Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXI, Number 25, 18 June 1892 — Na Kea Hou o Hawaii. [ARTICLE]
Na Kea Hou o Hawaii.
I ka mea kauiana, Jo<». V. K^wainui. Aloha oe: — O ka mea hou o Kohala nei i keia mau U aku nei, pakele ke oia o Kua* moo k. i hele i ke kapae uiaioio, ā huli ka waa i ka moana, a e oie na keiki a Kalahoouka, i ike ia aku mai ka aina aku nei, na Laua i kii a hoopakele i ke olao keia elemakule. He kupa keia a he kamaaina no ia kai, &ka, aohe nana mai o ke kai o ko ia nei kamaaioa ana ka mea e pekele ai i ka make e kau mni ana. Xui ka wela o Kohala nei, ake manaolana oei au, e iho hoti mai ana ka madame Peie e like me ka iho ana ai i ka M. H. IS6S a me ka 13*7, oia hoi kela mau Pele i kahe ai i kai o Kau, ua like loa iho ia no me keia ka wela o ka la a kahe ai ka Pele a'u i ikemaka ai ma Kau. V \ iohe pono loa mai au, ua ike hou ia kela wahine o ka aahu keokeo, kela ui maaio o ke kupulau i hoike kino ai raa Kau, ua hōike ae oia i na poe e noho ana maioko o na liale e kokoke ana ma ka'e o ka rnuliwai o Waiakea, Hilo, aole nae ma kona kino maoli, aka, ma ke kino puahiohio a me ka lialulu ana me he hekili la, a oia ka wa i okalakaia ae ai na iauoho o ka poe e noho ana iioko o ka hale aku poloiei iluna me he mea la ua piha i ka "uwila galavani" iilio na pepeiao a lilo na maka i ke kua, a i ka hoomaopopo aku o ka poe a pau i ike maka i ka oiii ana'ku mailoko aku o ka liale a haule iioko o ka muliwai me he moa-uakea Ia y a me ka piha pu ana o ke kahawai i ka wai ahiki j ka hoolana la ana o na auwaa e waiho ana ma kula, oiai, aole loa he ua i kela ahiahi,.a oiai no hoi kekahi poe e lawaia ana iloko o ka muliwai o Waiakea ia po, ua iohe lakou i ka halulu ana a mo ka pii pu ana ae o ka wai o ka muliwai, a ua kuhihewa lakou he kai pii ia keia, a ia lakou o kuu ana i ka upena, ike maka iho la iakou i ka iele mao maanei o ka upena, me he moauakea ia, a na Keia mau hnna hookalakupua i kipaku mai ia lakou e hoi i kauhale me ke kau o ka weli. Ke pahola nei ka mai kunu mai na keiki a na ninkua a puni o Kohala nei i keia inau la. K hoikennu ke Kula Kaikmahine o Kohala nei ma ka la 10 a me ka la 22 o lune ao nei; ina ko lakou hale-kuia ponoi iho ma ka la I">, a ma ka Luakini o lole i ka la 22. Kou hoaloha oiaio o na Knu a ine na Hooilo. S. 11. K. Kapaau, X. Kohala, lune 3, 1892.