Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 12, 25 Malaki 1893 — OWAI KA POE KUMAKAIA? [ARTICLE]

OWAI KA POE KUMAKAIA?

l'a hoike aku makou inamua, o ka poe hoohui ia Hawaii me Amei'ika, aole lakou he poe kumakaia i ka lahui Ilawaii. 0 ka i hoohui he hanaiaepomaikai ai 1 ka laliui Hawaii, a aole hoi he ! mea e poino ai. Ke manao nei nae makou, ua hooikaika maoli no kekahi poe ma na aoao kolohe a me ka haumia, e poino a e make ai ka lahui Ilawaii. Oia maoli no ka poe kuniakaia i ka lahui. no ka mea ua hana lakou pela, i mea e hooko ai iko lakou lealea iho, me ka miaamiua ole i ka inake nui ana o ka lahuikanaka. Ua olelo kekahi poe ma ka waha, * 4 E hooulu i ka lahui.*' Aka, roa ka hana maoli ana, he poe pepeln lahui i lakou. Ua pili pono loa i kela poe kela inoa hoahewa he poe kumakaia lakou.

Eia kekahi poe kumakaia i ka lahui, o ka poe e hoohuli ana i ka lahui mamuli o ka hoomana kii a me ka anaana» Iloko o kekahi mau makahiki i hala ae nei. ua ku mai kekahi mea hauohano a haiolelo imua o ka Moi a me ke anaina nui ona kanaka maloko o ka iuakini o lehova ma Kailua, a peuei kanaao ana mai i ka lehulehu ma ke alo o ka Moi: "0 kekahi mea e ola ai ka lahui. oia no ka malama hou ana i na akua kahiko o Hawaii nei. Ma ko inakou manao, o ka hoomanamana, ka hoomana kii, ka malama ana i na hipuu iiilii, ka anaana a me na hana lapuwale like a pau loa o ka po> he mau hana la e pomo ai, a e make ai ka lahni Hawaii.

Ho mau mea ia o iiooulu ai i iia hana liewa a ino na liana : haiunia a pau loa. Malaila e | nui ai na niake oka luhni. | Malaila e haaiele ai na kanaka j ; i na hana pono ame ka noho! niaemae ana. Maiaiia hoi G\ inaina ai o lehova no ko na j kanaka hehi ana i kona kana-; wai, "'Aohe ou Akuae ao iinua | 0 ko'u alo." Nolaila, ona ka- ? naka a pau nana e alakai i k:iJ iahui Hauaii nia keia fco\vn uui, oia no ka poo e kumakai > 1 nei i ke ola o ka iahui. Eia no hoi kekahi moa ktimakaia i ka lahui, o ka ine:* nana o hooikaika a o ana o hana i ke kanawai kukuiu i kokahi hana hewa ino ma Hawaii nei. o liko me ka Loteri Piliwaiwai. Iloko o kola makahiki i hala. ua kokua ; a ua hooikaika loa kekahi poe | 'hanoha'īo maiuuii o kela ma-j 1 nao. i pih.a ai koia aina i ka ; piiiwaiwai. a liaalolo i.i na ha- : na maikai e waiwai j>ono ai.i Va makomako kola poo hano- • hano o loaa mai ka hapaiua' miliona <lala o ka makahiki. oia ka nku no ka lakou ha!>a kumakaia. K knai ana lakt»u . i ko ola o ka lahui a n;o ka inoa maikai o ka aina, no kokahi kumukuai ilala kipe maoli. l'a iko kakou a pau i ua inoa o kola poeknmakai a im 1 - nemono oie. Hookahi mea i koo. alaiia pau ko īuakou kuiūkuhi hou ana aku i ka poe kumakaia i ka lahui ma keia kolamu o ka nupepa, oia no ko ko alii hoao ana e hookahuli i ko kumukanawai. No ka moa, o ua kumukanawai la, oia no ka berita a me ke kuikahi e nolio oluolu pu ai ko alii. na kanaka Hawaii ame na haole. Ina e pau kela kuikahi, o ka haunaele a me ka aumeume wale no koe. He mea kela o pepehi mainoino aku ai i ke ola o ke aupuni Hawaii. Mamuli oka hooponopono hou ia ana o ke kumukanawai ma ISs7.ua hiki i na haole hooulu waiwai ke hoomanawanui liou aku i ka nolio ana malalo o ka maiu o ke Aliiaimoku ifawaii. He walii hilinai koe o lakon e hopohopo ole ai no ko lakou maluhia ame ka pomaikai. I ka hookahuli ana i kela kumukanawai. o ka pau no ia o ko na haole lioomanawanui ana, a mai nlu ka hannaelo ina aolo lakou i kukulu ae i Aupuni Kuikawa. 0 kela hana a ka -Moiwahine. oia kekahi hana kumakaia loa o poino ai ka pono a me ke ola o ka iaiiui Hawaii. Aka o ka, hoohui iim Anienka. oia ka laau lapaau o maluhia pu ai na hnolo a mo na Hawaii.