Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 36, 3 September 1892 — Page 4

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Nupepa Kuokoa

ME

Ko Hawaii Paeaina i Huuia

No ka Makahiki ...      $2.00

No Eono Mahina ...       1.00

Kuike ka Rula

HOOPUKAIA E KA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

H. M. WHITNEY, Luna Nui,

J. U. KAWAINUI, Luna Hooponopono

POAONO, ...  SEPATEMABA 3, 1892.

KULA SABATI.

Sepatemaba 18.  Ka hana ino ana i ka Ahaaina a ka Haku.  1 Korineto 11:  20-34

I ko oukou akoakoa ana i kahi hookahi, aole ia e ai i ka ahaaina a ka Haku.

21.  No ka mea, i ka oukou ahaaina ana, ai wikiwiki no kela mea keia mea i kana ai iho, a ua pololi kekahi, a ua ona kekahi.

22.  Aole anei o oukou hale, malaila e ai ai. a e inu ai ?  Ke hoowahawaha nei anei oukou i ka ekalesia o ke Akua, me ka hoowahawaha i ka poe nele ?  Pehea ia wau e olelo aku ai ia oukou?  E hoomaikai anei au ia oukou i keia ?  Aole au e hoomaikai.

23.  No ka mea, ua loaa ia'u na ka Haku mai, ka mea a'u i haawi aku ai na oukou.  O ka Haku o Iesu, i ka po ana i kumukaia ia ai lalau aku la ia i ka berena:

24.  A pau ka hoalohaloha ana, wawahi iho la ia, i aku la, E lawe oukou e ai; eia no ko'u kino i wawahiia no oukou.  E hana oukou i keia me ka hoomanao mai ia'u.

25.  Pela no hoi ke kiaha mahope o ka ai ana, i aku la, O keia kiaha, o ke kauoha hou ia iloko o ko'u koko.  E hana oukou i keia, i ko oukou wa e inu ai. me ka hoomanao mai ia'u.

26.  No ka mea, i na wa a pau loa a oukou e ai ai i keia berena, a e inu hoi i keia kiaha, e hai aku ana oukou i ka make o ka Haku, a hiki hou mai ia.

27.  Nolaila, o ka mea e ai i ka berena, a e inu i ko ke kiaha o ka Haku, me ka pono ole, ua hewa ia i ke kino a me ke koko o ka Haku.

28.  E noonoo ke kanaka iaia iho, a pela ia e ai ai i ka berena, a e inu ai hoi i ko ke kiaha.

29.  No ka mea, o ke kanaka nana e ai, a e inu hoi me ka pono ole, ua ai no ia a ua inu i ka hoahewaia nona iho, no kona hoomaopopo ole ana i ke kino o ka Haku.

30.  Nolaila, ua nui loa ka poe o oukou i nawaliwali, a i maimai, a ua nui no ka poe i moe.

31.  Ina i hookolokolo kakou ia kakou iho, alaila, aole kakou e hoahewaia mai.

32.  Aka, i ko kakou hoahewaia, ua hahau ia kakou e ka Haku, i ole ai kakou e hoahewa pu ia me ko ke ao nei.

33.  No ia mea, e o'u hoahanau e, i ko oukou akoakoa ana e ai ai, e kakali oukou i kekahi i kekahi.

34.  A ina e pololi kekahi, o ai ia ma kona wahi iho; i ole oukou e hoahewa ia, i ko akoakoa ana.  A o na mea e ae, a hiki aku au, na'u no ia e hooponopono aku.

PAUKU GULA.  1 Korineto 11:28.

E noonoo ke kanaka iaia iho, a pela ia e ai ai i ka berena a e inu ai hoi i ko ke kiaha.

MANAO NUI.  e makau o lilo ka pono i mea ino.

OLELO HOAKAKA

Ua manaoia keia haawina Baibala he haawina heluhelu kupono no ka poe hoole waiona.  Ma ke kukulu ana i ka Ahaaina a ka Haku ma Korineto, a hoopaewaewaia keia oihana laa.  O na ahaaina hoomanamana he mau hana uhauha lakou.  Nolaila, ua hoomaka kekahi poe hoahanau e hoolilo i na ahaaina a ka Haku i mau ahaaina hoolealea wale.  Pela no i keia wa ua lilo paha kekahi mau halawai haipule ma na kuaaina i mau aha hoonuu ai.  Ua lili kekahi poe ilihune i na mea ai he nui wale a ka poe waiwai, a ohumuhumu lakou no ke ano pi o ka poe waiwai ma ka aua ana i na liliha no na makamaka ilihune. Nolaila, ua hoahewa o Paulo i ko Korineto no ka lakou mau hana hoohaunaele.  Ua hoike mai oia i na hana kupono no ka malama ana i ka ahaaina a ka Haku.

21.  Ahaaina---he mau hana maa mau no ko Korineto, e like me ko Hawaii mamua o ka laha ana o ka euanelio.  Ua manao lalau kekahi, o keia mau ahaaina oia no ka ahaaina a ka Haku.  Pololi---no ka mea, ua ai e ka poe uhauha a pau na mea ai.  Ona---me he mea la, o ka pomaikai maoli keia o na ahaaina a pau loa.  Aole pela, o ka aua ana ia kakou iho ma na mea ai, na mea inu hoi, oia no ka hoailona o ka hanohano a ka mikioi.  22.  Nele---ina paha ua puunaueia ma ke ano kaulike na waiwai a pau loa, alaila e nele koke ana kekahi.  23.  Loaa---ko ka Haku kauoha maoli kela, aole mai kekahi makamaka mai.  Galatia 1:12.  Haawi---ma kona mau huaolelo.  Po---oia no ka wa kupono no ka ahaaina moliaoia.  Pukaana  12:6.  24.  Hoalohaloha---hoomaikai mamuli o ka Iesu hana maa mau.  Mataio 14:19.  27.  Pono ole---e like me ka hana i oleloia, pp. 20-22.  Hewa---ma ka hoohenehene ana i ke ano waiwai o ko Iesu mohai kalahala, oia hoi ka mea ano nui e noo ai ma ka malama ana i ka ahaaina a ka Haku.  28.  Noonoo---aole e like me ka hupo, ka puaa, ka mea aa wale.  29.  Hoahewaia---ma ke ano he mea pono ole.  30.  Nolaila---no keia hewa ano nui, ko lakou hoohenehene ana i ka oihana laa.

HE MAU NIELE

Ka hoohenehene ana i ka oihana laa, pp. 20-22.  Heaha kekahi hewa ano nui o ka ekalesia ma Korineto?  Pehea ka lakou hana ma ka hoohenehene ana i ka ahaaina a ka Haku?  Pehea i hoea mai ai keia ano hana ino?  Heaha ke ano hewa i hoailonaia ma keia ano hana?  Heaha ka haawina e ao ai ia kakou e pili ana i na mea @ a me na mea inu?  Heaha ka kakou hana kupono e pili ana i na waiona?  Ua kauoha ia anei kakou ma ka Baibala e inu i wahi waiona?  Ua kauohaia anei kakou e pale aku i na waiona?  He waiona maoli anei ko ke kiaha a Iesu i inu ai?  Heaha na kumu no ka hoole waiona i oleloia ma Roma 14:21, 1 Korineto @:22, 27?

Ka malama pono ana i ka ahaaina a ka Haku, pp. 23-28.  Owai ka mea nana i hoike ne ia Paulo i ke kumu no ka ahaaina a ka Haku, a me ke ano hana kupono?  Heaha na hoailona elua i hoohanaia?  Heaha ka mea a ka berena i hoailona ai?  No ke aha i wawahi ia ai ka berena?  Heaha ka manao ma ka olelo ana, Eia no ko'u kino; he kino maioli anei ia, he kino i hoailonaia paha?  Heaha ka mea a ka waina e hoailona aku ai?  Heaha ka manao ma ka olelo ana, O kela kiaha ke Kanoha Hou la?  Heaha na kumu kupono no ko kakou malama ana i ka ahaaina a ka Haku?  Heaha na manao kupono a kakou e noonoo mua ai?  Peaha e malama pono ai i keia oihana laa?  Heaha na mea e pono ai kakou a oi aku mamua o ka mihi, ka manaoio me ke aloha?

Na olelo e pili ana i ka hoohenehene ana i ka ahaaina a ka Haku, pp. 29-34.  He hewa hiki ole anei ke kalaia keia hoohenehene ana i ka ahaaina a ka Haku?  Heaha ke kumu no ka oleloao, E noonoo mua oukou ia oukou?  Heaha na poino i kupu ae ma ka ekalesia o Korineto no ka lakou mau hana hoopailua?  Heaha ka Paulo oleloao i ko Korineto?  heaha ka manao ma ka olelo ana "kona hoomaopopo ole ana i ke kino o ka Haku?"  Heaha na kumu no ko ke Akua hoopai ana i ka poe haipule?

HE MAU MANAO PILI.

1.  Ua noonoo anei oe i ka pono a me ka pono ole o kou malama ana i ka ahaaina a ka Haku?

2.  Ina pono ole kekahi mau hana ma keia oihana laa, ua pono anei lakou ma na oihana noa?

3.  Ua kupono anei i na hoahanau ke hoohiki e hoole waina?

4.  Hiki anei ia oe ke launa koke me ke Akua ma ka ahaaina a ka Haku?

5.  Ua kupono anei ke malama i ka ahaaina a ka Haku i kela a me keia Sabati?

NA LETA

( Aole o makou makemake e lawe i ke koikoi o ua hala no na manao i hoopuka ia malalo o keia poo e ko makou poe mea kakau )

Owai Kela Hupo e Ohi mai la i ka

Puahiohio.

MR. LUNAHOOPONOPONO:  Ua ike au ma ke Kilohana o ka la 20 o keia malama he wahi pupule ohewahewa nona ka inoa o J. N. Kamauoha e pane ana me ke kohu ole ia'u no kuu hoolaha ana ia Uilama Kele, ma ke Kuokoa o ka la 30 o Iulai i ke kupono ole i Luna Nui, no keia Panalaau.

E J. N. Kamauoha kohuole, pehea la oe i aa ai e kamailio mai ia'u me kou ike no aole o oe o Uilama Kele, ku'u mea a'u i kapa aku ai i ka naaupo.  Aole no  hoi au i ike ua loaa ia oe ma kela hoolaha a'u he kuleana e pane mai ai ia'u, e like me kau mau olelo puahiohio waiwai ole, koe wale iho no kou piha naaupo haalele loa i lawa ole me kahi ike kupono e kamailio ai e like me ka rula maa o ka poe naauao.

Ke hai aku nei au ia oe me ka hookamani ole.  ina ekolu la ka loihi o ka noho ana o na Komite Wae maanei, aole loa e hiki ia oe a me ko Luna Njui ke alo ae mai ka hao kuni wela ae o ka naaupo helu ekahi, a e lilo ai hoi i ma'i aai oia ole e like me ka lepera, a pau na la o kou ola lima muumuu ana.  Aole wahi hoohalahala o ka poe naauao ma ka'u hoolaha, koe wale no ka poe noonoo papau e like me oe. a no ko lili nae paha i ku'u hoike ana ia oe i ka manamana oie a me ka hiki kupono ole ke laka [lock] i na pani o ka Hale Paahao.

Ea, e J. N. Kamauoha uhiuhi lau mamane.  he mau lima manamana ole kou.  He Ma'i Lepera oe ua kaumaha loa.  He Oihana Aupuni maoli ia i kupono i na Makai a mea ma'i lepera ole.

Aole nae ia oe, a e hoomanao no hoi oe, eia no he mau Makai Aupuni maanei e noho palaualelo mau nei me ka ohi mau i ko laua uku i na wa a pau.  A no keaha ka mea i haawi ole ia ai o kela hana i kekahi o laua, e like me ka mea maa mau ma na wahi a pau, a he nui no hoi na kokua e ae iloko o keia Panalaau e noho nei, a no ke aha la i haawi ole ia ai ia lakou, oiai oia ka poe kupono mamua o ka mea i loaa i ka ma'i, manao au mailoko mai no oia o na hana a na haole e kapa mau nei i ko kakou Luna Nui i ka lapuale, aole nae ma ke alanui o ka pololei, aole loa no o'u manao e aa ana ka Ilamuku e hoopa kona lima i kekahi o na ki o ka Hale Paahao i hoohaukae ia.

Ke hai aku nei au e ka hupo, aole ia he hana naauao.  A ua manao no anei oe aole oe i hoopunipuni a pekapeka e like me ka'u i hoike pololei ai imua o ke akea, a e pee malalo o ke koloka o ka pili wale.  Pehea la e nalo ai, he pee na ka popoki eli lua, o ke poo ke nalo koe no nae ka huelo io a iane'i e kahili ai i ka nalo a me ka pulelehua.

O oe ponoi maoli no kai hele mai i ku'u hale a olelo mai ia'u nau i olelo ia Uilama Kele, e haawi mai ia'u i ka hana Luna haawi puna a hele hou mai no oe a olelo hou no ia'u pela no elua a ekolu manawa, mahope mai a hiki wale i ka hoouna ia ana mai o Chas. Kahalehili a me elua mau paahao e kii mai ia'u, ua makemake ia, au e ka Luna Nui e kamailio pu me ia no kela hana.

Wahi a Kele ia'u, he nui ka poe i nonoi mai i kela hana na lakou e malama a o oe kekahi o lakou, a o oe no hoi kai olelo aku ia Kele, aole e haawi i na hana aia i ka poe e ae, no ka mea, o oe ka mea i kupono ma ia hana, a hiki wale i kona hoole loa ana ia oukou, a ma keia kamailio ana a mana i haawila mai ai na hana ala ia'u, me ko'u nele ole i ka ike i ke kumu nui o keia hana o ka Luna Nui oiai oia e noho ana me ka naka o kona mau kuli no'u, a i mea e hamau ai au imua o na Komite, aole e kamailio a hoike i na mea a pau e hana ia nei i kona au.

Eia ka ninau naauao malaila, aole anei ia he hoopunipuni ou a he ku hoi i ka pekapeka e lilo ai ko punahele, he punahele i loaa ia oe mailoko mai oia ano hana e like me ka'u i kapa ai ia oe.

O ka'u wale no ia oe e ka makamaka, mai hoao hou oe e hoopiha Nupepa wale e like me kau pane opulepule ia'u, me ka helu wale aku no i ka puahiohio i kaulike ole me ka'u mea i hoolaha ai, o kapa hou ia no oe e a'u i ka naaupo, e like no me kela hele naaupo ana au e noi ia Mrs. Hokela he wahine.  Kokua i wahine nau, a hoohoka ia mai ai oe, me ko ike no na palahe loa mai oe, a he Luna ekalesia no hoi oe, a he wahine mare no kau aia no i Maui e oia maila.

Nolaila ke ao ponoi mai nei kau mau hana hawawa ia oe e akahele, mai noho a olalau hou mawaho o ka mea pololei o hoohoka mai no ia oe kou naaupo, a lilo oe i mea hooheneheneia e na mea a pau maanei a o ka lehulehu ko'u hoike i ke kupono ole o ko Luna Nui, a i kokua ia hoi ka'u mau mea a pau i hoike ai i ka Hoike ponoi a ka Papa Ola a ka Agena e haohao nei he 8 ka oi aku o na Ma'i mamua o ka heluna pololei e hanai ia nei i ka ai a me ka i'u e ke dala o ka lehulehu, oia nae paha, no ka naauao iho la ia o ko Luna Nui au e paikano mau ai.

"Aloha no paha ka haole i ka i mai e malama i na bipi."

Ke hooki nei au maanei me ka hoihoi ole e kamailio hou me kekahi mea puniu olohaka, e like me oe, a o ke aloha no kou.

J. A. KAMANU,

Kalaupapa, Augate 26, 1892.

Hoehaeha Puuwai.

MR. LUNAHOOPONOPONO.  Ma ka la 30 o Iulai i hala, ua malama ia he ahaaina ma kahi o ka Luna Nui o ka Panalaau nei, oia o Uilama Kele, he nui ka poe i hiki aku ma ia ahaaina, malaila pu kekahi mau Luna Aupuni, o D. Kalauokalani Lunakanawai E. Lililehua, Hope Makai Nui a me kekahi kokua Makai oia o hapipa, he poe e ae kekahi, oia hoi na keiki a E. Lililehua a me kekahi mau kaikamahine kula o Kawaiahao.  O keia ka poe mai Kaluaaha mai, oia na keiki a E. Lililehua a me na kaikamahine o Kawaiahao.  Ua hiki mai keia poe keiki mamuli o ka hoouna ia ana o kekahuna e E. Lililehua, oiai, he kokua Makai keia Kekahuna ma kahi o Kamukua kona Makuahonowai Makai i loohia i ka nawaliwali.  He maikai ke p@ aoai, na hoomakaukau kupono ia me na mea ai maikai, aole mea a ka naau e kamawae ae ai.  Aka, eia ka hoehaeha i ka puuwai, a hoonaluea i ka manao, o ka ike ia ana aku o na Luna Aupuni e ona ana, e nui ana ka leo, e hula ana, a e hilala ana. O keia mau Luna Aupuni a ekolu, he poe ona rama lakou a ua kue i ke kanawai ko lakou hana ana.  A ina he kanaka au i loaa i ka ma'i lepera ina ua pii au ma Kona a holo loa no Lahaina e hoopii i ko laila Lunakanawai no ka ona o keia poe Luna Aupuni.

Nolaila, ke kono nei au ma keia, e pono i na Poo o ka Oihana e hoopau i na Luna Aupuni kue kanawai, a e hoonoho mai i ka poe kue kanawai ole oiai ina e hoomau ia na Luna Aupuni kue kanawai, alaila, e ulu nui mai auanei he mau kue kanawai lehulehu, e like no hoi me keia Panalaau, ke ulu mau nei ka ona, ke puhi okolehao, ka hoopahupahu kiana pauda, ka aihue, ka hookomo nui ia mai o ko waho poe a noho pu me ka lakou mau ma'i, ka puka nui o na ma'i i waho e hele ai ma Kona.  A ina paha ma Kona ke kue kanawai ana o kekahi mau Luna Aupuni ina ua ike ko laila poe ia hana a na Luna Aupuni, alaila, hookahi paha ke kue kanawai like ana, aka, ua lawe mai nei laua i ko laua kue kanawai a i loko o keia Panalaau, hookahi ka hui like ana me keia kue kanawai, me ka manao paha e nalo ana kela mau hana kue kanawai o keia mau Luna Aupuni mai Kona mai.  O ka hoopono a noho maemae, ka maluhia o ke aupuni.  O ke kue kanawai a me ka noho maluhia ole o ka ohana a haku ohana a lahui, e hookulanalana auanei ia i ka noho ana o ke aupuni.

Ma ka poeleele no oia la 30 o Iulai, ua nui na mea hoole'ale'a, oia hoi na mea kani a me na mea le'ale'a e ae.

Ma ka la mamua iho o ka la 30 o Iulai, ua hoounauna ia o kekahuna e keia Hope Makai Nui e kii i na keiki ana a e lawe mai i ka Panalaau nei me ka palapala ae ole.  Ua hiki mai na keiki ponoi ana a me na kaikamahine e ae o ke Kula o kawaiahao, a oia kekahi poe hoa o ka papaaina a ua Uilama Kele nei, e like me @'u i hoike ai mamua ae.

Ma ka poeleele o ka la 30, oia ka la hauoli o ua Uilama Kele nei, ua hoounauna hou ua Hope Makai Nui nei ia Hapipa, he Kokua Makai no, ma ko Henry Peelua Kulana Makai, e lawe i na eke Buke Kanawai, a e nakii i na lio o na keiki a E. Lililehua a me na kaikamahine kula.  A nolaila, he mau hana pono a maikai auanei keia a keia Hope Makai Nui o kela apana.  A maia mau hana auanei e hoolilo ia ai ke dala o ka lahui no ka pono o kona mau keiki e komo kue i ke kanawai ma kahi i papa ia.

Me keia; ua lawa au, a ina e pane mai keia poe Luna Aupuni, ua makaukau mau keia Panalaau e ku a hoike no ka oiaio.

J. H. KAIA.

Molokai, Augate 18, 1892.

NANEA KAMAHAO

O KE

KEIKIALII

ROMEALA;

---KA---

Ui Kila Mageneti

O PARAMERI.

Ka Nani e haule ai ka Honua;

Ka Mahina Meli o Salaredina;

Ka La Alohi o Mulisedera:

Na Kulu Koko Kamahao Ekolu.

Na Ui Hookelakela

O KE AO HOLOOKOA.

NA NANI

Puuwai Uahoa o ka Honua nei

---A O KE---

Kila Mageneti o ke Aloha---"O Pa

rameri no ia."

E like me ka hikiwawe o ko ua loea ala hoea ana aku imua o na ui haaheo o Homelana pela no na manao kolohe i uwila ae ai iloko ona a hooholo koke iho la ia e hamabaga oia i ka nani o ka La Alohi a me ka ui o ka Mahina Meli i panai no ka laua mau hana fulu a hamabaga iaia.  Nolaila i kela sekona mau loa a lakou i halawai ae ai he alo a he alo, na minute hoi a na ui haaheo o Homelana i lele like mai ai maluna o ua loea nei no ka haawi ana mai i na muki honi mua loa o ka hoolauna ipo i ka ipo, aia hoi hulili ae la na maka o ua kila makeneti nei, a me ka leo o kalakala pane aku la oia.

E ka La Alohi o Mulisedera?  Heaha kau?  A e ka Mahina Meli o Salaredina! O wai oe?

O keia mau olelo pakike o ka hoohaahaa a ke keikialii Romeala i hamare aku la maluna o na ui haaheo o Homelana he puupuu ikaika loa nana i kiu aku i ko laua mau puuwai aneane e pili pu me ke akemama ina aole ka ikaika pauma o ke koko iloko o ko laua puuwai.

Nolaila me na helehelena haikea o ka manaolana poho ha'uha'u ae la ko laua mau waha a pane mai la me ka huaolelo hookahi ua kuhihewa maua ua paa la ka kakou berita i kela sekona a maua i hoike aku ai ia oe i ko maua mau helehelena, eia ka he ulua oe he i'a kapeku, heaha la hoi ina aole maua i hoike mua i ko maua mau helehelena e noa ia oe iloko o ka mainoino, ina la e noke pe a helelei ou mau niho, aole loa mau e bilivi.

Nolaila e like me ko maua mainoino ana ia oe pela auanei maua e no ke aku ai la oe a hiki i kou weluwelu ana.  Ano e hooko mai oe i ka kakou aelike, a i ole e hiolo no keia halealii maluna iho o kakou a make like kakou iloko o ka ehaeha hookahi.  O keia mau olelo weliweli a na ui o Homelana, he mau olelo ia e naka haalulu ai kekahi kanaka iloko o kona mau kamaa buti o ka hoohewale aka, no ke keikialii Romeala, aohe ka nana ana he mauu Hilo.  He mau minoaka kai uhola iho maluna o ka papalina o ua loea la, iaia i hoopuka ae ai i keia mau olelo:  Ha! ha! ha!  E ka La Alohii o Mulisedera, aole au me oe!  A e ka Mahina Meli o Salaredina!  Oawi oe?  Aole au no ka io o na io, aole hoi no ka iwi, alaila heaha kau e ka La Alohi, a heaha hoi kau e ka Mahina Meli?

O wai au! a heaha kau?  Wahi a ka La Alohi o Mulisedera me ka huhu o ka mea au i hoopaa ai me ka berita o ka aelike, a o ua mea ia o ka La Alohi no ia o Mulisedera.

Ae, a pela no hoi au, wahi a ka Mahina Meli o Salaredina, alaila he aha ae kau pane no keia, ua makaukau anei oe e hoole hou mai i ka maua koi no keia berita o ka aelike.

Ae---i pane aku ai o Romeala, ua makaukau mau au e hoole aku i kela koi o ka berita, oiai aole loa ia he berita i hoopaa ia imua o na Lani.  O ka lehelehe o na lehelehe, oia wale iho no ka hoike no ia mea, nolaila, ke ku nei o Romeala a hoole aku, aole loa i mana kela berita i hoopaa ia ai mawaena o olua a me a'u.  Alaila e hoole loa ana no oe iloko o ka manawa ino? wahi a ka La Alohi o Mulisedera i pane mai ai me ka haikea ana ae o kona mau helehelena.---Ae i panai aku ai o Romeala.  Alaila pehea hoi au i puoho ae ai ka Mahina Meli o Salaredina.

Ua like no oina a like ma na mea a pau, aohe a'u mea e i aku ai o oe a i ole oia nei ae ka'u ipo.  E like me ka'u i hoole mua aku ai, pela no wau e hoole hou aku nei.  E ka La Alohi o Mulisedera, heaha @au?  A e ka Mahina Meli o Salarediana, aole au me oe!  E lilo ana ka Lani a me ka honua iloko o ka hoino ia, aka o ka'u mau olelo, aole loa ia e pau.

Alaila e ka mea heluhelu, na keia mau olelo a ke keikialii Romeala, na ia mea i wawahi aku i ka puuwai o na ui haaheo o Homelana iloko o ke kaumaha nui o ka ehaeha a oia ka ua mau ui nei i puili ae ai i na lima iluna o ko laua mau umauma, a kaniuhu iho la me ke kaumaha nui me he la e i okoa ae ana no i ua mau biute hau nani al@ o Homelana.

Kuhi au he pono

Ka ulili holo kahakai.

Aole wale hoi oia ua mea nana i hoehaeha mai i ka puuwai o ua mau ui la iloko o ka aneane e weluwelu liilii, aka o kela huaolelo kauoha a ko laua kahu hanai, e kauoha ana i ko laua kupaa a me ka luli ole no ka hopena o ke aupuni o Homelana, a no la ua punihei laua i na pahele akamai a keia nahesa a laua hoi i manao kuhihewa mai ai he kane keia e ola ai na iwi, eia ka auanei he manu eena pili ipuka hale ole aku.

 Nolaila, no ka wa hope loa o ha uwalo leo ana mai a ua mau ui la e.

Maliu e kipa ka anoi

I makamaka no ke aloha

[Aole i pau.]

Na Mea Hou o Kohala Hema.

HANAUIA MA KA MOANA.

Ma ka la 22 o Iulai, ke kiakahi Keaolani e hiu ana i kona mau pea me ka pakika pahee i ka ohuku aie, ia wa, ua hanau mai la o Mrs. Lucy Maialoha, eh keikikane ohaha, a o ka mua ponoi o ka moopuna maikai i loaa i ko makou Hope Makai Nui o keia apana Wm. Hookuanui Esq., o kahi i hanau ai o keia pua ohaha, mawaho pono ae o Anaehoomalu.  na Iehova Sabaota no i haawi mai, e hoonani nui aku iaia.

KA AHA HOOKOLOKOLO.

Ma ka pule i hala iho nei, ua hopuia o Mr. Kaaihue me Mrs. Kalili no ka hewa moekolohe, a hookolokoloia imua o Sam'l H. Mahuka, Esq., a ua hoopuka ka Aha i kana olelo hooholo e hoopai ana ia laua, he $50 ka hoopai o ke kane, me na koina, a he $15 o ka wahine me na koina, ua hoopii hou ka aoao hoopiiia, i ka Aha Kaapuni.  O ka mea nana ka hoopii na ke kane mare  a ua Kalili, w. la i oleloia.  Ma keia hihia aole i waiho maopopo loa ia na ka aoao o Ke'lii e lawelawe, aka, ua hoolimalimaia i loio ma ka aoao o Ke'lii, nana e lawelawe i keia hihia oia no ka loio Z. Paakiki.

Ma ka hihia Kivila, hoopii lio.  Mr. Kaleponi kue ia Akona, hapa pake.  Z. Paakiki ma aoao o Kaleponi, a o H. P. K. Malulani, ma ka aoao o Akona.  Ua hoopuka ka Aha e hoopanee ana i @ hihia ia, a i ka wa e noho hou ai.

HU KA AKA!  LAWELAWE LIMA KA

LOIO ME KA LAWEHALA.

Imua o Sam'l. H. Mahuka ma ka la o Aug. nei, he hoopii koi ana na kahi aoao i kahi aoao e hoihoi ae n@ kekahi aoao ka pono, oia hoi, he hao kope opaha; oia ke kumuhana.

E olelo ana o Mr. Kahala ma kana mau hooakaka, nana ia hao kope opala, a e olelo ana hoi o Mr. Kauwe, anan ia hao.  O J. Paakiki ka Loio ma ko Kahala aoao, a o H. P. K. Malulani ka Loio ma ko Kauwe aoao.  Iloko o na kukai olelo ana a no Loio, e imi ana i ka pono o ko laua mau haku, a e uliki pa'u pakaa ana i ka uka i Nuuanu, a mahope o ko laua mau waiho ana mai i ka laua mau wehewehe e pili a na no ka pono a kahi, me kahi, i manao ai, ua hoopuka mai la S. H. Mahuka i kana olelo hooholo, e haawi ana ma ko Mr. Kauwe aoao ka pono, malalo o na pale ana a kona Loio H. P. K. Malulani..

O ka manawa mahope iho o ka hoopuka ana a ka Aha i kana olelo hooholo, oia ka wa i hopu aku ai o Kauwe, i ka hao kope opala, a lawelawe lima pu laua, imua o S. H. Mahuka malalo o keia wahi hao kope opala, ua eleu ae ke kapena makai J. W. Kawai, a hookaawale ia laua, oiai ka lawehala, e manao ana e hao iho i kana mau ai a wahie maluna o ka loio, oiai oia e okalakala ana, a ma keia nae, ua loaa ke kuleana ia Kauwe, o kona kii ana aku i ka hao, aka, ua pii okalakala loa ae ka loio J. Paakiki, ina aole kokua ia, manao au, ua loaa i ka loio J. Paakiki ka eha mainoino loa.  THOMAS S K. NAKANELUA JR.

Kawaihae, Hawaii, Aug. 25, 1892.

Ko Kohala mau Anoai.

Ma ka la 22 o Iulai nei, ua hoike ke Kula Beretania o S. Kohala nei ma Waimea, nona ka huina haumana i piha i ke 58.  he 22 keiki kane a he 36 kaikamahine, amlalo o ka noho kumu nui ana a Mr. Wihmot Vredenbwg a o Miss E. W. Lyons ke kokua kumu.  Ua hoike na haumana ma ka Heluhelu, spelling, Measures, music, Declamation, Arithmetic, Dictation, Handwriting, English Language.

Maikai na haawina i ao ia e na kumu, mahalo no ka olelo hialaai nui la, ka olelo beretania.  E pono e haawi ia na mahalo piha no kekahi kaikamahine o Miss Magareta Kaanaana, he wahi kaikamahine uuku, ua hoopuka pololei oia ina pela ana me ka pololei ke pela aku ke kumu nui.  Mahalo piha ia Miss. E. W. Lyons hope kumu ma ka papa o na poe hou, ua nui loa aku kona ikaika ma ke ao ana.  E hoomanao e na pokii, "He mana ka naauao."  A oia ananei ka mea oi o ka ma mamua o ka pu, a me ka pahikaua.  He mau manao paipai mahope iho mai ia S. H. Mahuka a me Prof. A. B. Lyons.

T.S K. NAKANELUA JR.

Kawaihae, Aug. 25, 1892.

Hoolaha Kumau.

PAPA! PAPA!

AIA MA KAHI O

LEWERS & COOKE.

(Lui Ma).

Ma ke kahua hema o Alanui Papu

 me Moi

E LOAA NO NA

PAPA NOUAIKI

 

O kela a me keia ano.

Na Pani Puka, na Puka Aniani,

na Olepelepe, na Pou, na O'a,

 na Papa Hele. na Papu Ku,

me na Papa Moe nui loa.

NA PILI O NA HALE O NA ANO A PAU.

A ME NA

WAI HOOHINUHINU NANI

o na ano a pau loa.

Na Balaki o na Ano he Nui Wale

Ke hai ia aku nei oukou e na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka

o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana no ka

Uku Haahaa Loa,

E like me ka mea e holo ana mawaena

o Laua a me ka Mea Kuai.

Hele mai e Wae no Oukou iho.

KA AYER SASEPARILA

Oia ka LAAU oi loa o ka maikai no na mai i hookumu ia mai ke koko io mai.  Ua oi loa ae hoi, no ka mea, o kona kahua i hookumuia ai o ka

Hondorusa Saseparila Oiaio,

No ka mea, o ka LAU NAHELEHELE a me na mea a pau i maa i ka hoohuihui ia, oia na laau oi loa o ka maikai, a no ka mea hoi ua ike ia ka waiwai io ma ka lapaau ana i na MA'I o ke KOKO---ua oi ka

Ayer Saseparila

ma na mea a pau e hooikaika a e kukulu hou ai i ke kino i hoonawaliwali ia e ka ma'i a me ka eha.

Ua hoonono ia ka ai, ua hoopau ia ka ma'i o ka waihona hoowali ai, ua hooikaika ia ke ake a me ka Puu Hoowali ai, a hoohana maikai ia na lala a pau o ke kino.  Ua hookuke la mai ke kino ae, ka laau make o ka ALAALA, ua hoola ia na EHA, na PUHA, na RUMATIKA, na MAIHEHE, na HUEHUE a me na ma'i ma ke pookahe wale o ka hupe, a ma na wahi a pau ke hooia mai nei na Kauka alakai i ka maikai o keia laau.

Ke hoola nei la hai, a e hoola no hoi ia oe.

No ke KUNU  a me ke ANU o ka

Ayer Cherry Pectoral

ka lanu lapaau alakai o na ohana.

No ku NALULU, ka LEPOPAA, ka LENA a me kekahi mau mea inoino e ae o ka opu, e lawe i ka

AYER HUAALE CATHARTIC

E makemakenui ia nei e ko ke ao puni.

Hoomakaukauia e Kauka J. C. AYER & CO., Lowell, Masekuseta.

HOLLISTER & CO.

Na Agena ma ka Paeaina Hawaii.

KAKELA

ME

KUKE.

KA - HALEKUAI - NUI

--- O NA---

 WAIWAI LIKE OLE

NA MEA HANA,

KAMANA A PAUPAHI, UPA, PULUPULU

NA PENA

KAA  -  PALALA

IPUKUKUI

---A ME---

KA AILA

PALAU

A me na mea Mahiai. 

Na Pakeke Poi

Ipuhao, Iliwai.

Makau me Aho Lawaia

Mikini Humuhumu

MIKINI A WILCOX ME GIBBS

Na Mikini a Remington.

Kakela me Kuke