii nei no ka ninaaiaaa ana 1 ko iakoo mau hewa 1 hoopil ia ai, oia no ka "ohumuhumu pa o iakou a ma kekahi po« e ae ma Honololu maloko mai » na malama eono i hala, • b«aU kaua e kue mai me ka ikaika i ka Hepuhaiika o Hawaii." Ua olelo mal ka Loio Kuhina ma ka aoao ō ke Aupuni, e noi ana la e hoopanee 1 mau ia alaila iawe mai. Ua paae mai o C. W. A*bford, oia ka loio no Busb, Crlck » me \Vee<l lna aoie e hana koke i t ana nlaila e ■oi mai ana U a kei* P.» <k uku, alaila niaauiima. U« »UW ma! o Nawahi, oia no kona l i<», a in* aoie • hana !a koim hihia lh»iio o keia | hebedoma, alaiia e pilikia aiu kona ' ohana i ka ai oie. Ua pane aku ka

Loio Kuhln* ni ke o m*Um* *ku i nn ohan.i u m** i ole hī Ltk- u o :n.tis.f i k* |w lolei aka ai. Nol.nU m h»>ftiQe# U kn ninaninau ii k*»i.i r ibo. Ia paa ana ao, U.i h» ;\t<n U aku ua pa.h!uo ib! i kx !>n hct.»p«. ahao. 0 na hihi.i hoi o Kloma>o a m«* «<n« ku paa Uku&w ii vt« i t>* I>u me ka manao kipi," ua k«h«« U a ua hoomau ia aku U pfU i n«»ho i keia Poak.ihl iho. Ua maoao o Cnck, u.t hopu * lioopaa howa ia oia, a oolaiu i ka I\mikahi nei, ua koi aku i k* Ilamuku he makoimk*» oi i e iko i i ka Kanikela nui lUm.ini i H.iw<k a e kainaillo (x>noi aku Imu i Ma ka hora \ oU nlūihi. ua kino aku ka Kamuku i k*h» o ke Knuikola nui me ua p»l tp;iU pu i pili i kuna hlhia. \'n h«>*>ioho cttni ke KanikoLi ia Criok a mo ka oh-K> pu mai, aolio ana mea «• h.ina mu ai nona oiai ua maikai ua un>s t pau. Notaila ua hoi \\%<W mn ki paahao. I.OAA ĪIOI' t>N A M At* Pl'. 1 ka hora -I auina la I'oakahi iliio noi, ua loaa aku iioUo o koknhi ma alanui Liiiha i noho hui i* o V.. (_'. Cru*k a iuo .1. Vau mnunili o ka huli ia ana aku e k.ii>eiu K. P. Waipa, mo ka hoolo mai o ko kamaaina wahin% o ka hale aoho p u. he 2 mau pu kaupoohiwi a mt* U eaau pu panapaoa un hun.t ia maUll" oka |tapah«le okn hale. Ta lawe la mai ua mau pu U, a eia ko paa ia uei e ka lliimuku.

j. E. Brsn.

J. NAWAHI.