Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 37, 15 September 1894 — NUHOU KUWAHO KE KAUA MA KOREA. Auhee na Iapana ma ka Aina a me ke Kai. Ka Nee Ana o na Mokukaua. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

NUHOU KUWAHO

KE KAUA MA KOREA.

Auhee na Iapana ma ka Aina a me ke Kai.

Ka Nee Ana o na Mokukaua.

Ma kQ ku nna mai o ka mokuahi Australiii i ke kakahiaka o ka la 8 o »Sepateu»ab:i mai Kapnlakiko pololej mai, ua lona mai i ke Kuokoa keia mau nna i\ou ano nui o ke kaua malalo iho, e panee ia aku nei no kona poe heluhelu: I.ANAKILA N A PAK E. S.inu!rii, Kina, Aujj. 22—Ua laulaha ae ka lohe maanei, he nui ka luku in ana e na kanaka ma ka heionkn kaua mawaena o na I*pana a me n» Pake ma Chung Hoes?e, Kurea, i ka Poaono i hala, 9 ma ia ulele »na, ua hoemu liuluhulu ia aku na Iiipana mai ia wahi aku Ua waw.i ia ao, ua make 0 James \Vy»ip, he misiouari Peresebutano, mai na palapu mai i loaa iaia mai na lima mai o na koa Pake raa Liao Yang, a ua hooiaio ia mai ia make ana, Ua papa ia ka lauua holo palapala ana me Korea, a ua pau na palapala i ka hoihoi kou īa mai uo ka hiki ole ke lawe ia aku i ke kahua kaua. LuUana, 23.—Ua loaa inai he lono mai Sanahai, ua pepohi ia a make ke Kuhina noho 0 Iapaua ma Korea e kekahi hoa kanaka Iapana l>onoi. Sanahai, Au?f. 24—Ua loaa mai he paiapala mai Chemuipo ? Kerea mai, ma Choo Foo i keia la, e hoike aaa, ua ku ae ma muliwai Tatung i Augate 1S, ho umiknmamaiwa inai manuwa Iapina a me umikumama* kolu mau mokuahi halihali koa. Ia eooo tausani mau koa Iapana mua i hooiele ia aku ai iluna o ka alna mailuna aku o na mokukaua, ua lole knua i i mai la lakou e oa koa kaua iio Pake he 1,000 a ua hololea ka lakou hoehu kaua ana mai ma o kc oki aoa i elaa mau apana. O na txitari pukuniahi keia a na Pake i kau ai ona kahi kiekie, ua luai mai la Ukou i na mea make 0 na pukuuiahi nunaī maluna 0 na Uioa lapana, e luku nui aoa ia lakou. Ua kouo U na lapana e emi hou aku i n i ni kapakai, knhi a nu uiokukaoa I keakea mai ai i ka uhai loloa ia aua aku. O

ka nui o ka poino • na lapina ma ia kaua ana, he 1,300 koa. PL'ALIKOA PAKE NUI E OHIIA AKU ANA. Sanahai, Aug. 23—Ua hoopuka ae ka Eiuepera o Kina he kauoha e ohiia ona mau koa he 100,000 ka nui no ka pualikoa kumau. E kakulu ia ona m&u maheie koa nui ma Tong Chow, Saa Ho a me Tient§in. Tien Trfin, Aug. 24—Ke hoike mai nei na lono mai Pin Yang mai, o na pualikoa pake ma Chung Yo mai Augate 18 a hiki i ka la 20, ua heopuipui hou ia mai o 10,000 mau koa, a nolaila, ua hoopehu ia ae la ka heluua a hiki ike 34,000 mau koa. Ua malama ia he ahakuka kaua ma ka la 20, a ua hooholoia e lele kaua koke aku maluna ona pualikoa lapana ma ka la 22. lokohama, Aug. 24—Ua hiki «ai ua mea hou iunei aia ke anehe la e kaua aku maluna o Seoul, ke kulanakauhale poo aupuni o Korea he 10,000 mau koa pake. Sinahai,Aug. 24—Ua paa i ka hopu ia i keia la, he ehiku mau kiu lapana i komo i na aahu pake i nalowale a īke ole ia, a e kipakn ia aku ana iwaho o ka aina. Aole no poe e aloha ana ia lakou, iua e hana walawalania loa ia aku ana lakou. Mai na lohe hoi mai Foamosa mai ua pau I ke okiia ko poo o na lapana he kaualima ka uui mahope o ko lakou hopu ia ana ma ke ano ho mau kiu. Lailaua, Aug. 27—Ua hoolaha ae ka nupepa Maoawa o keia kakahiaka he lono mai Tien-Tsin mai 1 kakauia ma ka la 23 iho no e olelo ana, ua liui ae la oOenenUa \'eh me 4000 mau koa pake me ka pualikoa ponoi nui ma Pi»)g Yan. Oke koena o ka puali kuua malalo o Oeneiala Nieh, ke upu ia la e hoea mai ana ika la apopo ma Ping Ying. Ua pakui mai kela louo i ka olelo, o kela emi liope ana mai o Asan, ua hooko ia me ka holopono maoli. Ua kai ia aku na pualikoa mawaena o kahi kupilikii loa o ka aina, a oiai ua hoopukaka ia lakou e ka enemi ma kela wahi, aka ua pomalkai no nae lakou ma o ke oki pu ia ana o na laina koa lapana ma Chung Hwa. Ladaua, Aug. 20.—Aia ma ka la apopo e hoolaha aku ai ka nupepa Manawā i ke kuahaua ano nui a ke Aupuni Imeperiala o Kina, e ahewa ana i na aliikoa no ka peuehi ia ana a make o ltev. James Wylie, he kahuuapule Puresetano ma Liao Yang e na koa pake, no ka nana pono ole i na hana ino a na koa a e kauoha maoli ana i ka poe nana i pepehi e oki ia ko lakou mau poo. A ua kauohu hou ia e kukuiu hou ia na halepule i pau i ka hoohiolo ia malalo o na lilo o ka poe e noho ana raa na wahi i haua ia ai keia mau iuo, a e uka ia ona puu dala i na pilikoko o Mr. Wylie.

Ua hoouna pu aku o Li Hung Chang he paiapala mihi i ke Kuhina noho Beritania i kona minamina nui i ka ulia ana mai o keia mau hana ino maluna o kekahi o na kupa o Beritania. Laelana, Aug. 27.—Ua loaa mai he elele paiapala mai Berelina mai a i ka nupepa Standard © oleie ana, ke anehe nei o Kiaa e kakau ieta aku i na mana aupuni, e kue ana ī ko ka Moi o Kerea kuahaua ana i aupuni kuokoa. Ua pakui hou mai ua p.ilapala la he lehulehu wale o na niana nui e ike koke mal ana i ka poloiei o keia keakea ana, no ka mea ua maopopo ia lakoa o kel* kuahaua ana e hookuokoa maialo no ia o ka hookikina ana a Iapana, mahope o ko ka aioi hopu ia ana a paa. KL T K A IAPANA A HOOKUU IA MAl E ENKLANI. Gl&sgow, Aug. 22.—Ua kue loa ke Kaoikela Iapana waanel i ka hoopaa ia ana o ka mokuahi Mam i ka pili ia ai maauei, a i kauoha ia mai e ke Kuhina o ko aa aina e o Eneiaoi aole e ae aku e hookuu ia e holo no Iapaaa, no ke kue i na hooko ana o ke kanawai l ka ohi ana i inea kaua ma na aina e. Ke koi nei ke Kanikela, aole i manao !a ka mokuuhi lii au e ho- liemo ia i mo~ kukaua.

Gla«gow, Aug. 2S.—O ka mokuahi I»lam i hoopaa ia ai e na mana aupuni o Enelnni malalo o ka mana o ke kauawai aole e ohi i na uiea kaua ma na aioa e, ua hookuu ia. Ua hooia aku ke Kuhina noho o lapana aole e hookomoia ana ka mokuahl Islam iloko o ke kaun. HOOULIULU A XA lAPANA. Sanahai, Aug. 28.—Ua wawa ia muanei aia ke hoolele ia la na koa lapana, ma ka akau o Taku, me ka manao no ke kai aku i Pekina. O kekahi lehe hoi ua hooleleia aku ia la me ka maalahl na koa lapana he 20,000 roa na hai o ka muliwai o Ya»Loo-KiHng, a uia ia hana ana e oki pu ia ai ke }»lanul o na lako ai e hiki ai ke hooiuko ia aku kela puali koa nui o na pake ma Korea i hoouna ia i kai o ka Anemeku o Korea. O ke kolu hoi o ua lono, ua pepehi ia ke Koruisiua Fnrani ma llong Tvong e na koa malolo o Generala Yeh o Kina. OWELA KA AIN'A ME K E KAI I NA TAKE. Ladaun, Aug. 28. —Ile lono pnlapala kal loaa mal i ka nupepa nManawa" mai Sanahai mai, e lioike ana, penei: Ua lohe wale ia, ua hui mai nei me na puali koa pake h8 5,000 poe Korea a ua hoemu aku lakou i na puali koa lapana i hope me ka poino nui a liikl i Kai Scng, he kanaha mau mile ma ka akau o Seoui. Aia no na koa pakeke hele la imua. Ke k»kua ia la lukou e na kamaaina o Korea ma na wuhi a pau. Sanahai, Aug. 29.—Ua loaa mai nei i na nupepa pake ka hooiaio o ka hoouka kaua i lolie ia ai mawaeua o na puali koa Pake a me na lapana ma ka la 13 o Augate. Ma ka hoiko o keia mau lolie, ua lele kaua aku he 5,000 o na koa o Kina maluna o na koa lapana i hoo.ioho ia e kiai i na ala o Pin Nang ma ke komohana akau o Ivorea, a ua hoo pomaikai ia lakou ma ka hoemu ia ana o na lapana v»ai ko lakou mau kulana aku. Ua olelo pu ia mai, ua nui na kanaka o Korea i komo mai e kaua pu ma ka aoao o na pake, me ke noi iuai e hoolako aku ia lakou me na mea kaua, a e ae pu ia lakou e kukulu ia mamun loa o na laina koa o Kina e nee ana e kaua i

na Iapana. Augat«, 18.—Ua neo aku na puali koa pake i IIuang ('how, a ua kokoke loa lakou I ka muliwai o Tatung, a ua ki[>u poka mai he umikuuoamakohi inau mokukaua Iapana maluna o na koa pake, a ua haule aku he mau haneri iehuiehu o na pake. I ka wa kai maloo o ia ia no, ua ili iho ia he ekolu mau mokukaua, eia nae mahope iho ua loaa ia mau manuwa na palapu mai na mea make aku a na batari pukuniahi a na pake i huna ia iioko o ka nahelehele i kiola aku ai. O ka nui o na koa Iapana, ua hoik* ia mai, ua emi aku iakoa i ka hema nie k« alualu loloa ia aku e na kea kaua lio pake a na ka poeleelo i hooki i ko na pake alualu ana aku. Ua lele oki pu ae la o Generala Yeh o im puali koa pake a kana mai la mahope o na laina koa Iapana, ka moa nana i hoepioleke ae la lakou a haawi pio mai la ia Quang Chow.

Augate, 14.—Ua hoopuipui heu ia mai na puali k§a pake me 4,000 mau koa mai Yi Cow mai, a ma ka la mahope iho, ua ltle kaua aku na pake malana o na koa Iapana ma Chuog Ho, a uu auhee aku lu na Iapaua i hope. Augate, 16.—E like me ka hoike a na nupepa pake, ua loan hoa mai i na puali koa pake, he 13,000 may koa kokua, a ma ka la 17 mai, ua iele kaua aku lakou maluna o na Iapana, ke kaua hoi e olelo ia mai nei, ua poino he 4,000 man koa a me ka heiuna nui o na opeope. Laelana, Aug. 30. —He leno palapala kal loaa mai i ka nupepa <'Stan(lartr' noai Berelina mai e olelo ana: Ma na lohe hope loa mai nei mal ka Hikina, aia ka Moi o Korea maiale o ka malama aaa a ke Gene~ rala pake Yeb. Ke olelo nei ka poe neonoo io maoli aole o lako« naanaoio ua kukala ka Moi o Kerea e hookuokoa mai a Kina mai. l T a elek> ia i ko Rusia ike ana e

pomaikai ana oia mamuli o keia kaua ma Korea, ua waiho mai la oia he koi ia Kina e haawi aku no Kusia i kekahi mau aina lua l'anjir?. Eia nae, ua hoole paakiki mai o Kina aol» e haawi i hookah! iuiha o ka aina. LaUaua, Aug. 30,—Ke oielo naai uei ka mea kakau o ka oupepa •*reDtral News M e nohola ma Sanahai Eia he noho aaa naluea zaa Tien-fsin, uaaiuli o ke kulana ano eo oa koa maoli. Ke koolako nei na haole ia lakou iho ne na mea kaua, no ko lakou hop«hopo o lele hakaka ia aku. Ua hoouna ia aku na manuwa Farani Lion, Kelemania Woff y Beritania Linnei, Ame« rika Afonocac>/ a me Kusia Sivootch, e ko lakou mau aupuni e malama i na makaaiuana haole malaila uo ka nanawa e mnkemake ia ai ka iakou mau k«kua. Ke lohe ia aaai nel, ua kuai aku nei ko aupuni o Inpana a ua lilo mai he 200,000 mau pu kaupoohiwi kuikele aoo kuoio mai ia Auseturia anai, aua maalahi pu ma o ka htokuu ia aaa la maluna o ka moku • hali i Amsterdan. Sanahai, Aug. 31.—K0 olelo mai nei ka lohe mai C-hee Foo mai e ho. iko ana, ua hoolale ia aku na koa lapana n nn moku halihali kea i ukall ia e kekahi manuwa lapana, ma Lian-tse-Shan i ka la 30 iho. Ua hoouna koke ia aku keia mau koa i Awa Arthur, oiai na manuwa lapann e kipoka ae ana I ka pnpu ia mauawa. Oka mauao ona lapana ma keia hana aun, o ka hoohiolo i ka papu a me ka pa kapili moku ma Awa Arthur i keakea iaai na mokukaua pake i loaa i na poino aote e holo ilailu e imi aalumalu ai uo ka hana hou ia mai a paa. E hoehu an:< ke kaua i ka wa ! hoouna ia mai ni ka lohe. Mai na moku holo pili aina pake iho inai JN»w Cheung mai hoi, i l.he ia mai ai hoi, ua halawai mai me lakou na kino make he lehulehu o na lapana e lana h«le ana ma ka nuku o ka Muliwai o Tatung. He hooiaio ana keia ike knua i hoouka ia ai ma ia muliwai a lohe ia mai ai ko na lapana auhee ana. Ladana, Aug. 31.—Ke olelo mai nei he lono palapala i ka nupepa "Manawa" mai Sanahai nai penei: Ho lohe kai koouna ia mal e ka aoao o na pake mai Ticn-t.siu inai, aia he umikumamaha mau manuwa lapana me na k«a maluna o na niokukaua i oi aku maluna o 5,000 ka nui, ke kipoka la ia Awa kumoku Arthur. Ona koa pake nana e kiai ana ia wahi he 5,000 a me na mokukaua pake malaila, ua kauoha ia e lele kaua aku mnluna o na Ia-

pana. NA OLELO ĪIOOPUIWAIWA OIAIO OLK XO KE KUIKAHI PAN'AILIKE ME HAWAII. Klkako, Aug. 30. —Ke olelo mai nei kekabi lono palapala mal \Vasinetona mai i ka nupepa o Kikako «<l)aily News," penei: Eia he lohe ia e laulaha nei, ua olelo ka Peresi<lcna mnhope mai nei, e hoopau aua oia i ke Kuikahi Panailike me Hawaii. O kona naanao, i kau ia ai ke dute mnluna ona kepaa mai Hawaii mai. Ke olelo moakaka nei ke kanawal hoopooepono auhau dute hou i ka hoomau ana i ke Kuikahi me Hawaii, ka mea hoi e oleio nui ia neī, ua haawi aku ia i ka Hui Kopiia Alunu he pomaikai oi loa. Malalo o na olelo o ke kuikahi, ua hiki no ke hoopaa ia mahope aku o ka pau aaa o na malama he uoaikumamalua mal ka haawi Ia ana aku o ka hoolaha ho«pasi. Wasinetona, Aug. 30.-—Ua hoike oihuna ia mii nei aohe oiaio o kela kaao • hoopaa ia ana ke Kuikahi Panailike me Hawaii. IIOIKE A AUIMAKALA J. Q. WALKEH. Wasioetona, Aug. 31.—O Ria AUlmamia J. G. Walker, i noho Aliimoku iho uei ao na Aumokukaaa Amenka ma ka Maheio • ka Pakipika, i ukali ia e Kapena A. B. Barker—ka mea i a» in aku aei he mau la aenei i haU e hooomaha mai ka n»ho ana kapena no ka Pilaileiapia -ōa hiki mai laua 1 keia kulan&kauhaie i ke kakahiaka nei mai Kapaiakiko poloiei mai.

p l\v hel? kino ae k.* A<ltiujiniU 1 ke Koona Aumokuk.ui i i auinn la a ua laun;i īko me ko Kuhina Aunaokukaua. l'a h<* naa<po i.i U3 |m tmi » .1 mak.iukau ka hoike .h ka AdiraaraU ma kana mi-ionA U i Ihmaii, h e waiho iii;ii ana i \ ilako oko Kuhin.i Herbcrt m.su liui.i i kooa wa e hoi m.ii ai mai knna buakai e hele an:i e muui in.i nn Alelauika, Ke kanalua U nei aole j»ab:i e hooUha akea ia ana keia hoike no ke kumu ua komo t«hul*hu loa iloko o keia hoike u;i mea pili i ha Uuna kiio aupuni :iiu, oke auo e nini ai n.i lahui e nenia i;i ana. t'a maopopo pu n«> hol, un pili ae no kekahi m.ui w.ihi o i\ hoike no na launa hoali'ha an.i e ku nei mawaena o Herit:tuia Nui i «e na Anee Alii llawaii. Maluhia loa ma n* uiokupuni ina ka wa a Atlim*r.tU \Vnlkori haalele aku ai. Me he moa la, uiamuli o ko'u hoomaopopn, ma o keia ano pili aloha luawaeaa o na aneo ahi a me ke Aupuni o UeritauU, ke koi uei ia e kukulu iuau ia ona mokukaua Amerira ma Honolulu a hiki 1 ka wa e koe ole ai ona kanalua ua hiki i ka repululika ke ku a paipai iho maluna o na aneo alii e hooulu hoohaunaele ae ai. O ka hapanui o ka hoike a A»iimarala \Valker, ua hoopiha ia no ke kuhikuhi a me ka wohewehe aa» i ke awa o Panloa a me na pomaikai e loaa ana ho ke kahua hoahn Uaahu. Ua muopopu loa, ua hoomaikeike aku ka A(limnrala 1 kona mauao e koi ana ia Amenka Huipuia o hoomaka koke 1 ka eli ana i ka nuku o ke awa a me na liuliu e ae no ke kuhua hoahu lanahu me ka hookaulua hou ole aku. MANUWA AMLUKA NO HAWAH. Ua hoolaha e ka nupepa puka la Exami/wr o Kapalakiko o ka la 1 o Sepate«ial»a, e honuna i:i mai ana ka inokukaua Amen'i e holo no Honolulu.