Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 28, 9 July 1892 — Ka Haiolelo Hooemi Lilo a J. H. Waipuilani i ke Komite o ka Hale, Iune 29, 1892. [ARTICLE]
Ka Haiolelo Hooemi Lilo a J. H. Waipuilani i ke Komite o ka Hale, Iune 29, 1892.
Mii. Ll'nahoomaia': O ka inea i mua o ka Hale, oia no ka ihimu $7,000 e uku ana i ka luna Leta Nui. Ua olelo kekahi mau hoa hanohano e hooholo e like me ka Bila $7,000. Xo ka raea, ua holo-' mua na lawelawe ana a ka luna Leta Nui a he keonimana hoopono i mahalo nui ia. K. Mr. Lunahoomalu, ua kokua no au i ka hooholo ana e like me ka Bila ina o ka wa o ke alo o ka ama iluna, nolaila, eia ka ninau mua: O ka luna aupuni hoopono a holomua 0 ka hiina e like me ka luna Leta Nui, lie kunni anei ia e hoonui ai i kona uku, oiai ua emi mai na loaa aupuni a he kulnna pilikia ko ke Aupuni. O ka Buro o ka oihana leta, he hana nui koikoi ia o keia aupuni malalo o na kuhikuhi ana a ke kanawai, he $(»,000 ka uku e koi ia uei ma ka j0 o ka mahina, hest>,soo ka uku 1 hooholo mua ia e ka hale ma ka $270.55. o ka malama, he uku kiekie loa keia i loaa i keia luna aupuni, iloko o ka wa pilikia o ka aina. O ka loaa aupuni ma ka hoike a ke Kuhina Waiwai no ka M. H. 1890-01 i komo aku iloko o ka waihona Aupuni, no aa waiwai Paa waiwai lewa, na kaa, kirto, Ilio, pani hakahaka a ine ka auhau aUnui $903,495.66. nolaila, o keia puahua helu; aole ia e ioaa ana no na makahiki eiua e pau anni Ma»ki
1594. Ona loaa \ koho ia oo eloa j makahiki e paa ana i Maraki j he 5245,814,100, ina e hui pa me £312.141,-18. waihona ma ka U 31 o | Mnraki 1892, aUiU $2.770,282.55, | haina paa o na lilo o ka hila haawi-1 na 53,955.98, oia hoi $399,672, j 60. ka oi ona hoolilo maopopo ma-1 ! mua o na loaa koho wale. He eiaa miliona a oi, ua paa loa i na uku o na luna aupuni a pau a me na lilo maa i hikl ole ke hoopanee aka no kekahi manawa, ina pela iho la ke kulana hookele eoi na hoolilo i mua ooa loaa, alaiia, mahea ke dala no na hana hou o ka aina, pehea na alanui, na uapo, na hale hookolokolo, ua hale knla, na uweaolelo, a pela aku, ke olowala mai nel na leo o na makaainana ma na Palapala hoopii, e hea mai ana i mau aianui, uapo, a peia aku, eia hoi na olelo hooholo lehulehu e noi ana i mau aianui, me he la ina e hoomau aku kakou e hoonui i ka uku o ua luna aupuni, alaila, ua makeheWa wale keia mau hoopii e noi ana i mau aianui, a pela aku. i Pehea ke oia ona ma'i lepera ma Kaiawao, he $225,500 e hanai ia nei e ke aupuni, nole no i lawa; o ku pii mau o ka heluna o na ma'i lepera e lawe mau ia noi i Kalawao a mo ka pau o na loaa aupuni mao|Kipo i ka uku wale no ina luna anpuni i luii ia ino ka pahola maopopo o ka luuie maluna o Ua aina, he hoailona maopopo iu e mako «na na ma'i !epera i ka polol i.
Kia hou; Auhea ke <lrtla no ka uku ana i ka aie lahui, niai he $3,1i17,161.13. ko kakou aie no lakou na uku panee; Penei, he $2,224, SOO. ma ka pa-keneta; $46,100 ma ka 12 pa-keneta; 320,100, ma ka 5 pa-keneta; $12,500 ma ka 9 pa-ke-neta; 51,500-ma ka 7 pa-keneta; Huina 52,JJ14,000. Waihoiui <lala halo Leta ma ka 6 pa-keneta Soo3,ini ,13. Huina pau loa $3,217,161,13. E. Mr. Lunahoomalu, o keia ka'u mea hopohopo loa, no ka mea, i na aole hiki i ke aupuni ke uku i kona mau aie, alaila, he alahele mua ia 0 pau ai ka noho kuokoa ana, e nana i ke Aupuni o Aigupita, ua hoomalu ia kela aupuni malalo o Pelekane no ka hiki ole laia ke uku i kona mau aie. O ko'u iiianao ponoi, aole kakou e nana no ka holopono o na hana a k**kahi luna aupuni, he poe kauwa hoopono lakou i hiki ke haa« wi ia na mahalo ana, a me he ia, aole lakou e ehaeha ana i keia hooemi paklko ana, oiai ua maopopo no ia lakou ke ano o ke kulana aupuni 1 keia manawa. Nolaila, i mea e loaa ai ke koena (lala ma ka waihona no na pilikia e ae o ke aupuni, he inea pono e hooemi paklko ia mai ka uku ona luna aupuni. Nolaila, ke koho nei au ma ka ?6,000.