Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 29, 16 Iulai 1892 — NA LETA. [ARTICLE]
NA LETA.
'Aolo o inakou makemake e iawe i ke koikoi o na hala no ua manao i- hoopuka ia malalo o keia p<v-» e ko maKou poe iuea knkau-]
Ka Hooulu Lahui.
KA OUIANA Ī.APAAI", A MK KA MALAMA ANA I KA POE MA'l. I ka lapnau ann, i;e kumu nana i hooulu ka ma'i ka mea mua o imiia. Ina hiki ke hookaawuleia ua kuinu la, alailae olaana ka ma'i. E ikeia ke akamai o ke Kauka ma ka lanakila o kana lapaau ana. Ka maiama ana i ka poe ma'i keKahi mahele o ka oihana hoola. Aole no e ola ka ma'i ke hemahema na kahu i ka malamaana. Manao kekahi poe, o ka lepeni ka ma'i e luku nui nei i keia lahuikanaka; aka, aole pela ka oiaio. Ka fiva ka ma'i luku nui. Ua oi aku na kanaka e make nei i ka fiva i kela mahina keia mahina, mamua o ka poe i make ika ma'i lepera. Ua hiki ke olelo iho: O "na tausani ka ka ma'i lepera i pepehi ai, a he mau tausani ka ka fiva." He holo ka fiva, he lohi ka lepera. Xo kona pilikia ma'i, kil aku la kekahi kanaka i laau hoonaha ma kahi oke Kauka. Haawiia inai la he mau huale, me ke kuhihuhi mai 0 ke Kauka i ke ano o ka ai ana. Aka, no ka makemake o ua kanaka la e ola koke ka ma'i, nolaila, i kona hoi ana i ka hale, ai iho la oia i na huale a pau i ka manawa iiookahi,a pilikia aku la. Pela kekahi wahine a'u i ike ai; mai pilikia oia no ka hoolohe ole ike ao ana. Ai nui oia i ka huale me ka manao o ka mea ia e pau koke ai ka ma'i. He nui na kanaka e pilikia nei no ka mnlama ole Ina loina o ka inu laau lapaau ana. No ka hana hupo ana, ua lilo ka laau hoola i mea hoopilikia. Ua pilikia kekahi poe i loohia i ka fiva, no ka hoomananui ole a ola pono ka nm'i, alaila hoomaka ka hana. Ekolu o'u hoolana ana i kekahi kanaka opiopio i ioaa ka ma'i fiva. 1 ka maha mua ana, hoonuu oia i ka ai, a hoi hou mai la ka fiva. I ka lua o ka maha ana, hele koke oia i ka hana, aole i kali a loaa ka ikaika kupoho. Ma ka hoi alua ana mai o ka fiva, i aoia al oia e ai pakiko, a e noho malie a oia pono Ka ma'i; alaila hana. I aho iki keia kanaka no ke ku kokoke o kona hale i ko'u wahi, a hiki ia'u ke hele aku i kela Ia keia la e ike iaia. Pono no ka hoouoho ia ana o na kauka ma na Apana e lapaau ika poe ma'i, Aka, aole nae i lawa ka iakou liaua. E pono eao ia kekahi mau kanaka Hawaii ame kekahi mau wahine, i poe kahu malama ma'i. Ona kahu ma'i ma na alna malamalama, ua ao ia lakou a makaukau i ka lawelawe ana. Ina pela ka hana ma Hawaii nei, alaiia, e emi ana ka heluna o ka poe make. ; Ke ao ana ina hauman* ika olhana lapaau, he hana koikoi ia, aka, oke ao ana ia lakou e lilo i poe kahu malama ma'i, he mea mama jho ia, a e loaa no ma ka Haukapila, oia hoi ka Halema'i Moiwahine, ke knhoa e kula ai ia lakou. Ika wae ana i na haumana no keia oihana, eia na makaukau i makemakeia: (1) I poe eleu lakou; (2) i poe ike 1 ka olelo Eaelani; [3] i mau Karis» tiauo lakou, oia hoi, i hemo mailoko aku o iakou ka hilinai ana I na ! akaa kahiko o H&waii nei.
K h:x>noho k? aupuni i na kahu ina'i m:i m a|Miw e like me ka hoonoho ana ina kauka. Ikanw i and v> ktk.ihi kani\k:i, o aku kahu nia'i e noho i»vi kon?t hato <? kokoa iaia. Ina waihohi na ka ohiina wale no e kokua, e pilikia ana, no kn niea. aole iakou i an ia. He hope ke kahu m u ho ke kaoka. O oia ko ke kauka inaka ike kiai ana i ke kanaka uia'i i ke ao a me ka po. <> na kanaka Hawaii na mea kupono e ao ia i kahu ma.i no ko lakoo iahui. Make pono na daia i hooiiloia no ke ao ana i na kanaka ma na ike o keia au hou e pili ana i ka ma'i. Wahi a Solomona, "E hoolei i kau fjereoa malana iho o ka wai, no ka mea, a hala na la he nui loa, e loaa hou mai no ia ia oe.'' Pela no hoi, e hoolilo i kau dala no keiaoihana, no ka mea, e loaa ka pomaikai ia oc uia ke kamau ia ana o ke ola o ka lahuikanaka. JAMES BirKNKM.. Honolulu, lulai IS9J.