Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 2, 13 January 1894 — KULA SABATI. [ARTICLE]
KULA SABATI.
i. . J<•: -»r; H. li'-n o Ailamu a k»- k \i i i o lcbov4. Kioo* ti 17 A t o k* rahe«ft i ko na ) i.'-i Aou \ v k« kela a p io a iehova h«? A»:'ū v i I mii ia i wpkhine, II<« t u: > h... :. na papa rn <i ke AJroft, aole *< ! *■> <i t la-iu a p.to o ka ruabinnai i ". I «'*-i ln Kh i ka nabe«», E pono :»•» > «!i i kv «i? . > L:m o r..4 Inaii o ka ruahi--1) t il !.«•! • Ai,i, '> kn laau iwaemknua o l * .i.*» i i u-hi ko Aku*, Mni fti olne» ia W' ~, I.MI e nka, O Hlftko o!qr. 4 i)->■::iMi In rjabtrs» i ka wnhioe, A' .■':.« "i.i .■ »• lu-ike uioa: 'i N • k i:,-n. u i ike iio ko Akua, a i ka la < i u o'uiii 11 j "t. c« hooka'ikiii m noanui t j ii i'•.•!; n e like ola i lue ke Akua I k !':•• I \ l'ili-> a lUU kiV hfWR. \ i -. ;\i-11 k.i w.'ihine, he otio ko in iaaa i t:. im. * LUoi i iv\ muka, a be Uiu lii ik-ai .'r.- i i i rnf"i hoonaanao, lalan nW i l < i» i Lun, «i >ho la. a haawi aka II 1. .i n i .. . k'ine )■>., a ai iho ia uo hoi ui.i. 7 ,\ h-.>'A i.i ii ae l.\ na maka o laaa a ♦•lua. a tko i'.: i Ia I.iaa. aeho o lau:v kapa*. kui ih-i I» l »u v i i. i !ftu 'ii»'.! a paa, i man papala n-i inn ī. •» 1. s v :>.o l \ linv i k \ 100 o U*hova ke ,\. ,i.. •> lioi-ii: •: i an.k iii i k i lu.iliinaai i ka wi iiiil'.i o Ui li. p-.'M ib > la o Ailaniu me k i;i v wil in m \ »» n;v laaa o na mahi* :• i ;i 1», tu 11 ke 'il t aku o I» hova ke Akaa. ■j Iloa n»ii 11 o leiiov i ke Akon ia Ailanoo, 1 li ia n, Auhoa oe 1" I iikn la oia, I lohe au i ko leo iloke o ka ninhin i.u iiei, a niakau no wau, uo ka iuea, o'u kapa, a jK-e iho la aa. 1. I mai la kela, N:;\rai i hai maiiaoe, aoheoakapn? l'a ai anei oo i ko ka laau u'u i papa aku ai ia 00, Mai al oe? 1(>lvlo akn la ke kanaka, Na ka wahine hii i haawi uiiii ni un'u, uana uo i liaawi mat i k »! ».iu. a ai iho 1* au. i.i I m ti la o lehov\ ko Akni i ka wahine, Ht=a!ii k"i;i nuM au i hana'i? I akn In ka uaiiine, Na ka ni!r,h» wun 1 hoowalewale uini, a ai i:;o I v au. H I akn la o leh >vi ku AUna i ka iiabesii, No kfta hiua nua iaiuoa. o oi aha kou nhewa in i ko na holoholonn laka a pau, a I ko na b"lobolona hihiu a pin o ko kula; ilalo koa alo e kolo ai o<>, o ka lepo i;au e ai ai, a paa u.i la o kun ohi ai;a. ir. K waiho no wnn i ka iuaina nnwaena o olaa a we k i wahiue, a mawaena hoi o koa bua a ine k(»na haa; uuna e paopno iho koa poo. n nnn Im«i |>.v'w.i»V*n nUu Uonn kuoknpwnvTrte. Pauku eiu'ii. I lvor. 15:22. K like nie ka m:iko ana o 11 u kanaka a l»au ina o A<! tuiu ia, peia 110 e hool:i ia iiui :t. . kauaka a pau ma 0 ivri.-to ia.. Manao Nui. K pouo ko i»ale aku i k;i lioowalewaie anu. Oifi) ][oakakaUa. i T a iioonoiio ia o Ailamu laua uie Kwa ma ivicu:i. Malaiia, ua hoolako ia Uuu m»it» im»a i koe. Aohe mo.ikaka ko i.ikou niau hana, koo nai' paiui ka malama ana i ka uina. lua paiia ua mau ko iaua ano hoolohe, aolo \\r wahi pillkin. Aka uae, uu hiiiuai l;tua i ka olelo hoopunipuni o S.ituna, aolo i ka oieio ao 0 lehova. 1 Nahesa—iie nioonihoawa, he kolo, paakaawiii elikekapuhi, awlo he nmu wawae. O keia inon Hobera ina Ue ano likeiue kona ieo he pio ia. Maaloa —no kona ano haua ma ke kii ana i kana mea ai. Anei—• 1110 he mea la, ua hewa paha ke Akua alunu ma ke Uaupaieua ana i na uioa :ii. Laau—j kt?ola, Kihapai —o Kelena, ma ka nuku palia o ka muliwai Euperate. 4 Aolie—e hoole maoii ana i ka olele 4 ke Akua, 2:17. Make —kaaw\lo ka uhane nui ko kino aku no ka manawa: mai ke Akua aku, no ka wa pau ole. «"» liike—mo iie inen Ia | ua lili ke Akua t*fce kanaka, Ike— :iole ma ka paie ana aku i ka liewa o llke me ke Akua; nka nae ma ke komo ana i ka ino, pela ka hua o ka. ike mamua o ko hoowaloana, l T a pili kela ike i ka hoomaopopo aua i na mea e pane ai, aole i ko akamal e pomaikal ai. 0 L:\IHU-mamuli o na anuu ekoiu, lohe, hilinal, hookuli. 7 Kupa— o ka hilahila oia no ka hua mua o kn hewa, Kui—ulana, ka ihMoloī, ua hana laua i mau uioena. S ler--Ulo keia 1 mea hooweliweli i «a inea hewa, oiai, ua olunlu 110 ia i ka wa ; hewa ole. 10 Makau—Ua lu.i o ka hua o ka hew-i. 12 Wahino—ua w.iiho k 1 » i kona ano lawelula maluna • M uiea e ae, ka iioolauna p;tUa. 1;1 Hoowalewale—peia no ke ano hewa o na kauaka t oial no Satan 1 aule he mea hoowalewale O kon* Ih wa he han.i uona wa)e iho no. I I l<ejKH—oia hoi, kolo haahaa ioa. K» Poo—ka wanana naa e pili aua ia Kuekue* wawae —00 ka wa pokole wule 110 SaUna ianakila, xne ka hoeha ana i ka Hoola. Ua nui ka lokoiuaikai 0 ke Akua ma ka hooponopono ana 1 keia ala e ola al. Aole oia i manao e i ka eha iuuiuu, poioo o na kanaka, oia kona raau mea e hauoli ai. Aka hoi, ua makemake uui oia i na mea e oluolu ai. Ina paha ua kupaa o Adamu me kona auo hoopono, aiaila, ua nul kokakou pomaiieai u paa loa no hoi. Aoie i kaenailio o SaUna e plli «na i ka nui o ko ke Akua mau haawioa manawalea. Ua hoeu«u oia i na manao huhu no ko ke Akuu hoole ana I wahi hua hookahi. Ua hoopono|u>iioia m, kAnmMa a pau ioa «alaio o na kanawai eiwwipai««iai i «a iuuMi. Aale
na, alii, e hooko wale i hooa tnake< make. Ua makemake ke Akua e oluolu ai kakou, koe nae ma ke ala 0 ka pooo-wale no. I. Kd boow ana 1-5. Ovr»i ka mea hoowalewale? Heaha ke ano maoli oka &tiliesa? He nahe*a maoli anei ka mea hoowalewale, Iloik l-:9? Owai ka mea mua i hoowalewaleia? Xo ke aha la? He aha ka makamoa o kona hoowalewaieana? Heaha ka olelo pane a ka wahiue iko Sata&a ninau? He ;iha ko BaUna pane i ka ninau o ka wahine? Ua hookoia anei keia oielo? Pehea ka maoao oka wahioe ma kona wehewehe ana i ua pane ia? Ua hoopunipuni a wahahee anei o Satana, loane 8:44? Heaha lie kumu no ko ka wahine paulele ana iai.i? Heaha ko kakou hana kup->no i ka wa o kakon e hoowalewaie ift ai, lakoho 4:7? Owai ko kHkou ioea kokua, Heb 2:18? He aiia k:i oleio a ke Akua e plli ana i ka lu.okuil 2:10,17? Heaha ko Sataua olelo, 3:40? Ua hoowalewaie anei o Sataua ia kakou, NaSoi 1:10, 2 Kor 11:14, 1 Pet 6:8, lak 1:14? 11. Ka hewa makamua, 6-10. Kuka ka manao oka wahine e pili 1 ka hana a ke Akua 1 papa ioa ai? Heaha ka hewa? Heaha na kapuai ekolu ma ka hewa oka wahine mua? Owai Ka mea nana i hoowaiewale ia Adamu? Heaha ka Adamu hana auo iike me ko ka wahine? Ua hana hewa anei ia no konaaioha nui i kana wahine? Heaha kekahi hua o keia hana hewa, p. 7? He aha kekahi hua eae, p8? Heaha ka ieo kahea mai Ke Akua mai? Heaha ko Adamu oielo pane?
111. Kanoahewa ana, 11-15. He nha ka ninau hou mai ke Akua mai? Heaha ka pane mai a Aelamu mai? Owai ka mea a Aeiamu i hothaiahaia ai? Heaha ko ke Akua ninau ika wahine? Heaha kana kumu pale? Heahu ka olelo hoahewa ika nahesa? Owai ka poe keiki a &atana, l loane IJ:8? Owai ka mamo a ka wahine, Heb 2:14, l/*>? Heaha kana hana i manaoia? Pehea i hoo* koia ai keia wanana? Ua lilo anei na kanuka a pau loa 1 poe liewa? ileaha na kumu nupouo no ko ke Akua hooponopono ana i na hoowalewale no na kanaka, lak 1:2,3 1 Pet 1.7 2 K.or 4:17,13, Koma 5:0,4? Pehea, 0 hiki ana anei ia kakou ke lanakila, Mat 20:41, Epeso 0:10-13, Heb 4:15,1«? Manao pili. Ua hana anei ke Akua i na hiftia a pau 0 pone ai na kanaka? O ko kakou wa ola, he wa anei ia e poino ai? Heaha ke ala a kakeu e malama mau ai e loaa ai ia kakou ke ano like me ko ke Akua? Heaha ke kumu no ka makau ana i ke Akua? Heaha na kumu 110 ko kakou aloha ana'ku 1 ke Akua?
1. 3. Jan. 21. O Kaina a uie Ahola, Kiu 4:3-13. MAHOPE ibo o na la, lawe aka la o Kaina i kekahi hua o ku houua 1 mobai n» iehom. 4 Lawe aka la hoi o Abcla i kfckiihi o na haoau maa o kaua poe btpa, i ua uiea roomoaa hoi. A nialia uai la o lehova i<i Abe la a iuo kaua inohai. r> Aka, aoh ia i uialia niai ia luiīna a iuo kaua mobai. Huhn loa ibo la o Kaina <1 kuloa iho la kona iuaka ilalo. 0 l luai la o lehova ia Kaina, heaha kaa i huhu al? No ke aha hoi i kulou ibo ai kon inaka ilalo?
7 A i hana pono oe, aole nuei oe e innliuiu aku? a i ole oe e haua i ka pono, ke waiho la ka mohai bahi ma ka puka. A ia oe no ko iala makemake, a o alii ibo oe znaluna ona. 8 Kamailio 5e la o Kaina uie koua kaikaina me Abola, a ia laaa nm ka wuena, ku ao la o Kaiua me ke kue i kona kaikaiua ia Abela, popehi iho la iaia a make. D Olelo mai la 0 lehova ia Kaina, aubea la 0 Abe!a o kou kuikaina? I aka la oia, aole an 1 ike, owuu anei ke kabu o kuu kaikaina'; 10 I mai la kela, heaha kau i haua ibo nei? ke iiM mai uoi ka leo o ke koko o kou kaikaina ia'n inai ka lepo mni. 11 Ma keia hope nku, e hoahewaia aka ai oe inai ka houuaae, i haiuama aekoua waha e ule i ke koko o kou k.iikaiua, na kou lima akn. 12 I kou inahi aua i ka honua, aole ia e hua mai ma keia hope i kona momona, a e lilo hoi i kanaka ne.i a iuo ke kaewa wale malun* o ka honua. 13 I aka la o K*iua ia lehova, he uui loa kuu hewa, aole paha ia e hiki ke kala ia. Pauku Gnla. ilebera 11:4. Ma ka manaoio I kaumaha aku ai o Ahola i ke Akua 1 ka mohai maikai aku i ko Kaiua. Manao pili. £ pono ke pale aku 1 na mauno lili. 1
Oielo hoakaka. l r a kipakuia o Ailamu laua me Kwa mai Eilena aku mahope 0 ko laua hewa. Ua loaa ia laua he mau keiki, Ua kupaia kn mua o Kaina, oia hoi liOaa. Ua kapaia ka lua o Aheia, oia hoi HoUa. Ua lilo o Kaina i mea mahiai, i> Ahela i ine* hanai holoholona. l\i ao ia laua ma ua hana haipule. Ua nui na k&naka ia wa, oia no ka makahiki 125 o ko Ailamu wa ola, 500,000 paha. 3 Mahope—i ka hope o kekahi wa maa mau, he hebedoma paha, he mahiua paha. Mohai—e like me na hookupu i ke alii. 4 Mua — kona mea maikai loa. Maliu —mahalo, lleb il:4. Huhu—he holke nuu aku i ke ano okoa o kona mai nuo, oia no ke kuma no naanookoa o ko ke Akua mau haua. 7 I—he hoike ana aku i ko ke Akua makemake e hooikaika ia Kaina e haua lH>no. Waiho—i hoomakaukaula. Ua wehewehe kekahi poe, ke moe nei ka hewa e like me ka llona. Makemake—me he mea ia o ka hewa he hoioholona pololi, puni koko. Alii—ola no ke kupono, ko kakou aua i na kuko hewa. 9 Oielo—me ka makemake e mihi o Kal* ua a hoike aku i kona hewa. Kahu —aole jKiha, aka hoi, 0 kakou a pau loa, he mau mea kokua no ma ka oiaio. 10 Hea—ma ke ano he mea iml. 11 Hoahewaia aku— i kipaku ia ma ke ano he mea ioo loa. 12 Aea~aoie hiki ia Kaina ke hoomanawanui i ka launa pu ana me na hoakanaka, a lilo ka mahial be oihana malailena. 13 Hewa hoopaiia, ka manao. Ua ohumu 0 Kaina i ke kaumaha o ka «ukn hoopai. Aole oia i mihi i koea hewa. 1. Ka mohai o na hoahauaa elua, Heaha ko mohai? fie«ba kona manao « ke auaaku i oa aohai ia? Heaha ko; Ahalamohai? HealMi krna maoao aaa keia haaa? Heaha m a&o okoa 1
o ko ke Akna mao minao ia Uoa* Heaha na kamu? ileaha ko Kaioa auo baoa oiahope? Heaha ko Abela kolaua, Kat 23:55? Heaha ka me* i hoailonaia ma ko AbeU roohai, iemoe 1:29? Owai ko kakou mohai, 1 Pet 1:18,19? Heaha ko kekahi aoo hana kapono aku ia Kaina, Oih 8:22?
IL Ka hewa oke kaikuaaoa, 68. Heaha ko ke Akua ole oia Kaiua? Ileaha ko Kaina hana? Heaha ke kumu no kona pepehi ana i kona kaikaina, 1 I.wne 3:12? Hewha ko leea olejp ao e pili ana i na nianao huha, Mat. 5:21-24? Mai ka mea pepehikanaka, 1 loine 3-15? Owai ko kaiou kaikalna e kokoa ai? Ileaha, na kama no na aoo okoa o keia mau hoahenaa elaa? Heaha keanohoomana ia wa? Owai ka mea lawthala hookahi ma keia mooieio o Kaina? Ehia mau ano hewa ma ko Kaina hana?
jll. Ke koko o ke kaikaina, 9-13. Heaha ko ke Akua oielo ia Kaioa? Heaha ko Kaina pane? Ua loaa anei ia kakou ka oihana kahu no na hoakanaka? Pehea i hoahewa akuai ke Akaa la Kaina? Pehea i hea ai ko Abela koko? No wai mai ke koko e kahea ana i ka lono maikai e oluolu ai, Heh 12:24? Heaha ka uku hoopai no ka mea pepehikanaka, Kinehi 9:G? Heaha ko Kaina aku hoopai? Pehea i manao ai o Kaina e piii ana no kona hewa paha, kona poino paha? Ua poho anei ko Abeia wa oia? Ile m'ea ho'mo anei ka manao lili huhu ohumu? No ke aha ia i loaa ai ia kakou ka huhu? Hiki auei ina hoahannu ke hooki i ko iakou mau hakaka, lloane 3:9-18? Mauao piii. Heaha ke kumu hookahi no ke ano hewa paha, no ke ano haipule paha. K hiki ana anei i ka j)oe hewa ke ahonui i ko lakou wa e hoopaiia ai? Heaha na mohai no kakou e kaumaha aku ai? He kupono anei kekahi haua maikai ke oie ka manaoio tna ke ano ke ano ke kumu oua hana la? He mau mea lawehala anei kakou no ko kakou ano hana paha?