Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXII, Number 6, 11 February 1893 — KULA SABATI. [ARTICLE]
KULA SABATI.
Feberuari 20. Ka heiuhelu ana i ke Kanawai. Nehemia 8:1—12. HOAKOAKOA mai lakiahak&naka» paa e iike ue ke kaoaka bookabi ma kabi akMma kahioka paka wai; a olelo aka la lakoa ia Kten i ke kakaaolelo e lawa mai i ka bake oke kanawai o Moae, kamea a lebora i kaaohi mai ai i ka laarae!a. A tawe raai la o Erera ke kahana i ke kaoawai imaa o ka ahakanaka o na kane a me na wahine a me na mea a p«a i hiki ia lakoa ke lohe a • manao iho, i ka la maa o ka malama ehika. 3 Helohela iho la oia iloko o laila ma ke alo o kahi a*ea e kapono ana i ka paka wai mai ka wanaao a hiki i ke awakea, imaa o na kane a mo na wahine, a me ka poe i hiki ia lakoa ke noonoo; amn ka bake',noo ke kanawAi na pepeiao o ka ahikanaka a paa. 4 Ka ae la o Kzera ke kakaaoleio ma ka awni laao, ka mea a lakoa i kakala ai no keU hana; a ko pa ae la mo ia o Malilia a me Sema a me Aoaia a me l'ria a me Hilekin a mo Maaaeia ma kooa lima akaa; a ma koon lima homa, o Pedaia, a me Miaaela, a roe Malekia, a me Uaaama a mo liaaebadana Zoknria, Meaalama. r» Weho ae ia o Kzera i kn bako imna o na maka o ka ahakanaka apaa; (no ka mea, mnlana ao no ia o ka ahakanaka a i«o;) a i kona wohe ana, ka ae la ka ahakanaka a pau ilana. 6 A hoomaikai aka la o Ezqm ia leho?a i ko Akaa nai, a pane mai la ka ahakanaka a paa, Ameno, Anione, me ka hapai ana i ko Inkoa mau lima ilnna. 7 A o leaaa, a me Bani, a me Serebia. lamina, Akaba, Babetai, Hodia, Maaaeia, Kelita, A7.arin, lozabada, Hanann, Pelaia a mo na hoaknka aka la lakoa i kaahakanaka i ko kannwai, aia hoi ka ahakanaka ma ko lakoa wnhi. 8 Helahela iho la iakoa ma .ka buke o ke kanawai okeAkaa uie ka pololei, hoakaka aku uo i ko ano, a hoomoakaka hoi i ka helahela ana. D A o Nohemia ko kiaaina, a me Ezera ke kahana, ke kakaaololo }a me na Levi ka poo o ao aka ana i na kanaka, olelo aka la i ka poo kanaka a paa, he la hoano no keia no lehota ko oakou Akaa; mai a, aole hoi o uwo. No ka mea, uwo iho la ka ahakanaka a pnn i ko lakou loho ana i na 01010 o ko kauawai. 10 1 aku la oia ia lakoa, o helo aka oakoa oni i na mea momona, o ina hoi i na mea ono, a o haawi aku i kauwahi na ka poo i makaukau 010 kahi mea no lakoa, no ka moa ho la hoauo koia no ko kakoa Haku, a mai noho a kaumaha; no ka iuea, o kn olioli o iohova oia no ko ookoa pakaaa. 11 Pela i hoomalielio aku ai na Lovi i ka ahakaoaka a paa, i aka la, o hamaa no ka inea, he la hoano keia, mai noho a kanmaha.
12 A belo akn la ka ahakanaka a paa o ai, a o iuu, a e haawl aka i kaawahi, a o hana i ka olioli nui, no ko mea, aa iko lakou i na olelo i hai ia aka ai ia lakoa. Manao Nui. E pono ke huli mau i ka olelo a ko Akua. I'auku Uula. Haieiu 119:18. E hookaakaa mai oo i ko'u mau maka, alaila, e ike nku au i na mea kupanahu no loko inai o kou mau kanawai. Olelo Hoakaka. 1 ka heheiloma mahope aku o ka l>au ana o ke kukulu ana i na pa o lorud&lemn, oia hoi ka la mua o ka makahiki hou luilaio, Sepatemaba lft, M. 11. 444, ua hoakoakoao Ne* hemia i na lueUlo i lolie ai i ka buke 0 ke kanawai o lehova. I ka wa a lakou i kukulu al i ua pa o ko kulauakauhale, ua hoopouopono o Nehe* mla i mau hihia, a hoopau i na mea 1 liookaumaha o ai i ka lahui. Ua lanakila oia ma kona hana pono maluna o na hana ino a kona poe ene* ml, a me kona mau makamaka kumakaia. Ua hoonohooia i inau luna aupuni kupono, a hooili mai i mau haawiua manawalea no na hana hoomana ma ka iuakini. Ma keia malama ehiku, ua nui loa na ahaaim\ ko na pu kani, ko ka la kalahala, ko na halelewa. Ua akoakoa na luilaio ma ke kuea o Opela, ma ka aoao lilkina hema mawaho o ke kahua okaluaklnl. Ia wa kahiko, «ole he mau Baibala i paiia, ua uuku no na palapala i kakauiima ia, nolaila, ua pono ko akoakoa pinepine ka lehuiehu ina paha ua makemake lakou e iohe i ka olelo a ko Akua. Ua nui ke kumukuai o ka Baibala holooko*, Ma Enelani M. H« 1272, o ke kumukuai ua iike pu ia me ka uku hana o ke kanaka pooia no na makahiki he umikumamakolu. O E*era ka mea nona ke kauiana oo ka hoeuea ana 1 na kauaka e huli mau i ka lUihaia. Ua hoohana aku ota i ua kakauoielo he nui loa, a hoouoho tio hoi la lakou ma ke ano he nlau kumuao. Ua maalahl loa ke kukuiu ana I tta pa o ke kolanakauhale, ua paakikl loa ke kukuiu ana i ke aupuni o ko Akua Hemoieie tna na aaau o na kanaka. Ma ka naua aku, aolo o Csora ma liamaalema i k'a wa a Nehemia I ku-
kolu ai i na pa o ke kuUnakauhale. Ca hoi hou paha oia ia wa mahope. Alaila, oa hoea wale ka manao o ka ehulehu i hoomaopopo ika oleio a ke Akoa. He manao rpaikai ia, a oluolu loa o E*era i hooko ai i keia manao. 1. Hoakoakoaia —mamuli o ka makemake maoli, aole mamoli o na kauoha. Akea —oia no ke!& wahi i mua o na paka komo, kahi a ka po« hikioa e kuai, hookolokolo, hoohoio, a pela aku. Paka wai—kahi i hookomoia ka wai no na haoa ma ka iaakioi, ame na hana e ae. Kakauolelo —he kahunamohai no hoi, p. 2. Va hiki mai o Ezera ia lerusalema i maa makahiki amikamamakolu mamua o Nehemia. Aka nae r ua kaawale paha oia iua wa la. Buke-oia hoi kinohi a hiki i Kanawailua, na palapala Hemoieie ā Mose i k9Kau ai.
2—La Hapenuia ludaio keia, ola hoi ka ia o na pa kani, Oihanakahuna 23:24. Ua maa mau ka lahui iueialo e maiama i keia la kuiaia me na hana 1 hoohauoli ai. 3—Heluhelu—ma ke ano o na oli Hawaii keia heluheiu ana o ka poe ludaio. 4—Awai—i mea e ike pono ai ke anaina hoiookoa 1 ka mea heluheiu. Ku—no ka oihana hoohanohano paha, a aoie paha, no ke kokua ana i ka wa a Ezera i nawallwali ai. s—Ku—ma ke ano eehia imua o ke Akua, Kanawallua 3:20. 8. Hoomoakaka—weheweheano no ka men, ua kamailio kn hapanui ma ka olelo Babulona; oiai, ua kakau ia ka huke ma ka olelo llebera.
f J. Moe —no ka hoomaopopo una i ko lakou ano lawehala ma ka uhai ana ina kanawai oka pono. Nolaila inai ua loaa ia iakou ka poino, pau ke alii ana o na lii iuelaio, pio ka iahui, iiihune ma ko lakou aina. 12. Ilaawi—e like ine na haawina manawalea i ka la Kanaimaka e hauoii ai na nioa a pau. liK MAU NIELE. I—Ko kanawai i iieiuheluia, 1 -6 Aia mahea na makaainana luUaio i akoakon ai? Heaha k 0 lakou make make no Ezera e hooko ai? Ona kano wale no anei ma keia aiiakana. | ka nui? Ehia mau hora a Ezera i j heluheiu ai i ka buke? Owai na mea e ku pu ana me ia ma ka awal? No ko aha Ia keia awai? Heaha ke ano haua o ka iehuiehu i ka wa a E/,era i ku ai no na lieluheiu ana? Mamua o ka heiuhelu ana heaha ko Ezera liana iioomana? Heaha ko ano hana aka aha kan&ka? Heaha ka olelo o Luka o pili aua i ka poo huii 13aibaia? Oihana 17:11? Ilealia ka hana kupono i keia wa no na kanaka a pau loa?
ll—Ke kanawai i weheweheln, 7, 8. Owai ka poo kokua no Ezera? lleaha ko lakou mau hana ekolu? Ina aole pololei ka heluhelu nna, heaha ka loaa? Ina paha aole naoakaka na olelo, heaha ka loaa? Ina palm pohihihi na manno, lieaha ka loaa? Hiki anei ika mea naaupo, hauhili, hemahema, ke lanakiia ma ka liai euanelio aua? Ua pili anei ka l&nakiia 1 ke akamai o na kanaka? | Ileaha kekahi mau hana ekolu kupono no ko kakou huli ana i na Palapala Hemolelo? Heaha na mea kokua ia kakou? 111—Ka lohulehu i hoonaauaoia, 9-12. Heaha ka hana o ka iehuiehu ma ka hoomaopopo ana i na hewa a me na hoopai? Pehea i hooiuoiu ia'i lakou? Heaha ka olelo ao a Ezera ia lakou? Heaha na hana o ka lehulehu ma keia ia kulaia? Ua uwe anei oe no kou ano lawehala? Oka Baibala he buke anei ia ejeaiea ai na kanaka, e hookaumaha ai paha? Heftba na ioaa malkai i ka mea huii Balbala?
Hk mau Manao Pili. 1. Ua kupono anei ina kahuna Katolika e papa loa i ka huli Bail>ala? 2. Ua hiki auei ina kamalei ke iilo i mau mea naauao ma ka helu helu ana i ka Balbala? 3. Ua kupono anei ika kakou mau anaina pule ke heluhelu pu i ko kakou mau Baiba!a i ka wa a ke kahu e heluhelu al ma ka awai? 4. Ua lawa anei ka heioheiu aua i ka B&ibala, ke ote ka pule haahaa a me kn imi pono? 5. Ua waiwai aoei ka helnheiu ana Ika Baitala, me ka hoomaopo poolo analna huaoielo, naoieio, a me aa manao? Mai poino kekahi keiki Hawaii uuku umi makahiki 'paha ma ke kahawai o piauoa i ka la Sabati aku nei i hala, uiamuii o ka hanee ana o ka pohaku aua keiki nei e ku ana a hina |mi ai ola iloko o ke kahawai. E ole e paa oia I ka hawai e eooe ana mai kekaht aoao mai o ke ala* haka o I'auoa a i kekahi aoao, aua loaa aku I ke keiki Pakiki a huki ia māl a polekaaa a», ina la ua kano loa ia paha I kai oei a ili aku la oia ihea. fito mao wahl pohole lillii le no kai loa* aku Uia.