Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 39, 30 September 1893 — Page 4

Page PDF (1.98 MB)

This text was transcribed by:  Brandon Tanoue
This work is dedicated to:  Hui Manawa Kupono

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA KUOKOA

ME

Ko Hawaii Paeaina i Huiia

 

No Ka Makahiki,…8200

No Eono Mahina,…100

 

Kuike ka Rula

 

HOOPUKAIA E KA

 

HAWAIIAN GAZETTE CO.

 

H.M. WHITNEY, Luna Nui.

J.U. KAWAINUI, Luna Hooponopono.

No Honolulu, Oahu, Lakou a pau.

 

POAONO, SEPATEMABA 30, 1893.

 

KULA SABATI.

 

            III. 1.  Okatoba 1. Ka mana o ka euanelio, Roma 1:8-17.

 

            O KA mua ke hoomaikai aku nei au i ke AKua, ma o Iesu Kristo la no oukou a pau, no ka mea, ua hookaulana ia ko oukou manaoio, ma ka honua a pau.

 

            9 O ke Akua, o kaʻu mea e malama nei me kuu uhane ma ka olelo maikai no kana Keiki oia ka mea ike noʻu, i koʻu hoomanao mau ana ia oukou, ma kaʻu pule.

 

            10 No ka mea, ke ake nei au e ike aku ia oukou, e haawi aku au i kekahi pono ma ka uhane no oukou, i hookupaaiaʻi oukou.

 

            12 Eia kekahi, e hooluola ia mai hoi au iwaena o oukou, ma ka manao lokahi ana o oukou.

 

            13 Eia hoi, aole oʻu makemake e ike ole oukou, e na hoahanau, i kou manao pinepine ana e hele io oukou la, (aka, ua kaohua a hiki i keia wa,) i loaa mai hoi iaʻu kekahi hua mawaena o oukou, e like meia mawaena o na lahui kanaka e.

 

            14 He aie au na ka poe Helene a me na kanaka hemahema; na ka poe i ao ia a me ka poe i ao ole ia.

           

            15 Pela hoi, ma ka mea hiki iaʻu, ua makaukau wau e hai aku i ka euanelio ia oukou no hoi ma Roma.

 

            16 No ka mea, aole au i hilahila i ka euanelio no Kristo; no ka mea, o ko ke Akua mana ia e ola ai, no kela mea, no keia mea manaoio; no ka Iudaio mua, a no ka Helena hoi.

 

            17 No ka mea, ua hoike ia mai ilaila ko ke AKua hoapono ana mai ma ka manaoio, a i mau oio e like me ka mea i palapala ia. O ka mea pono, ma ka manaoio e ola ia.

 

            Manao Nui. E pono ke hauoli nui no ka Euanelio.

 

            Pauku Gula. Aole au i hilahila i ka Euanelio no Kristo, no ka mea, o ko ke Akua mana ia e ola ai no kela mea keia mea manaoio: no ka mea Iudaio mua, a no ka Helene no hoi. Roma 1:10.

 

OLELO HOAKAKA.

 

            Ua kakauia ko Paulo episetole i ko Roma M.H. 58, ma Korineto, oiai ua noho malaila o Paulo. Oihana 20:3. Ua laweia aku ka leta ia Roma ma ka lima o Poibe, he lunawahine o ka Ekalesia. Roma 16:1. Ma keia palapala, ua hoike aku o Paulo i kona manao e pili ana i ke ano o ko Iesu mana kalahala a me ke ano o ka pono.

 

            8 Ma o Iesu-Epeso 5.20. 10 Ae-oia no ka liui o ka mea manaoio ma na hana a pau. 11 Hookupaaia-ma ka hooholo ana i na manao o ke Akua. 14 Aie-aole i hooko ia kona oihana. 16 Mana-i hoike ia a hookoia, Oihana 8:10. 17 Hoapono-a lilo ka mea hewa i huikala ia i kanaka pono. He pomaikai hiki ole i na mea lawehala ke loaa ma ka paulele i ko lakou pono wale no, Pilipi 8:0 Manaoio-oia no ke kumu hookahi o ka pono Karistiano, ma ka paulele loa ana i ka oihana, ka hana a me ka olelo poloai o Iesu.

 

            I-Ka mana o ka pule, 8-10. He aha ke kuleana a ko Roma a Paulo i mahalo nui ai? No wai mai ko lakou manaoio? Ma o wai la kona olelo hoomaikai aku i ke Akua? He aha kona olelo hoike e pili ana i kona kuleana ma ka pomaikai ohana o ko Roma? Pehea kona malama ana i ke Akua? Heaha kona mea i ake nui ai ma kona pule ana?  Ua malama anei na Iudaio i ke Akua ma ke ano like me Paulo, 18:11,12? Owai ka mea ike pono i ke ano oiaio o ko kakou mau pule? Ua hookoia anei ko Paulo pule? Ma ke ano hea?

 

            II-Ka mana o ke aloha, 11-13. Heaha ke kumu no ko Paulo ake nui e hele aku i Roma? Heaha ka pono ana i makemake ai e haawi aku ma ka uhane o lakou? Heaha ka pomaikai ana i makemake e loaa ai iaia mai ko Roma mai? Heaha kona manao aole i hookoia, Oihana 14:20? Pehea i kaohiia ai oia? Heaha ka hua i oleloia, p.13? Ua makemake anei oe e kokua i kou mau makamaka ma na pomaikai uhane? Owai na lahui kanaka e? Owai ke kulanakauhalealii holookoa o ka honua holookoa ia wa? Pehea i kukuluia ai ka ekalesia o Iesu Kristo malaila, Oihana 2:10? Ua makemake anei ko Roma ia Paulo e holo mai ia lakou? Heaha ko Paulo iini nui e pili ana ia lakou, Roma 15:29? E loaa anei i na kahuna katolika he mau pomaikai uhane mai na hoahanau mai?

 

            III-Ka mana e ola ai, 14-17. Heaha ke kumu o kona ake nui e haieuanelio ma Roma? Heaha ko Paulo mau kumu no ka hilahila ole ma ka hai eulanelio ana? Pehea ko Paulo mau kumu no ka hilahila ole ma ka hai euanelio ana? Pehea ko Paulo olelo hoike e pili ana i ka mana o ka Euanelio? Heaha ka mea ana i hoolako ai? Ia wai ua pili ka hoola? Owai ka poe i kapaia Helene (Keonimana)? Owai ka poe i kapa ia hemahema (kuaaina)? No wai mai ka mana o ka euanelio? Heaha ko ke Akua hoapono ana? Pehea keia olelo "ma ka manaoio a i manaoio"? Heaha ka hoola hookahi no ko ke ao holookoa? Heaha ke kumu no ka haawi mua ana i ka euanelio no ka lahui Iudaio? Mai a wai mai ka pauku kuhikuhi, p.17? Ua pono anei ka hai euanelio i ka poe waiwai e like me ka poe ilihune? Ua paakiki anei ka hai euanelio ana i ko Roma? He mau kumu anei no ko Paulo manao ana, he pono no ke noho mumule ma Roma?

 

            Ua hilahila anei oia ia kona paulele ana i kekahi kanaka i hoola ma ke kea oia no kona Akua hoola?

 

Manao @Paa.

 

            1  Heaha ke kumu no ko kakou pule ana ma ka inoa o Iesu?

 

            2  Ua moakaka anei ko ke Akua hooponopono ana i na mea a pau e pili ana iaia?

 

            3  Ua loaa anei i na kanaka ke ola hou ma na ike akamai?

 

            4  Ua kupono anei ke ola hou ma o Iesu la no kela a me keia lahui kanaka?

 

            5  Ua hewa anei oe no ka paulele ole ana ia Iesu?

 

Moolelo o ka Ahahui Kula Sabati o ka Mokupuni o Hawaii.

 

            La Hana 1.-Halawai ka Ahahui Kula Sabati o ka mokupuni o Hawaii ma ka luakini o Kalahikiola, Kohala Akau, i ka la 2 o Sepatemaba 1893. Hora 1:30 p.m., Rev. W.M. Kalaiwaa lunahoomalu mua ma ka noho, wehe ia na hana o ka aha me ka himeni a me ka pule ana a Rev. C.M. Kamakawiwoole, koho ana i na luna nui o ka aha, ma ka balota ana ua koho ia o Rev. W.M. Kalaiwaa i lunahoomalu a o Thos. S.K. Nakanelua i kakauolelo, hoomaopopo ia na lala o ka aha i hiki mai. Na kahukula Sabati nui; Thomas S.K. Nakanelua no Hawaii Akau, W.A. Mio no Hilo. Na kahukula Sabati Apana, D.K. Makuakane no Laupahoehoe, Rev. Uno. Kalino no Waimea, J.M. Kawelo no Kohala Akau, Rev. S.C. Luhiau no Kohala Komohana, J.W. Kaimuloa no Kekahi, J.H.M. Kukahuna no Kailua, Rev. L.K. Kalawe no Puula. Na elele; Elia Kaeha no Haili, T.P. Kaaeae no Hamakua Hikina, Z. Paakiki no Waimea, H. Mana no Kohala Akau, Kaili no Kohala Komohana, S. Kailipua no Helani, S. Keohi no Kona Waena, L.W. Mailolo no Napoopoo Kealakekua, S.T. Piihonua no Kalapana a me Opihikao, S.K. Kenoi no Puula.

 

            Noi mai o Kailipua e lilo na poe kupono e ae i mau hoa kuka no keia Aha, hooholoia. Koho ana i Komite Imi kumuhana. Na ka lunahoomalu i koho i na lala o ia komite, oia hoi o Rev Kekuewa, Kaimuloa a me Kukahuna. Heluhelu ia e ke kakauolelo ka hoike hapa a ke komite.

 

            1  Hapalua hora haipule.

            2  Hoike a na kahu kula Sabati nui.

            3  Hoike a na Kahu Kula Sabati apana.

            4  Hoike a na Elele.

            5  Komite a keia aha i Honolulu.

            6  Komite hoike o na Kula Sabati

            7  Kahi e halawai hou ai keia aha.

            8 Hale e hoike ai na Kula Sabati o Kohala Akau.

            9  Hooponopono Papahelu o na Kula Sabati.

            10  Na lulu o na Kula Sabati no na elele i Honolulu.

            11  Koho ana i ua elele no Honolulu.

           

            Noi mai o rev Kamakawiwoole e waiho i ke kumuhana 2, a e hapaiia ke kumuhana 8, hooholoia.

 

            Noi hou mai oia e hoikeia na kula Sabati o Kohala akau ma ka Poaha la 5 o Sepatemaba. Hoololi mai o Kaeha, ma ka Poakolu, la 6 o Sept. hooholoia. Noi mai o Kekuewa, e pono ke lilo i hapalua hora haipule, e noi nui aku i ke Akua, me na hoalohaloha ana no ka Moiwahine Liliuokalani i hoopauia, hooholoia. Hoakaka nui mai o Timoteo ke komite hoeueu o ka Paeaina no ia mea; e pono e pule nui aku i ke Akua e haawi mai i aupuni kaulike. Noi mai o Kaimuloa e hoopanee keia aha a noho hou i ka Poakahi la 4 o Sept. hooholoia. Hookuuia ka aha me ka himeni a me ka pule a ka lunahoomalu.

 

            La hana 2, Sept. 4-Halawai ka aha e like me ka hoopanee ana, lunahoomalu ma ka noho, weheia na hana me ka himeni a me ka pule a Keoni; hapalua, hora haipule, heluheluia ka moolelo o ka halawai i hala a aponoia; hapaiia ke kumu hana 2. Na Mio i ko Hilo. Noi mai o Kekuewa e hoihoi hou i kela hoike iaia e hooponopono hou a pololei; hooholoia.

 

            Na ke kakauolelo i heluhelu i ka hoike a ke kahukula Sabati nui o Puna, Hawaii Komohana, a me ko Hawaii Akau. Hapai ia ke kumuhana 3. Hoike a na kahukula Sabati apana, na J.M. Kawelo, Rev. S.C. Luhiau, J.W. Kaimuloa, J.H.M. Kukahuna a me D.K. Makuakane i ka lakou. Hoike a na elele Kula Sabati, na T.P. Kaaeae, Z. Paakiki, E. Kaeha, S.K. Kenoi a me S.T. Piihonua i ka lakou. Noi mai o J.W. Kaimuloa, e lawe a noonoo no ka hoike a ka elele o o Kalapana a me Opihikao. Hoole ia. Na L.W. Mailolo i kana. Noi mai o Rev. C.M. Kamakawiwoole e hoopanee keia aha a noho i ka auina la apopo, hora 2:30 p.m. Hooholo ia. Noi mai o Rev. S.W. Kekuewa, e pono i na kahunapule a me ko lakou mau elele a me na poe e ae e hele i Kapaau i ka halawai i  keia ahiahi. Hooholo ia. Hookuu ia ka aha me ka himeni a me ka pule ana a rev. S.W. Kekuewa.

 

            La hana 3. Sept. 3-Halawai ka Aha, lunahoomalu ma ka noho, weheia na hana me ka himeni a me ka pule a ka lunahoomalu, hapalua hora haipule. Noi mai o Kalino, e hapaiia ke kumuhana 8, hooholoia a kohoia elima lala o ia komite. Ka lunahoomalu, Timoteo, Kamakawiwoole, Meheula,, a me ke Kahu Kula Sabati Nui o Hawaii akau. Noi mai o Kekuewa e hoopanee keia aina a pau pono na hana hoike kula o ka la apopo, hooholoia. Hookuu ia ka aha me ka himeni a me ka pule a ka lunahoomalu.

 

            La hana 4, Sept 6-halawai hou, ka Aha, lunahoomalu ma ka noho, weheia na hana me ka himeni a me ka pule. Na ka lunahoomalu e kauoha ana i ke kakauolelo e heluhelu ia ka moolelo o ka halawai i hala. Noi mai o Kalino e kapaeia na rula, a hapaiia ke kumuhana 5; kohoia o Paakiki i komite no na mea e pili ana i na kula Sabati, a o Makuakane no na hana o ka Aha.

 

            Noi mai o Rev. S.W. Kekuewa, e hoomau ia keia mau lala a ke komite me ka laua mau hana i kohoia no ne mea pili i na kula Sabati a me na hana a ka aha i ka ahahui nui ma Honolulu i keia makahiki ae. Hooholo ia. Hapai ia he kumuhana 7 kahi e hui ai keia aha. Hooholo ia, e hui ana ma Kalapana, Puna, i ka malama o Maraki M.H. 1894, hapai ia ke kumuhana 9, hooponopono papa helu o na kula Sabati, hooholo ia; he mea pono i ke kakauolelo e hoolaha ma ka nupepa Kuokoa i ka papa kuhikuhi hoike papa helu a na kula Sabati, e like me ka hooponopono hou ia ana imua o keia aha, a pela e hooko pono ai na kahukula Sabati apana a pau. Waiho mai o rev. E.S. Timoteo, he olelo hooholo, olelo hooholo, hooholo ia: O na lulu a pau e loaa ana ma kahi i malama ia ai na hoike kula Sabati a ka aha, e pono e mahele ia i na mahele eha, penei: 1.  No ka waihona o keia aha, 2 no ka ekalesia, 3 no ke kahukula Sabati nui, 4 no ka waihona o ka aha ma Honolulu.

 

            A nana hou no he olelo hooholo. Olelo Hooholo, hooholoia. Ke noi haahaa ia aku nei na Kahu Kula Sabati nui a me Kahu Kula Sabati Apana, a me na elele e hoi a paipai aku i ko lakou mau kihapai pakahi, e hoouna koke i ko lakou lulu  no ka waihona nui ma Honolulu, hooholo ia. Waiho mai o Paakiki he mau olelo hooholo ekolu penei: 4 Olelo hooholo, hooholoi; ke haawi aku nei na lala o ka Ahahui Kula Sabati o ka mokupuni o Hawaii i ko lakou mahalo nui i ke kula sabati o Kohala akau, no ke kokua ana mai i na lala o keia aha ma na mea e oluolu ai ke kino. 2 Hooholoia, ke haawi aku nei keia aha i ko lakou aloha nui ma o na elele la i na kula Sabati o ka mokupuni o Hawaii. 3 Hooholoia; ke haawi makou ma o Timoteo la i ko lakou aloha nui i ka Moiwahine Liliuokalani. Na ke kakauolelo i heluhelu i ka hoike papahelu o Pukaana. 1 Ua hapaiia ke kumuhana 1 3 a me 4; Kukahuna a me Keohi i ka laua.; Mana, i kana. Na ke kakauolelo i ko Kohala komohana, hoakaka nui mai o Kalino no kekahi leta kue mai kahi poe o ke Kula Sabati mai o Napoopoo, no ka hele ana mai o na haumana i ka hoike Kula Sabati ma Kohala akau, a he mea pono i ka Aha e lawe a noonoo, hooholoia. Noi mai o Kekuewa e kauohaia ka elele o ke kula Sabati o Napoopoo e hoike mai, in a he mau mea kue iloko o ia Kula Sabati. Ua ae pono mai ka elele a me kekahi mau hoakaka e pili ana mai a Keohi mai. Hoakaka nui mai o Kamakawiwoole no ia mea. Noi mai o Timoteo, e pono e hooponoponoia a maikai, hoohaloia. Noi hou mai o Kamakawiwoole he opno e pane aku i kahi poe o ke kula Sabati o Napoopoo. Hoololi mai o Timoteo e kohoia i komite e hele aku e hui me ka poe kue i ka hele ana mai o ke Kula Sabati o Napoopoo, malalo o ke alakai ana a Kahaulelio, kumukula olelo Beritania, e noho kuikahi pu ma ke ano kristiano.

 

            Ua koho ia ekolu lala o ke komite e hele aku e hui pu me kekahi poe kue o ua kula Sabati ala. Oia hoi, Rev. D.K. Meheula, D. Alawa a me S. Keohi; noi mai o Kailipua, e hoouna la ka moolelo o keia aha i ka nupepa Kuokoa, hoololi mai o Rev. E.S. Timoteo, i ka nupepa Holomua kekahi, hooholo ia; hoakaka mai o Rev. J. Kalino, he mea pono e noonoo ia no na pilikia o keia aha. Ua koho hou ia o Rev. C.M. Kamakawiwoole i puuku no aha. Ua hai mai oia he $75 dala ma ka waihona; waiho mai oia he olelo hooholo, e haawi aku i na mahalo piha i ke kumu luna o ke kula hanai kaikamahine o Kohala no ke kokua ana mai i kekahi mau palaoa maikai loa i hoomoa ia me ka maemae no na lala o keia aha. Rev. S.W. Kekuewa ka mea nana e lawe ia hoomaikai, hele; heluhelu ia ka moolelo, a apono ia; hookuu ia ka aha, me ka himeni a me ka pule ana a ke komite hoeueu a puni ka Paeaina Rev. E.S. Timoteo.

 

THOMAS S.K. NAKANELUA JR.

Kawaihae, Hawaii, Sept. 19, 18@3.

 

He Kumumanao.

 

KE KI O KE ALOHA.

 

MR. PERESIDENA:-

Me ka mahalo:

 

            E na lala o ka Ahahui Paio o Emma Hale, ke noi aku nei au i ko oukou oluolu a me ko oukou ahonu e hoolohe mai i kekahi mau mea i huli ia e ko oukou hoaloha nei e pili ana i ko kakou kumuhana e kau ae la maluna, oia hoi, "Ke Ki o ke Aloha."

 

            E na makamaka aloha, he nui na ano ki i hapa ia e ke akamai a me ka noeau o ke kanaka, oia hoi, ua hanaia he ki hao, ki keleawe, ki kepau, ki gula, ki laau a pela aku, mai ke ki nunui a hiki i ke ki liilii. Ua hana ia no hoi keia mau ki i mea e hoopaa ai ke makemake ia e hana pela; a i kekahi manawa, he mea e wehe ai i ka mea i hoopaaia, a na kapaia kekahi mau ki, he ki hale, ki pahu, ki paiki a pela aku.

 

            E na keonimana hanohano, mai no a hookomo iho iloko o ko oukou puuwai i na manao kanalua a kuihe ke hai aku au i ka puana a ka moe e pili ana i ke kaona o ko kakou kumumanao  o keia ahiahi. Aole keia he ki maoli e like me na ki i hoikeia ae nei, aka, he ki okoa loa no keia i hana lima ole ia.

 

            O keia ki, oia ke ki e hoopaa ana i ke kane a me ka wahine, o ka wahine hoi me ke kane, e awaiaulu ana ia laua a lilo i hookahi. O ke aloha oiaio o ke kane i kana wahine, a pela hoi ka wahine i kanakane, oia ke ki e hoopaa ai ia laua elua me ka paa, aohe he mea nana e mawahe ae, ua like ia me ka hale i ki a hoopaa ponoia. O ka haalele ana i ke aloha o ke kane i kana wahine, a pela hoi ka wahine i kana kane oia ka hiolo ana o na manao aloha mailoko aku o ko laua puuwai ka nele ana oia home i ke kane a wahine i kukuni paa ia i keia moto, "ke ki o ke aloha."

 

            O ka hale, oia ke kane; o ka wahine oia ke pani puka; o ka papaki, oia ka palapala mare, o ka lakapuka oia na olelo o ke kahunapule e ka mailio mai imua o na mea e mareia ana, o ke aloha pilipaa o na mea e hoohui ia kekahi i kekahi oia ke ki.

 

            Nolaila he mea pono ia kakou a pau e malama pono i kek ki o ke aloha iloko o ko kakou puuwai; no ka mea, o ke aloha o Iesu Kristo i hipoi ia iloko ko kakou puuwai, oia ke ki e hoopaa ana ia kakou i Kona aloha, alaila, ua like kakou me ka hale i ki ole ia, ua hao a aihue wale ia na waiwai makamae oloko, a ua like hoi me ka pahu i hoohamama wale ia.

 

            O ka launa ana aku iloko o na hana maikai, e laa na Ahahui Paio, na Ahahui Opiopio, ka hele ana i na anaina haipule iloko o na halepule, na halawai a me kekahi mau hana maikai e ae, a lohe i ka olelo o ke ola, na olelo hoonaauao, na olelo noeau, he mau ki ia o ke aloha e hoopaa ana ia oe a ia kakou no a pau iloko o ke apo o kekuikahi a me ka manao lokahi.

 

            Aka, in a aole kakou e hana ana i keia mau mea, alaila, ua like kakou me ka paiki i hoohemahema wale ia, ua pau na mea nani i ka aihueia. "Oia hoi, ua nele i ke ki o ke aloha."

 

            E kuu mau hoa uhaiaholo o na hana maikai, e hiipoi iho kakou i ke ki o ke aloha iloko lilo o ko kakou mau puuwai pakahi me ka hauoli; o ke kane i kana wahine, i ka hoahanau i kona hoahanau, a ka makua i ke keiki a pela aku.

 

            A ke noi aku nei au i ko oukou oluolu, mai no a hoohemahema wale i ke ki o ke aloha mai ko oukou puuwai aku, e lilo auanei ka pono a me ka noho maemae ana i mea hookae wale ia e na hana lapuwale a ke diabolo.

 

            Me ka hauoli o kuu puuwai aia iwaena o kuu mau makamaka nei kekahi mau loea na lakou e hoakaka piha hou mai i kekahi mau manao no keia kumumanao ke loaa he manawa kaawale.

 

            Na ka lokomaikai o ka Haku Iesu Kristo e kokua pakahi mai ia kakou a pau iloko o Kona aloha. A lilo kakou a pau he mau keiki aloha Nana, a na ka Uhane Hemolele e haawi mai ia kakou i ka naauao a lilo kakou a pau he mau kalaiaina naauao a he mau loea kakaolelo kaulana ma keia hope aku.

                       

            A ke haawi aku nei au i koʻu hoomaikai ia oukou e kuu mau hoa o ka Ahahui, no ko oukou hoolohe hoomanawanui ana mai i na mea i hoike ia aku nei imua o oukou e pili ana i ke kumu manao o keia ahiahi.

 

Me ka mahalo,

SWEET H. KAUILAOKALANI.

Ahahui Paio o Emma Hale.

Sepatemaba 15, 1893.

 

Mahalo Piha ia Aloha Glee Club a me Gov. Club.

 

            Ma ka Poalima iho nei. Sept 22. 1893. hora 7:30 p.m., na weheia he aha mele ma ka hale halawai o Nawiliwili e na hui himeni i hoikeia ka inoa maluna ae.

           

            No ka pono o ka hale halawai o Nawiliwili a me ko Huleia. Oia hoi na Baibala a me Hoku Ao, a me kekahi mau hemahema liilii e ae, a ua loaa he $33.40.

 

            A mamuli o ka loaa ana mai o keia kokua nui no ko makou hale halawai o Nawiliwili nei, nolaila, o makou o na opio e hoomau nei i na halawai mau i kela a me keia pule, oia hoi, elua manawa i kela a me keia pule, oia no ka Poalua a me ka Poaha, a o ka piha ana no hoi keia o na he eiwa mai Ianuari no a hiki i keia Sepatemaba.

 

            Nolaila, ma o ko makou komite la ke haawi aku nei makou pakahi a o makou i huiia i ko makou mahalo piha, a me ko makou hoomaikai palena ole no keia kokua nui a oukou i makana mai nei, no na hemahema i loaa ia makou na opio, oia hoi na mea i hoakakaia maluna ae, a na ke Akua e haawi mai i na pomaikai ma luna o oukou, a me ka poe a pau i kokua mai no keia hemahema o ko ke Akua Hale.

 

MISS M: AKAMUHOU

MISS K. HOOPII

MISS R. KAEO

 

HE MOOLELO

Hooniua Puuwai

NO

OLANDO KAAKA

Ka Opio Noho Waonahele.

 

KA HIAPAIOLE O KA PU RAIFERA.

 

Ka Puuwai Waipahe.

NONA

 

Ka Umauma i Lalapa ia e ke Ahi o ka Wiwo Ole, a o ka Ui Kaili Puuwai Hoi.

 

MOKUNA III.

 

HE HOALOHA KUPAIANAHA.

 

            Oiai ka opio i hooki ae ai i ke kamailio ana, ua huli ae la oia me ka nana ana ma kahi e no ka huna ana i kekahi mau kulu waimaka e haale i ho ana mai kona mau maka iho, a aia ia wa, ua huli ae la oia a hele aku la me ka haalele iho i ka ui nohea me ka naau i pepe i ka ukana a ke aloha. Ua hele aku oia me na kaina wawae kaumaha, oiai ua luuluu a eha kona naau mamuli no o kela ukana hookahi he aloha, a me he la, ua aneane hiki ole iaia ke haalele iho i ka mea a kona uhane i liʻa ai. He eono paha mau kaina wawae i hala iaia, aia hoi, ua hoohikilele ia kona naau i kona lohe ana aku i kekahi leo uew e haaloʻuloʻu ana mai kahi ana i haalele aku ai i ka ui nohea, a oiai oia i hookaulua iho ai me ka apoapo o kona oili me ke ake e maopopo pono iaia, aia hoi ua hoopau koke ia kona pohihihi mamuli o ke kahea ia ana mai o kona inoa me ka leo i piha i ka walohia. Me ka hikiwawe,, ua huli koke ae la oia, a me na kapuai mama, ua hoe hou aku la oia imua o Ada.

            La wa, ua apo mai la na lima o ka ui Ada, a puili mai la ma ka puhaka o ka opio, a me ka helehelena ui nohea, a me na maka i piha i ke aloha. ua pane mai la oia: "Mai haalele mai oe iaʻu me keia ano!"

            Aole hiki i ka poio ke pane koke aku, oiai ua piha loa ia kona puuwai me ke aloha a o kona manao hoi me ke kahaha aka, i ka hala ana he mau sekona ua pane aku la oia: "E Ada E Ada heaha la kou manao i kahea hou aenei iaʻu,a-"

            Aolo i pau kana kamailio ana, aka ua kamaha ia nae mamuli e ko Ada e-a ana ae iaia no e kamailio ana a kiola mai la i ka malamalama  o kona mau onohi maka poniponi mohaha ma ko ka opio mau helehelena, a me he mea la. Ua hiki no ia Olando ke ike aku i kona akaku i loko o kela mau onohi maka, a mahope o ia wa, ua hoomau hou aku la oia i kana kamailio ana:

            " Heaha la kou mea i manao ai e kamailio mai iaʻu? Mai hopohopo oe no ke kamailio mai iaʻu.

            "Aole loa oʻu makemake e haalele mai oe iaʻu e like me keia." wahi a Ada. me ka hoe kuu ana ae a kona mau lima i ka paa ana ma ka puhaka o ka opio, aka ua kalele aku la nae kekahi o kona mau lima ma ka poohiwi o ka opio.

            "E kuu lede maikai, ke ole au e kuhihewa, ua haalele iho nei au ia oe ma na ano a pau o kela mea i kapaia he oluolu. a me ka maluhia."

            "Ae he oiaio kela e kuu Olando, a oia mau hana oluolu a maemae au i hana mai ai ka mea nana e haehae nei i kuu puuwai."

            "Aole maopopo iaʻu kau mea e kamailio mai nei, nolaila e kala mai oe iaʻu ma ke noi ana aku ia oe e hoomoakaka pono mai iaʻu."

            Ua kaulona aku la ua onohi maka o ka ui nohea no kekahi mau sekona maluna o Olando. a ia wa hoi, ua puapuai mai la ka ula ohelohelo ma na papalina o ka ui nohea, a pane mai la oia:

            "Ua kamailio mai oe me ka moakaka, a nolaila, e kamailio pu aka hoi au ma ia ano hookahi. Mamua ae nei, ua momoku  ae au i ke kaula nana i apo kou puuwai. a heaha no hoi kou mea i ninau mua ole mai aia ia Ada in a paha aole i like kona puuwai me he ahi la ka wela i ke aloha ia oe!"

            " A in a au i ninau aku heaha mai kau pane?"

            "E hoike aku no au ia oe i ka mea oiaio, a oia keia: Mai kela la au i hoopakele ai iaʻu au lilo oe i lei alii naʻu e papahi mau ai i ke ao a me ka po. Ua ike au i kou akaku iloko o koʻu mau moeuhane ana, a no ia mea, ua hooholo iho la koʻu naau e lilo oe naʻu a e lilo hoi au nau ke oluolu ia nae e oe. O keia iho la ka oiaio au@ e kamailio aku nei ia oe e ka mea a koʻu uhane i aloha ai."

            "E ka ui nohea naau maemae, pehea la ananei e hiki i koʻu haahaa ke hoomaikai aku ia oe?" Ia wa. ua hapa ae la oia i ka lima o ka ui Ada a honi iho la me kona lehelehe, a nana aku la kona mau onohi maka ma ka helehelena uinohea o ka ui Ada.

            "Ina ua loaa iaʻu ke aloha o kou puuwai e kuu Olando, aole aʻu mea hou aku e ake ai ma keia ao," i pane mai ai o Ada.

            "He oiaip, e kuu Ada aloha, o ka haawina i loaa ia oe, oia no ka mea i loaa iaʻu. Aia me oe kuu puuwai a me koʻu uhane. O oe hookahi ka mea a koʻu uhane i aloha ai. Mai kela halawai ana a kana ma ka aoao o  kela muliwai, mai kela wa mai i ulu ai ke aloha iloko o koʻu  puuwai nou, a ua ulu mau ae ia i ka mahuahua a hiki i ke ao ana. Oiai hoi, ua maopopo ae la ia kaua ke kulana mawaena o kaua, alaila he hookahi wale no mea e kakali aku ai, oia hoi ua la o ka noho hauoli ana, me ka hoonani aku i ko kaua Makua aloha ma ka laui, ka mea hoi nana i kalana i ko keia ola ana, a hoohalawai hoi na kaua."

            "Aole he mea hauoli e aku mamua oʻu!" wahi a ka ui Ada i pane ae ai me ka hoopili ana aku i kona poo ma ka umauma o ka opio hahai holoholona.

            "E kuu Ada aloha, e oluolu oe e hookuu mai iaʻu e hoi, no ka mea aia paha ke kau mai la na maka o koʻu luani makuahine no koʻu hoea aku. Ke aneane mai nei na kukuna o ka la e napoo aku ma kona wahi mau, a haalele mai hoi iaʻu e naku hele aku iloko o ka puoli, no laila , e ae mai oe e kuu aloha iaʻu e hoi: aka me ka manao la ke ake nei au aia ma kekahi la e lawe ai au ia oe no ka hoohala ana i kekahi mau la ma kuu home noho kuahiwi: a oia hoi ka la a na pua e hoike mai ai i ko lakou nani kamahao a me ko lakou aala kkupaoa, a hoopiha hoi i na ea me ke onaona.

            Ua inu aku la ka ui nohea i na mamala olelo a ka opio me ka anoi, a i kona ea ana ae a nana aku la ma na maka o ka opio , ua hiki loa i ka opio ke ike aku ua piha a haale ke aloha i loko o ka puuwai o ka ui Ada. Aole i pau.

            Ua kalewa mai ma ka nuku o Mamala i ka hora 7:27 o ke ahiahi Poakahi aku nei, ka mokuahi "Oceanie," he 11 mau la a me 2 mau hora mai Iokahama mai. Ua lawe mai oia no kela awa, ia 116 mau ohua pake a me 354 mau tona ukana no keia awa a pili ma ka uapo mokuahi loihi makai o Ainahou. Ma ka hora 4 o keia ahiahi Poalua, e holo aku ai oia no Kapalakiko.

            @@

Ka Ayer Sasaeparila

            Oia ka LAAU oi loa o ka maikai no na mai i hookumu ia mai ke koko ino mai. ua oi loa ae hoi, no ka mea, o kona kahua i hookumuia ai o ka

Honodorusa Saseparila Oiaio.

            No ka mea, o ka @ pau i maa i ka hoohuihui oia na laau oi loa o ka maikai.@ ka mea hoi ua ike ia ka wai@ ma ka lapaau ana i na Maʻi koko -ua oi ka

Ayer Saseparila

            Ma na mea a pau e hooikaika a @ kukulu hou ai i ke kino i hoonawaliwali la o ka maʻi a mo ka eha.

            Ua hoonoono la ka ai, ua hoopau la ka maʻi o ka waihona hoowali ai, ua hooikaika la ke Ake a me ka Puu Hoowali ai, a hoohuna maikai la na lala a pau o ke kino. Ua hookuku la mai ke kino ae, ka laau make o ka ALAALA, ua hoola  ia na EHA, na Puha, na Puma Tika, na maihehe, na Huehue a me na maʻi ma ke poo kahe wale o ka hupe, a ma na wahi a pau ke hooia mai nei na kauka alakai ka maikai o keia laau.

            Ke hula nei ia @ a e hoola @ hoi ia oe.

            No ke kunu a me anu o ka

Ayer Cherry Pectoral

ka laau lapaau alakai o na ohana.

            No ka Nalulu, ka Lepopaa ka Lena a me kekahi mau mea inoino e ae o ka opu, e lawe i ka

Ayer Huaale Catharitic

            E makemakenui ia nei e ko ke ao puni.

            Hoomakaukauia o kauka J. Ayer &Co. Lowell Masekuseta.

Hollister &Co. Na agena @

Kakela me kuke

Ka Halekuai Nui o na Waiwai Like ole

Na mea

Hana Kamana A Pau

            Na lako pili hao kukulu hale, na kepa na lei ilio, Na kaulahao ilio, Na pahi, Na upa ,Na hope@

Palau Lio

            Na mea ma@@ Na au koi, na koa bipi, na lei bipi, na lei bipi, na kaulahao hipi, Na  kaulahao Na uwea pa, na kaa palala, na mea piula, na i puhao.

Makau me Aho Lawaii

            Na iliwai na kaula na hulu pena na pulumi, na pena me ka aila, na kopa, na aila mahu na pakeke. Na pakeke hao na kapo hao na panda @@@@

Mikini Humuhumu Kaulana

Wilcox,& Gibbz Hookahi Lopi.

Ka Remigton, Elua Lopi.

            A me na okana he nui loa, o kela ano @ me keia ano.

Kakela me Kuke