Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 16, 22 April 1893 — Page 4
| This text was transcribed by: | Logan |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ko Hawaii Paeame i Hana
No ka makahiki 2.00
No Eono Mahina 1.00
Kuika ka hale
Ka Puka
Ana 1 Pale 2 Pale 3 Pale 4 Pale 5 Pale 6 Pale
Iniha 1.00 2.00 2.00 3.00 2.00 3.00
2 Iniha 2.00 2.75 3.00 4.00 3.00 4.00
3 Iniha 2.50 2.50 4.00 5.00 3.50 6.00
4 Iniha 3.00 4.00 5.00 6.00 3.75 7.00
5 Iniha 3.50 4.75 6.00 7.00 4.00 9.00
6 Iniha 4.00 5.50 7.00 8.00 7.00 10.00
O na Olelo Hawaiiana a -@remaning line unreadable, mai ana no ka hawaiiana makou a keia nupepe. E hooana pa mai @@ ka amhau a ka mola, aina hookomo la.
HAWAIIAN GAZETTE CO.
H. M. CHITNEY. I. ano ana
J.H. KAWAINOI. I. ano Hoopono.
Panu.
Poaona, Apelila 22, 1803.
KULA SABATI
II. 7. Mei 14. Na lima maikai
ka pono. Na solomona 12:1-15.
1. ka mea makemake i ke ao @rest of sentence.
2. O ka mea maikai a lona @rest of line maikai @rest of sentence.
3.Aole ma ka hewa e @rest of line ka hookoma ana o ka poe peono, aole ia e neeneo ae.
4. O ka wahine noho ponohe papale alia oia i kana kane: Aka, ono he mea popapola i ho@rest of line iwi ka wahine e hoohilahila aku.
5. O ka mauao ana e ka poepono, aia ma ka hoopono: O ke koka ana ka poe hewa, aia ma ka hoopanipani.
6. O ka olelo a ka poe hewa, ka hooha@na ia i ke koko; Aka, o ka waha e ka pe polo@, ola ka lakou e hoopakele aku.
7. Ua @word ka poe hewa, a nalowale; e ka mau@word hea ka hale o ka poe pono.
8. E hoomaikaiia ke kanaka e like me kona aka mai; Aka: o ka mea nana lokomo e hoo@rest of word wa@rest of word oia.
9. O ka mea i @word, a he kaawa nana. Oi akua oia i ka meahoohanohano iaia @word a nolo i ka ai ole.
10. Manao no ka kanaka pono i ke ola o kona holoholona; Aka, o ke aloha o ka poe hewa, he loko ino no ia.
11. O ka mea i maka i kona aina, e maonano i ka ai; Aka, o ka hoopili mea ai me ka poe pa@@@@lelo, he lapowale ia.
12. He leaiea i ka mea hewa ka @rest of line ana: O ke kamu o ka poe pono, e hai mai no ia.
13. Ma ka mo o na lehele he i @word @word ai ka me hewa; E paka maino heika mea ponono loko ue o ka p@rest of word.
14. Ma ka hua o ka waha, e waena @word ke kanaka i ka m@@kai. O ka aku o @word ke @word @word, e haawi ia paia.
15. O ka noao o ka mea@word @word, na pololeo ia i kona @word @word, Aka, o ka mea @word i ke ao ia mau, @word @word oia.
Manao Nui. E pono ke lawelawe mau i ma hana maikai.
Pauku Gola. Na solomana 11:30. O ka hua no ka pono, aia ka laau o ke ola, o ka mea hookali i na uhane, oia ke akamai.
Olelo Hoakaka.
Ma kela a me kela paaka o keia haawina Baibala, ua hookuka ia ke kalana maikai o ka mea piniponi a me kekaha polne e ka me hana hewa. Ua hooiliili ia ma na mokuna 10:29, he mau oleleo moeau 300 mailoko mai a ka Kolomona mau olelo kaulana 3,000, 1 nalii 4:32. Aole i hooponopono ia kela mau olelo ma@word o kekahi mau kumuhana, aka nae ua hoopuka ia kekahi mahope o kekahi e like me na pua ilima me ka manai.
4. Papalelei, he hoailona o ka hanoli a me ke ano alii. 9. Hoowahawaha ia, noho haahaa. wa, loaa @@ia he mea kokua.
He mau Niele.
1. Ko ke akua ho@po@@ ana, I 3. heaha ke ano o keia ao ia ana? Ua lawa anei ka hoohi ana i ka pono ke ole ka lini mau ana i ka pono me ka noomoo, 2 Petero 3:18? Heaha na ano like o ke kanaka ka mau i ka hewa, a me ka ka holoholona? Ua hanaia anei ma kanaka he kino wale no e ola pokole ai ma keia honu? Heaha na ano pana o ke kanaka maikai? Ua apopo anei ke akua i ka poe maikai, 1 Samuela 2:26. Luka 2:52? Ua loaa ia kakou ma ke ano piha ko ke akua mau haawina lokomaikai? Hiki anei i ka mea hoopunipuni ke lanakila mau? Ua kupona anei e paulele i ka apiki na Kolomona 11L4, Halelu 73:18? Heaha ke kumu o ka mea haipule e kapa ia ai? He aha ma ano hana a ka wahine noho pono, ua Kolomona 31:10-31? Heaha na ano hana a ka wahine noho pono, na Kolomona 31:10-31? Heaha na ano hana a ka wahine lealea noonoo ole? Heaha kona poino i pili pu i kana kane mare? Nohea mau au hana a na kanaka? Heaha na ano okoa a na manaoo ka poe imi pono a me ka poe hana hewa, kanawai elua 15:9, 19, Pilipo 4:8?
11. Ko na kanaka hoohanohano ana, 6-10. Peha e pili au ka manao hoohalahala i ka pepehi kanaka? i ka hookolokolo e paolelo anei ma kanaka i ka olelo hoike o ka mea noho pono kumau? Ua lanakila mau anei ka poe hewa, Laha 4:8, 9? heaha ka le@@ olelo hoohalike e pila ana i ka mea malana mau i ka pono, Malako 7:20-27? Heaha kekahi olelo ano like a Kolomona, na Kolomona 10:25, 30. Ua hoomaikai maoli ia ka poe hewa, aole paha?
Ua @word a @word ke @word a me ka @rest of sentence, Ua mahala @rest of sentence Ua @word @word kekahi ae a @rest of sentence/question. Owae @word @wordaina ka hanahana. O ke @ rest of phrase ka @rest of questions. Ina paba aole lo@@maikai kekala @rest of question. Ua @word anei @ rest of line wai no ke kanaka e hana @word ana i kana holoholona?
III. Ka aka e na hana makou, 11:15. @word aku @word ka pomaikai a ka poe @word manao e ka poe noho paapa ana ma ka kulanakauhale? E noho hane ana ka haku aina, na Solomona 28:19? Ua ka p@ho anei ka @word @ na kanaka Hawaii e mo@aka pahi, e hoolilo aku paha i ka la@@@ mau apona aina? Ua @word aku ana ke ki kupono o ke ana noho kahiko, @word ka Moi na aina a paa loa, aole no na ana@@@nana pakahi? He mea hanohano anei ka noho pa ana ana ke ano hoopilimeaia n@@ ka poe koikoi, na Solomona 28:18? Heaha kou mea e healea nui ai, o ka poina o hai? Heaha ka hua o ko kakou aloha ana aku i ke akua, Galatia 5:22-28. Hiki anei ia oe ke wahahea a puaihea ole i kou ano olelo? Ina paha e aua ana oe i ke kamaillo ana e pani anei na kou hooholoholo? Ua pili anei na @word maikai i na hana wale no, a i ole i na olelo kekahi?ua loaa a@@@ ka hai kekahi poomaikaino kou kamailio oluolu ana e pili ana ia ia? Ua maikai anei ka lanah@@kei o ka ma@ao? He mea ilihi anei ke kohoa i ka mea pani@ei i k@@@a makemake wale no? O @word @word mea ai aku o ka naanao ma@@@ @ @@ mea lehulehu na Solomona 26:16.
Manao Pili.
1. Ua imi anei oe i ko ke akua hoopono ana i k@@ mau hana a pau loa?
2. Ua hana pololeo anei oe i kela manawa keia manawa?
3. Ua hoopanipani ole anei oe i kekahi mea liilii?
4. Ua aua anei oe i kau mau olelo?
5. Ua loaa anei ia oe ka pomaikai ma ka malama pno ana i kau oihan maoli?
Ha lawai Makaamane ma Wananalua Hana.
Ma ka poakahu la 10 o Aperila. ua malamaia he halawau makaainana nui maloko o ka luakini hoolepope o Wananalua, Hana, no ke kumuhana "Hoohuiaina a aole paha."
A e like me ka hoolaha ia ana nolaila, ma ka hora 5 p.m. o na la 'ia i oleloia, ua akoakoa ae na keonimana no lakou na inoa penei: D. Center. Mr. Aurbach Charlie Coo. J.K. Hanana, W.P. Haia T. Allen, D. Toomey, J.P. Sylva. S.W. Kaai, B.K. Kawaiaea. J.H.S. Kaleo, la K. Kakani. M. H. Renier a me kekahi poe e ae ma ia halawai no lakou ka huina i hiki aku i ka haneri a oi.
Ua lawe ae o J.P. Sylva i ka hoomalu ana o ke anaina no ka manawa, a ua kamailio ma oia, o ka hana i kaheaia ai o keia a@aina e akoakoa mai. oia no ka noonoo ana no na mea e pili aua i ko kakou kulana aupuni. no ka hoohui a me ka ole. Aka, mamua o ka kakou kamailio ana, he mea pono e kohoia i Lunahoomalu, a mahope o na hoopaapaa ana, na waiho mai la oia i ka inoa o J. K. Kalama a hooholoia.
Oiai ka Lunahoomalu J.K. Kalama ma kona noho, ua haawi mai lo oia i kona hoomaikai i ke anaina, me ka olelo ana, ke haawai aku nei au i kou mahalo i kei anaina no ko koho ana mai iau i lunahoomalu no oukou.
No ka nele o ka lanahoomalu i ka hana ole ma kona pakaukau. nolaila, ua kaheaia mai o J. P. Sylva e hele aku e hai i kona manao, a no ka mea hoi oia ka mea i ike i ka hana o keia halawai. Ua ka mai la o Sylva a olelo mai la@.
O ka hana nui wale no i kaheaia ai o keia halawai, no ka mea no ia e pili ana i ko kakou kulana aupuni. no ka mea, ke loho nei au i kekahi poe e olelo ana, ina e hoohui ia o Hawaii ne me Amerika. alaila, lilo na aina o kakou, a hoi na kanaka i kuahiwi aole pela ka mea oiaio. O ko kakou kulana aupuni i keia ma nawa, he aupuni kuikawa no ia. na loaa mai keia mamuli o ko ka moiwahine kauoha ana i kona aha kuhina e kakaainoa malalo o kekahi kumukanawai hou, aka, o ka hopena nae ua kahulu ke aupuni moi a he aupuni kuikawa i kea manawa. I ka manawa i ka ae ai o keia aupuni hou, ua koho ia ona mau komisina e hele aku i America no ka hooholo pono ana i ka lakou hana, a ua koho pa no hoi ka Moiwahine no kona aoao kekahi, a ke ku nei keia mau mea elua o ke Aupuni Moi a me ke Aupuni Kuikawa. Aka, Aole au e hookikina aku ana ia oukou ma ke Aupuni Moi a me ke Aupuni Kuikawa, e poopoo pu iho kakou i ke kupono o ka hoohuiana. Ke hoakaka aku nei au ia oukou. oia keia: Elua mea ano nui, o ka state (mokoaina) a me ke territory (panalaau) a ke makemake nei kekahi poe o kakou e hoohui alaila e hoohui kakou ma ke ana hea? O ka teritori. ua kaa na Amerika e koho mai na luna aupuni a me ka hana ana i ko kakou mau kanawai. E hoikeike hou aku au ia oukou. o ka loaa nui o ko kakou aupuni i ka manawa i hala. mailoko mai o ka oihana mahiai. e like me na mahiko a ina e pau na mahiko, heaha la ko kakou pono. hoi hou aku anei kakou ihope e like me ka manawa i hala ka hume i ka malo? Nolaila he mea pono ia kakou ke noonoo pono a ke hoopau nei au i kaukamailio ana maanei. [Hehilhehiia] Mai ka mua a ka hope o kana kamailio aua, aole i lohe ia aku e kakoo mai ana oia ma kekahi aoao, a o ka aoao hea la kona e ku ai. Hoomanao pu ae la no hoi au me ka miuoaka ana iho. nawai ana la e kakau ka moolelo o keia halawai a he hemahema nui loa keia.
Kahea mai la ka lunahoomalu ia W. P. Haia ina he manao kona. Nolaila, ua ku ae la oia, a wahi ana i olelo mai ai. Aole au i hele mai nei i keia po i mea haiolelo, i hele mai nei au e nana i na hana o keia halawai, aka no ke kona ia mai. nolaila ke hoike aku nei au i kou manao. Eia iloko nei o keia anaina kou haku ma ka hana a malia o ehaeha mai paha oia i kekahi mau olelo mai iau aku, aka o kou manao no ia. He makemake au e loaa ona aupuni hooponopono kaulike, aole hoi o ka lili oihana. Ua oleloia aenei ke ano o ke aupuni teritori i Amerika no e hanaia ai ko kakou mau kanawai, a hoouahoia mai na luna aupuni. O kela ka mea au e makemake ole nei, aka e kakoo ana au i Aupuni Ripublika Kuokoa e like me ke Aupuno Kuikawa e ku nei. [Hehihehiia.]
Kahea mai ka lunahoomalu ia J. K. Hanuna. Ua ku ae oia a olelo mai la, o ke Aupuni Moi ua pau ia, a me ka hana nui kakou e hoihoi hou ae ai i ka MoiWahine me na pu a me na pahi, aole nae kakou i ike i ke ki pu aua, nolaila mai lawa hou mai kakou a noonoo i ke aupuni Moi, ua make oiua a he kupapau maopopo. a e pono kakou e noonoo maluna o ke kahua hea la ko kakou aupuni e ku au. Ke kokua nei au i ka mea i olelo ia iho nei. e loaa ona hooponopono aupuni kaalike. oia hoi i Aupuni Ripublika Kuokoa. e like me ke Aupuni Kuikawa e ku uei, aole he mea nana e e hoonanaue, nolaila e lokahi kakou e hoohui i aupuni Ripublika Kuokoa. Mai ae kakou i aupuni teritori, o nele kakou i ka pono kohoole. Ua awe pu mai oia no kona nele i ka aina ole, ua pau i ka mahiko.
Pau kana, ua kaheaia mai la o S. W. kaai. a wahi ana i pane mai ai O ko kakou aupuni he aupuni Moi ia. ua hookumuia mai ia Papa a me Wakea, a hiki i ka manawa i pau aku la, he mau alii ko kakou mai ka po mai a hea aimoku hoi. Eia kou mau hoa ke olelo nei e hoohui i aupuni Ripublike Kuokoa. aka. no'u iho ua makemake au i aupuni Moi ko kakou, no ka mea ua hanauia mai au iluna o keia aina. he Hawaii kou mau makua a e make ana no au iluna o keia aina, a pela aku.
Ua hoopanee ka halawai a noho hou i ka Poaono la 15:
Kauiki.
Halawai a na Poe Hoohui Aina O na Waieha.
I ka po ka la 13 o Aperila, ua malama ia maloko o ka Hale Hookolokolo o Wailuku nei, he halawa makaainana na ka poe ake e pomaikai ka aina a me ka lahui ma ka hoohui ana aku ia Hawaii me Amerika Huipuia, ka aina makoa nana na kanaka i hoomamalama mua loa mai ia Hawaii iloko o kona mau la pokea wale. hoonaauao mai i ka lahui ma ka hoolilo ana i ka olelo Hawaii i olelo kakau, ao mai i ka hooponopono aupuni naauao ana, alakai i na Moi e haawai mai i kumukanawai no ka lahui, imi i aupuni moi kuokoa a ike ia mai e na lahui kuwaho a hoopakele ia Hawaii mai ka pakaha ia ana mai e na aupuni e, a i hookuu mai ia Hawaii e hooponopono nona iho no ka manawa he hapalua keneturia. A iloko oia naanao o ke aliiaimoku a me ka lahui. a kakou e akena mau nei. ua habaki pa ia ae la ke aupuni moi ma o ka paukiki o ka naau e pakaha a ooki loa i ke kahua o ke aupuni e ka ana. O kela manao i hookahua e ia iloko o ka Moiwahine e ulupa i ke kumukanawai a i hoao ai ma ka la 14 o Ianuari e onou mai a hiki ole. oia ke kipi.
Ua kohoia o Hon. R. D. Walbridge i lunahoomalu. me ka wehewehe mai i kekahi mau manao no ke kumuhana. Alaila, he mau manao maikai mai a Col. McArthur e pili ana i ke kumuhana a ua halawai kana haiolelo me ke ohohia nui.
Ua kukulu ia he ahahui no Maui me na luna nui penei:
Peresidena J. W. Kalua.
Na Hope Peresidena J. L. DUmas, no Wailuku: C. F. Horner. no Lahaina: H. Laws. no Makawao: David Center, no Hana.
Kakanolelo Geo. Hons. Puuku D. L. Myers.
Ma ka lawe ana o ka Peresidena i ka noho. ua kukala mai oia, he hoohui aupuni oia mai ka 1874 mai, he Hawaii oia ma ka ili, aka. he Amerika ma ka naau. Wailuku.
Na Leta
A@i@ o makou makemake e lawe i ke koiko o na hala no na manao i hoopuka ia malelo keia poo e ko makou poe mea kaka@. I
Ua Hoohiki pau Pele pau Mano.
Mr. Lunahooponopono;
O kekahi mau Luna Aupuni o ka mokupuni kaili la o Manokalanipo, o S. Kaia, ka hope Luna Helu a ohi Auhau o ka Apana o Kawaihau a me ka Lunakanawai Apana o Hanalei, R. Puuki mai ko lana Kileo ponoi ae. "I na e hoopau ia mai maua mai ka oiha@a mai, aole maua e ae e hoohui ia Hawaii nei me America." Ua Hiki no ka moe make ana mahope o ka iwi koko, a aloha ia ka hoi o Kaunuohua he puu wale iho no ia, oi loa aku hoi keia o ka imi lona a l@@@.
He mau kanaka naa@ao keia a i elua, eia nae ke minamina nei i na mea i hala, aole he nana i ho o ka pono o ka aina. Eia paha ka mea apiki, aole e paa ka aina @ao loa, oiai, ua haawai mua ia iho nei e Nana laua o Kakohe @@ elemakule alii a kahuna hoi o ke @@ i@ Un@i@@ Liloa. "E pau paha au@nei Peapea la i ke ahi."
KAULEA.
Kaui, Aperila 12, 1893.
E noonoo Akahele no hoi Paha mamua o ka lele Kamoko wale ana.
E ahonua hoa mai e Mr. Lunahooponopon iau. Aia ma ka nupepa "Ka Leo" o ke kakahiaki o ka Poaha iho nei, la 13 of keia mahina, ua kookani palale mai la kekahi o na poe uwe kamakea, nei i ka lea a ka a me ka i@a o Hawaii Oi@@ he kumakaia, a he aloha ole a pela. wale aku. Eia ka hoike oiano ma ia mea, a na ka lehulehu e hai mai i na mea pono o kaua. Owai la ka mea kamakaia, a aloha olelo maua? O ka mea anei e hooikaika ana e loaa ka pomaikai, a me ka helomua, o ka aina ka mea kumakaia, a i ole, o ka mea anei e hoopupue ana no e noho na poe kolohe a kano i ka aina iloko o ka nel@ a me ka home? Owai la ka makuakane aloha i kona ohana, o ka makua anei e makaala ana i ai a i @a, a me na lako e ae e pono ai o kona ohana, a i ole, o ka makua anei, e noho wale ana no me ke kukahekahe hele wale iho kau hale, a imua hoi o kona ohana me ka nele?
Pela iho la ke kulana mawaena ou e ka mea lele kamoko o ka "Ka Leo" a me au. Ua i hou ae oe, "na na lani e hoihoi hou ae i ka Moiwahine maluna o ka noho Moi o Hawaii nei, mamuli hoi o na leo haipule a na makaainana." Oia kekahi o na olelo palaualelo loa au e ka hapo. Oiai, pehea oe i manao ai e hooko mai ana ke Akua i ka pule a ka poe lima iewalewa? Ua ike no oe e like me kou ike aole loa e hooko mai ke Akua i kekahi pule ke ole ka manaoio hana. Ea! I loaa anei ka lanakila ia Amerika mal@na o Enelani mamuli o ka haipule wale ana me ka hana ole? I loaa anei ka lanakila ia Davida maluna o Golia me ka haipule wale ana me ka hana ole? I loaa anei ka lanakila ia Kamehameha I ma o Kaili @la me kona komo kino ole iloko o na kaua a me na hak@ko ana?
Nolaila, e ka hoa, e pono ae e noonoo mamua o kou hoao ana mai e pana maluna o ka mea au i ike ole ai. Mai noho e hoaa ho@ e hee i ka nalu au i maa ole. He mea makehewa @word ka mea pau manawa wale ana a hoopiha i na kolamumomona a ke "Kilohana Puokela" mamuli a@kau lalao.
E like me hoi me k@@ @anu i ke koloka, pela ae hoi kaua e haele ai i Lanai.
Me ka oia@@ mau
HAWAII OIAI.
Aperila 17, 1893.
Aloha Aina.
E Ma Lunahooponopono:
E oluolu mai oe e hookomo iho ma kahi kaawale o koa pepa wiwo ole i ike mai ai na makanaka mai Hawaii nui o Keawe a hiki loa aku i ka moleolu o Lehua i kou manao no kau ko@uhana e kau ae la maluna, "Aloha Aina."
Aole no paha e like loa ana kou manao me ka manao o kekahi poe manao e ae ma na wehewehe ana ua keia kumu hana, aka, he mea @word ke hoike ia kekahi mau kumu @ hiki @i ke maopopo he aloha aina @rest of sentence.
He nui w@@ ka poe maloko a keia ku@anakauhale e haiolelo @@@ nei imua o ke akea he aloha i ka ahea, ka lahuikanaka, ka mea, a pela wale aku e @@@@ ai i ka helo, eia ka ninau, Heaha na heailona e maopopop ke aloa? Ekia kau hana. aole loa he wahi h@word ka ao keia poe @word ma @@ he aloha lakou i ka aina.
Oiai, eia iloko o keia helana e olelo nei he aloha aina, e ike ia no he mau haneri a i ole ua tausani no paha ka poe aole wahi lihi aina, aole hoi he home, a nele pu i ka lele a kamaa hoi, nolaila, heaha la ke kuleana o ke aloha wale ihi no aohe hoi ke kumu o ke aloha ana. He hilahila maoli keia o ka liki pau paka wale iho no, mea ae no kea aloha, aohe nae he wahi apana aina iki.
Ua kupono ke aloha iau, oiai he aina kouk, he home a aohe hoi he mea nana e hoonauene ua kolo ke aa ilalo, ua paa. Ua kuau no oukou i ko oukou aina a pau i ka ilio, ua nele maoli hoi, pau na aina i ka moraki ia, oia hele wale iho no e hookohukohu ai, ua lele mua ke aho, kaa nae ia oukou ka liki he aloha i ka aina a pela wale aku, hilahila ole.
Ke noke mai nei i ka olelo ia makou i ka oe aloha aina ole, pau pa me na keiki a na mikanele i ka hoino ia i ke aloha ole i ka aina i ka hoohui me ka Uniona o Amerika.
O ko makou aloha ia i ko makou aina ka poe mea aina, o ka hoohui aku me Amerika kela aupuni holo mua ma ka waiwai i komo mai na pomaikai he nui wale i Hawaii nei, pomaikai ke aina o makou ka poe mea aina, a pomaikai pu hoi ka makou mau keiki o keia mua aku. Aloha io no hoi paha ka oukou mau keiki, nawai la i hoonele i ka oukou mau keiki, na oukou no, @a l@a ani uhauha, hoomaunauna wale no i ka aina a pau i ka lilo, mea ae ke aloha i ne keiki i ka pilikia i ka nele, i nele hoi paha i ka makua, hui pu ae no hoi me na keiki puni mea maikai hele loa i ka nele.
Ke olelo mau nei oukou pilikia kakou ke hui me Amerika, o oukou no ke pilikia, koe no makou ka poe mea aina, aole loa e hiki i kekahi kanaka, haole, negero, iapana a me kekahi ana lahui e ae ke hele wale mai e kipaku i na kanaka Hawaii a pau ina he aina ko lakou, he mau olelo hoopunipuni wale, waiwai ole, o ka hapa haalele loa ke puni wale i na olelo hoopanipani a kekahi mau nupepa oiaio ole. Olelo mai paha@auanei oukoa, alaila, o oe wale no kai manao i kou pono peha ka hoi makou ka poe mea aina ole, eia ka pane, nau anei i moraki i kou aina? Haina, @word no, manao mai oukou i ko makou aina oukou e olelo ai he aloha, auhea ka hoi ko oukou?
Ke olelo hou mai nei no na poe kanaka nei i ke aloha ole o makou i ka lahui kanaka, oia hoi ka makou e olelo nei he aloha makou. nana ae nei hoi makou o ka pilikia i ka lahui, hooholo makou e hoohui me Amerika, nui mai hoi ka hana e komo i ka aina, ola ka makapehu hana o ka poe e hoaa hele nei ma ke alanui, o ka pau no ia o ka pilikia.
Auhea ka lakou ka ma @word haawi mai ai ia oukou a pea ae keia make poniunia, na wai la ka hapanui o ka hana ia kakou e ike nei, na ka poe anei e olelo nei ia lakou he aloha lahui? Aole hoi he kupono ka olelo ae he aloha i ka lahui, ua ka haawi ae i hana na ka poe nele, kokua ae hoi, he oki loa no, nou iho he hilahila au i ka olelo he aloha aina au, he aloha lahui, i na aohe aina au, aohe hoi he kokua i ka poe nele a haawi aku hou i hana.
Aole anei o ka mea oiaia, he okoa ka oukou mau kamailio, he okoa ka manao. Nolaila, ma keia mau kumu a p@@ au i hoike ae nei, aohe e kupono keia poe e olelo ia he aloa lahui, he aloha aina. E ao kanaka mai kakou e kau lahui mai hilinai i na alakai lalau wale o papapau he aa ko ka hale. He hewa ka oukou i ka hui aku me Amerika, mahelehele ia mai na aina lei alii loaa hoi ka aina o ka poe nele pau no ia o ka pilikia. He mea mau loa no keia, a i kuluma mai kahiko loa mai, aia ma na mea waiwai ole, ai malailu kahi nui loa o ka makemake ia. Nana i ke kulanakauhale o So@omo a me Gonora, nana mai ke Akua @a ekaeka loa kela lahui kanaka, haawi mai oia i ka hoopai, a hooneoneo la kela mau kulanakauhale, pela no o Hawaii nei, nui na hana ekaeka, houmanakii a me na hana mo e ae a pau.
Nolaila, mai hoolohe oukou i ke alakai hewa a ka holohope a me ka Leo, kekahi o na nupepa maa i ke kuamuamu hailiili a pela wale aku. I ka noke iho nei no o ka Leo i ka hanaino i ka Moiwahine, a ke hoomaikai hou ae nei O ke ano anei keia o ke kanake kupono e hilinai ia aku ai? AOle loa, he oki loa. E pono e kau ia maluna o lakou na @@@@@wa ana a e kau loa aku ia kiki eleela maluna o kana mau keiki a hiki aku i ka hopena o keia ao, aia a o ka poe hololua, ho poe ma kemake loa ia iho la ia.
Nolaila, i waena o na poe maikai a naauao a pau aole loa lakou e ae e hoolohe i na kanaka oia ano. Nolaila, e na Hawaii naauao a noonoo maikai, o ka wale no keia e loaa @@ ia Hawaii nei he manawa i oi loa aku o ka pomaikai, hookipa mai kakou i ka aelo a e puliki mai kona mau maiu a o lele pu kakou mai keia kulana pilikia a kau aku kakou ma kela kapa o ka pomaikai nui kahi e loaa ai ia kakou ka pono kaulike ma na ano a pau loa.
Aole hoi i ka poe pili alii wale no ka pomaikai e nanua ai a koe hoi kakou, ua hala ia au kapulu, ua loaa ia kakou ke kulana i oi ae. Aohe olelo mai o ua poe nei, aloha au i kua lahui iloko oia mau la, i ka poe kakalalo wale no hoa pili, kani ka aka, aohe ike wale iho. Malia aia a hana ae nei i ka auwae i kahi hana o@ aka oe e nui ana ka waha i ke kahea, aloha ka lahui, aloha ka aina, nolaila, ua pae ke kanewai o ke Akua kahi kolu, e ahi no kela a me keia e like me kana hana, ina no ke ino, he pilikia no kana e ohi ai, ina he maikai, ala@la, he pomaikai no kana e ohi ai. E hooikaika wale no a aohe e hoi hou ilaila, a ua loaa pono i ke mele a kahiko, "ua hala ka puulena aia i Hilo."
ALOHA AINA.
Aperila 15, 1893.
Aia ke hooikaika ia o S. W. Kaai a me J. K Hanana i ka hoala ana i hui Aloha AIna ma Hana, na elua kukulu ia ana o ka hui ma Wananalua a ma Mokae. He nui ko laua aloha i ka Moiwahine a ke hooikaika la e hoihoi hou la ae eiama ka nohoalii. He kue loa laua i k@word hooponopono aupuni ana.
OLELO HOOLAHA
E IKE AUANEI NA KANAKA A PAE I kaleana ole ma keei 1. a me keei II. ma kela ke papa a ke hookapu loa ia aku nei ke oukoa mau holoholona aole e hele a holo ma luua o na aina i hoike ia ao ia maluna a aole ao hoi e ae ia ua poe kuleana ole la e @@@ wale i ua mea a pau o ka aina. O ka poe a pane kue aua i keai, e hoopii ia no lakou ma ko hanawai. O ka lohe ke ola, a o ke kuli ka make.
J. Keanu
Haku Aina.
Keai, Mar. 29, 1893. 2436-3
Kuai o na Mahele i Hoopaaia.
MAMMULI O KA MANA KUAI I HAAWI ia mai ia makou ma ka hooiki o na ma hele he 120 o ka FASHIONABLE STABLES COMPANY, i kaupalenaia, he hui@ hooh@lia malalo o ke kanawai. e Henry R. Macfarlane e lawelawe hana nei malalo o ka inoa Macafarlane & Co. o Honolulu i mea e hoopaa ai i kana mau no@a aie el@a makou, oia he hookahi no ka $10,000 ma ka la 7 o Dekemapa 1880. a hookahi no ka $3,083 33 ma ka la 10 o Malaki. 1888. Ke makemake nei makou e kuai aku i kela mau mahele ma ke ku@ala akea no ke kumu ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ua mau nola aie ia i ka wa e hookaa ai.
E malama ia ana ua kuai ia ma ka hale ka@ala o J. F. Morgan ma Honolulu, ma ka POAKAHI. la 24 Aperila, A. P. 18@@ hora 12 awa kea o ia la. O na mau mahele ia, o lakou kai paa malalo o na palapala helu 3 a me 6.
Kuike ke dala. Ma ka dala Gola America e hookaa ai.
(Kakau moa ia) BISHOP & CO.
Malaki 29, 18@@ 2433-@
Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.
O NA POE A PAE HE MAU KONA KA LA koa i ka waiwai o KEKAHA I make o wai eha, Wailuku. Maui, Ke Hawaii Pao Aina, e hoohana koke mai me na hooia kupono i hea hiki ia imua o ka Notari o ka Lehulehu, i ka mea aona ka inoa malalo iho ka mea i hook@@ ia i Lunahooponopono Waiwai ka waiwai o ka mea i make, maloko mai o na malama @one, a i ele ia e hoo@e mau loa ia aku no. O ka poe a pau i aue i ka waiwai o ka mea i make, e hookaa k@ke mai ma ka manawa a ma@@ua ae o La pau ana o ka eono malama.
W. H. Daniels.
Lunahooponopono Waiwai o kekaha i make Wailuku, Maui. Oct. 25, 1892. 2@@@@
J. HOPP & CO.,
NA Poe Hana ma na Lako Hale o na ano a pau !
Hana Moe, Na u@ana P@l@, @@ Noho no ka hoolimalima ana, ua lako ha@ ma ke kumuhanai ani.
Hooolala. 2396-@
PAPA! PAPA!
AIA MA KA@@@
Lewers & Cooke
@@@ Mai.
Ma ke kahua hema o Alanui Papa me Moi.
E LOAA NO NA
PAPA NOUAIKI
O kela a me keia a
Na Pani Paka, na Puka A@@ani,
na olepelpela, na poa, na oa,
na Papa Hele, na Papa Ku,
me na Papa Moe he nui loa
NV PILI HALE O NA ANO A PAU
A me na
WAI HOOHINUHINU NANI
o na ano a paa ia.
Na Balaki o na Ano he Nui Wale
Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ina na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka
Uku Haahaa Loa,
E @word @@ ka mea o holo ana wawaena o Lana a me ka mea Kuai.
Hele Mai e Wae no Oukou iho.
2396-q
Hoolaha Humau.
KAKELA
ME
KUKE
KA- HALEKUAI- NI
O NA
WAIWAI LIKE OU
NA MEA
HANA KAMANA A @@
Na Lako pula hao kukalu haio.
Na kepa.
No lei @@
No Kaulahao @@
No Pahi
Na Upa,
Na kope @@@
Na @@@
Palau LI@
Na @@@@
@@@
@@@@
Na kaniala
Na awea pa.
Na kaa palala
Na mea paula.
Na apuhao
Makau me Aho Law
Na Hawai
Na kaula
Na hula pena
Na puluna
Na @@@
Na @@@@
Na @@@
` Na @@@
Na pakehe hoe
Na kapu hao
Na panda
Na kuka @@@
Na @@@
Na @@@@
Mikini Humuhumu Kaulana
Wilcox & Gibbs, Hookahi La
Ka Remington, Elua Lop@
A me na ukana he @@@ i @@@ me keia ano.
Kekela Me kula
KA AYER SASEPARIA
Oia ka LAAU oi loi o ka @ no na mai i hookama ia @ koko ino mai. Ua oi loa ae @ ka mea, o kona kahui i @@@ ai o ka.
Honodorusa Sasepariia
No ka mea o ka I'Ae HELEHELE a me na @@ pau i maa i ka hoo@@@ oia na laau oi loa a ka maa e ka mea hoi ua ike ia ka @@@ ma ka lapaau ana i na MAI KOKO- ua oi ka
Ayer Saseparil
ma na mea a pau e hookaa kukulu hou ai i ke kino i @@@ liwali ia e ka mai a me @@@
Ua hoonoono ia ka ai, @@@ ia ka mai o ka waihona @@@ ua hooikaika ia ke ake ia Puu Hoowali ai, a hoohae @@ ia na lala a pau o ke kino. Ua kuke ia mai ke kino ae, ka make o ka ALAALA, ua hou na EHA, na PUHA, ua @@ TIKA, na MAHELE, na @@ Hui a me na mai ma ke pao wale o ka hupe, a me na wai@@ ke hooia mai nei na kuke @@ ka maikai o keia laau.
Ke hoola nei la hai, a e ae hoi oe.
No ke KUNA ame ka ANI.
Ayer Cherry Pecto
ka laau lapaau alakai o na @@@@
No ka NALULU, ka Lepa@@ ka LENA a me kekahi mau inoino e ae o ka opu, e lawe i @@
Ayer HUAALE CATHA@@
E makemakenui ia nei e kui puni.
Hoomakaukauia e kauka. AYER & Co,. Lowell, Masek@@
HOLLISTER & CO.
Na agena ma ka Paeaina Hawaii
23