Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 33, 18 August 1894 — Untitled [ARTICLE]

Ke makaikai hou mai nei na i'a ulaula Alalaua ia ioko o ke awa o Hooolulu nel, e like la me kooa maa mau o na wa i hala e aku, no iakou ua kahoaka hoopihoihoi manao i na kahu a me na hanai alii, a oka oi loa aku hoi i keia wa kupihipihi ona alii. O keia hoike e ana mai nei o ua i'a luku nei i na alii Hawaii, aohe ia i pili iki t ke aupuni e ku nei, no ka mea aohe keia he aupuni o ke ano "aiii mai ka po mai" e hiki ai ke makaleho mai a aihemu iho i ke aupuni Rep«baiika. Mamuii oka hapa loa o aa alii i koe e hiki ole ai ke palalialaha aku ke au ana, me he mea la ua hoouluhua loa ia aku la lakou i keia wa a ua lelelo ioa aku la na oili. Aole no hoi keia i pili i ka hnakai a ke komisina poo aupuni ole, no ka mea mai ka hale aku nei no ke aiualu a ka paoa ** aohe lewalewa iho."

1 : a ku mai ka mokuahi Australia I kn Poaono aku nei i hala, ka mokuahi a na Anee Alii a pau i kuko ai, hoomoemoe uhane ai a i waha-a e ia ae ai ma ia mokuahi e lohe maopopo ia mai ai ka hoihoi io ia o ka Eia nae, aohe wahi lohe iki o ia ano I loaa mai nei e pono ai ia liki mua ana. Me keia mau hoohoka mau ia ma ko na anee alii aoao mai ko lakou mau kuko ino niai a pau, ke puhi mai nei no ka lakoa mau pu la*i, ua ike ke komWna kuewa makauaaka ole o Hawaii aku aei I ke Kuhina nui Uresham ma ke ano pill oihana paha a ma ka palapala hoolauna hoaloha (īaha a Adlmarala Walker I haawi ai ia Wllimana. Ua ike no na wahi nupepa anee alii, aohe he wahi aho iki o ka i>ala I na liki a paa e na wa loihi i hala aku ne! t aka eia no ua omu wahi nupepa nei ke liki paupaka hou mai nei. O i pakoli mai paha auaoei a nele aku i ka mea hana ole, homa pu iho a hoka loa e hooili aku ai i ka hewa ia hai.

o ka apa « ko ka Pertsidena Cie\>Und ike aupani piha 010 nni i k® B«pobtiUka • iiawaii, aole fa no ko ka Peresideoa aaanao in», ak« maaauli •» kela maoao oa waiho ia ka nioau o līawaii aia iioko oka Abao!elo nui. A e ike ia ka oialo 0 keia ma o kooa hoouna io aaa ako 1 ka Kuhiaa Willia palapaia iiako o ka Aha Seaate e Hke me ia i hcifce ia mawaeoa o oa oa«a hoa kownho oka nupepa o keu ls. 3fa ia ano 9 kaukai ia aoa ka ike aopoai piha ia mai o Hawaii innluna o ko ka Aha Seoate apooo mai, a o uā oleh hooheio la a ka Aba S?fi'Ae, ua kahakaha ia ma ka mooleiu, (t o ka pooo i« maoii aia no ke koleao» kaokoa i ka iahui o ko Hawaii Pae* aioa e kukuiu a e hoomau aka i k<» iakou ano aopuni a aie na kahui. hana alakai kuloko; aole ioa ma kekahi ano e komo aku ai o Amerika Huipuia e keake* uaalaiia, a o na hokai ia ana aku o na hoopoaopono piii aupuni o keU mau mokupuni e kekahi aupuni e ae, e manao ia he hana makamaka ole ia Aunenka Huipoia."

Eia ke hoolala neikeAupuui e hoakea aku i ka uwapo mokuahi oka Pakipika e l<*wa ai ke pili ma na aoao oka uwapo he elua mau mokuahi nunui holohol» kai ehuehu a me hookahi mokuahi kuioko iho. A o keia hooponopono hou ana e haua ia no ka pomaikai o na mokuahi nui e kipa ana ma keia awa a no ka hoohoio mua una i na inea a P*u no ka wa a lakou e hookaalua ai ma ke awa, oia lioi ma ke kiola ana mai a me ka hooili ana aku i na ukaua a me na wuiwai. Xo ka mea, oka makemake oke aupuni, oka hoohoihoi aku i na mokuahi nui e huluholo nei ma keia moana e kipa mau mui ma Honolulu nel. Aia lukou e komo 10 mei ai apili ma na aoao o ka uwapo a ike I ka papuana a me ka uaaalahi o ka hue ana a me ka heopiha aaa i na mokuaiaila na lakou aku nuanei hoi e hooluha aku 1 iuoa maikai pukui hou no Hono* lulu, alaila e kakahe iikui la mai auanei keia awu e na mokuuhi. Imua aku e ka Ilepuhalika ma n-,i luina hoonui pomuikai.

Ke ual'opi mai uei na nuwae o ua walii nupepa ai;ce i.lii uo ka iko ole ia inai o kn Hepulmllka Hawaii e ka Repubalika kaikuaana, aka poina nae lakou i ko ka Almolelo Senate nui o Amerika Huipuia kukala akea ana mai na ka lahui o ko Hawaii Paeuina e kukulu a lioomau aku i ke ano aupuni a lakou i uiakeniake ai, a e lawelawe aku i ko lakou mau kahua hana kuloko, nie ka papa pu ia aku o na mana nui o Europa a ine na aina e ae aole e komo e hokai i ko Ilawaii mau hana ponoi iho, no ka men, ina e komo mai kekahi aupuni pakaha iloko o na hana o Ilawaii uei e hoimihala ni, alaila, ua kahakaha la ka oleio liooholo "0 manao ia he hanamakamaka ole kela ia Amerika Huipuia," oia hoi keia ma ka wenewehe ana i kona ano maoli, me Amerika Huipuia na aupuni iima kakauha e hakaka aku ai ke hokai mai ua mau aupuni la i ka Repubalika o Hawaii nei.

Ao!e hoi ola wale, ua pahola aaai no ka Elole Kuhina Mana Piha o Amerika Huipuia ma llonolulu nei i ka ike ana i ka Kepuhalika ma ke kakau, me ka ui aku i kooa aupuni no ka apono mai. Ina aole e kue ia ka ike aupuoi ana a ka Eieie Kuhlna i ka Repubalika ma ka la 5 o lulai, 1894, nlaila, aia no ia ike aupum ke ku ia i pohaku kumu i kukulu ia a i kahnkaha ia i mooielo na keia mua aku e ieha iho ai.

O ka Hepuhalika o Hawaii i keia wa, oia wale 110 ke aupuni inana. O j keia wale no ke aupuni e hookele | nei ia Hawaii me ka naauao, a oia wale no ko aupuni a na Kanlkela o na aina kuwaho e hooia mai nei i ka lakou mau lawelawe oihana ana aoie i ke aupuni i ulupa ia a okaoka mamuli ona hana naaupo a kona aliimoku a me na paalalo maukauka hoe hewa. O na kanawai a keia aupuni e kau nei oia ke hoolohe ia e ka i>oe a pau e noho ana maluna o Hawaii nei, a ola w&le no ka mana mahalo ia mal ena luna aupuni kuwaho a pau e noho kokoke mai nei. Ihea aku ka auwaa panana ona aoee alli e kau aku nei na maka ponluniu a me na manaoUna pohoe hookanaaho la ana ena kuko ino wale aku no e hoihoi raai i ka noho alii l palahull a welawelu haalele hlki ole ke hoakoakoa ae i na apana 1 kaulillii. £ hoolohe ka poe malamalama iki mai o na anee alil i kela olelo, u he mana ka naauao," a e hoomaopopo iho aole ka hookahuli o ka la 17 o lanuari 1893 he hana na ka naaupo e like la me ka hoao hookahuli aupuni o lulai 30, 1889, ke pahemo wale a make oaau wale na ola o na kino kanaka ehlku!

O kkla >'VPBPA nai o kt hoe-lnha ii ana ma Nu loka, nona ka im?a oana ««Hent!d/* kek&hi o na «u- \ popa moa kn o Amerika Huipui* ! \ itie nuii i kioohi • koe ikaika | loa i ka hookahuli U im o ke aa- ' pasf alii o H*waii a o« ke kauiu- ; bariA boohai<iioii t a i hooan* eeai i 1 keU haoie ia X'jadoU e ; kakaa ako »a oupepa mai Hctw«u aei aka oo ka poio Wale no o ka hoihoi ae i ke atii t ke aape{M boi i : hilioai nui loa hi oa anee alii o Hawaii oei, a* haaiele Uni i keia wa j i ke kekaa ana i ka hoihoi hoa ae i ke aiii a ke kalai akahele oel oi-» i ; kona mao mmao no ka nin?u o Hd- i ] waii ma ke ano ui:i« e hookomo hou ole aku ai iaia iluko o ke kio | iepo o ka makemake oie ia a e paa ioa aku ai kooa pulaui» ia mai, u;a 0 kona kaa oiau ma ka ao.io hauie wale o na ninau ac»o uui, e hoowahawaha ia ai e kona poe heluhelu kuliu a naaeao ma kela aioa eui palahaiaha. Aoie uo ka nui o na hewa ea mea e make ai, uka no ka mihi oie. Noiaila ua mihi keta uupepa a ua haaleie i kona aoao hewa 1 imunaku laiau ai oia i kiuohi.