Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 42, 15 October 1892 — Page 2
| This text was transcribed by: | Pamela Kealoha Monson |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KA KAUOHA.
(state seal)
HE HOOLAHA
i na Poe e paa nei i na Laikini
i Hoopukaia e ke Keena
Kalaiaina.
KE KONO ia ai a nei na poe a pau e paa nei i na Laikini i hoopukaia e ke Keena Kalaiaina e nana ae i ka Pauku 2 o ka Mookuna 28 o na Kanawai o 189@ e heluhelu ana penei:
“Pauku 2. Ina o kekahi mea a mau mea paha e paa ana i kekahi laikini mai ke Keena Kalaiaina e hoopau i kana hana, hoololi aku, a waiho aku paha i ka hana i haawi ia ai ua laikini ia iloko o ka manawa i hoop@kaia ai, na iakou no iloko o Kanakolu ia mahope iho o ia hoopau ana, hoololi ana a waiho ana ai o paha, e hoike mai no ia mea i ke Kuhina Kalaiaina ma ka palapala a hoihi ae i ua laikini ia i ke Kuhina Kalaiaina i mea e @oopauia ai malalo o ka hoopai o $100 ke hoopii ia imoa o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana pa@.
E hooko ia aku ana ka makemake o keia Pauku ma keia hope aku.
CHAS. T. GULICK,
Kubina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Oct 14, 1892. 2411-3@
Ka Nupepa Kuokoa
ME
Ko Hawaii Paeaina i Huiia
No ka Makahiki - - - $ 2 00
No Eono Mahina - - - 1 00
Kuike ka Rula
NA PUKA}
ANA } 1 2 3 4 5 6
Pule Pule Pule Pule Pule Pule
Iniha.. $ 1.50 $ 2.00 $ 2.50 $ 3.00 $ 3.50 $ 4.00
2 Iniha.. 2.00 2.75 3.50 4.00 4.50 5.00
3 Iniha.. 2.50 3.50 4.50 5.00 5.50 6.00
4 Iniha.. 3.00 4.00 5.00 6.00 6.75 7.50
5 Iniha.. 3.50 4.75 6.00 7.00 8.00 9.00
6 Iniha .. 4.00 5.50 7.00 8.00 9.00 10.00
→ O na Olelo Hoolaha a pau e hoouna ia mai ana no ka Iloolaha maloko o keia Nupepa, @ hoouna pu mai me ka auhau, a ina aole, aoho hookomo ia.
HOOPUKAIA E KA
HAWAIIAN GAZETTE CO.
H. M. WHITNEY, Luna Nui,
J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono
POAONO, – OKATOBA 15, 1892.
KA AHA KUHINA KULANALANA
MAU ka wa mai i pakele mahunehune ai keia Aha Kuhina mai ke kipaku maewaewaia ana aku a hiki i keia wa, aole o lakou hanu oluolu iki no ko lakou kanaaho aku a hiki i ka panina o na hana o keia kau. O ko lakou kamau ana o ola nei, eia wale no i ke kaniai kahi aho, a e lele mau ana na oili i ka wa e lohe mai ai i kekahi mau olelo hoohuakeeo ma na lehelehe aku o ka poe i puni ia lakou i kela hoao mua ia ana aku nei. Ke lapulapu pinepino mai nei na kuhina i ka houluulu a papaleo ana i ko lakou mau paalalo ma na halawai kukakuka, aka, ke pau mai nei i ka helelei a hakahaka na makalua o kekahi poe o ia aluka mua, a ke puailena mai la. Me he mea la ke hoomamao mai la ke akule i ka hohonu no ka ike lea iho i ke kolopupu a me ka uhalu maoli o ka keia Aha Kuhina lawelawe haua ana, me ka ike olo ia aku ona wahi hana hoolaupai a hooholomua aku hoi i ka aina iloko o keia wa a ka hune e holapu nei.
Mailoko mai o keia kulana popohulu o na lima lawelawe o ka mana hooko o kela wa, aole hoi ka hoeueu mai e huli ao ke alo o ka aina iluna; a e apa mai nei hoi e hoololoaihili ai i ka huli pono ana i na hana kue kauawai a ko lakou Ilamuku i ike ia e hamau nui nei no ka makau iaia a hiki ole ke hoopau aku, ke manao nei makou, ua hiki mai ka manawa e nanakee aku ai ia lakou ma ke ano he maunu ekaeka, a e kipaku aku ia lakou me ka hoololoiahili ole. A o na oha pili wale i holo kee ai mamua e hoao aku ia lakou a ike ia ka hewa, e ku ae lakou a pupukahi me ka olelo pelukua ole, e kipaku ia lakou, no ka mea, ua kaupaona ia lakou maluna o ka mea kaupaona a ua ike ia ko lakou mama, a ua hiki mai ka wa o heluia ai ko lakou mau la. Ua lawa. Mai kali hou aku, aole hoi e apa.
Na Kuuna Hei o ka Opiuma.
Ma ke kakahiaka Poaono, Okatoba 8, ua kauoha ka Luna Kiai Awa Crabbe e huli ia o luna o ka moku pea S.N. Kalela no ka hoohuoi ia he opiuma kekahi o luna. A i ka hooko ia ana, ua loaa io aku la he 134 mau tini opiuma hapaloa paona, ua waiho hoohemahema ia no iloko o @ tini. Aohe mea i hopu ia, no ka mea i kii ole ae e koi i ua mau tini opiuma la.
I ke ahiahi hora 5:30 aku nei o Okatoba 10, ua loaa aku i ka Ilamuku, Hope Loio Kuhina a me ekolu mau makai, mahope aku o ka halekuai pake o Tong On Jan, ma alanui Nuuanu, he 874 mau tini hapalua paona Kaleponi opiuma i hookomo ia iloko o na pahu, a i hailona ia he aila niu pake i mea e hoohuoi ole ia ai. Ua wehewehe ia kekahi mau pahu a ua lawe ia a huna he heluna nui e aku o na tini opiuma, me he mea ia ua opeope liilii ia a pau paha i ka hoouna ia aku i kekahi mau wahi. Ua loaa pu aku he elua mau pake e malama ana i ka halekuai, oia o Ah Foo a me Ng Chin, a ua hopu ia mai laua a lawe ia i ka hale hoopaa lawehala. Ua hookuu ia na pake ma ka bela.
Ua loaa aku kekahi Pukiki i ka makai i ka po Poalua nei ma Papakanene me elua tini opiuma. He elua mau haole e ae me ia, aka ua puhalahiu aku laua a nalowale. Ua hopu ia hoi keia Pukiki, hookolokolo ia a hoopai ia he 850 no ka malama opiuma.
Pau o Wiliama Kele Luna
Nui o Kalawao.
Ua hoopau aku ka Papa Ola ia Wiliama Kele Luna nui o ke Panalaau o Kalawao, mamuli o na hoopii a me na hoohalahala lehulehu i hoolaha akea ia ma na nupepa, a i hooiaio ia hoi kehahi mau kumu mamuli o kona ae ana mai i ka wa i huli ia aku ai ka oiaio. O ka loihi o kona manawa @ noho luna nui ai, ua oi iki mamua o umikumamawalu malama. Ina no i hoopololei koke ae ka Luna nui i kona mau aoao i ka wa i hoomaka mai ai na hoohalahala nona, ke manao nei, makou aole no oia e hoopau ia. Aka, ua hookuu wale oia e ae e hele pela a hiki i ka nui loa ana e hiki ole ai ke kinai.
O ka inoa ikaika i luna nui e kakoo ia nei e na hoa mauae mana o ka Ahaolelo, o S. K. Kupihea, he keiki kamaaina a papa no Molokai.
Kipu ma Palolo.
Ma ke kakahiaka o ka Poaha nei, ma Palolo, mawaena o na hora 8 a me 9, ua ku iho la o Kaneakalau i ka poka lu mai ka pu e paa ia ana e Hau a make loa iho la he umikumamalima a iwakalua paha minute mahope iho o kona ku ana. Ua ku aku na poka lu ma kahi kokoke i ke kumu pepeiao akau a kapoo aku la iloko o ka puniu a loaa ka lolo ma kahi he eono iniha ka hohonu. He eono me ka hapalua iniha ke anawaena o ka puka. Ua puai mai ka lolo a kiheahea iho la ma kahi o ka puka. Na Keaka Kawai ka pu a ma kona hale no hoi i hana ia ai keia kipu. Penei ka moolelo:
Ua haalele aku o Kaneakalau me Hau i ko laua mau hale pakahi i ke kakahiaka o ka Poaha i oleloia, a iho mai la i ka hale o Keaka, a paina iho la ia kakahiaka malaila. I keia wa ua hele o Keaka i ka halekuai o ka Pake. Pau ka paina ana hoi aku la o Kaneakalau a me Hau i ka hale maluna, a ma ke a@ oluna loa o ke alapii ua noho iho la o Kaneakalau me kekahi keiki opiopio e iho. He wahine opio ke noho ana ma ka lanai e aiana lole. I keia wahine o Hau i noi aku ai i paka kikalika a ua hoole ia mai aole paka. Ua komo loa aku oia iloko o ke keena hookipa a iaia e au ana ma o a maanei ike aku la oia i ka pu ua kukuluia ma kahi kokoke i ka puka komo o ke keena. Lalau aku la oia a olelo aku @a i ka wahine e ki ana oia iaia i ka pu. Ua pane mai ka wahine aole ona makau, no ka mea, aole i piha ka pu. Mahope o keia manawa ua kau ae ia o Hau i ka pu iluna me ke kau pu ana aku iwaho me ke ku pololei ma kahi o Kaneakalau e noho ana, a ia Hau e milimili ana i ko kiko, a pela wale aku, ua kani aku la a ku o Kaneakalau ma kahi i hoike mua ia aenei. Aole i ike o Hau, ka mea i make, a me kekahi poe e ae e noho ana i ka hale ia wa ua hoopiha ia ka pu me ka poka lu a me ka pauda. O Keaka wale no a me kana wahine ka i ike, aka, aole laua a elua ma ka hale ia wa. He aha koronero ka i noho a nieniele i ke kumu, ke ano, a me kahi i halawai ai o Kaneakalau me ka make, a ua hooholo lakou ua make o Kaneakalau ma ke ano ulia mai ka pu e paa ia ana ma ka lima o Hau. Ua hoike pu ia ma na olelo ike a na hoike aole he mau kuee a manao ino i ulu mawaena o Hau me Kaneakalau. Ua haalele iho o Kaneakalau he wahine me ka bebe uuku hou loa. He pili ohana ka mea i make no ka Mea Hanohano K. M. Koahou o Hilo Akau.
AHAOLELO O 1892
L.A. HANA 106, OCT. 11, 1892.
Hoomaka ka hale e like me ka mau.
NA HOIKE KOMITE.
Na ke Komite Waiwai i hoike mai, no ka bila pailata e hooholo loa aku.
HANA PAU OLE.
Oia ka bila 67, pili i ke kakau inoa o na kane a pau.
Noi o Ashford, e hoopanee i ka noonoo ana o keia bila a hooholo ia ka hoololi kumukanawai. Haule ke noi, he 15 i ka 25.
Noi o Ashford, e hoopanee loa i ka bila. Haule ma ke koho ana penei:
Ma poe ae: Pipikane, Ashford, Aki, S. K. Pua, Kauhi R. W. Wilikoki, White, Kanealii–8.
Na poe hoole: Macfarlane, Parker, GuliIk, Berger, Ena, Hopkins, Petirson, Cummins, Williams, Maile Kauhane, Horner, Hind, Hoapili, Marsden, Young, Baldwin, W. Y. Horner, Cornwell, Walbridge, Anderson, Thurston, G. N. Wilcox, Kanoa, Dreier, Wilder, Koahou, A. Horner, Kaunamano, Waipuilani Kapahu, Nahinu, Edmonds, Kaluna Iosepa, Akina, Smith–87.
Na poe i noho: Neumann, Bush, Kamauoha, A. S. Wilcox.
Hapaia ka noonoo i ka pauku 10 a hoopaapaa na hoa a hoomaha wale i ke awakea.
HALAIWAI AUNA LA.
Akoakoa hoa ka hale i ka hora 1:45.
Hooholo ia ke pauku 10 me na hoololi a ka Loio Kuhina a me Kakina.
Heluhelu ia ka pauku 11 a hooholo ia me ka hoololi e kakau inoa na mea a pau malalo o keia kanawai.
Heluhelu ia ka pauku 12 a hooholo ia.
Heluhelu ia ka pauku 13 a hooholo ia me ka hoololi i luna nui ma kahi o ke Kakauolelo nui.
Heluhelu ia ka pauku 14 a hooholo ia.
Heluhelu ia ka pauku 15 a hooholo ia me ka hoololi.
Heluhelu ia ka pauku 16 a haawi ia i ke Komite Wae.
Heluhelu ia ka pauku 17 a haawi ia i ke Komite Wae maluna ae.
Heluhelu ia ka pauku 18 a hooholo ia me ka hoololi.
Heluhelu ia ka pauku 19 a hooholo ia me ka hoololi e kapae ana i ka bona.
Heluhelu ia ka pauku 20 a kiola loa ia.
Heluhelu ia ka pauku 21 a hooholo ia.
Heluhelu ia ka pauku 22 a hooholo ia.
Heluhelu ia ka pauku 23 a hooholo ia.
Haawi ia na papa i ke Komite Wae nmamua ae.
Kapae ia na rula a heluhelu mai ke Alii Kakina i ka hoike i haawi ia ai ka pauku 4, e noi mai ana e hooholo aku i ka pauku me kekahi mau hoololi. Apono ia.
Ma ke noi Kakina, ua haawi ia ka bila i ke Komite Wae no ka hooponopono maikai ana, a me ka pakui ia aku o Smith a me Marsden.
Heluhelu akolu ia ka bila 57, pili i na alaloa a hooholo loa ia.
Heluhelu akolu ia ka bila 167, pili i na pailata a hoopanee ia i kekahi la ae mahope o ka hoike ana mai o ke Komite.
Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mai o White he palapala hoopii e noi ana e hookaawale ia i $875 no ke kuai ana i paa ili lio kaa no ke kaawai helu 4. Aia i ke Kuhina Kalaiaina.
Hoopanee ka hale.
LA HANA, 107 OCT. 12, 1892.
Hoomaka na hana e like me ka mau.
Pane mai ke Kuhina Waiwai i na haina o na nanau a Kapahu e pili ana i na luna leta.
Ma ke noi a R. W. Wilikoki, ua hapai ia na bila i noonoo ole ia a haawi ia i na komite.
Heluhelu ia ka bila 185, no ka loteri.
Noi o White e haawi i ke komite wae.
Noi o Marsden, e hoopanee loa i ka bila, a e kakau ia na ae a me na hoole. Ua haule ka ninau e hoopanee loa. Penei ke koho ana:
Poe ae e hoopanee loa: Cummins, Kauhane, J. M. Horner, Hind, Marsden, W. Y. Horner, Anderson, Kanoa, Wilder, Kauhi, Bush, Koahou, A. Horner, Edmonds, Kaluna, Iosepa, Smith, Wilcox–18.
Poe hoole: Macfarlane, Gulick, Berger, Hopkins, Pua, Peterson, Williams, Maile, Hoapili, Cornwell, Dreier, Bipikane, Aki, Pua, R. W. Wilcox, Kaunamano, Waipuilani, Kapahu, Nahinu, White, Kanealii, Akina–22.
Poe hiki ole mai: Parker, Neumann, Ena, Young, Baldwin, Walbridge, Thurston, A. S. Wilcox; Ashford, Nawahi, Kamauoha.
Ma ke noi a ke Alii Marsden, ua haawi ia ka bila i ke Komite o eiwalala, White, Cornwell, Nawahi, Marsden, Cummins, Wilder, Bush, Peterson, D. W. Pua.
Heluhelu ia ka bila 183, e hookuu ana i na auhau o kekahi mau aina. Haawi ia i ke Komite o na Aina Aupuni.
Heluhelu ia ka bila 184, pili i ke ola o ka lehulehu. Haawi ia i ke Komite Malama Ola.
Heluhelu ia ka bila 186, pili i ke kakau inoa o na hao kuni. Haawi ia i ke Komite Kalepa.
HANA PAU OLE.
Heluhelu akolu ia ka bila 167, pili i na pailata a hooholo loa ia.
Ma ke noi, ua hapaiia ka noonoo no ka hoololi kumukanawai, e hoomahuahua ana i ka uku o na lunamakaainana.
Noi ke Alii Baldwin, e hoopanee ka noonoo ana i ka bila a i keia Poakahi aku, no ka mea, aole i akoakoa pua mai na hoa o ka hale. Hoomaha ka hale a halawai hou i ka hora 1:30 auina la.
HALAWAI AUINA LA.
Akoakoa hou ka hale i ka hora 1:35.
Hoopanee ia ka noonoo i ka hoololi kumukanawai a ka Poakahi.
BILA HAAWINA.
Hapai ia ka noonoo o ka hoike a ke Komite o na Hana Hou a hooholo ia.
Noi o Koahou, e hookomo i ka Bila Haawina i $1,440 no ka Hope Makai nui o Hilo Waena. Hoole ia.
Noi ke Kuhina Waiwai e haawiia ka pauku, 1 o ka Bila Haawina i ke Komite Pai, e pai me na hoololiloli. Holo.
Hapai ia ka pauku 2 o ka Bila Haawina, a ma ke noi, ua haawi ia na pauku 1 a me 2 i ke Kuhina Waiwai.
Heluhelu ia ka bila 126A, pili i na alanui oki hou. Hooholo ia na pauku a pau, koe elua pauku ua haawi ia i ke Komite mua.
Hoopanee ka hale.
LA HANA 108, Oct. 13, 1892.
Hoomaka na hana e like me ka mau.
Ma ke kapae ia ana o na rula, ua heluhelu mai o Smith he palapala hoopii mai na pake koikoi e kue loa ana i ka hooholo ana aku 1 ka bila lotari. Haawi ia i ke Komite Lotari.
Na ke Alii Baldwin o ke Komite Waiwai i hoike mai e hoopanee loa i ka bila 86, e pili ana i ke kanawai e hoohuihui ai a hoololi i na kanawai auhau kuloko, i hoopololei ia ka manao no na kaa huila. Apono ia ka hoike.
Ku mai o Smith a olelo, ua hoowalewale ia mai oia e haalele i kona noho komite ana, no ka mea he hana nui maoli ka huli hele e houluulu ae.
Na Smith o ke Komite Hookolokolot i hoike mai no ke kanawai kipi i haawi ia e noonoo, he bila hou ka lakou e pani ai i kulike loa na hooko ana e like me ko America Huipuia kanawai. Apono ia ka hoike a kauoha ia ka bila e pai.
Olelo mai ka Peresidena ina aole mau hana a na komite, alaila aole ana hana a ka Hale e hele aku ai i mau.
Hoolaha mai o Smith, e halawai ana ke Komite Hookolokolo ma kona Keena Loio i ka hora 7 o keia ahiahi.
Komo pu ke Alii Marsden iloko o ke olo ana o ka pihe makena no ka halawai ole o kona mau komite lehulehu i noho lala pu ai, a noi mai e kauoha ia ka Makai o ka Hale, e pani i na puka, papa i ka puka ana aku o kekahi o na hoa, a e hoopanee ka Hale a e lawelawe i na hana komite. Mahope o elua manawa o ke koho ana, ua kukala ia mai la ua haule ke noi.
Hoike mai ke Komite Pai, ua pau i ke pai ia na bila 165A, 189, 191, 192, 193.
NA HANA O KA LA.
Heluhelu elua ia ka bila 136, e ae ana i na ma'i lepera a me na kokua e kukulu hale maluna o ka aina o ka Papa Ola ma Molokai. Heluhelu pu ia mai ka hoike a ke Komite Malama Ola e noi mai ana e waiho ma ka papa. Aponoia ka hoike a waiho ia ma ka papa ka bila.
Heluhelu elua ia ka bila 77, e hoomana ana i ke Kuhina Kalaiaina e haawi aku i laikini I na kahuna Hawaii e lapaau. Heluhelu pu ia ka hoike a ke Komite Malama Ola e noi ana e waiho ma ka papa. Aponoia ka hoike.
Heluhelu elua ia ka bila 128, e hoihoi ana i ke Kuhina Kalaiaina oia ka Peresidena o ka Papa Ola ma ke ano o kana hana. Waihoia ka bila a me hoike a ke Komite i hana no ka Poalua e hiki mai ana.
Heluhelu elua ia ka bila 97, pili @ na hookolokolo kiure, a me ka hoike a ke Komite Hookolokolo no ia bila.
Ma ke noi ua noonoo pakahi ia na pauku.
Hooholo ia na pauku 1,2,3,4 me 5 e like me ka bila. Hoopaapaa loihi no ka pauku 6 a kiolaia. Oiai e noonoo ana i ka pauku 7, ua hoomaha ka Hale a noho hou i ka auwina la.
HALAWAI AUINA LA.
Akoakoa hou ka hale i ka hora 1:40.
Noonoo hou ia ka pauku 7 a kiola loa ia.
Hooholo ia ka pauku 8, pauku 9, holo me ka hoololi, holo ka pauku 10, pauku 11, holo me ka hoololi; pauku 12, holo; ke poo me na olelo mua, holo. Kauoha ia e kakau poepoe a e heluhelu akolu ia i ka Poalua aenei.
Heluhelu alua ia ka bila 92, e hoohoihoi ai i ke ka@ kope a me ramie. Kapae ia ka noonoo ana a noho kino mai ka mea nana ka bila.
Heluhelu mai ke alii Marsden i ka hoike a ke Komite Hoole Waiona no na bila 58 a me 65, he bila hou ka lakou oia ka bila 65A, me ke noi mai e hooholo aku. Waiho ia a noonoo pu me ka bila.
Hoike mai o Smith o ke Komite Hookolokolo no ka bila e hookohu ai i Lunahooponopono Waiwai no ka lehulehu, aohe i kupono i keia wa. Apono ia.
Na Smith o ka hapanui o ke Komite Hookolokolo i hoike mai e hoomoe ma ka papa i ka bila e hookaawale ai i ke kukulu ana i mau hale papaa. Waiho ia a lawe mai ka hapa uuku.
Na ia Komite no, e hoomoe ma ka papa i ka bila 154, pili i ka hoopuka ana i na palapala sila, a i ole ia e haawi i ke Komite o na Hana Hou. Apono ia.
Haawi ia ka bila 165 i ke Kuhina Kalaiaina.
Heluhelu aina ia ka bila 181, pili i ka lapaau ana i na ma'i lepera a hooholo ia. Kauoha ia e kakau poepoe a e heluhelu ekolu ia ma ka Poaono.
Hapai ia mai ka noonoo no ka bila 65A, e laikini ai i ke kuai liilii ana o ka waina, bia a me ka ela ma na apana kuaaina, a waiho ia no ka Poalua.
Hapai ia mai ka bila 189, e pili ana i ka moraki ana i na waiwai alanui kaa ahi a waiho ia no ka Poakahi.
Heluhelu alua ia ka bila 191, e hoololi ai i ke kanawai papa alanui a haawi ia i ke Komite o na Hana Hou.
Heluhelu elua ia ka bila 192, e hoohoihoi ai i ka hana jams, jellies a pela aku. Haawi ia i ke komite Kalepa.
Heluhelu alua ia ka bila 193, e hoopau ai i ke kanawai i hooholo ia i keia kau e auhau ana i 25 keneta no ka pua pepa hahau hookahi. Apono ia ka hoike a ka hapa nui e hooholo ana i ka bila. Kauoha ia e kakau poepoe a e heluhelu ekolu i ka Poalua aenei.
Ma ke kupae ia ana o na rula, ua heluhelu mai o Smith i ka hoike o ka bila 132 e noi ana e waiho ma ka papa. Waiho ia a noho mai ka Loio Kuhina.
Ma ke noi, ua hoopanee ka hale a noho hou i ka hora 10 kakahiaka Poakahi.
Ka Mokomoko Healani
O ka Poaono i hala, Okatoba 8, oia kekahi o na la hi-o nui ma ke kulanakauhale nei mawaena o na poai makamaka a hoaloha o na Hui Heihei Waapa Healani me Matala, no ka mea, o ka la ia e heihei ai a e ike ia ai ka hui nana e noho moho a e rula na kai heihei o Hawaii nei.
Ma ke kai o Manana kahi i malamaia ai o ka heihei. Hoomaka ka heihei i ka hora 4:20. Lilo i ka Healani ka oloio mua. He 38 mapuna hoe a lakou i ka minute a he 36 hoi a ka Matala. No kanakolu anana ke kowa o ka oi ana o ka Healani, alaila ua pili aku la ka Matala a aneane e kau like. No umi anana ke kowa o ko laua holo like ana ma heia kulana, alaila, oloio hou ka Healani imua. Ke hookokoke aku nei na waapa i ka boe e hoohuli ai, o ka Healani no mamua. Ua hoohuli na waapa he mau sekona wale no ke kowa. I ka wa i hoohuli ai o na waapa no ka pahu hopu, ua hoomahuahua hou aku ka Healani i ke kowa no hookahi waapa ka loihi a i ka wa i a-e aku ai o ka Healani ma ka laina, ua hoomahuahua hou aku lakou i ke kowa no elua waapa ka loa. Ua holo ia na mile ekolu e ka waapa Carl W. o ka Hui Healani iloko o na minute he 19 me 42 sekona, a o ka waapa Alice M. o ka Hui Matala iloko o 19 minute me 54 sekona, he 12 sekona ka like ole. I keia wa, ua kaa i ka Hui Healani ka inoa moho.
Ua hiki aku la ke kiekie o ka puka uahi o ka hale wiliko o Makaweli i ka 175 kapuai, a oia iho la no ka palena i hoolala ia ai e oki malaila. Oia paha ka puka uahi kiekie loa o na hale wiliko ma keia Pae Aina.
Hoolaha Hou.
KUAI KUDALA!
MA KE KAUOHA A VALDEMAR KNUDSEN, Esq., Lunahooponopono Waiwai o ka waiwai o J. H. HOOPIOPIO, i make, e kuai aku a@ ma ke kudala @ ma A@ Waimea, Kauai, ma ka
POAONO, NOVEMABA LA 5,
Hora 10 A.M.,
i ka waiwai i hoakaka a kuhikuhi ia mala@ nei:
1–O keia apana aina i kapaia o “Awa” ma ko awawa o Waimea, mokupuni o Kauai, uoua ka ili he 2 mau eka, 2 ruda, 23 peka, a i kuhikuhi ia ma ka palapala Sila Nui Helu 4819 ia Kaiaiki.
2–O kela aina a pau iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 5282 ia Nawaalaau, nona ka ili he 2 mau eka, 10 peka.
3–O kela aina a pau i kapaia o “Kaluawaka,” Palapala Sila Nui Helu 5285 ia Poipu, nona ka ili he 3 ruda, 20 peka.
4–O ka aina a pau iloko o ka palapala hoolilo a Kamehameha IV, a me Ema kana wahine i kakau ia ma Novemaba 1, 1857, a i kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni, Buke 19 a ma na aoao 431-432 ia Kuheleloa a nona ka ili he 2 ruda.
5–O kela aina a pau i kapaia “Waiulu” e like me ka palapala hoolilo a Kamehameha IV, a me Ema kana wahine ia Hoopiopio ma Augate @3, 1862, i kope ia ma ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 15 a ma ua aoao 413, 414 a me 415, nona ka ili he 1 eka, 20 peka.
6–O kela aina a pau iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 7605 I kapaia o “No@i,” a nona ka ili he 4 eka, 1 ruda, 8 peka. E@a keia apana aina malalo o ka hoolimalima i ka Hui Wiliko o Waimea ma ke $35 o ka makahiki.
7–O kela aina a pau iloko o ke Kuleana Hoona Aina Helu 5396 ia Hiiaka, a i hoolilo ia ia J. H. Hoopiopio ma ke kuai i Maraki 26, 1877, @ kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope o ke Aupuni Buke 49 a ma na aoao @22 a me @23 nona ka ili he 2 ruda, 22 peka.
8–O kela aina a pau iloko o kela palapala hoolilo a Kamehameha IV, a me Ema kana wahine ma Novemaba 30, 18@7, a nona ka ili he 54 peka ia Opu@ui, ka makuakane o J. H. Kahoopiopio.
9–O kela aina a pau iloko o kela palapala hoolilo a Kamehameha IV, a me Ema kana wahine ia Aimanumanu ma Novemaba 30, 18@7, a nona ka ili he 1 ruda, 27 peka, a i hoolilo ia ia J. H. Hoopiopio ma Maraki 12, 1887, kope ia i ke Keena Kakau Kope Buke 127 aoao 426.
O kela mau aina a pau maluna ae, eia lakou ke waiho nei ma Waimea. O na aina mai ka helu 1 a hiki i ka 7, ua paa lakou malalo o ka moraki mua ia Gay a me Robinson, oia hoi o ka aie e koe ana ma ka ia 14 o Iune, 1892, he $674.58 a ua hoolilo ia aku ia V. Knudsen ma ia @a, me ka paa pu malalo o ka moraki elua ma ka la 17 o Okatoba, 1890, ia V. Knudsen no ka $1700 a me ka ukupaneee.
Dala Kuike. Na ka mea kuai mai na lilo me na palapala kuai.
No na mea i koe e ninau ia V. Knudsen Esq. Kekaha, Kauai.
- A. MYHRE,
LUNA KUDALA.
2411-3
Hoolaha Hooko o ka Moraki a
Me ke Kuai.
KE HOIKE IA AKU NEI KA LOHE I NA mea a pau, i kulike ai me ka mana o ke kuai iloko o kekahi moraki i hana ia e HANA MAKAENA o Hilo, mokupuni o Hawaii, ia J. A. Scott, o Wainaku, mokupuni o Hawaii, ma Okatoba 1, 1890, i kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Buke 129 a ma na aoao 5 me 6, nolaila ke hoolaha ia aku nei, ke makemake nei ka mea e paa nei i ka moraki e hooko aku no ke kumu ka uhai ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.
Ke hoolaha hou ia aku nei mahope iho o ka pau ana o na hebedoma ekolu mai ka la aku o keia hoolaha ana, alaila e kuai ia aku no ma ke kudala akea, ka aina i paa maloko o ua moraki la, ma ka Hale Hookolokolo ma Hilo, ke hiki aku i ka la 29 o Okatoba, 1892, hora 12 awakea o ia la,
Na uku @ palapala i ka mea e lilo ai.
J.A. SCOTT,
Mea e paa nei i ka moraki.
Kaukauia ma Hilo, Okatoba 6, 1892.
No na mea i koe e ninau ia Hitchcock a me Hitchcock.
O ka waiwai i paa maloko o ua moraki ia, oia keia malolo iho:
O kela aina a pau e waiho la ma ka apana o Hilo, mokupuni o Hawaii, nona na aoao i kuhikuhi ia malalo iho:
O kela aina e waiho la ma Puueo, Hilo, Hawaii, ma ke alanui Amauulu a e hoomaka ana ma ke kihi komohana hema o ka Apana L a holo Akau 15 Kom. 2.03 kaulahao, alaila Hema 70 Komohana .76 kaulahao; alaila Hema 15 Hik. 2.00 kaulahao a hiki i ke alanui; alaila holo ma ke alanui Akau 66 Hik. 73 kaulahao a hiki i kahi i hoomaka ai, a nona ka ili he 15-100 o ka eka, oi aku a emi mai paha, me na pono hoa aina, pilikana a me na mea a pau i pili i ka aina. 2411-3
Hoopanee o ke Kuai o ka Moraki.
I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O KEKAHI moraki i hana ia e C. K. KAPULE, o Paia, Maui, mamua, a me TUUA kaua wahine, ia C. Afong, ma ka la 25 o Okatoba, 1890, kope ia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, Buke 129 a ma na aoao 36, 87, 38, a i kulike ai me ka hoolaha e hooko ana a me ke kuai aku ma ka la 9 o Maraki, 1892, ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan, ma Honolulu i ka hora 12 awakea o ia la, a o ua kuai @ ua hoopanee ia.
Ke hoolaha hou ia aku nei, o ua waiwai la i paa maloko o ua moraki @, e kuai, ia aku ana ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan, Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI, la 14 o Novemaba, 1892, hora 12 awakea o ia la.
No na mea i koe e ninau ia J. A, Magoon, Loio ma ke kanawai.
Kakau ia Okatoba 15, 1892.
S. M. DAMON, Hope no C. Afong,
mea e paa nei i ka moraki.
O na aina i paa ma ua moraki la, penei e kuai ia ai:
Akahi. Na eka 3 85-100, oia ka aina i kuhikuhi ia maloko o ka Palapala Sila Nui Helu 5171 Kuleana Helu 8432 ia Kula, e waio la ma Waiehu, Maui.
Alua, Na apana 3 a me 4 o ka Palapala Sila Nui Helu 5047, Kuleana Helu 5454 ia Pauanihi, nona ka ili he 39-100 a me 70-100 mau eka e waiho la ma Waiehu, Maui.
Akolu. He elua mau eka me 10 pereke e waiho la ma Paia, Maui, oia ka hapa o ka aina Hui o Hamakuapoko i hoolilo ia ai i ua C. K. Kapule la ma ka palapala kuai a C. N. Kane, i hoopaaia ma ke Keena Kakau Kope ma Honolulu, Buke 68 ma na aoao 15 me 16, a ma ka palapala kuai a Keanu i hoopaa ia ma ua keena la Buke @1 a ma na aoao 60 a me 61.
Aha. He aina e waiho la ma Kainapuaa, Kapalama, Honolulu, i kuhikuhi ia penei:
E hoomaka ana ma ke kihi hema hikina o ko I. D. Iaea, a e holo ana penei: Akau 51 deg. 30 min. hikina 110 kapuai ma ko Iaea. Hema 44 deg. 30 min. hikina 48 kapuai ma ko W. C. Aohi. Hema 31 deg. 30 min. hikina 110 kapuai ma ko Kunuiakea. Akau 44 deg. 30 min. komohana 48 kapuai ma ke alanui a i kahi i hoomaka ai. He 5280 kapuai ili. 2411-4
Hoolaha Hooko a me ke Kuai o
ka Moraki.
I KULIKE AI ME NA HOOKO ANA O KEKAHI moraki i hana ia e ELIZA WOOD HOLD (i make i keia wa) a me R. W. HOLT, kana kane, o Honolulu, Oahu, a me Alexander J. Cartwright (i make i keia wa), ma ke ano Lunahooponopono Waiwai me ka palapala kauoha a me kahu o George Wood, i make, ia Chas. R. Bishop, John H. Paty a me Samuel M. Damon, na hoahui e lawelawe hana nei malalo o ka hui o Bishop & Co., i hana ia ma Ianuari 29, 1891; kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope, Buke 131 a me na aoao 61-64; ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau, ke makemake nei na poe ia lakou ka moraki e paa nei e hooko aku, no ke kumu ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e hookaa ai.
Ke hoolaha ia aku nei ka lohe i na mea a pau, o na waiwai a pau i paa maloko o ua moraki ia, e kuai ia aku ana ma ke kudala akea ma ka hale kudala o Jas. F. Morgan ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAKHI, la 24 0 Okatoba, 1892, ma ka hora 12 awakea o ia la.
O na waiwai la penei i kuhikuhi ia ai:
O kela apana aina e waiho la me Kalawahine, Honolulu, nona ka ili he 282 mau eka, a i kuhikuhi pono la ma ka Palapala Sila Nui Helu 1234, Kuleana Hoona Aina 9119 Apana i ia George Wood, makuakane o ua Eliza W. Hold ia.
BISHOP & CO.
Na mea e paa nei i ka moraki.
Thurston & Frear na Loio no ka moraki.
Honolulu, Sept. 2@, 1892. 2409-4@
Hoolaha Hou.
A HA KIEKIE O KO HAWAII PAE AINA ka Hoponopono Waiwai @ waiwai o AUGUST JEAN, @ o Maui, mea noonoo pono ole.
No ka mea, ma ka helulelu a me ka @ ana mai o ka palapala noi @ H. G. @ kahu malama waiwai o August Jean @ noi ana e ao ia aku oia e kuai @ mau apana aina i hoa@ la ma W@.
(@). Apana aina ma K@ ma W@ 100 eka, i hoo@ wahine ia August Jean, @ O aoao @.
(2). He @ iloko o Apana @ Nui @ Kuleana Helu @ me kahi poe e ae ia August Jean @ ka Buke @ aoao @.
(3). Apana @ Palapala Sila Nui @ eka, i hoolilo ia e H. @ kope ia ma ka Buke @ aoao@.
Nolaila ke kauoha ia kau nei @ me ka poe a pau i kuleana @ lakou @ o keia Aha ma A@ @lulu, i ka POAKOLU la @ 1892, hora 10 kakahiaka, oia @ wa e hoike mai ai lakou no kea@ aku ai ke noi a ke kahu malama @ ia ae ia maluna.
Honolulu Okatoba 11, 1892
Na ka Aha:
@ HENRY SMITH, @
A HA HOOKOLOKOLO K@ Elua o ko Hawaii Pae Aina @ ponopono Waiwai. Ma ka hana @ KUNA@ no Kipahulu, Maui@ oha ole.
Ma ka helulelu a me ka waiho ia @ ka Palapala Noi a Hana Na@ ua make kauoha ole o Kuuaka @ Maui, ma----- ka la ----o @ ana e hooponopono ia ka waiwa@ ia i na hooilina.
Ua kauoha ia o ka POAHA ka la @, M.H. 1892, ma ka hora 10 k@ manawa i koho ia no ka hoo@ o ua Lunakanawai ia, @ kolokolo ma Hana, Maui, a ma @ ia wahi no, e hele mai ai na mea @ hoike mai i ke kumu, ina @ kou, @ ao ole ia ai ua noi la.
Kek@ ma Wailuku, Maui, K@ Aina, Oct. 8 th , M. H. 1892.
A.N. Ke@
2411-3 Lunakanawai, K@
A HA HOOKOLOKOLO KAA@ N@ Elua o ko Hawaii Pae Aina. M@ ponopono Waiwai. Ma ka hana o ka JOHN SWIFT, no Waikapu, Maui, @ oha ole.
Ma ka helulelu a me ka waiho la @ ka Palapala Noi a John Crowder @ Oahu, e hoike ana ua make kauoha @ Swift no Waikapu, Maui, ma Waikapu ka la 24 o Novemaba, 1891, a e noi ana @ ka ia ka Palapala Hookohu Luna H@ Waiwai iaia.
Ua kauoha ia o ka POAHA ka la @ M. H. 1892, ma ka hora 10 kakahiaka, @ nawa i kohoia uo ka hoolohe ana @ imua o ua Lunakanawai la, ma ka @ kolokolo, ma Wailuku, a ma ia ma@ wahi no, e hele mai ai na mea a pau @ ike mai i ke kumu, i ua he kumu @ e ae ole ia n@ ua noi la.
Kakauia ma Wailuku, Ko Hawaii @ Sept. 29 th , M. H. 1892.
A. N. K@
2410-3 Lunakanawai Kaapuni A@
A HA HOOKOLOKOLO KAAPUNI A@ Elua o ko HaWaii Pae Aina. Ma @ ponopono Waiwai. Ma ka hana o ka w@ KEKAHA (k) no Waiehu, Maui, i make @ ole.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana @ ka Palapala Noi a William Makolo @ ana ua make kauoha ole Kekaha @ Maui, ma Waiehu, Maui, i ka la ---- @ 1892, a e noi ana e hoopuka ia ka Palapala @ kohu Luna Hooponopono Waiwai.
Ua kauoha ia o ka POAONO ka la @, M. H. 1892, ma ka hora 10 kakahiaka, @ manawa i kohoia no ka hoolohe ana @ imua o na Lunakanawai la, ma ka H@ kolokolo, ma Wailuku, Maui, a ma ia @ a ma ia wahi no, e hele mai ai na mea a pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la.
Kakauia ma Wailuku, Maui, Ko Hawaii Pae Aina, Sept. 2@, M. H. 1892.
A.N. Kepo@.
Lunakanawai Kaapuni Apana E@
2409-3
A HA HOOKOLOKOLO APANA EKOLU ko Hawaii Pae Aina.
Ma ka oihana kahu no ka waiwai a me @ kino o Kawailepolepo Kuikahi he keiki @ no Hamakua, Hawaii. Ua heluhelu ia a @ waiho ia ka palapala noi a R. A. Lyman, @ no ka waiwai a me ke kino o ua keiki @ e noi ana, e hoapono ia kana hoike, a e hoo@ ia aku oia mai kona oihana kahu aku. N@ ua kauoaha ia na mea a pau @ pili o ka PO@ MA, oia ka la 4 o Novemaba, 1892, hora 10 kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo @ Wai@ Kohala Hema, Hawaii, oia kahi a me ka @ wa i koho ia no ka hoolohe ana @ la @ na mea @ ke hoike @a.
Hilo, Sept 2@, 1892.
S. L. AUSTIN
Lunakanawai, Kaapuni Apana @
Hawaii Pae Aina.
A HA HOOKOLOKOLO APANA @ ko Hawaii Pae Aina. Ma @ ku waiwai o ROBERT P. KUIKAHI, @ kua, Hawaii, i make.
Ua lehulehu ia a ua waiho ia ka p@ a R. A. Lyman, Luna Hooponopono @ palapala kauoha o ua waiwai la, e @ hoapono @a kana hoike hope, a e @ waiwai i ka poe nona ia waiwai, a e @ ia a me kona mau hope.
Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau i pil@ ka POALIMA, oia ka la 4 o Novemaba, hora @ kakahiaka ma ka Hale Hookolokolo ma Waimea, Kohala Hema, Hawaii, oia kahi @ manawa i koho ia no ka hoolohe ana @ la me ka poe kue ke hoike @a.
Hilo, Sept. 23 rd , 1892.
S. L. AUSTIN
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, K@ Hawaii Pae Aina. @
A HA HOOKOLOKOLO APANA EKOLU ko Hawaii Pae Aina. Ma ke Kee@ ka hoonoho ana i kahu o ONG KEA@ @ keiki ua oo ole.
Ua waiho ia mai ka palapala noi a @ (w) o Niulii, Kohala Akau, Hawaii, e noi @ hookohu ia aku oia i kahu no ke k@ Keao, he keiki ua oo ole.
Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau @ ka POALIMA, oia ka la 28 o OKATOBA, @ ma ka Hale Hookolokolo ma Kohala Akau, Hawaii, i ka hora 10 o kakahiaka, oia kahi a @ ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana @ noi la me na mea kue ke hoike ia.
Hilo, Sept. 22, 1892.
S. L. AUSTIN
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu @ Hawaii Pae Aina. @
MA KA AHA HOOKOLOKOLO APAN@ Ekolu o ko Hawaii Paeaina. Ma k@ K@. Ma ka waiwai o T. M. KU no Niulii, Kohala Akau, Hawaii, i make.
Ua heluhelu ia a na waiho ia ka palapala @ a J. W. Keaweopala, ka Luna Hooponopo@ no na waiwai ia, e noi ana e koapono ia ka@ hoike hope, a e hooholo ia na waiwai i na @ ilina.
Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau @ ka POALIMA, la 28 Okatoba, 1892, i ka @ 10 kakahiaka, ma ka Hale Hookolokolo @ K@ hala Akau, Hawaii, oia kahi a me ka ma@ koho ia no ka hoolohe ia ana o ua noi @, a @ na mea kue ke hoike ia.
Hilo, Sept. 22, 1892.
S. L. AUSTIN,
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o @ Hawaii Pae Aina. @
MA KE KEENA O KA LUNAKANAWA@ Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii @ Aina. Ma ka waiwai o R. Kalani@ no Hookena, Kona Hema, Hawaii, @.
Ua heluheluia a ua waiho ia ka palapala @ a S. K. R. Amalu, Lunahooponopono o @ lanipoo, i ololoia, e noi ana e hoapono @ ka@ hoike hope, a e hookuu ia ia a me kona m@ hope mai ka oihana Lunahooponopono o @ waiwai la.
Nolaila, ua kauoha ia na mea a pau @ ka POAKAHI, @ 17 o Okatoba, M.H. 18@ hora 9 kakahiaka ma ka Hale Hookoloko@ Hookena, Kona Hema, Hawaii, oia kahi @ hora i ko@ia no ka hoolohe aku i @ na mea kue ke hoike ia.
Hilo, Sept. 14, 1892.
S. L. AUSTIN.
Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, K. @
[2406-41]
Hoolaha Hooko a me ke Kuai @
ka Moraki.
I KULIKE AI ME KA MANA KUAI ILOK@ kekahi moraki i hanala i ka la 24 o N@ maba, A. D. 1886, e IOANE KUHIHEWA Iwilei, Honolulu, mokupuni o Oahu @ M. @ Scott o ua Honolulu ia, a kope ia ma ke K@ Kakau Kope Buke 101 a ma na aoao @27-8 a @ M M Scott aku i hoolilo ia @ ia Mary Pemberton Kealoha ma ka la 23 o Ianuari, @ kopela ma ke Keena Kakau Kope Buke @ aoao 328, nolaila ke makemake nei ua Pemberton Kealoha la i lilo mai ai o hooko i ua m@ ia no ka uhaki ia o ka aelike, oia ka hookaa @ ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa@ hookaa ai.
Ke hoolaha hou ia aku nei ka lohe, o k@ mau aina a pau, ua pono hoaaiana a me @ p@ pilikana iloko o ua moraki la, e kuai ia aku @ ma ke kudala akea ma ka hale kudala o Ja@ F. Morgan, ma alanui Moiwahine, Honolulu, @ hiki aku i ka POAKOLU la 26 o Okatoba A. @ 1892, ma ka hora 12 awakea o @.
O ka waiwai i paa maloko o na moraki la, @ nei i kuhikuhi ia ai:
O kela apana aina a pau e waiho la ma Kapalama, Honolulu, nona ka ili he 412 mau auana 13 kapuai, a oia ka aina i kahikuhi ia iloko @ ka Palapala Sila Nui Helu 3@77 Kuleana Hoona@ Aina Helu 779 ia Uala a ili mai i ua Ioane Ku@ hihewa la ma ke ano oia ka hooilina pololei m@ ke kanawai o ua U@ia la.
MARY PEMBERTON KEALOHA,
Mea i lilo mai o ka Moraki
Kuike ke dala. O na uku nana palapala, mea e lilo ai.
No na mea i koe, e ninau ia J. M. Monsa@. Loio o ka mea i lilo mai ai ka moraki.
Kakau@a, ma Honolulu, Okatoba @, 1892.
[2409-4@]