Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 48, 2 December 1893 — Na Mea Hou Like Ole o ke Kahua Ma'i Lepera. [ARTICLE]
Na Mea Hou Like Ole o ke Kahua Ma'i Lepera.
E MK. lil'NAlIUOPONOPONO: Aloha oe. Eia mai au me na hunahuna mea hou like ole o ke kahua ma'i lepera nei. a na koti oluolu ia c pahola ae imua o na kini puni niea hou o kaua. Ma ka la i?l o Okatoba i hala, ua hiki mai la kekauka lapana ma ke Panalaau nei me na hiohiona o ka hauoli. Ma na hora oia ahiahi, ua launa mua aku la oia me kona lioa o ka oiliana kauka oia no ka eueu o lapana Dr. M. ooto. 0 ka makamua keia o ko laua ike ana i kekahi a me kekahi; ua noho laua maanei no ka pule hookahi, a ua hoolauna mua o Dr. Goto iaia ma ka home o na keiki "Damiaiio Home, v ua launa me na makuahine a me Jas. Datton a me Rev. L. L. Conradv, a ma kekahi la ae, ua hookipa ia mai la i ka home o ka inaha, kahi e noho aku ana na opio i kapaia e ka lehnlehu ma ka inoa hooheno, na opio o u Lahainaluna Seminary. M J ka hoolauna ana aku me makou, ua kono mai la o Dr. Goto ia makon e nana ia e keia kauka, ua apo aku la makou i ke kono aka makua puuwai hamama.
Ma ka nana ia ana o makou, ua ku i ka mahalo ine ka hauoli o mahalo.pa ana ia Dr. Goto no kona loea ma ka lapaan aua i ka ma'i lepcra. Alaila ua loaa ho mea nana e hooia aku ana i ka oiaio o na hana o Dr. Goto, aole oia uia ke auo hoopilimeaai ma ka like ana o ko laua ili» nia kona ike kauka tio, Mahalo nui. NO KA AOENA 0 KA PAPA OLA. Ma na la inūa o keia mahina ua hiki kino mai o t\ B. Reynokl, ma ka Panalaau nei/ i hele mai nei oia enanaike kahua raa'i a me na mea e pili ajia i ka houie hou o na keiki. l T a ike maka iho nei i na mea a pau, a me ka wehe ia ana o ka hale kuai hou e ku pei ma Kalaupapa, a he nui wale aku aole e hiki i keia peni ke kuekaa wale aku. NO KA HALE Kl'Al 0 KJK KAHI A lIA'I. Ua |>auae nei ke kuai ia ana o ka liale kuai kahiko ma ko Panalaau nei» oia no ka hale kuai e ku nei ma Kalawao, ka hale i ike ia e na lehulehu a pau a me na ola i ale ia e ka opn o ka honua. Ua kukala ia keia hale no na makahiki
loihi. aole boi i maopopo i ka inea kakau ka niahioa, me be 3a roabope mai paha o ko Bila Auana wa e noho Luna aui ana, Xai ke a!oba ona kupn o ua aina neu nona keia wabi hooheno: l "Aohe kanana ia ka ai ape t Aia o Poka i ka lauahi/' Pela iho la keia wahi home kahiko, na hao aku la o Poka, lauahi na lima o ka Akolea. noho ana i Kalanpapa. I oki oe i ko oka nei poe e hoka a&a, nona hou neia wahi hookaau: "Aohe nana he maun Hilo. He mana kewai ai a ka lio." Ua lilo iho la o Kalawao i mauu Hilo, he manu kewai. X0 OHAXA BIPI WIWI A UETXRHe nni ka namunamu ona ma i i ka olala o ka hipi a ka agena o ke Panalaau nei, no kona lawe mai i kana hipi wiwi a na makou ka e ai aku* ua like paha makou me na ilio aoie paha e pono pela, e ai hoi paha i ka mea maemae aole hoi e like me keia. I na kau mua, ua loaa ia makou na hipi momona a maikai, aka i keia mau la hoi ? he mau mea olala. Kuj)ono iho ia wahi mele a kahiko:
u He bipi wiwi no Pialu." Alualu io aku la ke hele la a koe na iwi. >0 KA UOME O DR. M. GOTO. Eia no na keiki a Kauka Goto ke noho nei ma ko lakou home, oluoln maikai na ola kino o na mei£ a pau, nani na helehelena ke nana aku, aole hoi pela i na la i aui aku la, ua hele ia a noho ke-aka. i keia mau la ua lioi mai a ke kii kanaka, ua ka)ai no o Lualii ma a koe hakina. oia no ia e manuheu nei, a oia keia wahi hookaunu: "Kalai wale o Lualii ia Mana, Ike i ka pupuka la haalele.'' Pela iho la makou ua hakrna a ka ma'i lepera. H e mau hakina makou na ka ma'i lepera. Ua loaa pono iho la makou i ke mele aia keiki eueu ma ka haku mele, oia o Kaehu. Penei kekahi mau wahi lalani i loaa i kou mea kakau: a E aha ia ana o Hawaii, E ne-i mai o ka lepera, Ma'i hookae a ka lehulehu, lli-ulaula, lli-keokoo
Kuhikuhi mai hoi na linia. E hele oe ma Molokai, Aina o ka Ma'i Lepera." A he nui wale aku na hooheno o keia mele. Ua oiaio keia mele aia keiki no ka hookae ia o makou, eia nae īa Dr. Goto, aole ia i hookae mai ia makou, ua haha ia me kona mau lima, oia ke kauka ola ka lahui iloko o ka pilikia e nolio nei. Eia ka e loaa ana he maha ia makou, ka poe iloko 0 ka luahi o ka make mau loa. Ka nui o makou i keia wa ma keia liome, he 86. o na kanaka like ole. 0 makou o ka poe mua ke pii nei makou i ka () mahina, o ka poe hope loa mai nei l mahina, ke pii awiwi nei ko lakou palekana i keia mau la, ua nui ka mahalo i na Mana Lani i ke kokua kokoke Ika wa popilikia. Ua loaa no he wahi hooheno i na keiki a kauka Goto. Penei ke kaunu ana.
Iliki mai e ka lono lolie Kalawao, E i ae e ke ola a hiki mai. Ke au mai nei i ke kai loa, Na ale holunape hoi o Kaiwi. J. 13. M. KAPULE. Kalawao, Molakai, Nov. 10, 1893.