Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 38, 23 Kepakemapa 1893 — NA LETA [ARTICLE]
NA LETA
f Aole o inakou makemako o lawo i kc kolkol onahnl* no na manao i hoopukaia m&lalo o ltela poo o ko makou t>oo moa kakau.l Na Anoai o ke Kahua Ma'i lepera. Ma ke. kakahiaka Poakolu nei, ua ku mai ma ke awa o Kalaupapa nei ka Mokolii me na paiai ho 800 a oi aku mai ka llni Hana Kalo mai o Lee Bchu iV Co. o Honolulu. Ua miki ao ka Hope Luna W. Notley e kaupaona i na pa'i ai; ua ike ia ke kaumaha o ke pa'i ai hookahi, mai ka la-i a hiki i ka io o ke pai ai. He like ole ke kauinalia o ke pa i ai mai ka 25 paona ke kiekie a hiki i ka 22 paona ka haahaa, nolaila o ka huina o na pa'i ai i eini iho malalo o 25 paona ua hiki aku no ia i ka 250 pa'i ai a oi aku a emi mai paha, nolaila t ua kauoha aku o A. liutchiu«on i kona Hope e wehe ia ka la-i a e k-iupaona īa ka waiwai io o ke pa'i ai. Ua hooko aku kona Hope e like me ke kauoha a kona inua, ī ke kaupaona ia ana ua ike ia he 21 paona ka waiwai io o ke pa'i ai e like me ka makemake o ka Papa Oia. Nolaila, ua kauoha aku ka Hope Luna W. Notley i na kanaka hana e hoopihapiha hou ia na pa'i ai a hiki i ka 22 a 23 paoua io, a ke hui ine ka la-i piha 25 paoua no ke pa'i ai hookahi. I ka manawa i hoi mai ai o M. K. Makaena k$ Luna haawi ai a me kona liope I). 11. Kanoeau raai ka haawi palena mai o Kalawao, ua hiki aku laua ma kahi o na pa'i ai e waiho ana. Ia laua i ike ai i ka nui o keia mau pa i ai i haule o na paona ua nui ko laua haohao. nolaila ua wehe ae laua i ka la-i o kekahi mau pa'i, ai ke kaupaoaa ia ana o ka io o ke pa'i ai, ua ike ia no, he 21 paoua ka waiwai io o ke pa'i ai a me hookahi paona hw. Ma keia haua ana a A. Hutchinson a me kona Hope. o keia kekahi hana puuwai eleele loa i ike ia a me ke kolohe me ka manao paha e hoopiiikia wale aku i ke keiki o ka aina pua me ka ike iho no o na maka ua piha pono ka 21 paona ka waiwai 10 o ke pa*i ai, oia uae paha no ka loaa ole nae pahaokahi eke kalo a ka pakeiaolua aole e hke me ka Hui o Wailuku he loaa mau mai na eke kalo i na pule a pau. He nui ka ona ma ka Panaiaau nei i kekahi o keia mau la ibo nei, ona ka makai*aupuni, ona na kauaka, ua pe* pehi ia o 0. Kopena he maeai
e Wiiliam Kaha a puka pu ke poo a iilo pa mai roe kekahi aoao o ka umiumi. nolaila he mea pono auei i kekabi kanaka ona e noho i ka oihaoa aupnni. na oukou ia e nana mai. Eia ke malama nei ko makou luua nui i kekahi mau kanaka i ioohia i ka ma'i lepeni. ma ka apaaa o Kalaupapa nei oia o Kamaka Waikele (k) a me Umi Kukailani (k), me ka ike no o ka luna nui he mau ma'i lepera keia e noho nei aole ona hopu iho a hoouna aka i ka Papa Oia ma Honolulu. nolaiia aole anei keia he hana i ku i ka haihai kanawai a ka iuna nuie hoomomoa nei.
Poakolu, Sept 6,—Ua kipaku ae o A. Hutchison ia John Kaaa mai ka home auau ae a Dr. Goto e lapaau nei no ka hoeha ana o John Kaaa i ka pake, oia ke kumu i kipaku ia ai kai o Dr. Goto ke kuieana e kipaku ia John Kaaa mai kela hotne mai a o ke kanawai la hoi ka mana nana e kipaku no ka hewa ana i hana ai. eia nae ka mea aloha i ka manawa i kipaku ia ai aole i haawi aku ka luna nui oA. Hutchison i home nona enoho ai nolaila ke hoopili wale nei kona noho ana malalo aku o kekahi poe ; nolaila he mau hana ku auei keia i ka pono aole aole loa no.
Ma ke ku ana mai o Mokolii i keia pule, ua loaa mai ka manaolanaiwaena ona ma ? i lepera, ola, ua hiki mai la o Mokolii me ke paiai, nolaila ua hiki aku la na ma ? i ame na kokua i ka hale papaa me ka manao e loaa koke mai ana kahi paiai oiai ua hele a pololi i ka hiki ana aku ilaila, oi kali aku mai ke kakahiaka a hiki i ka hora 2 p. m.
Hai ia mai ana ka lohe i na ma'i aole e haawi ana ka ai i leeia la aia apopo haawi ka ai, nolaila ua hoi aku la na ma'i me ka nele a me ka popilikia nolaila oia ka'u e hoomanao ae nei i ke au e noho luna nui ana o T. E. Evens a me W. H. Tell, he oi aku ia o ke au holomua o na hana a me ka naauao a keia au hoi he keu keia o ka mili a me ka apa, no ka naaupo mai no ke kumu.
I kela pule aku nei haawi ia ke paiai i ka Poakolu, Poaha haawi ka rice i keia pule hoi haawi ia ka rice, palena a me palaoa i ka Poakolu, Poaha haawi ke paiai, eha o'u makahiki me na malama keu iloko nei o ke Panalaau akahi no au a ike ī ka hana ia me keia, kupanaha aole no paha he poo. No ka oiaio o keia mau anoai, ke kakau nei au me kuu inoa ponoi. J. K. Kainuwai. Kalaupapa. Sept. S, 1893.