Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 19, 13 Mei 1893 — NA LETA [ARTICLE]

NA LETA

i Aole o tu*kou makemake e lawe 1 ke koiko: ous hala no na manao i hoopuka ia malalo o ke!a poo e ko makou voe mea kakau. \

Halawai Hoohui Aina ma Hana, Maui.

Mt; ka Poaono, Aperiia 22, hora ō p.m., ua noho ho halawai Hoohal Aina a keL:ahi mau mnkaainana o ka Apau i o Hana t īiiaialo o ko kahea ana a D. Center, maloko o ke keena o ka Hana Ptantation Co. (Hui Mahiko o Hana) a ua hooholo ia na hana imua me ka holopono. Ua kohu ka halawai ia D. Center i Peresidena poo no ka Hui Hoohai Aina o Hana. a o n:i Hope, oia o Mr. O. Unna no Kipahulu, C. Andrt w no Kaupo, W. von Gravemeyer no Makaalae, Hana, D. W. Napihaa no Koolau, a o F. Aurbaeh ke Kakauolelo ku aiaa o ka Hui, a o Jim Hakuole, malieieolelo no ka Hui.

1 ko ku ana o ka Hui, ua kakau inoa no ka poe i hiki ae ma ia haiawai. Ua hooholo ia, e hoopahee ka halawai a noho hou i ka Poalaa, Apenia 25, 1893, maloko o ka luakini o

Waoanalaa, ma ka hora >'■ P'" 1 ' .V® hoohoiopaUekii akukekaaahi» hoihoi hou aku ikapw » P 3 " ° Makaalae e pii mai ana ' h.Liwai oi» po- HoopBDW ka ba Apenl* --5. im ua nolio hou fe» elike rae ka uiea 1 hoohoio ia. A ua nui ka poe I aKM" toa se i hiki ahu k# huina i ka -00 aoi. Mauinli oka piiikia m» ke kiuo o ka Pers«i<lena, nolaila, ua toho ia o Dr. T. Aliea i Lunahoomala no ka halawai. Ua wehe ia ka halawai e Mr. J% Aarb«ach ke kupjtkako o ka Hai Mahiko o Haaa, a ua hoike mai oia i na pomaikai a pau e loaa ana !a Hawaii nti ke hoohui ia o Hawaii nei me Amenka Haipma, a ua hoike mai no hoi oiti, o ke kumu o ke emi o ka hana o n.t kanaka, mamuli no ia o ka eml ana mai o ka holomua ana o ka oihana mahiko, a aa emi mai ke kopaa, he nai aku kana maa olelo waiwai, a noho iho la oia me ka hehihehi uui ia- t . Ua kahea ae ka (unahoomala ia J. H. & Kaleo, a wahi ;uia i oielo mai ai. O ko ? u komo aua mai la no ia, a iohe koke uo au : ka leo o ka lunahoomalu, nolaila, ma ko'u ano he makaa aa no ka apana, he mea pono no ia'u e hoike aku hi oukou me ka oiaio. Ua hele mai oukou nokealeha Moi ae hoihoiae iaia,aka, ke kanalua ioa nei au i ka hiki ana la oukou pela, no ku mea» ke hoohiki nei oukou e lilo i lala no ka Hui Aloha Aina, a e maiama ana oukou i ko kumukanawai o ua Hui 'la ka īnea hoi a oukou i ike ole ai, aole oia ke kumukanawai o ke aupuni Moi? A aole no hoi i hoike ia mai iloko o kela mau olelo, e hoihoi hou ae i ka Moiwahine maluna o koua noho Mol. He uui 110 ko kakou i>omaikai e like me ua mea i hoike ia aenei ke hoohui ia kakou, a e loaa ana ka pomaikai i na kanaka hana ole. Aka, e noonoo no oukou e like me ka hiki ia oukou. He nui aku kana mau olelo, a ua nui ka hehihehi ia. Ua kahea ia o W. Kaai, a wahi ana. Ena lede ame na keonimana, ua akoakoa mai kakou 110 ke aha? Aole anei no ke aloha Moi ame ke aloha aina? ina pela, heaha ka pono. Eku kakou maluna oia kahua. Oke kumukanawai o Kaniehameha L E hele ka elemakule a moe i ke ala, he mamalahoa kanawai. I\olaila, mai ae kakou e hoohui i ka aina i eha ai ko kakou mau kupuna i ke kaua o Mokuohai. Aole no o kakou pilikia i ka manawa aupuni Moi, a heaha ka hewa iua e uku 110 kakou elima daia o ka auhau kino. Ahe uui aku no kana mau oleio, a ua hehihehi nui iu. Ku mai o M. H. Reuter, a wahi aua—Aole kakou i hele mai iloko o keia hale e lohe i na olelo keaka, i mea lealea wale 110, aka, e i>ouo kakou e noonoo a e hoolohe no kakou ilio—no'u iho, he makemake loa au e hoohui ia kakou, i loaa ona wahi han-:, aole o'u makemake e liele wale iho no i ke alanui me he kanaka aeahaukae la. Mai hoi hou kakou i hope e hume ai i ka inalo, aka, e kikoo aku kakou i na mea o inua, a e waiho i na mea i hala. He mea oiaio, ua maalo ae ke Aupt*ni mai a kakou ae. He nui aku no na oielo, ua hehihehi ia. Ku mai o J. K. Hanuna a olelo mai la—Ke mahalo nei au i ka olelo a keia haole (F. Aurbach) i hoike iho nei no na pomaikai o ioaa ana ia kakou, a he mea oialo no ia, aka, aole uae oia i hoike mai i ke kulana Tetitore ke ole au e kuhihewa, aole e liiki ia kakou ke keho balota, a oia ka mea a'u i makemake uui ai e loaa ia kakou kela pono. Puu kana haiolelo ana. Ua ku mai o Ohai lie Coe a kakoo mai la ma ka aoao hoohui aiua, me ka hoakaka inai i na pomaikai o ka hoohui ann. Ku mai he haole oia o Mr. Field, a wahi ana—Ko kanalua loa nei au 1 ka Hanuna i olelo iho nei, aole e loa» ka mana koho ia kakou ke hoohui ia me Ameriko, ke hai aku nei au, ina ma ke auo Teritore, alaila, aole e hiki ia kakou ke koho i ka Peresidena, uka ua loaa ia kakou ka mana koho laula like, i like ole me ko kakou i keia manawa, aia a eono haneri dala, alaila loaa ka mana koho, o ko Amerika, ua hiki ke koho ma na ano a pau me ka hoo piiikia ole ia, Oka hoohui aku me Amenka oia ko kakou maikai loa, a ina aole e hui ana alaila, ua hoea mai ka hopena oka ilihune. Aole no e hoouna mai ana o Amerika i na haole makilo e like me ka Hanuna i kamaiiio iho nei, aka, o na poe i hlki ke hana/ oia ka mea e hoouna ia mai ana, a e loaa like ana ia kakou ka hana; {wu kana haiolelo ana me ka hehihehi nui ia e na kanaka. Ua ku mai o J, P. Sylva a olelo mai la. E pono kakou e lawe ina olelo e hiki ai ia kakou ke kaana a noonoo iho i ka pomaikai, aole ma ke ano keaka. Ke hoike aku nei au ia oukou, ina no e hui ole ana kakou, alaila, ua ku iho la no keia Aupuni Kuikawa i lawa me ka ikaika i kokua ia e kekalii mau aupuni. Ua kahuli ko kakou hoopoaopono aupuni Moi mamuli o ka hana ana kanaka lili oihana, heaha ka Nawahi a me Kaai ma e hooikaika nei e hoi hou Ihope, noke ake oihana maoli keia. Ua ku koke mai la 0 S. W. Kaai Huna a pane mai la ia Sylva, aka, ua kii naai la kekahi mau haole a hoonoho iaia ilalo, a ua kainailio mai la no oia, a hopu iho la I kona papale a puka aku la iwaho, a ua ku ae ia kekahi poe a hahai aku la mahope ona. Ua hoopau loa mpi o Syiva i kana haioleio, a mahope o laila ua nui ka poe I hele ae e kakau inoa no ka hoohuiaina. Hookuula ka halawai. Kauiki. Ua hoouna aku ka Mahiko o Ewa iwaho, he 3,673 mau tona kopaa o ko keia makahiki mau kopaa i pau 1 ka wili, eia nae aohe i pau aku ke ko i ka wiU.