Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 23, 9 June 1894 — KA AHAELELE HAKU KUMUKANAWAI. [ARTICLE]

KA AHAELELE HAKU KUMUKANAWAI.

Ma ko kakou pepa o ka kebedoma i hala, ua hoike aku makou i ka wehe ia ana ma ka la 30 o Mei i pau o ka Ahaelele haku kumukanawai no ka lahai Hawaii, ela nae ua liio na )a mua ma ka nana ana i na hookohu o na hoa, ka hoohiki ia ana, ke koho ana i na luna malalo iho o Peresidena o ka Ahaeielo a me ke kali o ka makaukau mal o ke kope o ke Kumukanawai hou i hoolala ia e ka Aha Hooko i alanui no ka Ahaelele e kaukoo aku ai ma keia hana nui no ka pono o ka lahui a me ka pomaikai o ka aina. Ma ka la 4 o lune ka nee papa ana mai e noonoo mai ka pauku 1 mal o ke kope hoolaia © ke Kamakanawai a hiki i ka pauku 17. Ua hoohoio loa ia kekahi mau pauku e iike me ke kope knmu, ua hooholo

ia kekahi me na hooloii, a o ka pauku 12 a me na mahele malalo okli pauku 17, ua haawi ia i ke koini te. Ua hooholo ia ka pauku 16 e hoomau ana i ka hae Hawaii oia ka hae o ka Ripubalika o Hawaii me ka olioii lokahi o ka ahaelele. He wahi la pupu no ka ahaelel<? ka la 5 o lune, no ka mea, hookahi wale no maheie i pau oka pnuku 18 ī ka noonoo ia, e piiiana i ka "Hookupa Ana," aoka hoopanee no ia. Āla ka la 6 mai o lune, he la nni keia o ka hana, no ka mea ua hoomaka lakou i ka noonoo mai na mahele mai i koe o ka pauku 18 a hooki ka haaa i ka pau ana o ka pauku 82. Ua hooholo loa ia kekahi, hoololi ia kekahi, pakuiiampi kekahihaawi ia kekahi i ke komile a waiho ia kekuhi « noom»i. Uookahi mea uno nui o loko o keia la hana, oia ka hookonao ia ana ma ka pauku 23 o Sanford Ballard Dole ka Peresidena mua o ka Hipuhalika, a e noho ola no ka manawn a hiki i 1902. I ke koho balota una no keia hoololi i ewalu makahiki o ka Peresidena e noho ai, ua lokahi na hoa aohe mea kue. Ke hoolaha nei ke Kuokoa i pepa panal i hoopiha ia me na pauku o ke Kumukanawai i hoolala e ia e ka Aha Hooko, a eia mai ke hoouna pu ia aku nei iloko o ke kino o ka pepa o keia hebedoma. Nolaila ke kono ia nei ko makou poe lawe e heluhelu pono ia waiwai.