Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 45, 11 Nowemapa 1893 — NUHOU KUWAHO [ARTICLE+ILLUSTRATION]
NUHOU KUWAHO
' Ma ke ku ana oka mokuahi j '•Au«trjlia ,r ika hora Sa me hspa oke kakahiaka oka ia 4 o Xovemaba i haia mai Kapaiakiko mai, aa ioaa mai ia makoo na mea hou maialo iho t a o ia keia e hoonaanua ia aka nei: Ua iawe mai ka Aostralia no Honolulu ia 101 mau ohaa kapena a me 34 mau ohoa oneki ame 27 maa eke ieta. Mawaena ona ohua ame na malihini koikoi, oka Eiele Kuhina hou o Amerika Huipuia, Hon. Albert S. Wiliis, kana wahine a me ke keikikane, o Generaia G. T. C. Hogge, he alihikaua no Beritania i waiho i keia wa, a I holo mai nei e hoomaha maanei. Na kamaaina 1 hoi mai: W. C. Wilder, Z. S. Spaiding, T. H. Bavies f Rev. C. M. Hyde a me ka wahine, Rev. E. F. Baker, Rev. Leonore, F. W. MeChesney, Dr. J. M. Whitney me ka wahine, Dr. E. A. Lundy, Mrs. C. Afong a me 2 mau keiki, Mlss M. Afong, Mrs. MeStocker, Mrs. E. S. C'unha ame 2 keiki; Miss GUliiand, E. C. Damon, J. A. Seotta me ka wahine, A. Moore, wahine a me ke keiki, Mrs. E. W. Fuller ame ke keiki a me kekahl poe e ae a nui wale aku. O ke kumukuai o ke kopaa ma ka makeke o Amenka, he 3.47 Ueueta o ka paona.
PANI NO KA MIOWEEA. Ua hoolimalima ia ka mokuahi nui "Arawa" ma Kikane, e ka liui nana e hooholo nei ia Wammoo a me Miowera olulo, e pani i kahi o ka mokuahi Miowera 1 ili ma ke awa o Houolulu, a e liaalele ana ia Kikane ma ka la 18 o Novemaba a holo mai nollonolulu meKapalakiko He mokuahi nui o "Arawa" he 439 kapuai loa, laula he 40 kapuai, ka hohonu he 28 kapuai, a he mau tona ka nui. ILI ANA O KA MOKUAIII «H'ITV OF NEW I'OKK/' Ua ili ka mokuahi "City of New York" ma na paala ma ka hikina hema o ka nuku oke awa o ka Ipuka Gula o Kapalakiko. malalo aku o ka hale ipukukui ma ka lae o Bonita, i ka hora 4:15 auiiia ia o ka Poaha, Okatoba 2G, oiai o hoopuka ana ka mokualu malalo o ka mana o ke pailata no ka holo i lapana a me Kina, a e halii anK hoi ka noe i ka ilikai a hiki ole ke Ike ia o mua a me na aoao. Ua hoopaa ia na kaula wikani nunui o na mokunhi-kolo ehiku ka nui, a ua huki iho ia a pau ke aho, aole nae ne mea a neeu mai. Aia maluna o ka mokuahi i kela wa e hali ia ana, he 2 mau ohua kapena a me 125 mau ohua pake onek», he mau waiwai kalepa no lakou ke kumukuai i koho ia he $132,000 a me na auka kala i kau ia ka waiwai io he $191,290. Ua pau no ika laweia naauka dala, aka o na ukana oae ua poho. Oka nui o keia mokuahi, he 339 kapuai loa, 40 kapuai akea, he 20 kapuai ku hohouu a he 1964 mau tona ka nui. Ma Cbester, Peniselavania kona wahi i kapili ia ai ika 1875, a he $350,000 paha kona waīwai io. No ka Hui Hooholo Mokuahi oka Paklpika keia mokuahi, aua kamaaina no ia Honolulu nei.
XA KAIIOAKA O KA WAKA MOE MOANA. Ua hoike aeoC. lt. Hosmor, ka Luna nui o ka Hui Telegarapa Canada i kona ake nui loae hoomoe ia ona waea moe moaua ma ka moana Pakipika, no ka mea ma kona manao eia na kalepa nui oka Pakipika ke koi mai nei e hoomoe ia ona waea moe moana. Wahi a ka Mr. Hoamer hoakaka, e haawi kokua ana no ke aupuni o Canada a me na aupuni panalaau e ae e kuleana pu ana i ko lakou mau mahele kupono o ka nku dala ana. Ua hoouluku loa ia ko Beritania Nui noonoo iko ke Aupuni o Farani haawi ana aku nei i na kokua dala i ka waea moe moana e hoohui ai ia Queensland a me New Caledoma.
Uk waiho aeo Mr. Sidney Sanford Fieming o Canada, e hele makaikai ia i na Panalaaa o ka Hema, no ka pomaikai o na aupunl e kuieana pu aoa, he mea pono i na aupuni kahi 0 ka waea moe moaua e kipa aku ana, ke lilo i poe oi.a no ka waea, a 1 hookahi «iiina oia hoi i 16 j mau keneta oka huaoieio hookahi ka auhau e kau ia a>. KO KA MOKUKAI'A BOSBTONA. O ka mokukaua Bo6etona i oieio ia al, ua ai ia kona mau papa haokiia malaio ae a poioo ioa i ka lepo hao, ua hookomo ia iho nei maloko o ka loko Kaheka kapiii moka e nana ia al kona pilikia maoM malalo ae. A pau ka wai o ka ioko ! ka pauma ia, ua hele na iuna e nan», a o ka mea i ike ia, be kakaikahi loa na wahi i poino. Ma kauwahi uuku ua hemo ke pena i ka anai ia e ka poe luukai, nana I kopekope i na unaoa, pioeoe, akoakoa a me ka Umu« Ha na wahi i pau ai ke pena, ua poioo iki no ka hao f aka he mea uuku ioa wale no nae. L'a hoopakele ia ka nui o na papa hao kiia e ka maikai o ke pena HOOLANA IA O OR£(jOXA KA Ol POOKIULA O XA iti)KVKAVA AMEBIKA. Ma ka ia 26 oOkatoha, ua hookuu ia aku Uoko o ke k&i m»i ka ka-
!pili okAu hm nk* Hiii t T «i j«a ?Cnion lr>n \Vork«) ma Kapalakiko, : ke po> ke'a ok* *iu? n* t;r»kufe3ua & paa i kapili i« tu?i Amvrtka. Ua paapa & otic!i \ n fca p« nus i b» kaonk* e hitkik> i moku nai booa ose cet i k».?as w» e lele moa ai Uoko o ke kaL iho maihii p&lnnehe aku oiā ilok'» oke kai. Ile oai k« haaa ik>o:i i k«)e * pemo al. E hoopaa ia nna na aoao i ka h&o EDAQoa> oc«3 be M ialha. Ue 11,300 en&u tooa. He ««moko hakAka' 1 ka Oregotf», oi« boi na moka oanai ioa me oa pa eha i hiki ke hoolele i ka pok« he 15 niile ka loihL Ua h«awl ia ka inoa ona mokaaioa I na mokii hakaka, aka o aa looa o oa kulanakaahaie nui ko na mokukaaa malaio ibo, e iike me Piiadeiepia. LANAKILA O KAUVAUKA MA Kl PAIO DALA KKOKEO. Ua makaa kekahi poe o oa Lona Senate l>emokarata no ko ka Peresi« deua hai aoa ia iakoo aoio e haawi ia ana na oihana aupuui a iakoo i noi ai no ko iakou poe makamaka ke oie Ukou e haaieie i ke kue i kona maoaa Nolaila, ua ae lakou e hoohoio e hoop&u i ke kanawai a Shermao no ke kuai aoka daia. Ua manao ia he mau ia pokoie loa koe a hooholoia. Alaiia e hoouoa aku ana o Kalivaiana ia iakou i kona manao hoolala e plli ana i Ka nmau o HawaiL
KAUA KIPI MA BERAZII.A. Aole i hololea loa ka hana a Adimarala kipi Mello a me kona mau mokukaua kipi ekolu i ki-poka paliu ai i ke kulanakauhale nui o Kie Janeiro. Ke kuai a hoomakaukau nei o Peresidena Peikoto i aumoku kaua hou nana e kaua aku ia Mello. Aia he ekolu inokukaua o Araerika HuipuiainaKio, ae t€.ike ana lakou iae hoopoino ia na ola o na kupa Amerika. No ko Adimarala Mello nele i ka ai, nolalla ua hopu pio iho la oia i kekahi mokuahi piha i ka palaoa raai Nu loka mai a haawi aku ia i kana palupaia e aie ana ia mau lako ai. HE LONO LALAU LOA. Eia kekahi lono waeaolelo lapuwale i loaa ma Tokio mai Konolulu aku. 11 Ua hopu ke Aupuni Kuikawa a pio ia iakou na dala he umikumamalima tausani a ke aupuni o Enelani i hooili aku ai ia Liliuokalani, no ke kumu he dala kela i ohi ia ma ka aina e no ka Molwahine i mea kokua no ka hoihoi ana iaia rap. ka nohoalii."