Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 39, 29 September 1894 — Ka Oihana Mahi Kofe. [ARTICLE]
Ka Oihana Mahi Kofe.
(Ilela 3>. A> hnnu ana—l ka wa e makaukau ai na makalna, alailaia walawe ia mai ai na kawowo mai ke kahua hookawowo mal, a*e malama pono ia hoi e like la 00 me na k>ina i ka wa o ka lawe ana mai i ke kawowo mai ke kahua hooulu Ia enai a i ke kahua hookawowo. Ika wa euhuki ai i na kawowo, he mea pono e hoolnko mua !a me kekahi mea 0 hiki al ke hemo pu ae ke kawowo me ka lepo (pineh); aole pono e ukuki lima ia na kawowo. Ma ia hana ana e hiki ai ke homo maikai na aa a pau loa oke kawowo. I ka wa e hemo ai ke kawo, he mea pono e oki ia na aa a koe paha he eha inika mai ke na mole aku, a ma ia ano e lona ole ai he poino i na aa ma 0 ke pelu ana a haihai palia i ka wa e kanu ia ai iloko o ka makalua; e oki pu ia no hoi me ke aa mole a i eiwa paha iniha ka loihi mu ke oki kepa ana. E makaala loa ia aa kawowo mahope iho oka hula ia ana, aole j>ono 0 waiho wale ma kahl e loaa ai i ka la no kekahi mau minute loihi; inu aole i hemo ae na kawowo me ka iepo, alaila e pono e wahi koke ia ke kumu me kekahi mea ma-u. I la mau ka manawa kupono loa no ka hula ana i na kawowo i ka manawa wela o ka ln, he raea ia 0 hoopoino ai ike kawowo. K pono j e hoomakaukau ia l mau holowaa | no ka lawe ana aku i na kawowo mai ko kahua hooulu kawowo aku a i kahi e kanu la ai. Ika manawa e kanu la ai na kawowo iloko 0 na makaluna i hoomakaukau ia, he mea pone e nana pono ia ke aa 0 ke kawowo me ke ku pololei iluna, a aole hoi e pono e uhi ia me ka lepo a oi mamua ae 0 kahi i uhi mua ia i ka lepo mamua ae 0 ka hula ia ana, me ke kaoml ia 0 ka lepo a pill maikai i ole ai e hoopoiuo ia ke aa o ke kawowo ma o ke komo ana o ka wai. Ina he nno kaahuli pali kahi e kanu ia al na kawowo, alaila e hooklekie iki ae ka lepo 0 ka aoao mawaho o ka makalua mamua o ka aoao maioko, a ma ia ano e hlki ole ai ke kahe ia ka makalun e ka wai; he mea pono no hoi e haawl ia na makaala kupono ana i ke kawowo i ka wa e waele (ola) ai, a aole hoi e pono e ahuwaie ae na aa 0 ke kawowo i ka la.
110 like ole nae ka manao o na poe kanu kope, e pili aoa no ka wa kupono e hula ia ai na kawowo mai kahi hookawowo a i kahi i hoomakaukau ia no ke kanu ana. lua i manao ia o ka wa ua ka manawa kupono no ke kanu ana, alaila o na kawowo o aa makahiki elua ke kupono loa. O na kawowo 1 hooulu ia no hookahi kau wale no mamua iho, heano opiopioloa ia no ke knno ana aku iwaht i ke akea. A ina e malama pono ia keia mau kulukuhi ana, alaila aole uo e loaa he poino I na kawowo 1 ka wa e kanu ia aku ai. O ke ano a kekahi poo e hoohana mai nei t pili aua i keia mea ma kekahi mau mau mahi kope iiilii, ke hahai nei lakou ma ke ano like me ko ke kinakona (einehona) kanu ana. Ola hoi, ua hookoiao ia nu kawowo iloko o kekahi mau pahu poupou liilii i wehe ia na poo a elua, alaila e waiho inau ia aku iwaho i ka la i kela a me keia manawa, a i ka u manao ia ai ua kupono no ke Kanu ana aku i ua mau kawowo la, alaila e kanu pu ia aku ana uo me na paha i hookawowo ia ai; a i ka wa e popopo iho ai ūa mau pahu la, e 1110 auanei ia i mea e kokua uui ai i ka htomomtna aaa 1 ka lepo o ka makalua. O ke ano hoi o kekahi poe e UWelawe nei, oia no na kawowo i oki ia o*tump), a aole hoi o na kawowo i hooulu ia mai kahi hoekawowo mal. O nn kawowo i ulu loihi loa a haU nu makahiki ekolu ma kahi hookawowu, alaila ina e manao ia ana oia ua kawowo no kt kaau ana aku, alaila e oki ia ana ia a pahu pu i 8 a 9 paha lniha inai ke kumu
ae. Pei& iho la e lilo si ia maa kawowo (i ©Ici it) i mao kawowo msikai a ikaika ni n* ano a p#o. A inm he ano man 02 mnkaloa i ka wa e kano ia &ku ai ua anaa kawowo !a i osi N v alaila aoie e eoio e oioaka koke ae no auaoel na inaka uio. 003 lofna oke kana ans, oa līke no ia me na noea 1 hoakaka moa ia ae nei. £ nai a lehulehu wale ana na maka e oln ae ana mai ke komo ae o aa mau kawowo !a i oki ia; a e »ana pono ia «o ka maka 00 bei i ike ia he ano maikai, alaila e hookoe ia ai, a o ka nui aku e poipoi ia lakou. Aole e hala he inanawa loihi, alaiia e lilo no aa maka la i hookoe ia i i«au maikai. E makaaia ia no hoi o ioaa he poiao i ua maka la i kona wa e mahuahua oe ai; oiu hoi ka mahae ana paha mai ke kumu oiai ma o ka makani a i oie ia mai ka makaala pooo oie ana paha a ka poe e hooao ana i ka | mahi kope. Oka nea e makumaku loa oie ia ai na kawowo ulu waie, oia no ke ano pololei ole o ke kumu a lilo no hoi i mea e kaohi mai ai i ka ulu maikai ana o ka laau; o ke ano nunai kupono 0 ke kawowo ina e manao ia ana o na kawowo i oki i.i ke kumu, aole e ()ono eoi aku ke aaa puni 0 ke kumu o ke kawowo mamua o ka Peuikala. Ina he ano momona loa ka lepo o kahi i kaau ia aku ai kawowo, aiaiia ma kahl hoi o ka hoomnkaukau ia 0 na makaiu, ka hoowali ana hoi i ka lepo a maikai a peia aku, he elua ano e hana ai, a ua kapaia (<Jibbling), a penei e hanaia ai: 1. Me kekahi 00 ano like me ke kopala liilii, pabu iho uo i ka makalua, alaila une ae a loaa he wahi no ke Kawowo e komo iho ai, alaila kanu j iho, Hie ke kaomi Iho i ka lepo a | ano paa iki. 2. E hoowali iho i ka lepo a hooknhi kapuai kuea ka nui, (ma keano makalua e kanu ai i ke kalo 0 na aina maloo), a i ka wa e wali maikai ai ka makalua, alaila kanu iho no i ke kawowo, me ke kaomi pu ana iho i ka iepo ma hai o ke knwowo. O ke ano hope ae la ka mea hana mau īa, no ka mea ua hoomaopopo ia oia ke ano kupono loa. Ile nui no nae na nema e pili ana i ke kanu aua i ke kawowo ma keia ano, a he mau kumu kupono 110 hoi ina e noonoo pono ia ana; a 0 ke kanu ana hoi i ke kawowo e iike me ia i hoakaka mua ia mamua aku o keia pauku, aole loa he nenia ana no ia ano. Ina 0 kahi e kanu ia ai a he wahi loaa mau ia i ka makani, alaiia e pono e loaa i na kumu kofe iie mau kokua ana i ko lakou w> he 12 iniha ka loihi, ma 0 ke koo ana i ka laau i hoopili ia me ke kumu 0 ke kumu kof>. Ma keia ano e hiki ai i na kumu Uofe ke ulu me ka maikai loa. (K hoomauia aku ana.)