Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 24, 17 June 1893 — NA LETA [ARTICLE]

NA LETA

-.ni»-*::*** « Ut» i leoikei ■ 5* r-> : Nw-p'il* l* tzsl»loo ; :* p»:*> * 4-> =:***■*« *x<t± kt .*«■ I KE ALOEA AISTA OIAIO. 0 ke Aluha Aina a Aloha Lahai, oia kekahi ninau ano nui i keia la e ku uei: Owai la ka meaaioh'iaīna lahei? oke aioha aina io. ua hookumuia mai no ia mai ke aloha i kona apana aina ponoi iho. Ina aloha kekahi i koaa aina ponoi iho, hoopnni no ia me ka pa kupono, i ole e komo wale ia e na holoholona, hoopiha oia i na laau hua e oluolu ai ka nohoana o ka ohana, kukuīu no oia i home kupono 1 kona kulaua, i hoopuui ia me na kihapai pua e hauoii ai ka uoho ana o ka ohana, hoolako oia me na holoholona; a me keia mau mea, e hoopaa ia ai ke aloha aina o kekahi mea i kona ain.i ponoi iho, oia hoi kona home.

0 ke aloha lainii hoi, ua hookuma inua ia 110 ia ma ka ohana, maluna o kona liome olnolu, oia kai aloha i kona ohana. 0 ka mea 1 aloha i ka ohana. oia kai aloha i kona lahui; a pela no ka mea aloha i kona apaua aina ponoi iho. oia kai aloha i kona aina lianau, kona aina kulaiwi. Nolaila, me keia mau hiona, e nana kakou ma paha ua kupono keia olelo, "Afoha Aina ame Aloha Lahui," maluna o keia lahui Hawaii, aloha paha.

Aole au e olelo ana. ua neie loa na Hawaii i keia mau hiona o ke aioha aina a me ke aloha lahui: aka, ua loaa no i kekahi mau Hawaii keia mau haawina o ke aloha aina a me ke aloha lahui oiaio. Aole nae i ka poe wale no e kapa ana ia lakou iho, he aloha aina a.lahui, aka, i ka poe no kekahi e apono ana i ka hoohui aiua. Ua haawi mai ko kakou Moi i aloha nui ia, Kamehameha 111. i mau apana aina no kona lahui kanaka, i wahi no lakou e hookuonoono ai. a e noho ai me ka oluolu;a i mea hoi e liooui paa ai i ke aloha aiua a lahui iloko o ko iakou puuwai. Aka, oka pilikia nui i loaa i keia lahui. oia ka lilo ana aku 0 ka hapa nui o keia mau aina ma ka lima o na malihini i 1 k-eia wa. Aole i manao nui ia na aiua: aole i hoowaiwai ia aole i hoonialu pono ia; aole i mahi ia; ua hooiimalima ia aku i na malihini; ua kuai ia aku; ua moraki ia; ua kukala īa; a lie mea e ehaeha ai ka naau ke hoike aku, he hooka-hi-hapawalu wale no o na aina a pau o keia Paeaina e koe nei ma ka lima o na Hawaii ponoi; a o ka ehiku-hapawalu aku i koe, no ke Auouni, na aina Lei Alii, a rae na maiihini. Nolaila. ma keia ano, ma ke ano akea. u piii laula, aole i loaa ke aloha aina oiaio i ka lahui Hawaii. Ua hoike mai na raea i hanaia. a me ke kulana o ka lahui e ku nei, i ke aloha ole i ka aina, ke aloha ole i ka lahui, a he kohu ole ke puana ae he "Aloha aina a alohalahui," ina ua hoohemahema ia na aina ke kahua o ke aloha aina a me ka laliui.

Ua hala ka wa pono 110 ke aloha oiaio i ka aina, oiai e mau akoakoa ana ka aina i na kupa o ka aina;aka, ano i keia wa, o ka unahi o ka aina ka kakou e milimili nei: o ka io maoli, aia iioko o ka poho o ka lima o na malihini. Ma kekahi mau auo o ke aloha lahui, oia no na kokua manawalea i na poe e noho ana iloko o na ehaeha oka mai lepera e noho mai la ma Kalaupapa; o lakou ka iwi o ko kakou mau iwi, ka io o ko kakou mau io, a heaha na hana manawalea ano nui a ka lahui i keia poe e noho mai nei iloko o ko lakou mau ehaeha?

Aole he raaa kokua iiianawalea ano nui i ike ia mai waena ae o ko kakou lahui ponoi 'ne; aka, o na kokua manawai iea e ike ia nei. mai loko mai no ia o ua puuwai aloha o na haole. Aia na wahine haole ma Honolulu, e hoiliili ana i ko lakou mau lole aahu ano kahiko, hoopiha iloko o na pahu nunui a hoouna aku ī Molokai, a me keia mau welu e wa-hi iho ai na mai i ko lakou mau palapu e huna ia ai ko īakou man ehaeha. Aole ia wale no, aka, ua hoouna aku lakou he mau makana lehulehu wale. na lole aahu, na lako ai. na mea paani e hoo-

hauoli ai ina kamalii popiiikia, a he nui wale aku. E ike kakon ma keia. aia iloko o ka paawai o na haoie ke aloha iahr,i oiaio i oi pakela akn i ko kakou. a peliea kakou e manao ai. e hana inai ana lakou i kekahi hana e poinoai kakou ma ! ka heohui atna ? oiai. ua ike a maka ia ka lakoa mau hana ku i ke aloha i keia lahuL No ka niuan. owai ka mea aioha aina a aloha lahui oiaio, ke paee nei au. ua loaa like keia haawina ma na aoao elua. a ua nele like no hoi ma na aoao eloa. a o ka mea e o!e!o ana, he aloha aina a aloha lahui,, aole nae he wahi lihi iki iioko ona 110 kela mau hiooa i hoike ia se nei, he aloha hookamani waie no kona, a he makehewa kona kakau ana i kona inoa ma ka papa inoa o ka poe i kapa ia lakou he aloha uina a aloha lahui. 0 ka hoohui aina, he raea anei ia e nalo ai ka inoa lahui Hawaii? Ke manao nei au aole. Ka iala rose ulaula rae ke kumu rose keokeo. 1 ka Poakahi nei i noho hoi>e ai ka halawai oka Ahahui Eueuelio iiui o ka Psie Alna a hoopanee i ka lakou hana a halawa! hou 1 ka Poalua raua o lune, 1894. Mamua o ka hoopHnee ana o na hana, na hooholo ia e heie kltj » aku ka ahahui o iko i ke Aupnni Kuikawa i ka hora II o keia !u.