Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 16, 22 ʻApelila 1893 — Page 3
| This text was transcribed by: | Jarnell Martinson |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
@ ALAHAO ME AINA O OAHU
@ MANAWA HOLO.
@Mahope aku o Okatoba 1, 1892.
@
@NA KAA AHI
A.M. A.M. P.M. P.M.
@
@
@
@
NO MANAWA WALE NO.
@
@
@
@
@
@
@
@ HOU HAWAII.
@ hoi mai o Mr. William A. @ ma ka Australia o ka @ nei.
@ @ ia aku o M.P. Wai@ o Wailuku, i Luna Hoolaio @ Aelike Paahana no ia @.
@ hoi aku na elele hoohuiaina o @ i ka Poahanei, mahope o ko @ ike a kukakuka oluolu an @ Komisina Blount o Amerika.
@eha me ko makou poe heluhelu @ laha malalo o ke poo Ma ke @ha a me na hoolaha hou e ae @ pepa o keia la.
@ koho ia o @. C. Wilder i lala @ Aha Kuka ma kahi o Mr. J. A. McCandless i hoonoho ia aku i @ Helu nui no Oahu nei.
Aohe a'u koi lipi e hookala @ wahi a ka leta a Kakina ia @ Rosa, aka he lehulehu wale @ a na poe kue hoohuiaina i makaukau no ka hookala.
Ua hoomaka ka lawelawe oihana ana o ka Luna Dute nui hou J.B. @ me kona hope F. B. McSto@ker i ka Poakahi nei.
Eia i Honolulu nei o Lunamaka@ E. F. Loud o ka Ahaolelo @ Lahui mai ka @ aku o Kaleponi.
@ make kanu loa ke aupuni @ ma Hawaii," wahi a ka palapala @ ka loea opio o Hawaii mai @ o kela aina palahalaha makua.
@ hoike ia aku ka iohe i na @ alii e noho nei iloko o na hale @ pa o Ha@ mauka iho o @ alii o haalele iho ia wahi, a e @ aku i kahi e.
Ke paipai ia mai nei ka Hale @ hou o Honolulu e kukulu, a @ mea ua kahea ia mai ka poe @ hale @ waiho aku i ka lakou @ @.
O ka nui o na waiwai Hawaii i ka iwaho no ekolu mau malama @ o keia makahiki 1893, mai Ianuari i ahiki i Maraki 31, aia ma $119,920.58 ka waiwai io.
@ hooholo iho nei ka Hui Hei@ Lio, e malama i na heihei ma @ la i @ ae nei oluna ma ke kahua @hei o Kapiolani Paka. A o ka @nohonoho ia aku koe o na papa @ihei.
Ua koho ia o Kauka Rokeke i @kauolelo no na Aha Hooko a me @uka o ke Aupuni Kuikawa o ko Hawaii Pae Aina, ma kahi o Mr. James B. Castle i hookiekie ia aku Luna Dute nui.
E hoi mai ana o John Wise i ka @me mokupuni nei mai ke Kula@ mai o Oberlin, a me he la o ka @okuahi owaena o ka malama nenei @une, eia ka wa e hiki mai ai ke @e na keakea. Oia ka hoike a ka @pepa o ke kula Kamehameha o @ malama o Maraki.
Ma ka po Poaono ae ne Aperila @ hora 7:30 p.m. e uniki hou ai o @ieikawai ma ma ka Hale Mele @ou. O keia ka hanai Waka, ka hiwahiwa o Paliuli i kaili ia ai e Hawa@aniani o Keaau iliili nehe, olelo @e kai o Puna i ka uluhala. E naue @ui ao e ike ia Laieikawai Huna o @a eheu o na manu.
Ma ka hale noho o Hon. Jas. I. Dowsett ma Kapalama, Honolulu nei, i ka hora 11 awakea o Aperila @8, ua hoohui ia ma ka mare o John P. Parker me Miss T. Dowsett. A @ ke Kinau o ia auina la no, ua @olo aku i na ia mua o ka noho ana kane a wahine. O na hoomaikai a @ui i na puuwai opio makou e ka@ aenei.
Ke upuia aku nei, e hoohiki loa mai ana o Mr. T. Richards a me kana wahine i Honolulu nei mamua o ka pau ana o Mei aenei. E lawelawe ana o Mr. Richards i kekahi mau hana o ke Kula Kamehameha, a ma ka la i o Iulai, alaila kaa loa aku ka noho kumuluna ana o ke kula iaia.
I ka wanaao Poaono nei, ua lele pupule aku kekahi poka i hoonuoi ia na ke koa kiai o loko o ka pa aupuni, a ua komo i kekahi hale kanaka malalo o ka puka aniani, puka pu aku ia me ka hilinai o hope o ke koki, holo aku ia maluna o ka hela moe, puka aku nei ka uluna, pukapuka me na lole wahine, a paa aku ia ka poka i ke kikiki puka. He hana naaupo maoli kela ina na kekahi koa kiai i ki me ka manao ole i ke ola o ka poe e pauhia ana i ka moe. E akahele loa lakou, no ka mea, aneane loa e lilo ke oia o elua mau kino uhane oia Hawaii.
Ua paa ia ka hopu ia e Kamana a me Makaila o Sing Kim a me Ah Mo i ka hora 11 o ka Poakahi aku ne no ke sila a ua loaa pu aku he $271.85 ma ke dala maoli.
I ka Poaono i hala, ia Kekipi a me kana keikikana e pii mai ana i ka pali o Nuuanu, ua hanee iho kekahi moku lepo me ka pohaku a pa keia Kekipi piha pu ka waha i ka lepo. Ua awiwi ia ka hali i kahi kokoke mai e hoopau ae i keia pilikia. Ua wehe ia no ka lepo aka mahope iho ua make loa akua la ia.
Ua aikena na kanaka Hawaii o Honolulu i ka hoopunipuni mau ia e hoihoi hou ia ae ana ka Moiwahine i pau iluna o ka nohoalii i kela ia keia ia. Nawai auanei ia hana, ua ka poe anee alii wale no i kumu e hoolauwili ai i ka noonoo o na kanaka e hoihoi ia ae ana no na poe hahaki aelike ma ke kalaunu a hoomau ia ka pipili o na kanaka ma ka manao kahulihuli.
O ka heihei kaa lio mawaena o na lio o Thomas Hollinger a me ko Clarence Macfarlane, no ka pahu he hookahi mile, ua eo ka heihei i ka mea nona ka inoa mua me ke eke dala pu he $350 e olelo ia nei. O ka mea nana ke 3 eo ana mailoko mai o 5 holo ana, oia ka mea nana ka eo. Aka i ka holo ana no i kinohi, ua haalele ino loa ia ka lio hope.
O kela Iapana pepehi kanaka i ahewa ia ai e na kanawai o Hawaii nei, oia o Imada Iosaku, a i mahuka ai a kau iluna o ka mokukaua Iapana Naniwa i ka la 16 o Maraki i hala oiai oia e hoohana ia ana e ke aupuni, ua hoopae hou ia mai e ke aupuni o Iapana iuka nei o ka aina. E hoomanao ia e na mea a pau, i ka wa i lohe ia mai ai ua mahuka kela Iapana iluna o ka mokukaua, ua hoouna koke aku ke aupuni i ke noi e haawi pio mai i kela paahao. Ua hoole mai ke Kanikeia Iapana a ua ui i kona aupuni. Me he mea ia ua nuku ia mai nei paha, a oia keia hookuu wale ana mai ia i ke pio. Ua paa koke ua Iapana mahuka nei i na kapena makai haole elua mahope koke o ka hoopae ia ana ae ma ka uapo o ka Hui Alahao, a eia ke paa mai nei.
I ka wanaao Sabati nei, ua komo kolohe ia ka hale e ku nei ma ke kihi hema o na huina alanui Beritania a me Papu, a ua aihue ia aku he $10 mau dala maoli na Mr. Turner a me ka wati na kekahi hoa moe. I ke ala ana o na mea e moe ana, ua holo aku ka aihue a nalowale, aka, ua waiho iho nae mahope i ka paa kamaa a me ka papale. Ua lawe ia keia mau mea i Kuapapanui e hoike ai, a ma ka huli ana a na kapena makai Schlemmer a me Juen, ua hookolo ia ka moali a loaa aku la he luina no ka moku papa i ku mai ai. Ua lawe ia oia i ka hale hoopaa, a ilaila i loaa aku ai he mau dala ma kona poli. I ka huli ia ana aku o kona keena o ka moku, ua loaa aku ka wati. Ua hookolokolo ia imua o ka Aha Apana a ua ae i kona hewa. Nolaila, ua waihoia aku oia no ka Aha Kiure Kaapuni. O kona inoa, o W. Bruette.
I ka hora 11:30 awakea Poalua nei, Aperila 18, ma ka hale noho o na makua o ke kane Hon. a me Mrs. Samuel Parker ma Kulaokahua Honolulu, ua hoohui ia ma ka mare e Rev. A. Mackintosh, o John P. Parker me Miss Elizabeth Jane Dowsett, imua o na ohana o ka paa mare a me kekahi mau hoaloha pilipono loa. Ua aahu ia ka wahine me ke silika keokeo i awili ia me ka lihilihi. O ke Keikialii Kalanianaole ke kuaoao o ke kane a o Miss Helen Parker ko ka wahine. Mahope o ka pau ana o ka mare, ua noho iho ke anaina mare maluna o kekahi papaaina luluu i na mea ai. Ma ke Kinau no o ia ahiahi, i holo aku ai laua no ka Aina Mauna ka aina hanau o ke kane, malaila e hoau ai i ko laua mau ia kinohi. O ke ola loihi, ke ola ana oluolu a me ka noho ana holomua ka makou e kalokalo ae nei no na puuwai opio i kui ia i hookahi manai.
Ka Moiwahine Pua.
Ke hoomakaukau ia nei "ka Moiwahine Pua," ke mele e hone ia aku ana e na kaikamahine o ke Kula Hanai o Kawaiahao i keia ahiahi Poaono, Aperila 22, maloko o ka luakini o Kawaiahao, me ka piha pono.
O na "Leo Hui Pua," no lakou na ano pua lehulehu, mawaena o lakou na hilotolope a me popi e kahiko ia aku ana me na waihooluu kupono.
O na Leo Mele Pakahi - Rose, Crocus, Japonica, Holyhock, a pela aku e lawe ia ana lakou e na poai puni mele i ike nui ia mawaena o kakou.
Mawaena o lakou o Miss Dale, na Miss Parker a me Nolte, Mrs. E. C. Damon, Miss von Holt, Miss Rhodes, Miss Ward a me kekahi poe e ae.
O ka moolelo o kela mele, penei no ia: Ua hui na pua o na aoao pali a me na kula mauu e koho i moiwahine. Mahope o ka hoopaapaa loihi ana a me ka hoolohe ana i na koi a ka poe e ake ana e holo ana, ua hoopii aku lakou i ke kanaka noho mehameha (Mr. Wakefiled) ka mea nana i haawi mai i ka olelo hooholo o Rose; a poni ia iho ia ia.
Ua nui na hoomakaukau ana i holopono keia mele nani a ohohia ia, a me na helehelena o halia mai nei, e oi loa aku ana ka maikai mamua o na mea i hoikeike mua ia e na kaikamahine o Kawaiahao.
A oiai o ka lakou mea e lawelawe nei no kekahi hana maikai e kokua ai i na hemahema o ko lakou kula, nolaila ke lana nei ko makou manao e piha ana ke anaina.
KA NUHOU KUWAHO!
HAO IA NA MOKUPUNI PELEW E IAPANA!
KA BLOUNT HOIKE IA CLEVELAND!
KE HOOLALA IA LA HE KUIKAHI HOU
Ma ke ku ana mai o ka mokuahi Australia i ka hora 11:30 awakea Poalua aku nei, iloko o 5 la, 19 hora a me 33 mau minute mai Kapalakiko mai, ua loaa mai ia makou na mea hou ano nui malalo iho:
O ke kumukuai o ke kopaa ma ka lono o ka la 12 o Aperila, he 3 3/4 mau keneta o ka paona.
Ua hali mai ka mokuahi Australia no Honolulu nei ma keia huakai mai la, he 47 mau ohua kapena, 7 mau ohua oneki a me 32 mau eke leta.
Mawaena o na ohua koikoi, ke Col. Claus Spreckles, ka wahine, e kaikamahine, Rudolph Spreckles, Hon. C. R. Bishop, S. T. Alexander, M. Green, W. A. Kinney a me kekahi poe kamaaiana e ae.
Ua manao ia ua haalele aku ka mokukaua Amerika Adams ia Kapalakiko i ka la 11 o Aperila a ua holo mai no Honolulu nei mamuli o ke kauoha a ke aupuni.
PIHOIHOI LOA O CLEVELAND I NA HOIKE A BLOUNT
Wasinetona, Aperila, S. He mau hora pokole wale no ko Mr. Blount huli ana a maopopo kekahi mea ano nui, mai ke ku ana o ka Rush ma Honolulu a hiki i ka haalele ana o ka Australia ma ia la hookahi. O kana mau mea nae i hoike aku ai i ka oihana o ko na aina e, ua lilo i kumu e nui a i ka pioloke a me ka naluea o ka Peresidena a me kona kuhina nui oia o Gresham, o hewa paha auanei ko laua houlolohi ana i ka hoohui ana mai ia Hawaii. He pinepine ko laua kuka pu ana ma Hale Keokeo no ka hoopololei koke i ka laua hana lalau.
Aole i maopopo ke ano o ka ke Komisina olelo i piohoihoi ai kona haku. Ua maopopo nae he kumu ano nui loa. Ua koho wale ia, oia paha keia, e kokua ana paha o Enelani ia Iapana, ke manao ka Mikado e hapai a hookipa nona iho i ka Ohia a Kalivilani i hoopalaleha wale ai.
MAKE KANU LOA KE AUPUNI ALII O HAWAII.
Ua hoike ae o Adimarala George Brown ma Indianapolis i ka la 8 o Aperila, ua palapala mai oia i kekahi hoaloha oiaio ona ma Hawaii nei, "ua hiki aku ke aupuni alii o ko Hawaii Pae Aina i ka nalowale loa ana no ka manawa mau loa, a he mea pono i ka moiwahine ke kuai i kona kalaunu. Aia au ma ka aoao ikaika loa e hoohui, a o kou manao no ia i na wa a pau."
HOOLALA KUIKAHI HOOHUI AINA HOU.
Bosetona, Apr. 8. Ke olelo nei o Kauka J. M. Kamika, ko Hawaii Kuhina Noho, ma kona manao ua hoolala hou ka Peresidena i kuikahi hoohui aina hou me Hawaii, eia nae aole hookahi mea i ike i na olelo oloko o ua kuikahi la. Aole no paha e hooholo ia ana kekahi hana a lohe ia ka ke Komisina Blount mau mea i ike ai.
LIMA NUI IAPANA IA PELEW.
Madarida, Aperila 11. He nui ka pioloke maanei i ka lohe ana mai ua hao o Iapana i ka paemoku o Pelew. Aia keia paeaina ma ka welau komohana o Maikonisia, a he 450 mile ma ka hikina aku o ka paemoku o Pilipine. He 350 mile kuea ka huina o ko lakou nui, a he 10,000 kanaka maluna iho e noho la he poe ahiu loa nae. No Sepania kela paemoku, aole nae i hoomaluia, ua uwea mai ke kiaaina nui o na Sepania ma Manila e hoouna aku i mau pualikoa e kokua iaia. Elilo ana paha auanei keia i kumu e kaua ai mawaena o Sepania a me Iapana. Ma keia hana i loaa hou mai ai ka maopopo lea o ko Iapana manao e kukulu iaia iho mawaena o na paemoku o ka Moana Pakipika.
AOLE LE HELE ANA O MR. CLEVELAND I KIKAKO
Ua hooholo ka Ui o ka Hale Keokeo, Mrs. Cleveland, aole e ae i ke kono a na Alak@ o ka Hoikeike Nui o Kikako e hiki kino aku ma ka la e wehe ia ai i Mei 1. Aka e komo pu ana no nae oia iloko o ka lawelawe ana o na hana o ka la ma o ka waea la i hoomoe ia mai ka Hale Keokeo a i ke kahua hoikeike. Ua hooholo na Kaikamahine a ka Hookahuli Aupuni, e hoohehee ia ona bele hoomanao i ka la i o Mei ma ke kahua hoikeike ma Kikako, a ua kono ia o Mrs. Cleveland e hoohui ae i ka waea e holo ai ka uila i hoolala ia nana e ninini i ka hao hehee e lilo aku ana i bele. A oiai aole e hiki ana o Mrs. Cleveland i Kikako, nolaila he kaomi wale iho no kana i ke pihi ma ka Hale Keokeo. Ma ke ahiahi o ka la 6 o Aperila, ua hoike aku ke Kakauolelo a ka Peresidena i na Luna o ua ahahui la, ua ae o Mrs. Cleveland ia kono.
KIAI I KE KAI BEHERINA.
He ehika mau mokukaua Amerika e hoouna ia ana i ke Kai Beherina e kiai ai i keia kau, a i mea e lawa ai, ua pono ke kaheaia e hoi mai ka mokukaua "Petrel" mai Iapana mai a me ka "Mohican" mai Honolulu mai. Nolaila, ua hoouna ia aku nei na kauoha ia Adimarala Harmony i Iapana ma ka la 10 o Aperila, e hoouna pololei ae i ka "Petrel" mai Iapana a i ke Kai Beherina, me ka maopopo e hiki ma ke kahua i ka la 1 o Iune. Ua hoouna pu ia na kauoha ia Adimarala Skerrett ma Honolulu, e kuhikuhi ana iaia e hoouna mai i ka mokukaua "Mohican" i Kapalakiko, me ka olelo pu aku na ka Adams e pani kona makalua ma Honolulu. O ka Mohican ka moku o ka Adimarala, a oiai o Nichol Ludlow ke aliimoku kahiko, nolaila, e lilo ana oia ke kapena. E houluulu ana na mokukaua e ae, koe ka Petrel ma ke Awa o Townsend no ka hoolawa ana ia lakou me na lako no ka holo ana, a e holo mailaila aku ma ka la 2 o Mei.
Na Wahine Imua o ke Komisina J. H. Blount
I ke kakahiaka Poakahi iho nei, Aperila 17, ua hele aku ke Komite ehiku lala o kekahi hapa o ka Ahahui Aloha Aina o na Wahine o Honolulu nei, oia hoi ka hapa i hookahua e i ka manao e kipaku i ka Peresidena mua, e ike i ke Komisina Amerika Kuikawa J. H. Blount ma kona wahi e noho nei ma ka Hotele Hawaii, a heluhelu aku la he hoike manao loihi - e helupapa ana i na kumu o ko lakou ahewa i ka hookahuli aupuni, a pela aku, a pela aku. Alaila pakui aku la i keia palapala noi penei:
KA PALAPALA NOI A NA WAHINE O KA AHAHUI ALOHA AINA E HOIHOI HOU I KA MOI WAHINE I PAU.
I ka Mea Mahaolia JAMES H. BLOUNT, KOMISINA wae o ua Mokuaina Hui o Amerika i Hawaii nei.
O MAKOU, na wahine o ko Hawaii Pae Aina, no ka pono o ko makou mau ohana a me ka nohona oluolu o ko makou mau home, ke ake nui nei i ka maluhia a me ka hookele aina akahele, a ke pule nei, aole ko ke kanaka manao alunu no ka mana a me na loaa waiwai, e ae ia i mea e hoonioni ai i ka nohona oluolu o keia mau mokupuni; a e kinai ia hoi no ka manawa mau loa, na hana hoouluulu kipi a me na hana hoohaunaele i hookumuia ma Hawaii nei mai ka 1887 mai, e kekahi poe malihini o na Aina E mai;
I LOAA ai ia mea, ua manao makou, mamuli o na ouli o na mea i hanaia iho nei, ua oi loa aku ka pono o ka malamaia ana o ka maluhia, ka pomaikai a me ka hanohano o Amerika a me Hawaii nei, ina ke Aupuni Ripubalika Nui e hoihoi ole ana i na hana kanawai ole a me na akeakea ana a kona mau Luna Aupuni maanei nei, a me na makemake pupuahulu hoohuiaina o kekahi poe kakaikahi:
NOLAILA, ke nonoi aku nei makou me ka haahaa a me ka iini nui, e ae ia mai o Hawaii e malama aku i kona kulana Aupuni Kuokoa a me ka hoihoi hou ia ana mai o kona nohona Aupuni Moi kupono maoli, malalo o ko makou Moiwahine Liliuokalani, ke Alii a makou i hilinai piha ai.
A KE manaolana aku nei makou, e oluolu ana ke kanaka kaulana e noho hoomalu ana maluna o na Mokuaina Huipuia o Amerika, e lawe aku i keia palapala hoopii a makou, a no ia mea e pule mau no hoi makou e kau iho ko ke Akua hoomaikai maluna Ona a me Kona Aupuni.
Mrs. James Gampbell,
Mrs. J. A. Cummins,
Mrs. Joseph Nawahi,
Mrs. Junius Kaae,
Mrs. Mose Mahelona,
Mrs. Chas. Stillman,
Miss Hattie Hiram.
I ka puka ana mai o ke komite e hoi, ua olelo mai ka poe i ike aku ia manawa, ua uhi ia ko lakou mau papalina e ua hakumakuma o ke kaumaha a ua wawa koke ae la na lohe mamuli no ia o ko ke Komisina hoonaauao ana mai i ke komite aohe ona mana e hoihoi ae ai i ka Moiwahine i kipaku ia iluna o ka nohoalii. No keia kumu ua miki aku la kekahi hanu mea hou o ka nupepa namu Hoku Hawaii i kahi o ke Komisina ka mea i pane i na huaolelo e like penei:
"Ke lawe mai nei au i ka oukou palapala hoopii e like loa me kou hookipa mau ana i na manao a me na hana a pau i kokua mai ma ka hoomaopopo lea ana i ke ano o na mea e noho nei ma Hawaii. Aohe pono e manao ia mai ua hoakaka au i kekahi aoao a ka Peresidena i manao ai e hahai. Eia wale no kau mea e hoakaka aku ai, o na manao a pau a me na hana a pau i pili i na poai a me ua aoao a pau ma keia paumoku, e houluulu ia mai a e hai ia aku i ko makou Aupuni i mea alakai i ko lakou noonoo ana. Ua hoole mau aku au aole e hoakaka iki aku i ka aoao e hele ai ke Aupuni o Amerika Huipuia ma na mea pili ia hawaii nei."
ANA HOOKOLOKOLO APANA ELIMA O Ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka Waiwai o IOSEA KEAWE no Lihue, Kauai, i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke keena.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Maileiaulii Keawe @ e hoike mai ana o Iosia Keawe no Lihue, i oleloia, ua make kauoha ole ma ia wahi no, ma ka la 12 o Feberuari, M. H. @ a e noi ana e haawiia ka Palapala Hookohu Lunahooponopono Waiwai i ka mea noi.
Ua kauohaia o ka POAHA ka la 18 o MEI, M. H. 1896, i ka hora 10 a.m., oia ka manawa i koho la no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai ia, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Koloa a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolahala ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke KUOKOA nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina, Aperila 11, M. H. 1893.
JACOB HARDY,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elima.
243@
Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.
KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I NA mea a pau mamuli o ka mana o ke kuai i hanaia i ka la 24 o Okatoba A.D. 1891 e MARIA TIADORA GRACIA, a i ikeia ma kekahi inoa e ae o MALIA nee SAMEDIO o Honolulu mokupuni o Oahu, ia J. M. Monsarrat o Honolulu no kahu o Eliza P. Luce, kopeia ma ke Keena Kakau Kope Buke 132 ma na aoao 439 441 ke makemake nei ua J. M. Monsarrat ia e hooko i ua moraki la no ka uhaki ia o ka aelike oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupa nee i ka wa e hookaa ai.
Ke hoolaha hou ia aku nei o keia aina a pau, na pono hoaaina a me ua pono pilikana iloko o ua moraki la, e kuai ia aku no ma ke kudala akea ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan ma Alanui Moiwahine, Honolulu, i ka POAKOLU la 17 o MEI 1893, hora 12 awakea o ia la.
Eia ka waiwai i paa maloko o ua moraki la:
O keia aina a pau e waiho la ma Keauhou, Kalihi, Mokupuni o Oahu, oia ka apana 1 o ka Palapala Sila Nui Helu 790 a i kuhikuhi ia na palena penei. E hoomake ma ke kihi akau o keia a e hele he 42@ kom. 220 kaul., ma ko Kaaiawa, alaila, he 40 degree hik. 0.50 kaul. alaila, he 60 degree kom. 1.50 kaul. ma ka palena no Kahalehau alaila, he 40 degree hik. 0.42 kaul. alaila, ak. 63 degree hik. 2.35 kaul. ko Kahaiku, alaila he 30 degree hik 845 kaul. ma ka palena no Kaloahalau alaila, ak. 64 degree hik. 2.12 kaul. alaila ak. 37@degree kom. 8 86 kaul. ma ka palena no Kanakeawe alaila ak. 52 degree hik. 1 kaul. alaila, ak. 32 degree kom. 2.20 kaul. ma ka palena no Kauokoa a hiki i ka hoomaka ana. O ka ili, he 2 mau eka, a oia no na aina i lilo ma ke kuai ia Maria Tiadora Gracia mai kona makuakane mai o Pedro Samedio i hana ia i Iune 17, 1876, kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope ma Honolulu Buke 46 ma na aoao 130 a me 131.
J. M. MONSARRAT, kahu o Eliza P. Luce, me e paa nei i ka Moraki.
Kuike ke dala. Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai. No na mea i koe e ninau ia J. M. Monsarrat.
Hanaia ma Honolulu, Apr. 22, 1893.
2438-4
AHA MELE NUI
MA KA
Luakini o Kawaiahao!
I keia Ahiahi Poano, Aperila 22
I ka Hora 7:30.
NO KA Pomaikai O KE
Kula Hanai Kaikamahine o Kawaiahao.
KA HOIKEIKE NUI
O KE
Cantata Kaulana.
Ka Moiwahine o na Pua.
E lawelawe ia mai ana e ke Kula Kaikamahine.
Na Hui pualu iloko o na loina aahu!
Na Pope!
Na Ui Nohea o Heather!
Na himeni leo pualu iloko o na loina aahu!
Ka Lilia me ka Rose!
Ka Violeta me ka Rose!
Ka Hilalope me ka Mikinolia!
I KOKUA IA E
MR. WAKEFIELD
Ma ke ano he Kanaka Noho Mehameha.
Miss Dale He Rose.
Miss Von Holt He Jaonika.
Miss Ward He Holehoka.
Mrs. Damon He Tulipa.
Miss Parker He Pua Nanala.
Miss Helen Parker He Flora.
Miss Rhodes He Dalia.
Miss No@ He Crocos.
UKU KOMO 50 Keneta.
Hiki no ke loaa na palapala komo ma na wahi o Hobron & Newman, Benson, Smith, Kakela me Kuke, T.G. Thrum me ka Hale Hui o na Mea hou Hawaii.
2438-1
Hoolaha Hou.
A HA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Pae Aina. @ @ @ @.
@: Ma ka @ o ke @ @ o ka Hawaii Pae Aina.
I ka @ o ke Aupuni a i kona hope paha @: Ke @ ia nei ae e kii aku la @ ka mea @oia e waiho mai ana i pa@ make kakou mai@ mai o na la he @ mahope iho o ka hooko ia ana aku e hele mai @ o @ @ Hookolokolo Kaapuni ia ma ke @ o Feberuari @ makamaka ana me Honolulu, Mokupuni o Oahu i ka POAKAHI, @ @ @ Feberuari @ ma ka hora 10 a. m. @ hoike mai i @ no @ ia e ae ole ia ai ke nei a @ @ ka mea hoopii e like la me ke nei maloko o ka palapala nei e hoopili pa ia nei. A malama e hele @ @ e hoike piha i kau hana i hooko ai.
@ e HON. W. A. WHITING,
Lunakanawai Moa o ka Aha Hookolokolo Kaapuni Ekahi.
Hanaia ma Honolulu, i keia la 9 o Ianuari, @
GEO. LUCAS
Hope Kaka@
Ke @ aku nei au o ka mea mamua @ ola ke kupe oiaio o na palapala kii ma na hihia ia, a @ @ ma @ Hookolokolo ia e hoolaha ia a e hoomaa @ ua hoopii ia a ke kau o Mei o @ @.
Honolulu, K. H. P. A. Feb @ @
@ F. WUNDENBERG.
A HA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Ekahi o ko Hawaii Paeaina. Ma ka Aha Hooponopono Waiwai. Ma ka waiwai o KAAPELA (@) o Molokai i make kauoha ole.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala @ a Kal@ o Honolulu, makuahine o ua Kaapela ia, e olelo ana o Kaapela o Kalaupapa ua make kauohaole ma Kalaupapa ma ka la 1 o Aperila A.D. @ a e noi ana e hoopuka ia ka palapala lunahooponopono waiwai ia Cecil Brown.
Ke kauohaia nei o ka POAHA, la 11 o Mei, A.D. @ oia ka manawa i kohoia no ka hoolohe ana i na palapala noi ka ma ke Keena Hookolokolo o keia aha ma Honolulu, ma ia manawa a ma ia wahi e hele mai ai na mea a pau a e hoike ina paha he kumu kekahi e ae ole ia ai ua noi ia.
Hanaia ma Honolulu, ko Hawaii Paeaina, Aperila 12, A.D. 1883.
Na ka Aha:
GEORGE LUCAS,
Hope Kakauolelo
@
Hoolaha Hooko Moraki.
MAMULI O NA OLELO I HOIKE IA MAloko o kekahi palapala moraki i kakau ia i ka la 19 o Maraki, 1891, i hanaia e E. KEALOHAPAUOLE o Kona Hema, mokupuni o Hawaii ia W. C. Achi o Honolulu, Oahu i kope ia maloko o ka Buke @ aoao @ a me @ ma ke Keena Kakau Kope, oia no hoi ka moraki i haawi ia aku ia Henry Smith, hope o Honolulu i olelo ia i ka la 6 o Mei, 1891. Ma keia ke hoike ia aku nei e hooko ana ka mea nona ka inoa malalo ia moraki no ka uhalia ana o na aelike, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee.
A ke koolaha hou ia aku nei, ai mahlpe aku o na pule ekolu mai keia la aku, alaila e kuai ia aku ana ma ke kudala na aina i hoike ia ma ia moraki ma ke keena kudala o James F. Morgan ma Honolulu, mokupuni o Oahu, ma ka POAONO MEI 27, 1893, i ka hora 12 awakea.
No na mea e ae, e ninau aku no i ka mea nona ka inoa malalo ma Aliiolani Hale, Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, Aperila 21, 1893.
HENRY SMITH, Hope o ka moraki.
Eia na aina i moraki ia:
1. O kela apana aina i loaa aku ia D Kealohapauole mai ia J W Lapauila Kahuuaaina mai, ma kana palapala i kopeia ma ka Buke 122 aoao 818 nona ka ili he 328 9-20 eka e waiho la ma Honokua, Kona Hema, Hawaii, i hoakaka ia ma ka Palapala Sila 6857 Kuleana Helu 7713.
2. Ke kuleana 1-15 o D Kealohapauole iloko o ka aina ma Pahgoehoe, Kona Hema Hawaii, oia ka helu (Grant) aupuni 1974 nona ka ili he @84 eka, i loaa ia D. Kealohapauole me kekahi poe e ae mai ia D Kamaiopili mai ma kaua palapala i kopeia ma ka Buke 86 aoao 389.
3. He apana aina nona ka ili he @ 14 eka ma Pahoehoe, Kona Hema, i hoakakaia ma ka Palapala Sila @016 Kuleana Helu 9933, i loaa ia D Kealohapauole mai ia Lumilumi mai ma kaua palapala i kopeia ma ka Buke @2 aoao 70.
2438-4
Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.
KE HOOLAHA IA AKU NEI KA LOHE I kulike ai me ka mana o ke kuai iloko o kekahi moraki i hooko ia i Sepatemaba @, 1892, e WILLIAM C ACHI a me ISABELLA A ACHI, kana wahine o Honolulu, ia Charles R Bishop a me Samuel M Damon, na hoahui iloko o ka Hui ma ka inoa o Bishop & Company, o ua Honolulu ia, kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope, buke 139 a ma na aoaoa 266 ahiki 270, ke manao nei na mea e paa nei i ua moraki ia e hooko aku, no ka uhaki ia o ka aelike o ia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai. Ke hoolaha hou ia aku nei, ma ia hooko ana (aia wale no a hookaa koke ia mai ua moraki ia) o ka manao o na mea e paa nei i ka moraki ke kuai aku ma ke kukala i na waiwai i hookomo ia iloko o ka moraki, ma ka hale kudala o James F Morgan ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAONO, la 20 o Mei, 1893, hora 12 awakea o ia la.
No na mea i koe e ninau ia C W Ashford, Loio no na mea e paa nei i ka moraki, Alanui Kalepa, Honolulu.
BISHOP & Co.,
Na mea e paa nei i ka moraki.
@ NA WAIWAI E KUAI IA AKU ANA, OIA KEIA MALALO IHO:
1 - O kela apana aina a pau nona ka ili ho 20-100 eka e waiho ia ma kalawahine, Honolulu, maluna ae, i lilo mai ia'u mai a Bishop & Company mai, ma ka palapala kuai i kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Buke 112, aoao 357.
2 - O kela aina a pau nona ka ili he 120 mau eka e waiho ia ma Keaiakomo, Puna, Hawaii, i lilo mai ia'u ma ke kuai mai a Wailehua a me kana wahine, i kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 113, aoao 281, a o ia kekahi hapa o ka Palapala Haawi Aina 2883 ia Kenaaulani a me kekahi poe e aku.
3 - O kela apana aina a pau nona na eka he 116.74 mau eka ma Manawai, Molokai, i lilo mai ia'u ma ke kuai mai a Hoopii Olepau mai, kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Buke 118, aoao 15@, a oia kekahi hapa o ka Palapala Kuleana Hoona Aina 4600 ia Hoonaulu.
4 - O kela apana aina nona na eka 4.20 m a Kona Hema, Hawaii, i lilo mai ia'u ma ke kuai mai a D W Kealalaina mai, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 125, aoao 254, a oia ka aina i kuhikuhi ia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 5543, Kuleana Hoona Aina Helu 5744 ia Kaelemakule.
5- O kela aina nona ka 27,500 kapuai kuea ma Kapalama, Honolulu i lilo mai ia'u ma ke kuai mai a Lau Chong, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke ___ aoao ____, a oia kekahi hapa o ka Palapala Sila Nui Helu 401, Kuleana Hoona Aina Helu 8305 ia Kanoa.
6 - O kela aina he 150 kapuai loa 150 kapuai laula o ka Pahele @24 Mahele 6 ma ke Kulanakauhale Momi, Ewa, Oahu, i lilo mai ia'u ma ke kuai mai ka Hui Alahao me Aina o Oahu,kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 127, aoao 288.
7 - Hookahi mahele iloko o Holualoa a me 2 ma Kona Akau, Hawaii, i hoolilo ia mai ia'u e J K Nahale e Kaoiwi, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 127 aoao 424.
8 - O kela mau aina a pau i lilo mai ia'u mai ia Kalua mai, kopeia ma ke Keena Kakau Kope Buke 130 aoao 190, a oia ka akahi hapalua kuleana iloko o ka aina he 130 mau eka i kuhikuhi ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 3479 Kuleana Hoona Aina Helu 74@6 ia Ili Kaualoha ma Kawainui 2, Kona Akau, Hawaii, a me keia aina nona na eka he 49 i kuhikuhi ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 1597 ia Kalua o Kawanui 1, Kona Akau, i oleloia.
9 - O kela aina nona ka ili he 60-100 o ka eka ma Kalihi mamua ae i lilo mai ia'u mai ia 8. Kaaiai mai, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 87 aoao 469.
10 - O kela aina nona ka ili he 26-100 o ka eka ma Kalihi i oleloia ae ia, i lilo mai ia'u mai ia Komo, kope ia ma ke Keena kakau Kope Buke 90 aoao 386.
11 - Na pa 6 a me 11 ma Kapalama mamua ae, oia kekahi hapa o ka aina i lolo mai ia'u mai ia P. Kanoa mai, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 91 aoao 253, a oia kekahi hapa o ka Palapala Sila Nui 401, Kuleana Hoona Aina @ia Kanoa.
12 - O kela aina nona ka 192 anana ma Keawanui Molokai, i lilo mai ia'u mai a Kaui Kanene mai, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 92, aoao 263, a oia ka aina i kuhikuhi ia iloko o ka Papalapala Sila Nui @ Kuleana Hoona Aina @ ia Kaailepo.
13 - O kela pa aina ma ka aoao ma Ewa o ke kuleana home ma Kapalama, i lilo mai ia'u ma ke kuai mai e Lau Chong, kope ia iloko o ka Buke 133, aoao 12.
14 - O kela aina a pau i lilo mai ia'u mai a J Mahu mai, kope ia ma ke Keena Kakau Kope Buke 113, aoao 88, oia kekahi hapa o ka Palapala Sila Nui Helu @.
15 - O kela aina he @-100 o ka eka ma Kaiawahine, Honolulu mamua ae, i lilo mai ia'u ma ke kuai mai a Bila Kawaa, kope ia iloko o ka Buke 10@, aoao 125.
16 - O kela mau aina i lilo mai ia'u mai a Chung Wa ma ke kuai, kope ia iloko o ka Buke 111, aoaoa 242, oia ka Apana 13 a me 13@, no laua na ili pakahi he @-@ o ka eka, i kuhikuhi pololei ia ma ka palapala mahele i kope ia i ka Buke 119, aoao @.
17 - O kela mau aina i lilo mai ia'u ma ke kuai mai a C M Hyde mai a me ka wahine, kope ia iloko o ka Buke 11@, aoao 224, oia ka Apana 11 a me 11@ , ao lana na ili pakahi he @-100 o ka eka, a i kuhikuhi pono ia ma ka palapala mahele.
18 - O ka hoolimalima o kekahi aina nona na kapuai @ @ 13,400 ma Kapalama ao ia, kekahi hapa o ka Palapala Sila Nui Helu @ ia Kanoa, no ka manawa he 10 makahiki mai Ianuari 1, 189@ mai i hana ia me a'u mai a Lau Chong mai kope ia iloko o ka Buke @ aoao 19.
19 - Hookahi kaa ilo, hookahi kaa lawe ukana, hookahi lio ulaula eha kaa, eha mau ili lio kaa, a me eha mau lio e hoohana ia ne i ma kuu mau kaa hana: hookahi hapalua kuleana iloko o ka Hui o S K Kaai, ma lako e kuu keena oihana ma Alanui Kalepa, Honolulu i olelo ia, a me lio mau mahele iloko o ka Hui Mahiko Kuikahi Pa@, @ mau mahele iloko o ka Hui @ Kope o Kona, @ mau mahele i ka mahiko o Ewa. 2438-3
Hoolaha Hou.
AHA HOOKOLOKOLO KAAPUNI APANA Eha o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Aha hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o NAKALA no Kawainui, hilo, Hawaii i make kauoha ole.
Ma ka @.
Ke @.
Hanaia ma Hilo ko Hawaii PaeAina, Maraki 30,1893
Na ka Aha:
DAN'L PORTER
Hope Kakauolelo Aha Kaapuni, Apana @
@
Hoolaha Hooko o ka Moraki a me ke Kuai.
KE HOOLAHALA AKU NEI KA @ MA o ka mana la @ o kekahi @ @ naia i ka la 1 o Feberuari @. Alexander J. @ i make i keia wa ma ke ano haku o ka waiwai o K. W. Holto kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Buke @ ma na aoao @ ke makemake nei o Bruce Cartwright o na Honolulu ia Lunahooponopono Waiwaima ka Palapala Kanoha i hoopili ia o ka Waiwai o K. W. Holt o Honolulu i make e hooko i ka moraki no ke kumu ka @ @ o ka aelike oia ka hookaa oia ia o ka @ i ka wa e hookaa ai.
Ke hoolaha hou ia aku nei, o keia mau aina a pau na pono @ a me na pilikana iloko o na moraki la a i kuhikuhi ia e kuai ia aku no ma ke kudala akea ma ka Hale Kudala o James F. Morgan ma alanui Moiwahine. @ A.D. @ hora 12 awakea o ka la.
O ka waiwai i moraki ia penei i kuhikuhi ia ai:
O keia mau apana aina a pau o waiho ia ma aku o ke Alanui Nuuanu, ma Auwaiolimu, Honolulu oia ka hare makai o ka Palapala Sila Nui Helu @ Kuleana Hoona Aina Helu @ i hoopuka ia no Kaui a o ia no ka aina i @ lilo ia i @ W. Kaluna ia e H. F. Ha@ ma ke kuai i ka ia la o Maraki, 1892 kope ia iloko o ke Keena Kakau Hope @ @ a @ na aoao 213 a me 214 i kuhikuhi ia ma aoao @ nei. E hoomaka ana ma ke @ @ @ o keia e pili ana me ko Unauna aina @ @ @ ana i ka Akau @ @ deg. komohana @ @ @ kapuai ma ko Unauna. Akau @ deg. @ na @ kapuai, nana i ka lima @ @ @ kapuai ma ko Kaaua Akau @ deg. Hikina @ kaulahaoahiki i ke kihi mauka. Hema @ deg. Hikina @ @ kapuai e kauwale @ Ka @ na mauka. Alaila Hema @ @ deg. @ @ kapuai. Hema 32 @ deg. Hik. 28 @ kapuai Hema 53 @ deg. Kom. @ 212 kapuai. Hema 30 @ deg. Kom. 32 kapuai e pili ana keia me @ Unauna ahiki i kahi i hoomaka ia ai ke @ ana,e maloko o ia apana he 288 anana @.
Kuike ko ilala. Na uku hana palapala i ka mea e lilo ai.
BRUCE CARTWRIGHT,
Lunahooponopono ma ka Palapala Kauoha i hoopili ia a me Kahu Waiwai o K. K. W. Holt i make.
No ua mea i koe e ninau ia
J. M. MONSARRAT,
Loio no ka Lunahooponopono a me Kahu Waiwai.
Hanaia ma Honolulu, Apr. 22, 18@. @
Hoolaha Hooko Moraki.
MAMULI O KEKAHI MANA KUAI I HO ike ia maloko o kekahi palapala moraki i hanaia mawaena o S KALAUMANO KAALE a me S KAALE kana kane mare o ka aoao mua a me Edward F@ o ka aoao elua, ma ka ia 30 Dekemaba, 18@ i kakau kope ia ma ke buke 113, aoao 3@ a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu aelike o keia moraki oia hoi ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee nolaila ke hoolaha ia aku nei o ka mea nona ka aoao elua o na moraki nei e hooku ana oia ia mana kuai.
A ke hoolaha hou ia aku nei, aia mahope aku o na pule ekolu mai keia la aku, aiaila e hoolaha ia aku na aina i hoike ia ma ia moraki @ ke kudala ana ma ke keena kudala o J. F. Morgan, ma Honolulu, ma ka la 27 o Mei, 1893, hora 12 o ia la.
Hanaia i keia la @ o Aperila, 1893.
EDWARD @,
Mea Moraki Mai
Penei na aina i moraki ia
1. He apana aina me ia hale ma Ka@, Honolulu, Oahu, he 17 @ @ a i hoolilo ia la S. K. Kaale ma ka palapala kuai a @ @ Cartwright ma ka la ekolu o Dekemaba, 18@ a kopeia ma ka buke 122 aoao 344.
2. He apana aina ma ke alanui Liliha i @ akakala ma ke Sila Nui Helu @ a i hoo@ i na mea moraki aku ma ka palapala kuai a @ Moanauli i kopeia ma ka Buke @ aoao @.
@
Hoolaha Hooko o ka Moraki.
I KULIKE AI ME KA MANA KUAI I HOOkomo ia iloko o kekahi moraki i hanaia o ke KAWAILOA RANCH COMPANY ko Hui i hoohui ia malalo o ke kanawai, ia The Western a me Hawaiian Investment Co., i kaupalena ia he Hui no malalo o ke kanawai, ma Iuna 27, 2883, kope ia ma ke Keena Kope o ke Aupuni buke 9@ a ma na aoao 213-215, i haawi ia no ka hookaa ia $20,000 e liko me ke ano o na @ @ eha ma ka $3,000 pakahi o ka @ hookahi o ia la hookahi me ua moraki ia i hooko ia o ua aoao ia nana i moraki aku a e uku ia ma ke kauoha a ka aoaoa e paa nei i ka moraki, me ka ukupanee pu ma ka ewalu a me hapa @ @ keneia ka ukupanee o ka makahiki. Ke makemake nei ka mea nona ka inoa malalo iho e hooko aku i na moraki ia no ka uhaki ia aoao ka aelike, no ke kumu ka hookaa ole ia o @ ana na waiwai a pau i kuhikuhi ia maloko o na moraki ia, a o ka nui paha o lakou e loaa aku ana, ma ka hale kudala o J.F. Morgan ma Honolulu, ma ka POAKAHI, la 10 Mei, 1893, hora 12 awakea o ia la.
O na waiwai i paa maloko o na moraki la oia ka aina hanai holoholona o Kawailoa, Oahu e paa ia nei malalo o na hoolimalima lehulehu mai na Kahu o ka waiwai o Bernice P. Bihopa oia no ka manawa he @ mau makahiki mai ka 1883 mai, a me na holoholona oia a me na lako hana maluna o ka ainaoia he @ mau poo pipi ke hui la me na pipi keiki a me 133 mau lio a me na hoki o like ia mo ka hoohuli hope ana ia iho nei, a me ka heluna nui o na pipi ma na kuahiwi i koho ia aku aia ma ka 2000 poo pipi na lako hale na hale a me na pu 13 mau kumu lau puaa, he hale moa, na iako uwi waiu, i kaa huki ukana, i kaa me ka uhi oluna, i kaa lio hale, i kaa lio huila lua, i kaa, i kaa pipi kaulua, i kaa hali pipi a me na lako mahiai, na ili kaa, na noho lio a pela aku.
Kuike ke dala ma ko guia o Amerika Hui puia.
Na uku hana palapala aia i ka mea e lilo ai.
The Western & Hawaiian Investment Co.
W. W. HALL, Luna Nui.
Maraki 29, 18@ @
KO BIHOPA MA,
BANAKO MALAMA DALA
E LAWE NO MAKOU I NA DALA HOOMOE ma ka hoala ana ma ko makou BANAKO Malama Dala malalo o keia mau kumu.
Ina e hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala Elima Haneri, e uku no makou i ka uku panee ma ka Elima Hapahaneri o ka makahiki mai ka wa aku o ka lawe ia ana mai o ke dala ke waiho ia ke dala hoomoe i ekolu mahina @ ua waihoia paha ke dala a hala na malama ekou i ka wa e hooponopono ia ai na helu. Aole uku panee e helu ia maluna o na dala hekina no na ia elua paha o ka mahina.
Aole uku panee e uku ia i na dala e lawe ia ana maloko o ekolu mahina mai ka waaka o ka hoomoe ia ana mai.
He @ ia mamua ae o ka unuhi ana aku o kekahi kanaka i kana mau dala e hoike e ma@ @ BANAKO a e lawe pa ia mai ka buke dala i ka wa e kikoo ai.
Aole dala eaku ia, aia wale noma ke kikoo ka mea nana i hoomoe mai i ke dala me ka @ pu mai i ka buke @ dala.
I ka ia mea o Sepatemaba o keia a me keia makahiki e hooponopono ia ai na helu o na mea a pau, a o na uku panee i uku ole ia maluna o na @ dala a pau e waiho ana ma ke kikoo ole ia, o helu ia ma ka aoao o ka mea hoomoe dala mai i hala na malama ekolu, a me ia wa aku o @ ia me ke kumupaa mea.
O na @ dala hoomoe mai maluna, elima haneri dala, e lawe ia no mamuli o o aelike ana.
E hamama ana ka hanako ma na ia a @ ka @, koe na ia Sabati a me na ia @.
BIHOPA MA,
Honolulu, @ @
HOOLAHA
MA KELA KE HOOLAHA IA AKU NEI. @ hoolilo aku wau i kuu halekuai ma Wailuku mokupuni o Maui; a o na @ a pau e kue ana i na halekuai ia e uku ia e ia;a o na @ @ i na halekuai ia e uku ia @. A o ka Palapala Hookohu Hope a'u i haawi ai ia Wong Tim ma ka la 3 o Sepatemaba, @, ma keia @ hoopaa loa ia.
Hanaia Aperila 6, 1893
WONG LEONG
Honlulu, Oahu
@
Hoolaha Hookapu Aina.
KE PAPA A HOOKAPU LOA IA AKU NEI ka holo ana o na holoholona o ka poe e me maluna o na aina hanai holoholona o'u ma Piihonua a me ka hapa @ o @, Hilo, Hawaii, a ke kanoha ia aku nei e hoonee aku i na holoholona me ka hookaulua ole, a i ole, e hoopii ia no e like me ke kanawai.
J. T. BAKER
Hilo, Hawaii, Mar. 31, 1892 @