Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 28, 14 July 1894 — HE MOOLELO KAAO Namakaokapaoo KE AHIKANANA WI WO OLE O KULA I MAUI. Ke Ka Kaulana i ke Au Imaikalani ka Mei Kauai. KA MEA NANA I PULUMI PAU NA KAEAEA O KAUAI A PUNI. KA OLALI AU MOANA O NA KAI EWALU O HAWAII NEI-KA HIAPAIOLE O NA LA I AU WALE AKU LA. [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO Namakaokapaoo

KE AHIKANANA WI WO OLE O KULA I MAUI.

Ke Ka Kaulana i ke Au Imaikalani ka Mei Kauai.

KA MEA NANA I PULUMI PAU NA KAEAEA O KAUAI A PUNI.

KA OLALI AU MOANA O NA KAI EWALU O HAWAII NEI-KA HIAPAIOLE O NA LA I AU WALE AKU LA.

(II" >y-ukaio » J •'><> K. Ilihia, k'-iuni',) A LA OPIO. Eia hoi ka olelo a kahi kanaka o lakou, e hoi kakou a olelo aku i ke alii e kii mai o lawe aku i keia keiki, a e malama, 110 ka mea, he keiki ui keia, aole o kana ma!, nani kona mau helehelena, ia wa i aku nei hoi kekahi kanaka, heaha kahi pomaikai e loaa ana i keia wahl keiki a ke alii e manao mai ai e kii mai a iawe aku, i mea kalua puaa ia i ka imu. oiai o ko kaua alii aole ona makemake e malama i kamalii, o kanaka makua wale no oia kuna e maiama, a nolaila, aohe waiwt>i o kou manao, e hoi kakou, ia wa o ko iakou nei hoi nui aku la no ia, a o ka kakou koa opio hol, eia no oia iloko o kona haie pohaku e noho ne', a ke ike nei oia i keia maa manao a keia poe kanaka e kamailio nei nona 7 a nolaila, i kumu e puka ole ai ko iakou manao imua o ke alii, ia wa uhi aku'nei ka mana o ua keiki nei maiuna o na kahuna o Imaikalani, uhia pu ia ae nei maiuna o ua poe kanaka nei, poina na noonoo o iakoa e pili ana no la nel, o ke kumu o iakou i hana ai e like pu me keia, aoie i makemake ka kakou koa oplo e hoike iaia iho imua o keia mau alii, o kona manao ma ia wahi, e noho malie ne oia i kai nei o Wailua, a e ike aua oia i ko iaua kulana, feo laua ikaika & me ka Iaaa mau hana ma na ano a pau, a oia ke kumu ona i huna ai iaia iho mai a iaaa mai, a nou e ka mea heluhelu e hookaa aku kaua i ka kakou koa opio e hioiani maiie iloko o kona hale pohaku i na hora o ia po, a e nana ae kaua i na koa o Imaikalanl e hoi nui aku nei me na pai Uhl », o ka nui o kela poe koa e hoi aka nei, eono kaau kanaka, a

0 ke!a aiau kaoak* i hala mua ai, ; aku Qt> 1 keia p»>e e hele ana uo 1 ke a!:tnu!, a he hookahi n»> nei >ant i h'ki like .11 i katjbHh>, a e ooho m?ti ,sna n«* hol o;t ;īlii nei nn» lfoas nwu hhI»>. st kua akti la tia wahi uk*nt a toki>tj :t lnule tku | la tvin {v*e k<»a hr-«>lu;t!u tu> ia la, o ka nv*<? ho» keia t> iakou »>»>i i;t | a aia ae nei ua ahinhi. Ia wa, oi:i aku nei Ukou nvi nutt ioko aku o ko iakou oiau haie .1 ku aoa iwūho, i nasa aku ka h*n» o Ukou nei ia waho iho o ktihun hale 0 ua alii nei, hewa 1 ktt wai uet mea he ka'wkn, piba a<4e o kana wiai. Ae, man?»el e ka mea heluhelu, e : hoakaka iki a<u ka niM kakau, o | keia piha kaoaka a nui walr» e akoa- [ k(» nei i kahi o ke alii, aole keia j he |K>e e aku, o koita mau puilikoti | poooi oo kela, a e like no hoi me ke | ano hup> o ko kakou mau aUi i k« j au kahiko, a me keia lahuikauaka I ia wa, ka ike ole i ke ano o ka helu : ana, akahi, alua, akolu, a pela aku, ka h<x)iuaopopo ole i ka heluna uui koua mau koa pouoi, ehiu 'a ka nui, a pehea la e «i, a no ka makemake o ua Imalkalani nei e helu pouo ia ka nui o kuua mau ' koa e hele ai i ke kaua. I kekahi la ae, ia wa kena aku nei oia i kona pukaua ia Namakaokaia, e, einei, e hele aku oe e helu i na wahi koa o kaua, ia wa, nui uku nei hoi ka leo 0 keia kanaka, ke kuhi nei na lima, ke kalahea nei ma o a maanei, e neenee mai, nee« niai, ku papalike mai kai nei a hiki i ka puu o Kahill, ii \va hele | aku nei ua kanaka nei a o ka hapalua like ia o na kanaka, pil ae nei ua kanaka nei iluna o kekahl kumu laau loihi ohia lehua, a nana iho nei. Aole e hiki iaia nei e ht)omaopopo, 110 ka moa ua nhi paa ia keia kula nui lauia o Koloa o uka ae, e ka nui 0 na kanaka, u;t heie ia ke poo 0 na kanaka la a pili, ia wahoomaka iho nei ua knnaka nei e helu, He kaau, he tnano kanaka kai n Kona lle Ihu, he kiui kal a mea He Ihu hc raano kai a Puna lle kini he lehu kai a Koolau Poina, naiowale, a haalelen A npe, nkau, u halahaiakau oi.i ka hoi 1 E umi auanei | O ka noko aku la ia o ua kanaka nei i ka heiu, aohe wnhi kanaka a nalowale ae i ko ia nei mau maku, e ika ana keia ma 0 a maanei, mai kai u hlki iuka, o ko ianei helu hoi keia a pau, olelo aku nei keia i na koa, ua pau, e lioi i kai no kahi o ke lii, he ao i ka 00 ihe, hoomakaukau uo ke kaua o ka la upopo, ia wa, wawalo aku uei ka leo 0 ua kanuka noi, ma o a maanei nei, ke ikuwa la ka leo i na pali, ia wa hoi iho noi kela mailuna iho o ke kumu laau a hiki ilalo, hoi loa aku nei keia i kai no kalii o ke alii, ia wa ninau mai nei ua lii nei iaia nei, ehia ka nui o na wahi koa o kauaP hai aku nei kein, he lau, he muno, he kini, lie lehu, poinn, naloale a haalelen. I mal nei ua alii nei, oia ka nui,

ne, a eia hoi ka i)uao!clo k-ioiia a uh alii nei a Imaikahini i liuli ac ni a palia ao i kona pukaua nui ia N:imakaokaia, ka, e, opuopu no, o rui koa no keiA a kaua e nai aku ai ia Aikanaka i ka la apopo, liauee ka puu o Nounou, pili pu ka hanu o Wailua, leie koheoheo o Aikauakn i ka pali ti kau ika lele, e m nmkamaka heluhelu o kna mooleh), ke ike mai la oukou i ke kaena o keia alii iala iho, ua pono no ke kat»na aoa, ina keia oka houmaku ana o ke kaua, aole oku lua keia oko laua kaua ana, a hee ua Imaikalani nei me kona inau ko», a pau ke poo ona iii i ke oki ia e na koa o Aikun;tka a hai ia e kona ni tu kahuoa, k kau ia iluna o ka heiau, a «> keia ke hele hou uku, o ku kolu ia, a oa wai ana la ka ai aua mau kaeuea nei, no ke keiki jmha o Kolf>a, ana ke keiki paha o Waliuo, ae, ia wa, 01010 lo aku nei uu pu kaua nei i ua koao ka haini a ke alii i keia wa he oo ihe, o keia ka mea i maa a i kuluiua Ina iii nui aimoku o Ilawaii nei i ke au kahiko, he maiama i kela a me keia ano kauake» na kanaka ikaika, na kanaka koa, na kanaka akamal ika oo ihe, akamai i ka hauna laau paiau, na kumo laa, oia hoi ka lima iki wahi a Kauai, a o keia poe la oko ke alii nui lima akau iho ia no ia, a o kona mau pou haoa e paa ai ke aupuni. A eia hou keia poe ake aiii e maiama ai f ona kahuna, na kilokilo, na kuhiknhi puuone, oa kakeolelo, na makaula, na kukini a me na kahuaa kalai waa, a aia iloko o keia poe a pau I>abe ku kaawaie ka hana a keia a me keia, a o ko ke aiii nui mau maka ike keia, a peU keia mau alii o Aikanaka amo Imaikahni, he eiua mau kaoaka akamai i ka oo ibe, he maa kaoaka alii no kela, o Keakaleiola me Manohalkalaui. Aole i pau.