Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 45, 11 November 1893 — NA LETA. [ARTICLE]

NA LETA.

; Aole o makou makem&ke 0 Uwe 1 ke kolkoi o n* haU uo ua uiauao i hoopuka ia malalo o keia e ko makou poe iuea kakau.i

Pau ka oe hana, Pio ka oe Ahi-

[Hoomauia:] 0 Peresidena Eole, o Lunukanawai A. F. Jucld, o Loio Kuhina W. O. Saaith, o Kubiua Waiwai S. M, l)amon, o L. A. Kakina, Komisina i Amerika, he mau mauio iakou na na makua raisionari, na lakou i lawe mai i ka lamaku o ka naauao a me ka nuhou maikai o ka malamalama nui o ka euauelio o Kristo. 1 ka hiki mua ana mai o Binamu l&ua o Kakina, ua noooi ia kn oluolu o Liholiho Kamehameha 11, ina e pono ana i kona manao ka hoolaha ana i ka euanelio a lesu ma Hawaii nel. A ua apono loa ia kela manao 0 ka Mol Liholiho ma ke ano ht»io ina he pono & pono ole paha. Ua ololoia ma ka moolelo Hawaii, aoie 1 hala elima a oono mahina, aia ka he hoike kula ma ke kahua o Kawaiahao. Aka, i keia la ke ku nei ke kanaka Hawaii I hoonaauao ia ma Lahainaluna, a olelo iho me ka haakei, o iapuwale na mikanele a me ka lakou mau mamo pakahi i ka aina o ko makou mau kupnna, powa a aihue i ka noho moi o LHiuokaiaui, a pela mena£anoka Hawaii e «e i hoonaauaoia ma ua kula nui e ae o ka pae aina, ua puana like takou i keia mau huaolelo hoina I\e oielo nei o lesu <<e pomaikai ana no oukou, ke hoino mnl kanaka ia oukou, a no'u nei, e oleio wahaheo ma! ni ia oukou i na mea iaoa pau." E ke kanaka Hawaii uaaupo i piha l ka hupo a me ka noonoo ole. Ke ninau nei au ia oe, nohea mai koii alna? «no Adamu ma anei? no Papa anei laua o \Vakea? no Kame* hameha 111. mai anei? Kia ka pane a I>avitia, na lehova ka honua a me kona mea i piha ai; a anheaihoia ko oukou. Lapuwaio o na lapuwaie, wahi a Solomona, Kia ke kauoha nul a Noa i kana nian keiki ekolu, a ua iilo ia kauoha t kanawai paa loa, lull ole, naue ole, Kinohi Aia ae )a o No» i ka pan ana o kona waina, a ike iho ia ia i ka mea a kana keiki muli i hana aku ai iaia, E pono no o Kanaana, he kauwa ia na na kaowa a kona poe hoahanau. Oieio mai la hoi oia e hoomaikaiia o lehova ko Akua o B*ma, a o Kanaana kaua kanwa. E hoomahuahua auanei-'ke Akuaial I«petgH a e noho no auanei ia ma tta j halelewa o Sdow, a o Kaoaana kana j

O kt m&s*o hoi o ka pee I Baibsla no keia maa 1 mnum o Nos p pili aoa i kei& moo* | ielo oiaio e 11 f»i e ka Baiba-; 1-a 1 O ka Uhui iii keo* | a p*o o Earopa a e pili pa ua, \ o»a moeno 1.3 a lipela. *- Ona la» hai a $»au e ooho aoa ma na mokapaai o ke k»i a e pHi pa *o.i, ms ka moioa Pakiplka am« ka moaaa laliU9, o kikoa ia t he maa mamo isk ns Z O oa |jthui o Aferika a me na ilikini o Am?rika ame ea Uhui piii like, he maa mamo Liiioa ea Kaiiaaoa. A heaha ka bi?na *ui kaoaka Hawail e oieio n«?5 mea se no 112 mikaneie, a mea

ae no na keikl a ea mikaneie, mea ae eo b& nia a me na kalolo a ka< kini. He kanahika.kumamakoiu wale no makahiki ka iaha ana oka olelo o ke ola ma Hawaii nei, a ma mokapuni o Tahiti a me na mokapani o ka hema aka, piha ka haoeri makahiki o ka laha ana o ka euakelio a lesa Kristo. A heaha kaa e ke kanaka Hawaii haakei, hookaoo, e nana aku ai 1 keia ia mala* na o ka iii hualala oka moaaa no ua oiau mokupuni ia. E haaheo sa uie ke kanaiua oie ke pane aku ia oukou i keia la. Mokupuni nui o Nuholani, ke nohoalii la oßeritania nui; o Nuzliani boi, ke noho haku ia o Berltania nui; 0 Tahiti a me na mokupuni plli, ke nahoaiii ia o Farani; na mokupuni o Karoraina, Maikoreni3ia, Gilibatl, ke nohoalii lu na Sepania, Ueremania f Beritania oa mokupuni 0 Hawaii, o Hawaii nei no, ke nohoalii nei na haoie Amertka, oia 0 Peresidena 8. B. Doio. A heaha iho ia ko oukoa manao ma keia? Ua manao anei oukou na na keiki mikaneie i hoohiolo i ka noho moi o Liliaokaiani? A na lunakanawai kiekie anei i kipaku ao nei? K ka iahui Hawaii, ua paa ioa keia kauoha a kanawai a Noa i kau ai maiuna o k%na inau keiki. a ke ike maopopo nei ko ke i ao nei a pau e noho nei maluna o ka 1 iiihonua, ke hookoia uei ia kauoha. A ma na mokupuni a pau o ke kai, : ka hoopihaia nei e na uhioi iii keokoo. Pau ka oe hana, pio ka oe ahi.

Alaiia, ua hookoia ka waaaaa a ke kaula uui i koe J U Kawainui, e iiooia aku ana i ka wanaua ana a kula kaula nui Keopuiupulu i pane aku ai i kana keiki, no ke kai ka hoi ka aina. A 0 Kapihe ke kaula hope ioa 0 ko Kakou aupuni i na la hope o ko Kamehameha I noho moi ana nou e Hawaii, penei kana wanana ana, e hui ana na moku, e hio lo ana ka kapu akua, e iho mai ana ko ka lani, e pii aku ana ko ka honua. Nolaila, ke hooia aku'nei OJ. U. Kawainul, Keopulupulu, Kapihe, na kauia 0 Hawaii nei i ka Noa mea i wanana ai no kana mau keiki, me ka maopopo ole ia Keopulupulu laua me Kapihe, ua wanana mua o Noa e nohoalli ana na mamo a lapeta, maluna o na mamo a Sema a 0 Kanaana uo ka laua kauwa. Pau ka oe haua, pio ka oe ahi. A e like*no me ke ano paakiki ona kanaka i ka wa o Noa, pela no na kanaka e paulele kuhihewa nei mamuli o na oielo alapahi hoopunipuni Ke manao nei ka poe e kue mai nei ia makou he aloha ole i ka Moi. Ke pane nei makou o oukou no ke aloha ole, ua koho aku kasou 1 ka poe nana i alakai i ka moiwahine a hauie, i mau wahaolelo ma ka hale ahaolelo kaukanawai, e kau i na kanawai kupono no ka lahui, eia ka i kanawai piliwaiwai, no ka pono a me ka pomaikai 0 ko lakou mau pakeke iho, nolaila, mamuli o ka pahoe a me ka huiali o ka waha o ka lunamakaainana o Lahaiua i kapaia 0 ko Honoluiu he aila, hui pu me na kukui mahu e pono al ka noho ana 1 kipulu ia, i mea e holo ai a e ol& ai ka bila lotcri, o ka huli pu uo ia o na lunamakaainana haalele i ka pono o ka lehulehu, aia ka pono o ka ninini a me ka owe i ka pakeke, kani ka aka, kau ke kika i ka waha, kapakahl Manuia ka palapala. Hoi hou ka Aila noho i ka malu o Haleaiii, lawe ka iima i ka peui, hooma 7 u ika inika, kau ka inoa. Ap» proved this 13 day of Jauuafi, A.D. 1893.) By the Owner, LILIUOKALANI. C. F. UOLOPANA. Kuhina Kulaiaina.

Kani ka aka a W. P. Kaneaiii, J Nawahi, oki pau aku hoi o Wm. White, ka mea nana i lawe mai ka bila loteri, aole he heiu ana aku no kamalii ai waiu. Aia ke kino uhane 0 I)aniel ke ku la ina Ka lapauila o haiealii, a e kuhi ana ka iima i keia mau huaoleio ma ka rumi kalaunu, Mene, Mene, Tekela, L 7 paresina, Daniel, Mok. 5:25-28. A eia ke ano oia mea Mene. Ua helu mai ke Akua i kou aupuni ana a ua hoopau ia hoi. Tekela. Ua kaupaonn ia oe ma ka mea kaupaona, a ua ike ia kou mama ana. Peresa. Ua ma> hele ia kou aupuni, a ua haawi ia iiku no ka jkh» Meiiiu a me ka poe Pere,-?ia. Ua hoopau ia o Liliuokalani. Ua kaupaona la a na mama, a ua haawi i.i ka nohoalii i ke aupuni o Anierika a mo na kelki a na misionari, alaila, pau ka oo hana, pio ka oe ahi. O ka hookapnhi nui a oukeu (Spreckles) ke holo pukaka U i ke kuia ioa o Maunapohaku no Ka!e~ poni, no ka ae ole ia ana mai o kona manao e Ka!ivalana y o Amerika Hulpuia, e hui maiu ma ke ano pekapeka i ka hoohuiaina, no ka pono o ka Hui Aioha Aina. Nani ka hoka a me ka hilahila nut. Ano ke kamaiiio nei au no ka poe nana e alakai nei na nupepa, e kue nei i ka hoohuiaina me ke aupuni o Amerika, a e hoino mau ana i ka inoa iaahia o na makna misionari a meka lakou mau keiki. OJ. M, Poepoe ka iunahoopooopono mua loa o ka nupepa Holomua, i kona kukula ia ana i wahaolelo no ka pono o ka lehuleho a me ka noho alii f a oiai aia ma ia kuiana, aole an 1 ike ikl e waha koie ana, e hoino ana i na misionari, aoie no hol i ka Mana ilookolokoio Kiekie, aole i liulia, ua waiho akn oia ia kuiana rne ko*u mahalo iaia. A ke mauao nei au o Kahikma

Ketekbca ka nw?a pani ma kons «mhi. Oiai oia i hooooakA a* st m* i& kaiaoa, oa piba pooo kekmlii mau ko&ma o ka Hoiomaa i ka i ni * me oa keiki a Ukoa, * e haiiiiii po i ka HooKiekie oke aopoai. A e j>ih-a roita ana oo boi kekihi niaa koUma i a mea hoi o Liliook&laai ma fca ooho Moi. A fca Aostr»iia ae o keia Poakolo hiki mti k» iooo, e ooho ae aoa ke &!ii* aieooka ma ka noho moi, a i ole ma ka Artiseda māi o keia pule.

Ma ko'a hoomaopepo imoii aaa i oa kamka o Aoaolaia ame na wahine, a pela me na apaoa a paai o Otha f a peia a peai ka Pae Aioa, aa ohohia maoli oo ka poe mi ks Aoao Aioha AiEia. O kahi napepa Kookoa keis, he kaha okoa ia mai no, a haehie okoa ia ao. A o Lahaioa aka ka oi ioa ma ke ohohia. e kaoi mao aaa k&hi bele o Haiealeha, mamuli o ka hiki kioo aaa aka nei o kekahi kaakaa&iii i kapaia o Keakeaiaai koaa iaoa, a i maopopo ole ia makoa o Honolulu oei. Hao na kepa ka haa o Lihae, Huki na kaulawahao Haleauaa, i ka oiakapeni a Kahikiaa Keiekoaa i keia maa mahiaa i kaa hope ae ia. A heaha ka pala i ioaa mai? Eia. Paa ka oe hana, pio ka oe ahi. Moe malie i ke kai o ko Haku. Kani ka aka hene a na luaepa, kuiohaioha na anee aiii i kai o Aina Hou, hoi luuluu ike one o Hilo Hanakahi. Paa ko Kahikina Keiekona noho kapena ana } a aia mai nei o Aberahama Fernandez, he ona hoa ao ka Holomua, a o T. P. Spencer, koaa kapeaa, he kaaaka opiopio hoopono a maikai keia, oiai oia e I noho pu ana ma ka lawelawe hana | me kekahi hui ohana maikai ioa ma i ka inoa E. O. HaU d Son, a mamuli ! o kona koho ana ma ka aoao anee | alii, ua haaieie aku kona mau maka- | maka kahiko iaia, a heie hookahi | ma kahi a kona lunaikehala i kuhikuhi ai iaia he pono, oiai oia e liuiiu aoa i ona hou no ka Hoiomua, ua ao mua aku na losepa oka nupepa tl Ku»koa" ma ke ano nane e piii aua i kekahi mele kaulana a ka iloi Kamehameha HI. «<0 ka alaihi knlaioa iho na, ka i-a kuku e pau ai | na lima i ka ekeeke." Aole i pau.